6
Pháp luật
&
cuộc sống -
ThứBa9-7-2019
chủ động đề nghị người bán khai giá
thấp và khoản tiền thuế chênh lệch
mà về lý là của người bán sẽ được
chia đôi cho hai bên cùng hưởng.
Vậy giải pháp nào để giảm thiểu
tình trạng khai man giá mua bán
nhà, đất như đã nêu?
Bà
PHAN THỊ BÌNH THUẬN
,
Phó Giám đốc Sở Tư pháp TP.HCM
:
Công chứng viên phải giải
thích về nghĩa vụ thuế
Ngày 28-3-2019, từ kết quả thanh
tra của Bộ Tư pháp và công văn
kiến nghị của VKSND TP.HCM
về phòng ngừa vi phạm pháp luật
trong lĩnh vực công chứng, Sở Tư
pháp TP.HCM đã có công văn gửi
trưởng các tổ chức hành nghề công
chứng thực hiện các vấn đề lưu ý
trong hoạt động công chứng. Trong
đó có việc sửa đổi, bổ sung, hủy bỏ
hợp đồng, giao dịch.
Bảng tổng hợp các vấn đề cần lưu ý
có ghi nhận về tình trạng công chứng
văn bản, hợp đồng sửa đổi, bổ sung
hợp đồng mua bán, chuyển nhượng
được sửa đổi thấp hơn rất nhiều so
với giá các bên đã thỏa thuận trong
hợp đồng mua bán, chuyển nhượng
đã ký và được công chứng trước đó.
Ban đầu ghi giá cao, sau đó sửa đổi
giá thấp hoặc hủy bỏ hợp đồng ghi
giá cao để ký lại hợp đồng khác
giá thấp hơn.
Sở Tư pháp TP cũng lưu ý là
trước khi xem xét chứng nhận hợp
đồng, giao dịch, công chứng viên
(CCV) phải giải thích đầy đủ quy
định của pháp luật về thuế, quyền
và nghĩa vụ của các bên giao dịch
liên quan đến giá chuyển nhượng
để các cá nhân, tổ chức hiểu rõ,
chấp hành đúng nghĩa vụ kê khai
thuế, nộp thuế.
Một trưởng phòng công chứng
tại TP.HCM:
Phải lấy hợp đồng công
chứng làm chứng cứ xét xử
Cũng giống như nhiều CCVkhác,
tôi cho rằng các tòa phải lấy hợp
đồng công chứng làm chứng cứ xét
xử các tranh chấp nhà, đất. Phải làm
vậy để hai bên mua bán biết đắng
cay của việc cố ý khai thấp giá. Khi
không còn được các tòa công nhận
giá mua bán nhà, đất theo giấy tay
hay biên nhận giao tiền mà phần
lớn là cao hơn giá ghi trên hợp đồng
công chứng thì người dân sẽ giảm
được việc khai man. Mặt khác, khi
phát hiện có việc khai giá thấp để
trốn thuế, các tòa cần chuyển thông
tin vi phạm đến các cơ quan thuế
xử phạt, truy thu thuế.
Ngoài ra, Luật Phòng, chống rửa
tiền có quy định giao dịch 300 triệu
đồng trở lên là phải báo cáo, ghi
nhận trong hệ thống ngân hàng...
Nên chăng cần có quy định là giao
dịch mua bán, chuyển nhượng bất
động sản trên 300 triệu đồng là phải
khai báo, thanh toán qua hệ thống
ngân hàng.
Việc thanh toán tiền mua bán bất
động sản qua hệ thống ngân hàng
có ba cái lợi:
Thứ nhất là hạn chế sử dụng tiền
mặt, tăng cường thanh toán qua điện
tử. Thứ hai là phòng, chống được
nguồn tiền không sạch (tiền thu, chi
rõ ràng). Thứ ba là chống trốn thuế
(họ thanh toán tiền đúng mức giá
trị thật để được an toàn).
Khi ký hợp đồng công chứng thì
CCVphải tuân thủ đúng trình tự, thủ
tục quy định về công chứng theo quy
định tại các điều 40, 41 Luật Công
chứng. Cụ thể là khi công chứng
hợp đồng mua bán, chuyển nhượng
thì CCV phải đảm bảo điều kiện,
thủ tục công chứng như giấy tờ tùy
KIMPHỤNG
S
au bài
“Từ vụ luật sư Trần
Vũ Hải: Mổ xẻ tội trốn thuế”
(
Pháp Luật TP.HCM
ngày
8-7), chúng tôi nhận được thêm
nhiều thông tin có liên quan đến
tình trạng khai thấp giá mua, bán
nhà, đất để gian lận thuế, trốn thuế.
Có trường hợp hai bên thống nhất
giá mua bán nhà là 1 tỉ đồng và họ
đã công chứng hợp đồng xong. Cứ
tưởng họ sẽ đi kê khai nộp thuế thu
nhập cá nhân và lệ phí trước bạ để
sang tên nhưng rồi hai bên quay lại
công chứng đề nghị sửa đổi hợp
đồng đã ký nêu trên với giá mua
bán, chuyển nhượng có 100 triệu
đồng và họ cam kết tự thỏa thuận
về việc này. Thậm chí có trường
hợp hai bên hủy luôn hợp đồng mua
bán, chuyển nhượng trước với giá
cao để ký lại hợp đồng mới giá thấp
hơn ban đầu.
Cũng có trường hợp người mua
Người dân kê khai nộp thuế thu nhập cá nhân ở Cục Thuế TP.HCM. Ảnh: NQ
“Tòa xử theo
công chứng
để 2 bên biết
đắng cay”
Nhiều công chứng viên đề nghị các tòa án
khi xét xử những vụ án tranh chấp nhà,
đất phải xét theo hợp đồng công chứng
chứ không nên công nhận những giấy tay.
thân, sổ đỏ, quan hệ nhân thân...,
tài sản mua bán đó phải hợp pháp,
không bị các cơ quan chức năng
ngăn chặn, thỏa thuận của các bên
không vi phạm pháp luật, không
trái đạo đức xã hội...
Còn những điều khoản mở như
là giá cả, thời hạn giao nhận nhà,
đất, thanh toán tiền, thậm chí họ có
thể thỏa thuận nộp thuế thu nhập
cá nhân, lệ phí trước bạ... là do các
bên tự nguyện thỏa thuận và CCV
không can thiệp vào phần này.
Đồng thời, CCV có trách nhiệm
phải giải thích về quyền và nghĩa
vụ liên quan đến hợp đồng, thuế,
lệ phí trước bạ. Tuy nhiên, nếu nói
rằng CCVphải chịu trách nhiệm liên
đới khi các bên trốn thuế là không
thỏa đáng, trừ khi CCV có can dự
vào việc giúp các bên trốn thuế thì
CCV đó phải chịu trách nhiệm về
hành vi của mình.
Luật sư
NGUYỄNVĂN TÂM
,
Đoàn Luật sư TP.HCM
:
Nâng bảng khung giá đất
để thu thuế hợp lý
Luật Đất đai quy định UBND cấp
tỉnh căn cứ vào giá thị trường để ban
hành bảng khung giá đất hằng năm
phù hợp. Thế nhưng cần phải nhìn
nhận rằng bảng khung giá đất hằng
năm đó chưa phù hợp thực tiễn.
Nên chăng Nhà nước phải tính lại,
nâng bảng khung giá đất cao lên để
tính thuế chuyển nhượng nhà, đất cao
lên cho phù hợp với thực tế nhằm để
người dân nộp đúng, nộp đủ thuế.
Đáng lưu ý là bảng khung giá đất
không chỉ áp dụng để tính thuế khi
chuyển nhượng nhà, đất mà còn áp
dụng vào các trường hợp khác như
tính tiền sử dụng đất, tính giá bồi
thương khi Nhà nước thu hồi đất.
Do đó, để người dân dễ thực hiện
các nghĩa vụ tài chính khác, Nhà
nước có thể quy định là khi cấp sổ
đỏ thì người dân chỉ nộp tiền sử
dụng đất 30% theo bảng khung giá
đất chẳng hạn.•
“Có lẽ thấy phiền phức,
mất thời gian nên các
thẩm phán ngại thực
hiện việc kiến nghị xử lý
những hành vi vi phạm
hành chính của các cơ
quan, tổ chức, cá nhân
trong vụ án.”
Thẩm phán
Nguyễn Công Phú
, Phó
Chánh Tòa Kinh tế TAND TP.HCM
Cụ ông không nhận đủ 6,7 tỉ đồng bồi thường oan
Ngày 8-7, lãnh đạo Công an huyện Yên Phong, Bắc
Ninh cho biết đã tiếp nhận đơn tố cáo và sẽ phân công
người giải quyết đơn tố cáo của ông Trần Văn Sáu liên
quan đến việc cha ông là cụ Trần Văn Thêm không nhận
đủ số tiền bồi thường oan. Cụ Thêm năm nay 83 tuổi, từng
mang án oan giết người suốt hơn 40 năm.
Cụ thể, ông Sáu cho rằng cha mình được bồi thường
tổng cộng 6,7 tỉ đồng nhưng trên thực tế cụ chỉ cầm về
nhà hơn 2 tỉ đồng.
Cụ Thêm sau đó ủy quyền cho ông Nguyễn Văn Hòa,
Phó Giám đốc Công ty Luật Hòa Lợi, để nhận bồi thường.
Trao đổi với
Pháp Luật TP.HCM
, ông Hòa khẳng định
đã trao đủ 6,7 tỉ đồng cho cụ Thêm. Theo văn bản xác
nhận do ông Hòa cung cấp (có chữ ký và điểm chỉ của cụ
Thêm), ngày 19-3-2018, ông Hòa đã rút toàn bộ số tiền
6,7 tỉ đồng trả cho cụ Thêm tại Ngân hàng Agribank Chi
nhánh huyện Thạch Thất, Hà Nội. Cùng ngày, ông Hòa
giúp cụ Thêm lập sáu sổ tiết kiệm, mỗi sổ trị giá 500 triệu
đồng. Sau đó, ông Hòa giao sáu sổ này cùng số tiền 3,7 tỉ
đồng còn lại cho cụ Thêm cầm về.
Ông Hòa cũng cung cấp một giấy giao nhận thể hiện nội
dung cụ Thêm đã nhận đủ tiền bồi thường bằng tiền mặt
và sổ tiết kiệm. Trong số này, cụ Thêm gửi lại ông Hòa
một sổ tiết kiệm có số tiền 500 triệu đồng để nếu phải nộp
thuế thu nhập cá nhân thì nộp, còn không thì nhờ giữ hộ,
khi nào cần sẽ lấy lại.
TUYẾN PHAN
Trên thực tế, hiếmkhi tòa công nhận giá trị giao dịch
ghi trên hợp đồng công chứng khi các bên đều thừa
nhận đó không phải là giá trị giao dịch thật.
Trước đây, đối với hành vi vi phạm pháp luật của các
tổ chức, cá nhânmà tòa án phát hiện thì thông thường
tòa có hai cách kiến nghị hoặc ghi trong bản án hoặc
sau khi xử xong thì có công văn kiến nghị. Tuy nhiên,
trong những năm gần đây, các thẩm phán hiếm khi có
kiến nghị đối với những hành vi vi phạm hành chính
(ngoại trừ những hành vi có dấu hiệu phạm tội) của các
cơ quan, tổ chức, cá nhân trong vụ án.
Lý do là việc kiến nghị trong bản án hiện không còn
phù hợp, còn kiến nghị sau khi xét xử (sau khi có bản
án) thì phải có văn bản do lãnh đạo tòa án ký gửi các cơ
quan có thẩm quyền. Có lẽ thấy phiền phức, mất thời
gian nên các thẩm phán ngại thực hiện.
Theo tôi, trong quá trình xét xử, nếu phát hiện những
hành vi vi phạm pháp luật nói chung cũng như vi phạm
về thuế thì tòa án nên tích cực kiến nghị với cơ quan có
thẩmquyền,cụthểlàcơquanthuếđểtruythuhoặcxửlývi
phạm.TANDTối caonêncóvănbảnchỉ đạo tòa áncác cấp
quantâmhơnnữanhữngvấnđềtrênđểđảmbảohiệuquả.
Thẩm phán
NGUYỄN CÔNG PHÚ
,
Phó Chánh
Tòa Kinh tế TAND TP.HCM
Để hạn chế việc trốn thuế có liên quan đến những
hợp đồng công chứng không đúng bản chất, TANDTối
cao cần hướng dẫn các tòa cấp dưới phải kiến nghị cơ
quan chức năng gồm UBND, cơ quan thuế xem xét, xử
lý vi phạm này. Mục đích là chống thất thu thuế của
Nhà nước, hoàn thiện cơ chế quản lý nhà nước về mặt
chính sách thuế.
Ông
VÕVĂN THÊM
,
nguyên Phó Viện trưởng
VKSND Cấp cao tại TP.HCM
NGÂN NGA
ghi
TAND Tối cao nên có văn bản chỉ đạo
