3
Thời sự -
ThứHai 9-9-2019
cấm?
+ Rạng sáng 29-8, ông Nguyễn Xuân P. (78 tuổi, ngụ
phường Tân Hưng Thuận, quận 12, TP.HCM) và vợ bị
những thanh niên lạ mặt khủng bố bằng gạch lên mái
nhà. Trước đó, những thanh niên đã tạt sơn, nhớt, chất
bẩn để gây sức ép lên gia đình mà con trai họ đã nợ nần
bên ngoài mà theo nhóm thanh niên là khoảng 1 tỉ đồng.
Ngoài việc đến nhà ông P. đe dọa, những người đòi
nợ này còn hành động tương tự với một hộ kinh doanh
thuê mặt bằng của gia đình ở gần đó, in ảnh con ông P.
kèm dòng chữ “lừa đảo”, “hiếp dâm trẻ em” rải khắp
khu vực gia đình sinh sống.
+ Sáng 31-7, phở Hòa trên đường Pasteur (quận 3,
TP.HCM) bị nhóm thanh niên tạt sơn, mắm tôm vào bên
trong khi quán đang đông khách để ép gia đình trả nợ
cho người em rể của chủ quán phở.
Trước đó, nhóm người trên đã nhiều lần ném chất bẩn
vào quán, bỏ gián vào tô phở nhằm bôi nhọ an toàn thực
phẩm quán phở Hòa…
+ Khuya 18-8, hai thanh niên đeo khẩu trang, đi xe
máy tới trước căn nhà 38 đồng thời là quán cà phê ở
đường 79 (phường Tân Quy, quận 7, TP.HCM) ném sơn
và mắm tôm vào bên trong.
Theo chủ quán, đó là lần thứ hai gia đình bị tạt sơn,
chất bẩn. Lần trước là ngày 14-6, họ đến quậy phá, ném
trứng thối vào nhà.
Đến 23-8, Công an quận 7 xác định được hai thiếu
niên 15 tuổi thực hiện hành vi tạt sơn và hai em nhỏ
khai là được bà Bùi Thị Nhinh thuê tạt chất bẩn với giá
500.000 đồng vì cạnh tranh trong kinh doanh…
N.TÂN
Những vụ đòi nợ kiểu khủng bố ở TP.HCM
ta thấy dịch vụ đòi nợ là một
nhu cầu của xã hội. Tôi cho
rằng nếu cấmkinh doanh dịch
vụ đòi nợ thì thậm chí nó còn
biến tướng nhiều hơn.
Cấm một dịch vụ mà xã
hội có nhu cầu thể hiện sự
thoái thác trách nhiệm. Trong
hoạt động kinh doanh và đời
sống, sẽ vẫn có sự vay mượn
nhau. Nó giống như tín dụng
đen, cấm hay quản chặt thì
tín dụng đen cũng vẫn xảy
ra bởi tín dụng đen xét ra là
một biến tướng của tín dụng
phi chính thức.
. Có ý kiến cho rằng cái tên
“dịch vụ đòi nợ” tạo cho xã
hội cũng như cơ quan quản
lý nhà nước ấn tượng không
tốt, nhất là khi có quá nhiều
biến tướng của dịch vụ này?
+ Có thể cái tên “dịch vụ
đòi nợ” có phần phản cảm.
Tên gọi ngành nghề như vậy
thể hiện “bạo lực” chăng? Tôi
nghĩ có thể đổi tên ngành nghề
này thành “dịch vụ xử lý nợ”
chẳng hạn.
Vì xét cho đến cùng, đòi
nợ thực ra là xử lý nợ. Nợ là
thứ luôn tồn tại trong cuộc
sống, ngay cả trong quan hệ
giữa Nhà nước và công dân,
các tổ chức… Bởi vậy mà
NHNN hay các tổ chức tín
dụng cũng phải có những
công ty, bộ phận xử lý nợ,
thu hồi nợ.
Mà cũng thực tế cho thấy
kinh doanh có nhiều rủi ro
mà trong đó có cả tình trạng
“mất trắng”. Ngay cả thuế,
một món nợ của công dân với
Nhà nước, còn có thể “mất
trắng” khi Bộ Tài chính đã
nhiều lần kiến nghị xóa nợ
thuế đối với những khoản
thuế khó đòi.
. Nhưng trong trường hợp
nếu dịch vụ đòi nợ bị cấm khi
kỳ họpQuốc hội tới đây thông
qua Luật sửa đổi, bổ sungmột
số điều của Luật Đầu tư và
Luật Doanh nghiệp, ông nghĩ
điều gì sẽ xảy ra?
+ Như tôi đã nói, nếu xét
bản chất thì dịch vụ đòi nợ
chính là “xử lý nợ” và là nhu
cầu tất yếu của xã hội. Bản
thân Chính phủ cũng phải lập
ra các công ty xử lý nợ xấu
như kiểu như VAMC chẳng
hạn. Và dịch vụ đòi nợ về bản
chất không phải là đe dọa sử
dụng vũ lực hoặc sử dụng vũ
lực để đòi nợ.
Còn việc đòi nợ mà kiểu
bặm trợn, mang sơn, phân tạt
vào nhà, cửa hàng, sử dụng
công cụ như dao kiếm…, nói
chung là các hoạt động “côn
đồ” thì phải xử lý hình sự.
Tôi nghĩ nếu Chính phủ
muốn đưa “kinh doanh dịch
vụ đòi nợ” vào danhmục cấm
thì đương nhiên những hoạt
động của các công ty xử lý nợ
hiện có cũng bị ảnh hưởng.
Mặt khác, hiện nay dịch vụ
đòi nợ đã có tới hơn 200
doanh nghiệp hoạt động thì
cần phải đánh giá tác động.
Nhưng lưu ý rằng cuộc sống
thì luôn phải vay trả trả vay,
làm sao có thể ngăn được?
. Xin cám ơn ông.•
Nếu cấm thì… cấm tất
Không phủ nhận dịch vụ đòi nợ thuê đang phát sinh
nhiều yếu tố tiêu cực nhưng ngành nghề kinh doanh nào
cũng có những mặt trái. Ví dụ như karaoke, massage,
vũ trường… cũng có mại dâm trá hình, sử dụng ma túy.
Cầm đồ thì có thể tiêu thụ tài sản phạm pháp, lãi suất
cũng có vi phạm. Nếu nói phức tạp, tiêu cực mà cấm thì
rất nhiều ngành nghề tới đây cũng phải cấm. Cái gì cuộc
sống cần thì phải để nó phát triển.
Vấn đề cơ quan quản lý phải “để mắt” đến hoạt động
kinh doanh dịch vụ đòi nợ, được gọi là đòi nợ thuê hay
thu hồi nợ, xử lý nợ… Cần phải phát hiện, xử lý kịp
thời những biến tướng, sai phạm mang tính chất côn
đồ như tạt sơn, mắm tôm, đe dọa tính mạng, tài sản, uy
hiếp tinh thần, xâm phạm chỗ ở hợp pháp…
Cấm kinh doanh dịch vụ đòi nợ có thể sẽ làm cho chủ
nợ cảm thấy không được bảo vệ trong khi các thiết chế
khác thì chưa thật thuận lợi. Đơn cử như một vụ việc
kiện ra tòa để đòi nợ có khi mất vài năm. Báo cáo của
VCCI nói trung bình một vụ kiện tranh chấp hợp đồng
đã lên tới hơn 400 ngày. Đấy là chưa kể án phí, phí thi
hành án…
Tôi cho rằng bên cạnh việc sửa đổi các quy định theo
hướng chặt chẽ hơn thì cần phải xử lý nghiêm những
hành vi xâm phạm đến an toàn, tính mạng, tài sản của
người dân một cách kịp thời với chế tài thật nặng. Bởi
quản lý thực chất là quản lý hành vi chứ không phải cứ
“không quản được thì cấm”.
Luật sư
TRƯƠNG THANH ĐỨC
,
Trung tâm
Trọng tài quốc tế Việt Nam
Doanh nghiệp vẫn phải dùng “xã hội đen”
đòi nợ
Tỉ lệ doanh nghiệp khởi kiện khi có tranh chấp với
đối tác đang giảm dần theo từng năm và cũng là thể
hiện tình trạng doanh nghiệp chưa đủ niềm tin vào hệ
thống tư pháp.
Doanh nghiệp “ngại” kiện ra tòa là bởi thời gian kéo
dài, chi phí cao, tình trạng “chạy án” còn diễn ra phổ
biến. Trong trường hợp không khởi kiện, các doanh
nghiệp buộc phải sử dụng các biện pháp giải quyết tranh
chấp khác trọng tài thương mại, nhờ cán bộ nhà nước
tác động, đưa ra báo chí, thậm chí là sử dụng “xã hội
đen”.
Tỉ lệ doanh nghiệp sử dụng các nhóm biện pháp phi
chính thức, thậm chí các băng, nhóm “xã hội đen” chỉ
khoảng 3,2% và 19% sử dụng các phương thức khác
không chính thức bên ngoài xã hội.
Tuy nhiên, phương thức thực thi bên ngoài xã hội này
thường gây tốn kém rất lớn cho doanh nghiệp.
Ông
ĐẬU ANH TUẤN
,
Trưởng ban Pháp chế VCCI,
phát biểu trong hội thảo năm 2018 về cải cách
môi trường kinh doanh và phát triển doanh nghiệp
Cần tăng nặng mức xử phạt
Đến nay chưa có đánh giá cụ thể để so sánh về tính
hiệu quả trong hoạt động thu hồi nợ theo biện pháp tố
tụng tại tòa và thu hồi nợ thông qua dịch vụ đòi nợ thuê.
Một vụ tranh chấp nợ tại tòa thường kéo dài hàng
năm, chưa kể là nếu con nợ am hiểu pháp luật, cố tình
chây ì, trì hoãn việc trả nợ nhằm chiếm dụng vốn thì
không biết đến khi nào mới xong.
Thực tế có những vụ sau khi có bản án, quyết định
của tòa thì con nợ không còn khả năng trả. Muốn thu
hồi nợ nhanh thì dịch vụ đòi nợ thuê là giải pháp được
các chủ nợ lựa chọn.
Pháp luật hiện hành quy định tương đối rõ ràng về
loại hình dịch vụ này, phù hợp với xu hướng phát triển
của thế giới (Nghị định 104/2007, Thông tư 110/2007).
Để hạn chế những hành vi biến tướng từ dịch vụ đòi
nợ thuê, cần xem lại tiêu chí người đại diện theo pháp
luật, phạm vi và trình tự thực hiện dịch vụ đòi nợ thuê
(cấm thị uy, đe dọa hoặc hành vi khác uy hiếp con
nợ…); tăng mức chế tài với công ty và người đứng đầu
nếu vi phạm…
Luật sư
TẠ MINH TRÌNH
,
Đoàn Luật sư TP.HCM
Cần sửa nhiều quy định
Thực tiễn hoạt động dịch vụ đòi nợ thuê phát sinh
một số hạn chế nhất định nhưng không thể vì một số
trường hợp cá biệt mà đề xuất cấm ngành nghề này vì
cơ bản là ngành nghề cần thiết cho xã hội.
Không nên quy định cấm loại hình kinh doanh này
vì dịch vụ đòi nợ thuê thực chất là một quan hệ chuyển
giao quyền trong pháp luật dân sự. Nếu cấm kinh doanh
dịch vụ đòi nợ sẽ dẫn đến triệt tiêu quyền chuyển quyền
yêu cầu vốn được thừa nhận rộng rãi và từ lâu đời với
tư cách là một chế định của pháp luật dân sự, vô hình
trung xóa bỏ một phương thức đòi nợ đã vận hành từ
lâu trong xã hội, hạn chế việc đa dạng hóa các cách thức
thu hồi nợ và sự lựa chọn của các chủ nợ.
Tuy nhiên, để hoạt động này được thực hiện hiệu quả
hơn, hạn chế những tiêu cực phát sinh thì quy định pháp
luật về hoạt động này cần thể hiện rõ: Cấm thực hiện
hoạt động đòi nợ tại nơi làm việc, nơi công cộng, ngày
nghỉ lễ hay dịp tết; đồng thời cần quy định số lượng
cuộc gọi mà công ty đòi nợ thực hiện trong một ngày,
cách hai bên gặp mặt, cách tiếp xúc, số lượng tối đa
nhân viên đòi nợ xuất hiện nhằm tránh tình trạng tụ tập
đông người, đe dọa tinh thần khách nợ và gây mất an
ninh trật tự…
Về mặt quản lý, Nghị định 104/2007 chưa quy định
về trách nhiệm Bộ Công an trong việc quản lý và xử
phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực kinh doanh dịch
vụ đòi nợ. Do vậy cần quy định cụ thể hơn thẩm quyền
của lực lượng công an về xử phạt vi phạm hành chính
trong lĩnh vực này…
ThS
TRẦN THANH THẢO
,
giảng viên
Trường ĐH Luật TP.HCM
Giữnhưng cần sửaquyđịnh
Ngày6-4, nhómngười củacông tyđòi nợ tại TP.HCMbị connợở
thị xãĐôngTriều, tỉnhQuảngNinhđánhgục trongnhà. Ảnh: ĐH
Camera ghi lại hình ảnhmột thanh niên tạt sơn vào quán phởHòa.
(Ảnh cắt từ camera)
