16
        
        
        
          Quốc tế -
        
        
          ThứHai 9-11-2020
        
        
          TRẦNTHẮNG*
        
        
          B
        
        
          ầu cử năm 2020 xảy ra
        
        
          chưacótiềnlệtronglịchsử
        
        
          Mỹ.Cùngvớitínhkhíkhó
        
        
          lường củaTổng thốngDonald
        
        
          Trump, tất cả tạo ra cuộc bầu
        
        
          cử đầy kịch tính. Chung cuộc,
        
        
          ứng cử viên Joe Biden, cựu
        
        
          phó tổng
        
        
          t h ố n g ,
        
        
          c h i ế n
        
        
          t h ắ n g .
        
        
          Dưới đây
        
        
          là ba yếu
        
        
          tốmàtheo
        
        
          tôi đãgóp
        
        
          phần vào
        
        
          chiến thắngđầyngoạnmục của
        
        
          người đại diện đảng Dân chủ.
        
        
          1. Thiên thời
        
        
          DịchCOVID-19bắt đầuvào
        
        
          đầutháng2-2020từTrungQuốc
        
        
          và lanvàoMỹgiữa tháng3.Chỉ
        
        
          trong vài tháng, số ca nhiễm
        
        
          tăng lên chóng mặt trên toàn
        
        
          bộ lãnh thổMỹ. Hiện tại, số ca
        
        
          nhiễmvirus là10 triệu, trongđó
        
        
          có 238.000 người tử vong. Rõ
        
        
          ràng, chính phủ Mỹ mà lãnh
        
        
          đạo là ôngTrump đã không có
        
        
          các biện pháp ngăn ngừa nhất
        
        
          quán. Chính phủ không nghe
        
        
          lời khuyên của giới khoa học
        
        
          y tế, vì thế các tiểu bang tự tìm
        
        
          cáchchốngvirus, làmnướcMỹ
        
        
          rơi vào khủng hoảng.
        
        
          Tổng thống Trump vẫn duy
        
        
          trì, thậm chí đẩy mạnh chiến
        
        
          lược vận động lớn ngoài trời,
        
        
          thu hút hàng ngàn người tham
        
        
          gia. Các cuộc mít tinh đỏ rực
        
        
          một góc trời, diễn thuyết sôi
        
        
          nổi, bất chấp đại dịch hoành
        
        
          hành. Ông Trump cho rằng
        
        
          COVID-19 rồi từ từ sẽ biến
        
        
          mất, nó không gây nguy hiểm
        
        
          chongười dân.Tuynhiên, phần
        
        
          lớn người dânMỹ rất quan tâm
        
        
          đến vấn đề an ninh sức khỏe và
        
        
          an ninh xã hội. Vậy nên dù thu
        
        
          hút đông người dự diễn thuyết,
        
        
          ông Trump vẫn thất bại.
        
        
          Trái với ôngTrump, ứngviên
        
        
          Biden chủ trương tuân thủ lời
        
        
          khuyên của giới khoa học y tế.
        
        
          Ông yêu cầu mọi người đeo
        
        
          khẩu trang, giữ giãn cách xã
        
        
          hội. Ông không tụ họp đông
        
        
          đúc mà chủ yếu vận động trực
        
        
          tuyếntrênmạngxãhộivàtruyền
        
        
          hìnhnhằmngănngừavirusphát
        
        
          tán. Ông vận động mọi người
        
        
          bỏ phiếu qua bưu điện và kết
        
        
          quả phầnđôngngườiMỹđứng
        
        
          về phía Biden.
        
        
          Ngoài đại dịch còn cóvấnđề
        
        
          xung đột sắc tộc. Cuối tháng
        
        
          5-2020, cảnh sát làmchết công
        
        
          3 yếu tố làm nên kỳ tích
        
        
          mang tên Joe Biden
        
        
          Thiên thời, địa lợi, nhân hòa là cả ba yếu tốmà ứng viên đảng Dân chủ Joe Biden đã có được
        
        
          trong cuộc đua đầy kịch tính đếnNhà Trắng năm2020.
        
        
          Yếu tốbất ngờ từ 100 triệuphiếubầu sớm
        
        
          Trước ngày bầu cử 3-11, có gần 100 triệu phiếu bầu sớm,
        
        
          đạt con số kỷ lục từ năm 1908 cho đến nay. Trong 100 triệu
        
        
          phiếu có 36 triệu phiếu bầu tại điểmbầu cử và 64 triệu phiếu
        
        
          được gửi qua bưu điện.
        
        
          Trong ngày bầu cử 3-11, ước tính có khoảng 60 triệu
        
        
          phiếu. Phiếu bầu cử trong ngày 3-11 được kiểm trước, tiếp
        
        
          theo là 100 triệu phiếu bầu sớm. Vì lượng phiếu quá lớn nên
        
        
          kết quả bầu cử đến 2 giờ sáng 4-11 vẫn chưa ngã ngũ về ai.
        
        
          Lúc này mọi ánh mắt dồn về bảy tiểu bang chiến trường là
        
        
          Wisconsin, Michigan, Pennsylvania, North Carolina, Georgia,
        
        
          Nevada, Arizona.
        
        
          Từ 3 giờ sáng cho đến 12 giờ khuya 4-11, càng đếm phiếu
        
        
          thìmàuđỏ từ các tiểubangWisconsinvàMichigandần chuyển
        
        
          sangmàuxanh,sauđóôngBidenchiếnthắngngoạnmục.Sang
        
        
          ngày 5 và 6, đỏ chuyển sang xanh tại tiểu bang Pennsylvania
        
        
          vàGeorgia. Ðến cuối ngày 7, kết quả được công bố, ông Biden
        
        
          chiến thắng tại tiểu bang Nevada và Pennsylvania, cũng là
        
        
          giành chiến thắng chung cuộc.
        
        
          279
        
        
          phiếuđạicửtriđoànđãnằm
        
        
          trong tayôngJoeBiden tính
        
        
          đến tối 7-11 (giờMỹ), trong
        
        
          khi ông Trump chỉ dừng ở
        
        
          214 phiếu. Ngoài ra, ông
        
        
          Biden cũng nhận được 75
        
        
          triệu phiếu phổ thông, hơn
        
        
          ông Trump 4 triệu phiếu.
        
        
          Chiến thuật của
        
        
          ông Biden là tạo ra
        
        
          sự an tâm, an toàn
        
        
          trong chiến dịch
        
        
          tranh cử tổng thống.
        
        
          Ngoài ra, đánh vào
        
        
          các vùng đất thuộc
        
        
          đảng Dân chủ hay
        
        
          nghiêng về đảng
        
        
          Dân chủ.
        
        
          Tác giả Trần Thắng
        
        
          dân da màu George Floyd, tạo
        
        
          ralànsóngphẫnnộ.ÔngTrump
        
        
          khôngcómột giải phápnàoxoa
        
        
          dịu lànsóngchốngkỳ thị chủng
        
        
          tộcvà tạosựđoànkết trongmột
        
        
          xã hội đa sắc tộc, đa văn hóa.
        
        
          Với hai sự kiện như từ “trên
        
        
          trời” rơi xuống trongnăm2020,
        
        
          Ông Joe Biden xuất hiện trong
        
        
          công chúng Mỹ với sự điềm
        
        
          đạm và thông cảm, đã tạo sự
        
        
          thu hút mạnh mẽ trong mọi
        
        
          tầng lớp xã hội. Ngoài ra, Tổng
        
        
          thốngTrumpcóhiềmkhíchvới
        
        
          thượng nghị sĩ John McCain
        
        
          (được xem là linh hồn của tiểu
        
        
          bangArizona), ngay cả khi ông
        
        
          McCainđã qua đời.Vậy là ông
        
        
          Bidenthắngdễdàngtạiđây,vốn
        
        
          làđấtCộnghòa - hệ lụy từ“trên
        
        
          trời” rơi xuốngmà ông Trump
        
        
          không ngờ tới.
        
        
          2. Địa lợi
        
        
          Theo địa chính trị Mỹ, vùng
        
        
          đất Dân chủ là vùng giàu có
        
        
          chiếm60%GDPcả nước. Với
        
        
          lợi thế này, ứng cử viên đảng
        
        
          Dân chủ luôn có sự ủng hộ dồi
        
        
          dào từ các nhà tỉ phú và người
        
        
          dân.Trongkỳbầucửnăm2016,
        
        
          bà Clinton gây quỹ được 1,2 tỉ
        
        
          USD và ông Trump gây quỹ
        
        
          được 650 triệu USD. Kỳ bầu
        
        
          cử năm 2020, ông Biden gây
        
        
          quỹ được 1,51 tỉ USD, còn
        
        
          ôngTrump gây quỹ được 1,57
        
        
          tỉ USD. Nguồn tài chính làmột
        
        
          vũ khí quan trọng trong chiến
        
        
          dịch tranh cử.
        
        
          Vùng đất Dân chủ có dân số
        
        
          chiếm52%cảnước, dân sốMỹ
        
        
          là 330 triệu người trong năm
        
        
          2020, trong đó 240 triệu người
        
        
          đủ điều kiện đi bầu (công dân
        
        
          Mỹ trên 18 tuổi). Với lợi thế
        
        
          từ các cử tri trung thành, ứng
        
        
          cử viên đảng Dân chủ luôn có
        
        
          chắc chắn trong tay 254 đến
        
        
          266 phiếu cử tri đoàn. Họ dễ
        
        
          dàng thắng cử tổng thống nếu
        
        
          bảo vệ thành công những tiểu
        
        
          bangnghiêngvề vùngDân chủ
        
        
          và thắng 1-2 tiểu bang vùng
        
        
          chiến trường.
        
        
          Mặt khác, ông Biden có lợi
        
        
          thế khi có “đồngminh” là cựu
        
        
          tổngthốngBarackObama.Ông
        
        
          Obama có ảnh hưởng rất lớn
        
        
          đối với giới trẻ và cộng đồng
        
        
          người Mỹ da màu cũng như
        
        
          các cộng đồng sắc dân thiểu
        
        
          số khác. Ông Obama đã giải
        
        
          cứu ngành công nghiệp xe hơi
        
        
          Mỹ tại tiểu bang Michigan
        
        
          trong giai đoạn khủng hoảng
        
        
          kinh tế 2008-2010, là tiểu
        
        
          bang nghiêng vùng đất Dân
        
        
          chủ nhưng bị ông Trump bất
        
        
          ngờ đoạt được vào năm 2016
        
        
          trong tay bà Clinton. Lần này,
        
        
          hai ông Biden và Obama tập
        
        
          trungvậnđộng tạiMichiganđể
        
        
          giành chiến thắng. Tương tự,
        
        
          Pennsylvania vàWisconsin là
        
        
          hai tiểu bang nghiêng về vùng
        
        
          đất Dân chủ, cũng được ông
        
        
          Biden nắm giữ.
        
        
          ÔngObamađã imlặng trong
        
        
          suốt nhiệm kỳ Tổng thống
        
        
          Trump và đến thời khắc quan
        
        
          trọng - bầu cử - ông Obama
        
        
          xuất hiện, công kích trên mọi
        
        
          phương diện. Ông Biden có
        
        
          lợi thế rất lớn từ trợ lực của
        
        
          ông Obama cũng như nguồn
        
        
          lực trong vùng đất Dân chủ.
        
        
          3. Nhân hòa
        
        
          Ông Biden là người làm
        
        
          trong Thượng viện Mỹ 35
        
        
          năm, ông làm việc với lưỡng
        
        
          đảng. Trong chiến thắng lần
        
        
          này, ông Biden nhận được sự
        
        
          ủng hộ của cả một số người
        
        
          phe bảo thủ.
        
        
          Tờ báo bảo thủ thuộc đảng
        
        
          Cộnghòa,
        
        
          
            TheNewHampshire
          
        
        
          
            Union Leader
          
        
        
          , đã ủng hộ cho
        
        
          ứng cử viên đảng Dân chủ lần
        
        
          đầu tiên trong 100 năm qua.
        
        
          “Joe Biden có lẽ không phải
        
        
          là tổng thống mà chúng tôi
        
        
          muốn, nhưng năm 2020, ông
        
        
          ta là tổng thống mà chúng tôi
        
        
          rất cần. Ông ta sẽ là một tổng
        
        
          thống đểmangmọi người đến
        
        
          với nhau và điều hành con tàu
        
        
          của nhà nước” - tờ báo viết.
        
        
          Ngoài ra, ôngBidenđược sự
        
        
          ủng hộ của nội bộ đảng Cộng
        
        
          hòa như dự án Lincoln và gần
        
        
          50 nhân vật cao cấp đương
        
        
          nhiệm và về hưu. Cựu ngoại
        
        
          trưởng Colin Powell tuyên bố
        
        
          bầu cho JoeBiden, nhấnmạnh
        
        
          từng làm việc với ông hơn 35
        
        
          năm trong chính trị và xã hội.
        
        
          Tạo nên “chiến thuật
        
        
          Biden”
        
        
          Có thể thấy chiến thuật của
        
        
          ông Biden là tạo ra sự an tâm,
        
        
          an toàn trong chiến dịch tranh
        
        
          cử tổng thống. Ngoài ra, đánh
        
        
          vào các vùng đất thuộc đảng
        
        
          Dân chủ hay nghiêng về đảng
        
        
          Dânchủđãbị ôngTrumpgiành
        
        
          năm2016.Ônghọcbài học lịch
        
        
          sử khi bà Clinton thua tại sân
        
        
          nhà Michigan, Wisconsin và
        
        
          Pennsylvania với chênh lệch
        
        
          sít sao 0,3%-0,7%.
        
        
          Ông Biden nghi binh bằng
        
        
          cáchmở rộngchiếndịchxuống
        
        
          FloridavàmiềnNamquanhững
        
        
          hành động như tỉ phú Mike
        
        
          Bloombergđổ100triệuUSDvào
        
        
          Florida, cựu tổng thốngObama
        
        
          xuốngFloridavậnđộng,ứngcử
        
        
          viênphó tổng thốngbàKamala
        
        
          Harris vận động tại Georgia và
        
        
          Texas, là những “thành trì” của
        
        
          đảng Cộng hòa.
        
        
          Chiến dịch của ông Trump
        
        
          phải kéo về bảo vệ Florida,
        
        
          Georgia và Texas. Năm nay,
        
        
          ông Trump không tập trung
        
        
          mạnhvàoMichigan,Wisconsin
        
        
          và Pennsylvania; trong khi bộ
        
        
          đôi Biden - Obama tập trung
        
        
          mạnh vào những vùng này,
        
        
          nhất là trong hai ngày đỉnh
        
        
          điểm trước kỳ bầu cử.
        
        
          (*)
        
        
          
            Tác giả là kỹ sư cơ khí
          
        
        
          
            hàng không, sinh sống và
          
        
        
          
            làm việc tại Mỹ
          
        
        
          Cử tri tại
        
        
          Philadelphia,
        
        
          Pennsylvania
        
        
          vui mừng khi
        
        
          ông Biden
        
        
          chiến thắng
        
        
          hôm7-11.
        
        
          Ảnh: AP
        
        
          Đồ họa:
        
        
          H. QUYÊN