16
Quốc tế -
ThứSáu21-6-2019
• Malaysia-Nga
: Thủ tướng
Malaysia Mahathir Mohamad tỏ ý
nghi ngờ về tính khách quan trong
các cuộc điều tra về vụ bắn rơi máy
bay MH17 của hãng Malaysian
Airlines ở miền Đông Ukraine vào
năm 2014. Ông Mahathir lên tiếng
sau khi Nhóm điều tra chung (JIT)
ngày 19-6 tiết lộ kết quả mới nhất về
cuộc điều tra vụ việc này. Theo ông,
ngay từ đầu cách thức buộc tội phía
Nga đã là một “vấn đề chính trị” và
sự can dự của Nga cho đến bây giờ
“chỉ là tin đồn”, theo đài
RT
.
• Trung Quốc-Interpol
: Trong
phiên tòa hôm 20-6 ở TP Thiên Tân
(Trung Quốc), cựu chủ tịch tổ chức
Cảnh sát Hình sự Quốc tế (Interpol)
Mạnh Hoành Vĩ thừa nhận đã nhận
hối lộ 14,5 triệu nhân dân tệ (2,1 triệu
USD). Khi được nói lời cuối tại tòa,
ông Mạnh “thừa nhận tội lỗi và bày
tỏ sự ăn năn”, theo đài
Channel News
Asia
dẫn truyền thông Trung Quốc.
Phán quyết với ông Mạnh sẽ được
đưa ra hôm nay, 21-6. Ông Mạnh
Hoành Vĩ, cựu thứ trưởng Bộ Công
an Trung Quốc, được bầu làm chủ
tịch Interpol năm 2016.
TRÙNG QUANG
Thế giới 24 giờ
Mỹ phát tín hiệu nhiễu đến Iran,
quốc tế lo ngại
Trước những tuyên bố và hành động không đồng nhất trong các phản ứng với Iran gần đây, quan hệ hai nước
thời gian tới vẫn còn nằm lơ lửng trong sự bất định.
VĨ CƯỜNG
T
rong tuyên bố đưa ra ngày
19-6, BộQuốc phòngMỹ
cho biết quân đội nước
này sẽ cho tăng viện thêm
một tiểu đoàn tên lửa phòng
không Patriot, các máy bay
do thám không người lái,
máy bay trinh sát có người
lái và “một số năng lực răn
đe khác” đến Trung Đông,
theo hãng tin
Reuters.
Trước
đó một ngày, Lầu Năm Góc
thông báo sẽ triển khai bổ
sung 1.000 quân đến khu vực
này để làm nhiệm vụ trinh
sát và hỗ trợ các lực lượng
đóng tại đây. Đây là những
động thái quân sự mới nhất
của Mỹ tại Trung Đông trước
căng thẳng leo thang trong
quan hệ với Iran.
Iran cùng ngày cũng tuyên
bố nước này vừa bắn rơi một
máy bay do thámkhông người
lái của Mỹ trên bầu trời tỉnh
Hormuzgan và gọi đây là
“thông điệp gửi tới Mỹ”, theo
hãng tin
Sputnik
. Tuy nhiên,
tuyên bố này đã bị phát ngôn
viên Bộ chỉ huy Trung tâm
Mỹ, ôngBill Urban, phủ nhận.
Mỹ - Tuyên bố
không đi đôi với
hành động?
Trước đó, vào ngày 13-6,
ở thời điểm tưởng chừng như
các bên trong cuộc đã đồng ý
xuống thang xung đột và mở
lại đàm phán trong hòa bình,
bắt đầu bằng chuyến thămcủa
Thủ tướng Nhật Bản Shinzo
Abe đến Tehran với vai trò
trung gian nhằm xoa dịu căng
thẳng, hai tàu chở dầu ở vịnh
Oman thuộc biển Ả Rập khi
đang trên đường từ vịnh Ba
Tư đi qua eo biển Hormuz bất
ngờ bị tấn công bằng mìn và
ngư lôi gây thiệt hại nặng.
Sự việc nàymột lần nữa đặt
quan hệMỹ-Iran trước bờ vực
chiến tranh khi Washington
và đồng minh chính trong
khu vực là Saudi Arabia lập
tức trưng bằng chứng và cáo
buộc chính Iran đứng sau vụ
tấn công, mặc cho nước này
khăng khăng phủ nhận, thậm
chí tố ngược lại Washington
đã dàn dựng nhằmviện cớxâm
lược nước cộng hòa Hồi giáo.
Theo ôngDavidDesroches,
cựu chỉ huy các chiến dịch của
NATO ở Lầu Năm Góc, các
động thái bổ sung quân của
Mỹ thật sự chỉ là “một biện
phápkhôngđángkể” và không
thể coi đây là nhằm chuẩn bị
cho chiến tranh. “Động thái
này là nhằm để gửi đi một
thông điệp nhưng chưa đến
mức có thể gọi là một cuộc
xâm lược hay một cuộc chiến
tranh” - hãng tin
Al Jazeera
dẫn lời ôngDesroches chobiết.
Nói với hãng tin
AP
ngày
18-6, Ngoại trưởngMỹMike
Pompeo cũng khẳng định trái
với tuyên bố triển khai thêm
quân ở Trung Đông của Lầu
Năm Góc, Mỹ thật sự không
tìm cách gây chiến với Iran.
“Tổng thống Trump không
muốn chiến tranh với Iran,
chúng tôi sẽ tiếp tục phát đi
thông điệp này trong khi làm
mọi cách để bảo vệ lợi ích của
Mỹ tại khu vực” - ông nói,
đồng thời cho biết Mỹ sẵn
sàng phản ứng trước bất cứ
cuộc tấn công nào nhắm vào
lợi ích của Mỹ hoặc cản trở
tuyến vận tải hàng hải quốc
tế qua Trung Đông.
Tuy vậy, theo tờ
The New
York Times
ngày 19-6, cũng
chính Ngoại trưởng Pompeo
đang cố thuyết phục và trình
ra bằng chứng chứng minh
với Quốc hội Mỹ rằng Iran có
“mối liên hệ đáng báo động”
với tổ chức khủng bốHồi giáo
al-Qaeda, một động thái làm
dấy lên câu hỏi liệu chính
quyền Tổng thống Trump
có đang tìm cách dùng lý do
chống khủng bố để tiến hành
xâm lược Iran hay không.
TheoPVchiến trườngTrung
Đông lâu năm của đài
CNN
Benjamin C. Wedeman, một
cuộc chiến trực diện với Iran
sẽ không diễn ra giống như
cuộc xâm lược chớp nhoáng
Iraq năm 2003 do Iran hiện
có tiềm lực cả về kinh tế lẫn
quân sự trong khu vực, trái
ngược với tình cảnh trì trệ
và nghèo đói của Iraq lúc đó.
Một cuộc tấn công phủ đầu
Iran, ôngWedeman nhận xét
có thể sẽ khiến Washington
chuốc lấy thất bại.
Một đơn vị pháo binh củaMỹ hoạt động tại Iraq. Ảnh: REUTERS
Một cuộc chiến Mỹ-Iran, nếu có,
sẽ diễn ra như thế nào?
Theo chuyên gia phân tích quân sự Jonathan Marcus
của đài
BBC
, một cuộc chiến tranh giữa Mỹ và Iran nhiều
khả năng sẽ do lực lượng không quân và hải quân hai
nước trực tiếp đảm trách, trong khi các lực lượng trên
bộ chỉ đóng vai trò hỗ trợ. Ngoài ra, Lầu Năm Góc cũng
phải hết sức lưu ý Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi
giáo Iran với khả năng mở rộng chiến tranh chống Mỹ
ra toàn khu vực, cụ thể là tổ chức những chiến dịch tấn
công phá hủy cơ sở quân sự và lực lượng đồn trú của Mỹ
ở các quốc gia lân cận.
RấtcóthểTổngthốngDonald
Trump sẽ bị thao túngmà tiến
đến chiến tranh với Iranbởi các
quan chức có quan điểm“diều
hâu” hơn bên cạnh như Ngoại
trưởng Pompeo và Cố vấn an
ninh Quốc gia John Bolton -
nhữngngười được cho làcó thể
tậndụng tính khí khóđoán của
chủ nhân Nhà Trắng để khích
ông hạ lệnh tuyên chiến.
Chuyên gia
PAULWALDMAN
viết trên tờ
The Washington Post
Tiêu điểm
Sự lạnh nhạt của
các đồng minh châu
Âu là hậu quả của
chính sách tự cô
lập mình của ông
Trump với các nước
này khi đơn phương
rút khỏi thỏa thuận
hạt nhân với Iran.
20
triệu USD là số tiền mà Tổng thống Venezuela Nicolas
Maduro nói rằng các thế lực nước ngoài đã tài trợ cho âm
mưu sát hại ông vào tháng 8-2018. Theo đài
RT
, vào ngày
4-8-2018, haimáybay khôngngười láimang chất nổđược
kích hoạt gần bục phát biểu củaTổng thốngMaduro tại lễ
kỷniệm81nămngày thành lập lực lượngvệbinhquốcgia
ở thủ đô Caracas. Tổng thống Maduro thoát nạn nhưng ít
nhất bảy vệ binh đã bị thương.
TRÙNGQUANG
Quốc tế lo ngại,
đồng minh nghi ngờ
Đối với cộng đồng quốc
tế, một cuộc xung đột giữa
Mỹ và Iran nổ ra trong tương
lai gần sẽ là một viễn cảnh
không mong muốn, nhất là
đối với những quốc gia có
lợi ích trực tiếp gắn liền với
khu vực Trung Đông.
Tại buổi họp báo ngày 18-6,
Bộ trưởng Ngoại giao Trung
Quốc Vương Nghị bày tỏ lo
ngại trước những diễn biến
gần đây ở vùng Vịnh và kêu
gọi các bên kiềm chế. Bắc
Kinh đang là đối tác chiến
lược của Tehran khi có đến
30%số dầu xuất khẩu của Iran
chảy vềTrungQuốc. “Mỹ nên
thay đổi phương pháp gây áp
lực cực đoan của mình. Mọi
hành động đơn phương đều
không có căn cứ theo luật
pháp quốc tế” - ông nói, đồng
thời cảnh báo hành động triển
khai quân của Mỹ có thể “tạo
ra khủng hoảng lớn hơn” và
nhận định cách duy nhất để
giảm căng thẳng chỉ là thông
qua thỏa thuận hạt nhân với
Iran năm 2015, theo hãng tin
AFP
. Hôm17-6, Tehran tuyên
bố sẽ tăng dự trữ uranium nếu
các bên không thực hiện cam
kết theo thỏa thuận trong 10
ngày. “Chúng tôi hy vọng Iran
thận trọng khi ra quyết định
và không từ bỏ thỏa thuận
này” - ông Vương cho biết.
Đồng quan điểm với ông
Vương,Thứ trưởngNgoại giao
Nga Sergei Ryabkov chỉ trích
Washington phải chịu trách
nhiệm về những xung đột với
Iran khi ông cho rằng Nga đã
nhiều lần cảnh báoMỹ và các
đồngminh về rủi ro trong cách
hành xử “thiếu sáng suốt và
liều lĩnh” khiến căng thẳng leo
thang ở Trung Đông.
“Ngaybâygiờ,điềumàchúng
ta chứng kiến là những hành
động liên tục trong một thời
gian dài củaMỹ nhằm tăng áp
lực chính trị, tâm lý, kinh tế
và quân sự đối với Iran một
cách khiêu khích. Không thể
diễn giải những hành động đó
theo cách nào khác ngoài một
chương trình hành động chủ
đích kích động chiến tranh” -
ông Ryabkov nói, đồng thời
nhận định Mỹ cân châm dưt
y đinh gia tăng hiên diên quân
sư tai vung Vinh cũng như
các hành động khiêu khích
Iran nếu Washington thật sự
khôngmuốn chiến tranh nổ ra.
Trong khi đó, Liên minh
châu Âu (EU), vốn lâu nay
hiếm khi bày tỏ ý kiến
trái ngược với các quyết
đ ị nh của Mỹ , mớ i đây
đã bất ngờ lên tiếng tỏ ý
nghi ngờ về những bằng
chứng được trưng ra cho
cáo buộc Iran đã tấn công
hai tàu chở dầu, kêu gọi
không nên kết luận quá
sớm về vụ việc và cho biết
họ đang xem xét các hình
ảnh nói trên.•
