16
Quốc tế -
ThứNăm25-3-2021
Thấy gì từ sự cứng rắn của
phương Tây với Trung Quốc?
VĨ CƯỜNG
Q
uan hệ giữa phươngTây
và Trung Quốc (TQ)
tiếp tục có diễn biến
căng thẳng khi ngày 23-3
Pháp, Đức và một số quốc
gia thành viên khác của Liên
minh châu Âu (EU) triệu tập
đại sứ TQ tại những nước này
để phản đối việc Bắc Kinh
trừng phạt 10 cá nhân và bốn
thực thể EU. Một ngày trước
đó, EU, Pháp, Anh và Mỹ đã
đồng loạt trừng phạt nhiều
quan chức TQ với cáo buộc
vi phạm quyền con người đối
với người Duy Ngô Nhĩ ở
khu tự trị Tân Cương.
Thất bại ngoại giao
to lớn của Bắc Kinh
AP
nhận định TQ lâu nay
luôn xemEU như một đối tác
thân thiện, đặc biệt là khi các
nhà lãnh đạo khu vực này né
tránh thamgia vào cuộc chiến
do Tổng thống Mỹ Donald
Trump phát động đối với TQ
trên lĩnh vực thương mại và
công nghệ.
Tuy nhiên, với việc cả Mỹ
và châu Âu đồng loạt trừng
phạt TQ vào thời điểm này
cho thấy sự nồng ấm trong
quan hệ hợp tác xuyên Đại
Tây Dương (ĐTD) ở giai
đoạn đầu của chính quyền
Mỹ hiện tại do Tổng thống
Joe Biden - người luôn muốn
thành lậpmột liênminh để đối
đầu TQ - lãnh đạo. Mỹ và EU
dường như đang xích lại gần
nhau hơn sau bốn năm rạn
nứt quan hệ với những mâu
thuẫn và bất đồng dưới thời
Tổng thống Trump.
Giới phân tích cho rằng tác
động của các biện pháp trừng
phạt không đáng kể nhưng
thái độ cứng rắn của phương
Tây là một bước lùi về mặt
ngoại giao đối với Bắc Kinh.
Nhìn rộng hơn, điều này phản
ánh sự suy giảm trong quan
hệ của TQ với phương Tây
và các nước láng giềng châu
Á, trong đó có cả Ấn Độ giữa
lúc Bắc Kinh theo đuổi các
chính sách về chiến lược và
thương mại ngày càng quyết
đoán hơn.
Đối phó TQ cần nỗ lực
chặt chẽ từ EU và Mỹ
Trongkhi đó, tờ
SouthChina
Morning Post
dẫn báo cáo
mới đây của tổ chức nghiên
cứu Hội đồng ĐTD (Atlantic
Council - Mỹ) cho rằng các
động thái phối hợp giữa Mỹ
và các nước phương Tây nói
trên còn thể hiện một chiến
lược quy mô lớn hơn nhằm
kìm hãm TQ thay đổi trật tự
thế giới hiện tại mà phương
Tây đang hưởng lợi.
Cụ thể, để đối phó với TQ
hiệu quả thì Mỹ, EU và các
nước châuÂu ngoài liênminh
phải ra sức củng cố quan hệ
xuyên ĐTD, tập trung chi tiết
vào những mục tiêu chung về
TQmà quan điểm của Mỹ và
châu Âu gặp nhau, chẳng hạn
như các vấn đề quyền con
người và việc đối phó với các
hành vi ngoại giao cưỡng ép
của Bắc Kinh.
Atlantic Council cũng cảnh
báo hiện đang có ít nhất sáu
kịch bản xung đột quân sự
giữa Mỹ và TQ tại khu vực
Ấn Độ Dương - Thái Bình
Dương. Các kịch bản này
bao gồm xung đột trên Biển
Đông, biển Hoa Đông, xung
đột liên quan đến vấn đề Đài
Loan, xung đột khi nảy sinh
sự cố liên quan đến các chiến
dịch tuần tra tự do hàng hải
của Mỹ trong khu vực, xung
đột liên quan đến vấn đề hạt
nhân Triều Tiên và cuối cùng
là xung đột liên quan đến
những tranh chấp biên giới
giữa TQ và Ấn Độ.
“Đối với một số viễn cảnh
xung đột ở Ấn Độ Dương -
Thái Bình Dương, bao gồm
cả một số cuộc xung đột
trực tiếp giữa Mỹ và TQ,
các đồng minh xuyên ĐTD
Hôm23-3, Ngoại trưởngNga Sergei Lavrov đã cóphiên
hội đàm với Bộ trưởng Ngoại giao TQVương Nghị trong
khuônkhổchuyếnthămTQhaingày,theohãngtin
Reuters
.
Cổng thông tin chính thức của Bộ Ngoại giao Nga sau
đó chođăng tải tuyênbố chung sau cuộc họpkhẳngđịnh
quan chức hai bên muốn tổ chức một hội nghị thượng
đỉnh giữa các thành viên thường trực của Hội đồng Bảo
an Liên Hợp Quốc (LHQ).
“Vào thời điểm bất ổn chính trị toàn cầu gia tăng, tổ
chức hội nghị thượng đỉnh giữa các thành viên thường
trực Hội đồng Bảo an LHQ là đặc biệt cần thiết để thiết
lập các đối thoại trực tiếp tìm cách giải quyết các vấn
đề chung của nhân loại nhằm duy trì ổn định quốc tế”
- tuyên bố nêu rõ.
Reuters
cho biết dù nội dung tuyên bố không trực tiếp
nhắc đếnMỹ, song Ngoại trưởng Lavrov trong cuộc họp
báo cùng ngày khẳng định cả Moscow và Bắc Kinh đều
không hài lòng với cách hành xử gần đây của Mỹ.
Ông Lavrov còn lên tiếng chỉ trích Washington đang
có ý định “vực dậy các liên minh quân sự - chính trị thời
Chiến tranh lạnh, đồng thời tạo ra các liên minh khép
kín mới nhằm phá hoại kiến trúc luật pháp quốc tế lấy
LHQ làm trung tâm”.
Các đòn trừng phạt của EU
và các nước phươngTây là“tiêu
chuẩn kép, một biểu hiện của
hành vi bắt nạt và đạo đức giả”
- phát ngôn viên BộNgoại giao
TQHoaXuânÁnhchỉtríchtrong
cuộc họp báo ngày 23-3, đồng
thời cảnhbáosẽkhiếncácnước
này “trả giá”, theo hãng thông
tấn
Tân Hoa Xã
.
Tiêu điểm
Thái độ cứng rắn
của phương Tây là
một bước lùi về mặt
ngoại giao đối với
Bắc Kinh.
cần tiến hành nhiều cuộc trao
đổi hơn về những ảnh hưởng
của việc này với an ninh châu
Âu” - Atlantic Council nhấn
mạnh trong báo cáo.
Phương Tây cần
hợp tác với khu vực
Báo cáo cũng cho rằng
các nước châu Âu nên nhanh
chóng đưa ra thêm tuyên bố
công khai và rõ ràng rằng các
nước sẽ có phản ứng kinh tế
và chính trị đáng kể với TQ
nếu xảy ra một cuộc xung
đột quân sự giữa Bắc Kinh
và Washington ở châu Á.
Khối hiệp ước an ninh Bắc
ĐTD (NATO) cũng nên hình
thành các mối quan hệ đối tác
mới với các nước ở Ấn Độ
Dương - Thái Bình Dương.
Báo cáo này cũng kêu gọi các
nước EU và NATO hợp tác
trong các chính sách với TQ
cũng như hoạt động thu thập
thông tin tình báo.
Báo cáo thừa nhận sự hợp
tác giữa châuÂu với các nước
ở Ấn Độ Dương - Thái Bình
Dương sẽ chịu thách thức
trước những khác biệt hai bên.
Tuy nhiên, theo báo cáo, trên
hết cả hai bên đều có chung
mối lo ngại về sự gia tăng
sức mạnh quân sự của TQ.
“Các nước ở Ấn Độ Dương
- Thái Bình Dương cũng như
các nước phương Tây là mục
tiêu của chính sách ngoại giao
cưỡng ép và hung hăng của
TQ. Việc cùng nhau hợp tác,
phản đối các hành động này,
đưa ra các biện pháp đối phó
qua liên minh các quốc gia
cùng chí hướng có thể ngăn
cản TQ nhắm đến các quốc
gia riêng lẻ bằng các biện
pháp cưỡng ép” - Atlantic
Council kết luận.•
Thủ tướngĐức AngelaMerkel
(phải)
tiếp đón Tổng thốngMỹ Joe Biden
(trái)
(khi đó còn là
phó tổng thống) thămchính thức thủ đô Berlin (Đức) hồi tháng 4-2013. Ảnh: AP
Các diễn biến trừng phạt của EU và nhiều nước phương Tây với Bắc Kinh gần đây phản ánhmột chiến lược
quymô xuyênĐại Tây Dương để đối phó trước Trung Quốc.
Phiên tòa tại Naypyidaw của chính
quyền quân sự dự kiến xét xử cố vấn
nhà nước Myanmar Aung San Suu Kyi
vào hôm 24-3 đã bị hoãn đến ngày 1-4.
Luật sư của bà Suu Kyi - ông Khin
Maung Zaw cho hay phiên tòa bị hoãn
là vì trục trặc việc truyền trực tuyến
hình ảnh do chính quyền cắt Internet.
Ông cho biết từ sáng đã có nhiều cảnh
sát đứng trước tòa án và không cho các
luật sư tiến vào. Ông cũng cho biết đến
nay ông vẫn chưa thể nói chuyện riêng với bà Suu Kyi.
Kể từ khi bị bắt hôm 1-2, bà Suu Kyi đang đối diện
nhiều cáo buộc, bao gồm việc sở hữu máy bộ đàm trái
pháp luật, vi phạm quy định phòng chống COVID-19 khi
vận động tranh cử vào năm 2020. Bà cũng đang bị điều tra
về nghi vấn tham nhũng khi chính quyền quân sự cho rằng
bà nhận hối lộ 600.000 USD và 11 kg vàng dù luật sư của
bà bác bỏ các cáo buộc này.
Trong một diễn biến khác có liên
quan, ngày 24-3, chính quyền quân sự
Myanmar đã bất ngờ trả tự do cho hơn
600 người biểu tình bị giam giữ ở nhà tù
Insein thuộc TP Yangon, gồm 360 đàn
ông và 268 phụ nữ. Một luật sư đang
trên đường đi gặp thân chủ trong tù cho
biết ông thấy gần 16 xe chuyên dụng
chở đầy người di chuyển khỏi nhà tù
vào sáng cùng ngày.
Truyền thông địa phương đưa hình ảnh nhiều người
trên nhiều xe buýt vẫy tay, trong khi nhiều người chờ
đợi bên ngoài cũng vẫy tay đáp lại
(ảnh)
. Phe biểu tình
hôm 24-3 cũng kêu gọi người dân “đình công trong im
lặng” bằng cách ở nhà, đóng cửa cơ sở kinh doanh khiến
đường sá ở Yangon và thủ đô Naypyidaw trở nên yên
tĩnh hơn mọi ngày.
PHẠM KỲ
Triều Tiên bắn thử tên lửa dò ý Mỹ
Tờ
The Washington Post
ngày 23-3 dẫn lời hai quan chức
cấp cao giấu tên của chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden
cho biết Triều Tiên phóng nhiều tên lửa tầm ngắn vào cuối
tuần qua. Dù vậy, hai quan chức cũng nhấn mạnh là hoạt
động của Triều Tiên liên quan đến các hệ thống vũ khí
không nằm trong các lệnh cấm thử nghiệm tên lửa hạt nhân
của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc.
Hãng thông tấn
Yonhap
cũng dẫn lời một nguồn tin từ
Bộ Quốc phòng Hàn Quốc cho biết: “Những gì Triều Tiên
bắn ra là tên lửa hành trình, không phải tên lửa đạn đạo và
những tên lửa này bị hệ thống của Hàn Quốc phát hiện”.
Yonhap
cũng đưa tin rằng có “dấu hiệu” cho thấy Bình
Nhưỡng đã triển khai nhiều bệ phóng tên lửa và nhiều vũ
khí khác trên đảo Changrin ở biên giới phía tây.
Vụ phóng tên lửa được coi là thử thách đầu tiên của Triều
Tiên đối với chính quyền Tổng thống Biden, trong lúc
Nhà Trắng vẫn đang đánh giá lại chính sách về Triều Tiên.
PHẠM KỲ
Chính quyền quân sự hoãn xét xử bà Suu Kyi
Phóng viên Thein Zawcủa hãng tin
AP
được thả ngày 24-3 sau ba tuần bị bắt.
Ảnh: AP
