6
Pháp luật
&
cuộc sống -
ThứNăm30-1-2020
Cà Mau thì tháng 7-2016, năm bị
cáo trong vụ án (trong đó có anh
Duy) đã bị tòa kết án về tội cố ý
gây thương tích.
Sau đó, xử phúc thẩm TAND
tỉnh Cà Mau hủy án, giao hồ sơ cho
VKSNDTPCàMau điều tra, xét xử
lại. Tiếp đó VKS cùng cấp đã đình
chỉ đối với anh Duy và tiếp tục truy
tố bốn người còn lại về tội cố ý gây
thương tích. Ngày 25-11-2019, tòa
này xử sơ thẩm và đã tuyên án đối
với bốn người.
Sau khi tòa xét xử sơ thẩm, cả bốn
bị cáo bị kết án đã có đơn kháng
cáo, chờ xét xử phúc thẩm, do đó
chưa đủ căn cứ xác định anh Duy
có phạm tội hay không.
Vì vậy theo tòa, chưa đủ cơ sở
để tòa bồi thường thiệt hại và phục
hồi danh dự theo yêu cầu của anh
Duy. Căn cứ pháp lý mà tòa đưa
ra là điểm h khoản 3 Điều 43 Luật
Trách nhiệm bồi thường của Nhà
nước 2017 (Luật TNBTCNN).
Trong khi đó, anh Duy được xác
định bị làm oan bằng quyết định
đình chỉ bị can ngày 1-8-2019 của
VKSND TP Cà Mau. Cơ quan này
thừa nhận không đủ căn cứ kết luận
có sự việc phạm tội đối với anh Duy.
Trước đây,
Pháp Luật TP.HCM
từng phản ánh anh Duy là một trong
nămbị can bị khởi tố vụ chémngười
gây thương tích 45% xảy ra từ đầu
năm 2015. Anh Duy kêu oan từ
khi bị bắt. Bốn người còn lại nhận
tội, sau đó ra tòa kêu oan rằng bị
đánh nên phải nhận tội, có người
làm chứng việc ngoại phạm. Đến
nay cả bốn người đều đã được cho
tại ngoại…
Quá trình tố tụng VKSND TP Cà
Mau đã ba lần trả hồ sơ để điều tra
bổ sung. Cơ quan này thừa nhận
việc chậm ban hành các quyết định
liên quan đến vụ án và việc trả hồ
sơ để điều tra bổ sung lần thứ ba là
vi phạm tố tụng. Tuy nhiên, việc vi
phạm là do tính chất phức tạp của
vụ án, phải xin ý kiến chỉ đạo của
các cấp nhiều lần nhằm tránh oan,
sai cũng như bỏ lọt tội phạm.
Sau 27 tháng bị tạm giam, anh
Duy cùng bốn người trong vụ án
được tại ngoại. Mới đây, VKS
ban hành cáo trạng lần hai tiếp
tục truy tố bốn bị can tội cố ý
gây thương tích. Riêng anh Duy
thì được VKS đình chỉ và chỉ có
nhắc tên trong cáo trạng với vai
trò là người liên quan.
Tòa sơ thẩm phải
bồi thường oan
Theo ThS Nguyễn Trương Tín
(giảng viên môn luật TNBTCNN,
Trường ĐH Luật TP.HCM), việc
từ chối bồi thường của TAND TP
Cà Mau là sai.
Bởi anh Duy được xác định bị
oan bằng quyết định đình chỉ bị
can ngày 1-8-2019 của VKSNDTP
Cà Mau. VKS thừa nhận không đủ
căn cứ kết luận có sự việc phạm tội
đối với anh Duy. Đây là một trong
những căn cứ đình chỉ thuộc trường
hợp không bị khởi tố vụ án hình sự
theo Điều 157 BLTTHS.
Theo khoản 2 Điều 9, khoản 3
Điều 18 Luật TNBTCNN thì trường
PHƯƠNG LOAN
A
nh NguyễnAnh Duy, 23 tuổi,
ngụ ấp Rau Dừa B, xã Hưng
Mỹ, huyện Cái Nước, Cà
Mau đang yêu cầu TAND TP Cà
Mau bồi thường oan 964 triệu đồng
thiệt hại về tài sản, sức khỏe, thu
nhập, tinh thần. Anh Duy còn yêu
cầu tòa này phải xin lỗi công khai
tại nơi anh cư trú và đăng lời xin
lỗi trên ba số liên tiếp của một tờ
báo ở trung ương và một tờ báo
địa phương.
Tòa nói chưa biết
có oan không!
Tuy nhiên, TAND TP Cà Mau đã
từ chối yêu cầu này của anh. Theo
trả lời bằng văn bản của TAND TP
AnhNguyễnAnhDuy đang làmnghề sửa xe. Ảnh: PHƯƠNG LOAN
Đòi bồi thường
oan, tòa nói
chờ xử
4 người khác
Theo quy định thì người bị oan được bồi thường
nhưng tòa nói chờ kết quả xét xử vì VKS đình
chỉ chứ tòa không đình chỉ.
hợp của anh Duy đủ điều kiện được
bồi thường oan (bị tạm giammà có
quyết định của VKS xác định không
có sự việc phạm tội).
Về nguyên tắc bồi thường, theo
Điều 4 Luật TNBTCNN thì việc
giải quyết yêu cầu bồi thường trong
tố tụng hình sự được thực hiện tại
cơ quan trực tiếp quản lý người thi
hành công vụ gây thiệt hại. Việc này
phải được thực hiện kịp thời, công
khai, bình đẳng, thiện chí, trung
thực, đúng pháp luật…
Theo điểm b khoản 1 Điều 36
Luật TNBTCNN thì cơ quan phải
bồi thường cho anh Duy là TAND
TP Cà Mau. Theo đó, TAND cấp
sơ thẩm là cơ quan có trách nhiệm
giải quyết bồi thường trong trường
hợp tuyên bị cáo có tội nhưngTAND
cấp phúc thẩm hủy bản án sơ thẩm
để điều tra lại. Sau đó, bị can được
đình chỉ điều tra, đình chỉ vụ án vì
không có sự việc phạm tội, hoặc
hành vi không cấu thành tội phạm,
hoặc đã hết thời hạn điều tra vụ án
mà không chứng minh được bị can
đã thực hiện tội phạm.
ThS Tín nhấn mạnh: “Dù TAND
TPCà Mau có quan điểm khác hoặc
không đồng tình với việc đình chỉ
của VKS đối với anh Duy thì theo
luật, tòa này vẫn là cơ quan có trách
nhiệm thaymặt Nhà nước giải quyết
yêu cầu bồi thường”.•
Quy định về việc chủ động phục hồi danh dự
Theo khoản 1 Điều 57 Luật TNBTCNN 2017 thì trong thời hạn 15 ngày
kể từ ngày có văn bản làm căn cứ yêu cầu bồi thường..., cơ quan làm oan
phải thông báo bằng văn bản cho người bị oan về việc tổ chức thực hiện
phục hồi danh dự.
Theo Điều 22 Nghị định 68/2018 hướng dẫn việc chủ động phục hồi
danh dự thì cơ quan làm oan phải thông báo bằng văn bản về việc tổ
chức phục hồi danh dự. Văn bản phải có các nội dung như thời gian, địa
điểm tổ chức trực tiếp xin lỗi và cải chính công khai; việc đăng báo xin
lỗi và cải chính công khai; phần thể hiện ý kiến trả lời của người bị thiệt
hại. Trường hợp người bị oan không trả lời thì việc phục hồi danh dự sẽ
được thực hiện khi họ có yêu cầu bằng văn bản.
VKSND TP Cà Mau
đình chỉ bị can thừa
nhận không đủ căn cứ
kết luận có sự việc phạm
tội đối với anh Duy.
Vắng“người yêunhí”, tòaphải trảhồ sơ
Tòa Gia đình và Người chưa thành niên (TAND
TP.HCM) vừa xử sơ thẩm Hồ Trí Nguyên (SN 1998) và
Bùi Thành Hòa (SN 2000) cùng bị truy tố về tội hiếp dâm
người dưới 16 tuổi.
HĐXX đã trả hồ sơ để điều tra bổ sung để làm rõ nhiều
vấn đề, trong đó có việc bị cáo Nguyên kêu oan dù trước
đó nhận tội.
Theo cáo trạng, tháng 8-2017, Nguyên quen cháu Y.
(SN 2005, trú quận Tân Phú, TP.HCM) qua Facebook
rồi nảy sinh tình cảm. Ngày 7-10-2017, Nguyên đón
cháu Y. đi chơi, sau đó vào một khách sạn ở quận Tân
Phú để quan hệ. Khoảng tháng 12-2017, gia đình thấy
cháu Y. có biểu hiện lạ nên đưa đi khám thì phát hiện
cháu có thai. Nghe cháu kể lại sự việc, gia đình đã trình
báo công an.
Sau đó, gia đình đưa cháu Y. đến bệnh viện để dừng
thai. Cơ quan công an phối hợp với trung tâm pháp y
tiến hành thu mẫu mô thai của cháu để phục vụ điều tra.
Nguyên khai nhận từng quan hệ hai lần với cháu Y. tại
một khách sạn khác. Tuy nhiên, kết luận giám định ADN
cho thấy Nguyên không phải là “tác giả” của mô thai.
Lúc này, cháu Y. cho biết ngoài bị cáo Nguyên, cháu
còn quan hệ với bị cáo Hòa. Từ tháng 10-2017, cháu Y.
quen Hòa qua Facebook và nảy sinh tình cảm. Theo đó,
đầu tháng 11-2017, cháu Y. nhắn tin cho Hòa nói bị mẹ
đánh mắng, muốn bỏ nhà đi nhưng không biết đi đâu và
được Hòa đón về nhà mình ở quận Tân Phú. Tại đây, cả
hai đã quan hệ với nhau. Tại cơ quan điều tra, Hòa thú
nhận hành vi phạm tội, kết luận giám định cho thấy Hòa là
“tác giả” của mô thai.
Nguyên khai đã quan hệ với cháu Y. ba lần nhưng tại tòa
Nguyên bất ngờ thay đổi lời khai, cho rằng mình không
làm gì bị hại. Lý do Nguyên phải khai như cáo trạng vì bị
cán bộ điều tra dụ cung.
Lý giải việc tại sao không quan hệ tình dục với bị
hại nhưng có thể miêu tả chi tiết, cụ thể trong lời khai,
Nguyên nói trước đó đã từng quan hệ với bạn gái
khác. Khi bị công an đánh, bị cáo sợ quá nên miêu tả
lại lần quan hệ với bạn gái cũ nhưng thay bằng tên
bị hại.
Tại tòa, gia đình cháu Y. yêu cầu Nguyên bồi thường
89 triệu đồng nhưng bị cáo cho biết việc này do gia đình
quyết định, bị cáo không biết. Sau khi nghe HĐXX giải
thích về trách nhiệm bồi thường thì Nguyên cho rằng
mình không bồi thường vì không làm gì cháu Y.
Người giám hộ hợp pháp cho cháu Y. bức xúc về việc
bị cáo Nguyên thay đổi lời khai. Luật sư bào chữa cho
Nguyên cho rằng chứng cứ duy nhất VKS truy tố bị cáo là
từ lời khai của bị cáo và lời khai của bị hại.
Trong hồ sơ vụ án chỉ có duy nhất lời khai của bị hại
xác định bị cáo Nguyên có hành vi giao cấu với bị hại ba
lần. Biên bản ghi lời khai không có sự chứng kiến của
người đại diện hợp pháp của bị hại. Vì vậy, quá trình điều
tra đã vi phạm thủ tục tố tụng điều tra với người dưới 18
tuổi và không đảm bảo tính khách quan.
HĐXX nhận định trước khi phiên tòa diễn ra, tòa đã
mời bị hại cùng người đại diện hợp pháp đến tòa lấy lời
khai nhưng không ai có mặt. Vì vậy, HĐXX quyết định
trả hồ sơ để yêu cầu VKS cùng cấp lấy lời khai của bị
hại theo đúng thủ tục tố tụng. HĐXX cũng yêu cầu VKS
xác định số lần Nguyên giao cấu với bị hại để có cơ sở áp
dụng khung hình phạt đối với bị cáo.
CÙ HIỀN
