16
Quốc tế -
ThứHai 24-5-2021
Tiêu điểm
Cờ của EU và TrungQuốc treo trước quảng trường ThiênAnMôn ở Bắc Kinh. (Ảnh chụp hồi tháng
12-2019) Ảnh: AFP
VĨCƯỜNG
M
ới đây, Nghị viện
châu Âu (EP) đã bỏ
phiếu thông qua nghị
quyết về từ chối phê duyệt
Hiệp định toàn diện về đầu
tư (CAI) giữa Liênminh châu
Âu (EU) và Trung Qu c (TQ)
vơi 599 phiêu ủng hộ và 30
phiêu chống, hãng tin
Reuters
cho hay. Theo nghi quyêt, TQ
phải dỡ bỏ các lệnh tr ng phạt
đang áp lên quan chức EU
trước khi EP có thể xem xét
lại CAI. Tuy nhiên, cac nghi
sĩ EP cũng canh bao chỉ mỗi
viêc TQ dơ bo cac biên phap
trừng phạt không phải là điều
kiện đam bao để thỏa thuận
được phê duyệt.
Dư âm từ cuộc chiến
ngoại giao EU-TQ
Được biết việc EP t ch i
duyệt CAI diễn ra trong b i
cảnh trao đổi thương mại
EU-TQ đạt gần 190 tỉ USD
trong 20 năm qua, còn đầu
tư TQ vào EU đạt hơn 146 tỉ
USD. Thỏa thuận t ng được
kỳ vọng sẽ giúp các công ty
châu Âu tiếp cận thị trường
TQ dễ dàng hơn.
Bên cạnh đó, nhằm tạo ra
sân chơi bình đẳng cho các
doanh nghiệp EU làm ăn tại
TQ, CAI c ng có nhiều n i
dung giúp tăng cường bảo vệ
quyền sở hữu trí tuệ cho các
công ty châu Âu, cấm hành vi
pbu c chuyểngiaocôngnghệ
c ngnhưchú trọngnhững cam
kết về ch ng biến đổi khí hậu,
đảm bảo quyền lợi cho người
lao đ ng.
Hai bên đã hoàn tất quá trình
ký kết CAI vào tháng 12-2020
sau bảy năm đàm phán khó
Trả lời phỏng
vấn c a đài Hong
Kong
Phoenix
Television
ngày
22-5, Tổng tư
lệnh quân đ i
Myanmar - tướng
Min Aung Hlaing
(ảnh)
cho biết
C vấn nhà nước
Aung San Suu
Kyi hiện vẫn đang trong tình trạng sức khỏe
t t và sẽ sớm tái xuất hiện để hầu tòa.
“Bà Aung San Suu Kyi đang có sức khỏe
t t. Bà ấy đang ở nhà và khỏe mạnh. Bà ấy
sẽ có mặt tại phiên tòa trong vài ngày nữa” -
ông Aung Hlaing cho biết.
Khi được hỏi
về việc đánh giá
ra sao khả năng
lãnh đạo c a bà
Suu Kyi kể t
khi nhậm chức
c vấn nhà nước
cho đến khi bị
bắt giữ, tướng
Aung Hlaing
chỉ trả lời ngắn
gọn: “Bà ấy đã c gắng làm tất cả những gì
có thể”.
Dự kiến phiên tòa sắp tới c a bà Suu
Kyi sẽ diễn ra vào ngày 24-5, tại th đô
Naypyidaw sau nhiều lần trì hoãn. Nhiều
nguồn tin cho biết tới nay bà vẫn chưa được
gặp và trao đổi trực tiếp với các luật sư bảo
vệ mình.
Khi mới bị phe quân đ i bắt giữ hồi tháng
2, bà Suu Kyi bị cáo bu c là nhập khẩu b
đàm trái ph p, vi phạm các biện pháp hạn
chế dịch COVID-19 theo Luật Quản lý thiên
tai Myanmar vì tổ chức sự kiện vận đ ng
tranh cử hồi tháng 11 năm ngoái.
Đảng Liên minh qu c gia vì dân ch
(NLD) do bà Suu Kyi lãnh đạo c ng bị t
gian lận bầu cử và hiện đang đ i mặt với
nguy cơ bị y ban bầu cử c a quân đ i yêu
cầu giải tán, theo hãng tin
Myanmar Now
.
Sau khi trải qua m t s phiên x t xử vào
tháng 3, bà tiếp tục nhận thêm m t s cáo
bu c khác như có hành vi tham nh ng và c
tình tiết l bí mật qu c gia.
PHẠM KỲ
QuânđộiMyanmar: BàSuuKyi vẫnkhỏe, sẽ sớmrahầu tòa
Việc EU - TQ không
thể chấm dứt các
hành động đáp trả
ngoại giao lẫn nhau
là môi trường bất lợi
cho việc phê chuẩn
hiệp định.
Phản ứng trước động thái của EP, phát ngôn viên Bộ Ngoại
giaoTQTriệuLậpKiênđã lên tiếngchỉ tríchcácbiệnpháp trừng
phạt của EU nhằmvào Bắc Kinhmới là nguyên nhân dẫn đến
sự căng thẳng trong quan hệ song phương, hãng thông tấn
Tân Hoa Xã
đưa tin. Theo ôngTriệu, các biện pháp trừng phạt
của Bắc Kinh là sự phản ứng hợp lý trước các hành động cấm
vận của EU đối với các quan chức TQ về vấn đề ở Tân Cương.
Ông Triệu nhấn mạnh phía TQ đã yêu cầu EU dừng ngay
việc can thiệp vào công việc nội bộ của nước này, từ đó thúc
đẩy quan hệ song phương vượt qua khó khăn và trở lại quỹ
đạo tốt đẹp mới.
Tháiđộcứngrắncủaphương
Tâylàmộtbướclùivềmặtngoại
giaođối với BắcKinh. Nhìn rộng
hơn, điều này phản ánh sự suy
giảm trong quan hệ củaTQ với
phương Tây và các nước láng
giềng châu Á, trong đó có cả
Ấn Độ giữa lúc Bắc Kinh theo
đuổi các chính sách về chiến
lược và thươngmại ngày càng
quyết đoán hơn.
Báo cáo về TQ của tổ chức
HỘI ĐỒNG ĐẠI TÂY DƯƠNG
hồi tháng 3
21
trongtổngsốhơn170ngườitham
giamột cuộc thi chạymarathon
ở khu vực gần sông Hoàng Hà,
TP Bạch Ngân của Trung Quốc
đã thiệt mạng trong điều kiện
thời tiết khắc nghiệt với mưa
đá, gió giật mạnh và lở đất, theo
hãng thông tấn
TânHoaXã
ngày
23-5. Hiện lực lượng cứu hộ vẫn
đang nỗ lực tìmkiếm thi thể các
nạn nhân. Khu vực xung quanh
HoàngHà lâu nay nổi tiếng là có
địa hình hiểm trở nên rất được
các chương trình truyền hình
thực tế, phimảnhTrungQuốc ưa
chuộng làmbối cảnh.
PHẠMKỲ
khăn. Tuy nhiên, mọi chuyện
bắt đầu xấu đi khi TQ và EU
bị cu n vào cu c chiến ngoại
giao xung quanh các nghi vấn
Bắc Kinh vi phạm quyền con
người đ i với người Duy Ngô
Nh ởTân Cương hồi tháng 3.
EU lúc đó cùng với Mỹ, Anh
và Canada áp lệnh tr ng phạt,
cấm nhập cảnh và đóng băng
tài sản c a nhiều quan chức
TQ. Đ ng thái này khiến Bắc
Kinh tức giận và trả đ a c ng
bằngcáchcấmnhậpcảnh, đóng
băng tài sảnm t loạt quanchức
cấp cao EU và thực thể thu c
EU với cáo bu c “lan truyền
tingiảvà làmảnhhưởngquyền
lợi qu c gia TQ”. Các đòn trả
đ a qua lại này tới nay vẫn
còn hiệu lực.
Trong m t cu c họp báo
hồi đầu tháng 5, Phó Ch tịch
điều hành Ủy ban châu Âu
ValdisDombrovskis t ng cảnh
báo việc EU - TQ không thể
chấm dứt các hành đ ng đáp
trả ngoại giao lẫn nhau là môi
trường bất lợi cho việc phê
chuẩn hiệp định.
Đồng thời, trong cu c trao
đổi với m t nhóm các chuyên
gia thu c tổ chức nghiên cứu
H i đồng Đại Tây Dương
(Atlantic Council - Mỹ) tại
Mỹ, Ủy viên EU phụ trách thị
trường n i địa Thierry Breton
cũng cho biêt CAI thực tếmới
chỉ là “ý định chứ chưa phải
là m t thỏa thuận thực sự”
vì vẫn còn nhiều điều khoản
chưa được làm rõ, chẳng hạn
Bắc Kinh sẽmở cửa ởmức đ
nào để tạo ram t sân chơi bình
đẳng cho các nhà đầu tư EU
như đã cam kết. Do đó, thỏa
thuận có thể sẽ phải mất thời
gian dài đàm phán nữa trước
khi trở thành hiện thực.
Lập trường của EU
về Trung Quốc đã
thay đổi
Reuters
cho rằngbước đi nói
trênc aEUnhiềukhảnăngbáo
hiệum tthờikỳmớitrongquan
hệvớiTQ. Su t nhiềunămqua,
EU đã duy trì lập trường linh
hoạt với TQ, vận dụng những
chính sách đ c lập và tách biệt
các l nh vực t thươngmại đến
quyền con người. Nhưng trong
b i cảnh địa chính trị phức tạp
hiện tại, đã có những dấu hiệu
về sự th ng nhất chính sách.
Đầu tiên, EU coi trọng hơn
khía cạnh dân ch , quyền con
người và nhà nước pháp quyền
và sẵn sàng đòi hỏi nhiều hơn
các đ i tác phải có cùng các giá
trị như vậy. Thứ hai, EU thể
hiện tự tin hơn và không ngại
mạnh tay, nặng lời hơnvớiTQ.
Cu i cùng, EU đồng hành với
Mỹ và các nước phương Tây
khác trong nỗ lực kìmhãmảnh
hưởng c aTQđể tránh gây tổn
hại đến trật tự thế giới hiện tại.
Về phía TQ, mọi chuyện
liên quan dân ch , quyền con
người và nhà nước pháp quyền
kiểu phương Tây đều vô cùng
nhạy cảm đ i với nước này
nên Bắc Kinh gần như không
thể nhượng b EU. Đúng như
lời ông Dombrovskis đã nhận
định, khác biệt hai bên đã trở
nên quá lớn để có thể gạt qua
m t bên vì lợi ích thương mại
mà CAI rõ ràng đã trở thành
“nạn nhân” mới nhất.
Theo chuyên gia Sourabh
Gupta thu cViện Nghiên cứu
Trung - Mỹ (Mỹ), việc EU và
TQ hoàn tất ký kết CAI vào
cu i năm ngoái trên thực tế
chỉ phản ánh m t sự bất an
c a kh i này trong m i quan
hệ khó khăn với Washington
dưới thời Tổng th ng Donald
Trump. Nói cách khác, CAI
lúc đó nhiều khả năng chỉ
được EU xem là m t quân bài
chiến lược đểmang ra sử dụng
trong trường hợp quan hệ giữa
kh i này với chính quyền ông
Trump tiếp tục xấu đi và trong
kịch bản ông Trump đắc cử
nhiệm kỳ hai.
Tuy nhiên, sau khi ông Joe
Bidenchính thức trở thành tổng
th ngMỹvàngỏýmu nn i lại
quan hệ hai bờĐại TâyDương
thì EU lập tức thay đổi quan
điểmvà quay lưng với TQbởi
tình hình với Mỹ đã được cải
thiện. Trong b i cảnh như vậy,
ôngGuptanhậnđịnhhoàn toàn
có khả năng EU vàMỹ sẽ tiếp
tục có những đ ng thái cứng
rắn hơn nữa với TQ trong thời
gian tới, hoặc ít nhất là EU sẽ
có những đ ng thái như vậy
để tương hợp với chiến lược
kiềmchếTQc aWashington.
“Để đ i phó TQ hiệu quả
thì Mỹ, EU và các nước châu
Âu ngoài liênminh phải ra sức
c ngc quanhệxuyênĐạiTây
Dương, tập trung chi tiết vào
những mục tiêu chung về TQ
mà quan điểmc aMỹ và châu
Âu gặp nhau, chẳng hạn như
các vấn đề quyền con người và
việc đ i phó với các hành vi
ngoại giao cưỡng p c a Bắc
Kinh” - ông Gupta chia sẻ.•
Thấy gì từ việc EU không duyệt
thỏa thuận đầu tư với TrungQuốc?
EU tiếp tục cho thấy họ không còn tách biệt các vấn đề về quyền con người và thươngmại khi làmăn với
Trung Quốc nữa.
