6
Pháp luật
&
cuộc sống -
ThứHai 9-3-2020
anh Đ. không còn khả năng nuôi
dưỡng bé Q. trong khi họ cũng
không thể liên lạc được với mẹ
ruột của cháu bé.
Vì thế ngày 10-6-2018, anh Đ.
viết giấy tay để vợ chồng chị Đào
Thị Thông (ngụ phường 14, quận
4, không có con) nuôi dưỡng bé Q..
Từ đó đến nay, vợ chồng chị Thông
nuôi bé Q., cho đi học và hiện bé
cũng rất hạnh phúc khi sống với vợ
chồng chị Thông.
Giữa các bên không có tranh chấp
về việc nuôi con nuôi hay tài sản gì.
Vì mong muốn Q. được hưởng các
quyền lợi tốt nhất của một đứa trẻ và
là thành viên chính thức của gia đình
nên vợ chồng chị Thông có nguyện
vọng muốn đổi giấy khai sinh mới
cho Q. do vợ chồng chị đứng tên
làm ba mẹ. Từ đó, vợ chồng anh Đ.
có đơn gửi TAND quận 4 yêu cầu
chấm dứt việc nuôi con nuôi để tạo
điều kiện cho vợ chồng chị Thông
làm thủ tục đăng ký giấy khai sinh
mới cho Q.
Tuy nhiên, ngày 28-8-2019, TAND
quận 4 có thông báo trả lại đơn yêu
cầu giải quyết việc dân sự cho vợ
chồng anh Đ.
Thông báo của TANDquận 4 viết:
“Xét thấy, đơn yêu cầu giải quyết
việc dân sự thuộc trường hợp khác
theo quy định của pháp luật. Căn
cứ vào Điều 25 Luật Nuôi con nuôi
năm 2010; điểm g khoản 1, khoản 2,
khoản 3 Điều 364 Bộ luật Tố tụng
dân sự; TAND quận 4 trả lại đơn
yêu cầu giải quyết việc dân sự cùng
các tài liệu, chứng cứ kèm theo”.
Thông báo này đồng nghĩa với
việc vợ chồng anh Đ. không thể
chấm dứt việc nuôi con nuôi vì
không thuộc các trường hợp được
chấm dứt nuôi con nuôi.
Cách nào để bảo vệ
quyền lợi đứa trẻ?
Pháp Luật TP.HCM
đã trao đổi
với ông Nguyễn Triều Lưu, Trưởng
phòng Hộ tịch - Quốc tịch, Sở Tư
pháp TP.HCM, về vụ việc hy hữu
này. Ông Lưu cho biết trường hợp
mục đích nuôi con nuôi không đạt
được, nguyện vọng cha mẹ nuôi
muốn chấm dứt việc nuôi con nuôi
nhưng không rơi vào các quy định
của pháp luật thì cần có giải pháp.
Mục đích không phải để bảo vệ cha
mẹ nuôi mà là để bảo vệ quyền lợi
của đứa trẻ. Bởi nếu không giải
quyết được thì đứa trẻ lại bị cha
mẹ nuôi bỏ rơi lần thứ hai.
“Nhưng tại sao quy định hiện
hành không cho phép chấm dứt việc
nuôi con nuôi như trường hợp của
vợ chồng anh Đ.? Bởi vì mục đích
của việc nuôi con nuôi đã được nói
rất rõ tại Luật Nuôi con nuôi 2010,
đó là: Tạo lập quan hệ cha mẹ nuôi
và con nuôi bền vững. Không phải
hôm nay thích nuôi thì nuôi, hôm
sau không thích thì bỏ hay là trong
quá trình nuôi dạy con nuôi thấy
nó hư hỏng rồi bỏ. Không được!
Pháp luật phải bảo vệ sự bền vững
đó” - ông Lưu trăn trở.
Theo ông Lưu, quy định pháp
luật hiện nay là khá đầy đủ và nhân
văn, nó tránh cho đứa trẻ rơi vào
tình cảnh bị mua bán, trao đổi. Tuy
nhiên, thực tế lại xảy ra những tình
huống hy hữu như của cháu Q. trên
đây, nếu không giải quyết thì cả hai
bên đều đau khổ và ngay cả đứa
con nuôi cũng không được chăm
sóc, nuôi dưỡng.
Ông Lưu nói: “Vụ này việc tòa
án trả lại đơn là phù hợp với các
HOA THI
L
úc 7 giờ 40 ngày 2-5-2015, chị
PTH (ngụ phường 8, quận 4,
TP.HCM) sinh một bé trai tại
BV Từ Dũ và đặt tên là NNĐQ
(không rõ cha ruột của Q.). Tuy
nhiên, vì không có điều kiện nuôi
con nên chị H. đã cho Q. để vợ
chồng anh NNĐ (cùng ngụ quận
4 và không có con) xin nhận làm
con nuôi.
Phải cho con nuôi bằng
giấy tay
Ngày 8-9-2015, UBNDphường 8,
quận 4 đã cấp giấy chứng nhận nuôi
con nuôi cho vợ chồng anh Đ. Tiếp
đó, ngày 9-10-2015, UBND phường
8 (quận 4) đã cấp giấy khai sinh cho
Q. Phần cha, mẹ đứng tên trên giấy
khai sinh của Q. là vợ chồng anh Đ.
Hai vợ chồng anh Đ. chung sống
với nhau đến năm 2017 thì ly hôn.
Vợ anh Đ. đi làm ăn xa, còn anh
Đ. thì bị nhiễm HIV/AIDS. Lúc
này hoàn cảnh khó khăn, vợ chồng
Vợ chồng chị Thông và cháuQ. đang sống vui vẻ bên nhau nhưng vướng thủ tục pháp lý. Ảnh: MINHCHUNG
Chuyển con
nuôi cho người
khác: Bí thủ tục
Chamẹ nuôi không còn khả năng nuôi dưỡng
nhưng không thể chấmdứt việc nuôi con nuôi
vì luật không quy định.
quy định của pháp luật. Tuy nhiên,
cần có giải pháp về mặt pháp lý để
thay đổi người nuôi cháu bé, đồng
thời phải quy định chặt chẽ để tránh
hậu quả đáng tiếc xảy ra và trên hết
phải đảm bảo mục đích của việc
nuôi con nuôi”.
Theo Phó Giám đốc Sở Tư pháp
TP.HCMNguyễnVănVũ, pháp luật
hiện hành về nuôi con nuôi không
quy định việc chấm dứt việc nuôi
con nuôi trong trường hợp người
nuôi con nuôi không còn ý định
nuôi nữa.
Tuy nhiên, thực tế xuất hiện
nhiều nguyên nhân mà cha mẹ nuôi
không thể tiếp tục nuôi dưỡng như
kinh tế khó khăn, cha mẹ nuôi ly
hôn, bỏ con nuôi… Lúc này việc
chấm dứt nuôi con nuôi trong
trường hợp kể trên là có khó khăn
vì không rơi vào các quy định tại
Điều 13, Điều 25, Điều 26 Luật
Nuôi con nuôi.
Từ đó, ông Vũ đề xuất: “Theo
tôi, Luật Nuôi con nuôi cần phải
quy định cụ thể về vấn đề chấm dứt
việc nuôi con nuôi trong trường hợp
khách quan dẫn đến việc cha, mẹ
nuôi không thể hoặc không muốn
nuôi con nuôi nữa (vì hoàn cảnh
kinh tế khó khăn, cha mẹ nuôi ly
hôn)… Ngoài ra, TAND Tối cao
cần giải thích, hướng dẫn tòa án
địa phương thụ lý, giải quyết yêu
cầu chấm dứt việc nuôi con nuôi rơi
vào các trường hợp như đã nêu”.
Được biết, Sở Tư pháp TP.HCM
cũng đã từng làm việc với Ủy ban
Pháp luật của Quốc hội về nội dung
này và cũng đã có kiến nghị. Trong
các báo cáo của Sở Tư pháp gửi
Bộ Tư pháp cũng đề cập đến nội
dung trên.•
Tâm sự với chúng tôi, vợ chồng chị Thông cho biết
đã nhiều lần tìm đến các cơ quan chức năng để làm
giấy khai sinh cho Q. nhưng bất thành. Nói hết những
lời gan ruột, vợ chồng chị Thông chỉ có nguyện vọng
duy nhất là được làm cha mẹ nuôi hợp pháp của Q.,
được đứng tên là ba, mẹ trên giấy khai sinh của bé.
“Gia đình mong muốn Q. được chăm sóc tốt nhất,
được hưởng đầy đủ các quyền lợi của một đứa trẻ. Cả
nhà đang sống rất hạnh phúc” - chị Thông xúc động.
PV cũng đã tìm gặp vợ chồng anh Đ. để hiểu rõ hơn
về sự việc. Vợ anh Đ. cho biết hai vợ chồng đã ly dị, chị
thì đi làm xa, anh Đ. bị nhiễm HIV, liên lạc với cha mẹ
ruột của Q. thì bất thành nên không cách nào nuôi con
được.“Dù đau đớn và rất muốn nhưng hoàn cảnh hiện
nay khiến tôi không thể nuôi con được”.
Anh Đ. thì khóc và nói: “Tôi không còn khả năng lao
động, đau bệnh không biết sống chết lúc nào. Dù rất
muốn nhưng cũng không thể nuôi con. Mong gia đình
chịThông chămsóc tốt choQ. để cháu có tương lai”. Sức
khỏe của anh Đ. đã khá yếu do căn bệnh HIV tàn phá
nhưng do ở gần nhà chị Thông nên anh vẫn ráng qua
lại để thăm cháu Q., hai cha con nói chuyện vui vẻ, bình
thường. Chỉ có chị Đ. thì thường đi làm xa nên ít khi gặp
thằngbé.VợchồnganhĐ. chỉ cómộtmongước lớnnhất
là cơ quan chức năng tạo điều kiện cho vợ chồng chị
Thông làm thủ tục nhận con nuôi thành công từ mình.
Mong muốn chính đáng của hai cặp vợ chồng
Luật Nuôi con nuôi cần
quy định cụ thể về vấn đề
chấm dứt việc nuôi con
nuôi trong trường hợp
khách quan dẫn đến việc
cha, mẹ nuôi không thể
nuôi con nuôi nữa.
Sắp xử vụ cựu giám đốc Sở Địa chính Bình Dương kêu oan
Ngày 31-3 tới, TAND Cấp cao tại
TP.HCM sẽ xét xử phúc thẩm vụ án Cao
Minh Huệ (cựu giám đốc Sở Địa chính tỉnh
Bình Dương) và đồng phạm lợi dụng chức
vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ.
Trước đó, TAND tỉnh Bình Dương đã
phạt bị cáo Huệ 12 năm tù, Phan Văn
Trung (cựu trưởng Phòng NN&PTNT
huyện Bến Cát, Bình Dương) 11 năm tù và
Đỗ Văn Sâm (cựu thuộc cấp của Trung) 10
năm tù cùng về lợi dụng chức vụ, quyền
hạn trong khi thi hành công vụ. Ba bị cáo
cùng kháng cáo kêu oan.
Theo hồ sơ, công ty chế biến cây công
nông nghiệp xuất khẩu Bình Dương
(Sobexco) được UBND tỉnh giao 706
ha đất tại xã An Tây (thị xã Bến Cát).
Sobexco đã thanh lý 650 ha vườn điều, vay
vốn để trồng cây cao su.
Tháng 4-2000 và tháng 6-2002, Sobexco
đã bán 658 ha cây cao su/706 ha đất được
giao. Người mua đã được UBND huyện
Bến Cát cấp sổ đỏ sai quy định dẫn đến
Nhà nước không thu hồi được tiền cho
thuê đất. Khi UBND tỉnh giải phóng mặt
bằng để làm Khu công nghiệp An Tây,
người mua lại được bồi thường về đất, gây
thiệt hại cho Nhà nước hơn 131 tỉ đồng.
Bản án sơ thẩm nhận định cả ba bị cáo
đều có kiến thức về đất đai, được giao
nhiệm vụ trong việc quản lý đất đai. Tuy
nhiên, vì động cơ vụ lợi, các bị cáo đã cố
tình tham mưu cho UBND tỉnh, UBND
huyện Bến Cát, UBND xã An Tây làm sai
quy định. Trong những người mua đất có
rất nhiều người thân của các bị cáo tham gia
và hưởng lợi từ các sai phạm của các bị cáo.
Bản án còn kiến nghị thu hồi số tiền bồi
thường 128 tỉ đồng, hơn 40.000 m
2
đất tái
định cư đã cấp và kiến nghị UBND tỉnh
thực hiện các thủ tục về đất đối với hơn
174 ha đất chưa bồi thường theo quy định.
Đây là vụ án kéo dài hơn 10 năm, hai lần
tạm đình chỉ điều tra vụ án, điều tra bị can
rồi lại phục hồi điều tra.
HOÀNG YẾN
Bị cáo CaoMinhHuệ tại phiên xử sơ thẩm.
Ảnh: TL
