2
Góc nhìn
Thời sự -
ThứHai 1-11-2021
Thực tế cho thấy góp phần làm đen mạng xã hội (MXH) không
chỉ có những livestream, những bài viết xấu mà còn có những liều
thuốc độc gây chết người không kém khác, đó là các bình luận
(comment) vu khống, xúc phạm người khác.
Đã từng có nhiều trường hợp bị xử phạt chỉ vì bình luận cho
vui, bất chấp hậu quả xảy ra. Chẳng hạn mới đây, dưới dòng
trạng thái về lực lượng phòng chống dịch chi viện cho miền Nam,
một thanh niên vào thả bình luận “Toàn bụng to. Đi vơ vét…” để
rồi sau đó cũng phải chịu nộp phạt vì xúc phạm lực lượng phòng
chống dịch. Còn nhiều những bình luận sai sự thật cũng đã bị xử
phạt trong những tháng gần đây. Tuy nhiên, có một điểm chung ở
các sự việc này là người bình luận khi bị mời đến làm việc đều cho
rằng mình chỉ bình luận cho vui, không nghĩ đến hậu quả xảy ra.
Đó là những cọng rác đã được dọn dẹp mà hầu hết đối tượng bị
chỉ trích là một lực lượng, tổ chức, cá nhân lãnh đạo. Còn vô số rác
bình luận trên MXH đang chỉ trích, vu khống người khác một cách
vô cớ vẫn thản nhiên được xả ra hằng giờ mà chưa bị xử lý gì, bởi lẽ
không phải ai cũng đủ sức đi đòi quyền lợi cho mình.
MXH là môi trường sinh hoạt của cộng đồng nên việc bình luận
trên đó cũng tương tự việc phát ngôn ở nơi đông người. Thậm chí,
mức độ gây ảnh hưởng của nó càng được khuếch đại nhiều hơn do
không bị giới hạn không gian và thời gian.
Nhiều người vô tư hùa nhau thả comment, ném đá một người/một
sự việc trên MXH vì họ cho rằng mình ẩn danh và không có trách
nhiệm gì với người/việc bị chỉ trích. Tuy nhiên, tự do ngôn luận phải
được thực hiện trong khuôn khổ, giới hạn không làm ảnh hưởng đến
các quyền và giá trị khác được pháp luật quy định: “Danh dự, nhân
phẩm, uy tín của cá nhân là bất khả xâm phạm và được pháp luật
bảo vệ” (Điều 21 Hiến pháp 2013; Điều 34 Bộ luật Dân sự
2015).
Về bản chất, bài viết trên MXH và hành vi bình luận dưới bài
viết là giống nhau. Vẫn là trực tiếp truyền đưa thông tin (sai),
chỉ khác vị trí đăng tải lên Facebook. Mức độ tác hại của chúng
là như nhau.
Chính vì những lý do trên, pháp luật không chỉ buộc người
viết bình luận (sai) chịu trách nhiệm mà người có trang thông
tin cá nhân chứa bình luận (sai) cũng phải chịu trách nhiệm.
Hành vi bạo lực tinh thần trên không gian ảo dưới bất
kỳ trạng thái nào đều để lại hậu quả thật. Nạn nhân là
người đã trưởng thành có nhiều cách để chật vật thoát ra những
bạo hành tinh thần hoặc phải mang theo những uất ức về thế
giới bên kia. Với nạn nhân là các em ở lứa tuổi học sinh, sinh
Bình luậnđen - những cái thòng lọng trênmạng xãhội
Nhiều người dùngmạng xã hội
lái dư luận theo ý đồ cá nhân;
không kiểm chứng, chia sẻ, cổ vũ
các hành vi sai trái.
GIATUỆ
T
ại kỳ họp Quốc hội, khi
thảo luận tổ, Chủ tịch
nước Nguyễn Xuân Phúc
nêu thực trạng “gần đây có
một số người nổi danh suốt
ngày chửi người này người
kia, nói năng thô tục, bậy
bạ, đó là hình ảnh rất xấu,
phải nghiêm trị”. Còn Viện
trưởng VKSND Tối cao Lê
Minh Trí khi nói về hiện
tượng trên đã nhấn mạnh:
Đó là tội lợi dụng các quyền
tự do dân chủ, xâm phạm lợi
ích của Nhà nước và quyền,
lợi ích hợp pháp của tổ chức
và cá nhân...
Trao đổi với
Pháp Luật
TP.HCM
, đại biểu Nguyễn
Văn Thuận, Giám đốc Công
an TP Cần Thơ, nói: Tự do
ngôn luận không đồng nghĩa
với việc thích nói gì thì nói,
viết gì thì viết, mà phải trong
khuôn khổ luật pháp.
Nhầm tưởng tài khoản
mạng là của
riêng mình
.
Phóng viên
:
Thiếu tướng
có thể chia sẻ đánh giá của
mình về tình trạng các cá nhân
sử dụng các tính năng của
mạng xã hội (MXH) như phát
sóng trực tiếp (livestream) có
nội dung vu khống, xúc phạm
danh dự, nhân phẩm của cá
nhân, tổ chức?
+Thiếu tướng
NguyễnVăn
Thuận
: Cùng với sự phát triển
nhanh, mạnh của công nghệ
thông tin, MXH đã trở thành
diễn đàn chung của cộng đồng.
Môi trường rộng lớn, không
bị giới hạn bởi không gian và
thời gian nên các chủ thể khi
tham gia phải có trách nhiệm
với hành vi của mình trên
Sẽ xử nghiêm việc xúc phạm
vô căn cứ trên mạng
Những người bị xúc phạm vô căn cứ, không đúng sự thật
trên MXH thì cần phải gửi đơn cho các cơ quan chức năng,
không nên đôi co trên mạng vì việc này sẽ trở thành văn
hóa xấu. Việc gửi đơn cũng giúp các cơ quan chức năng xử
lý nghiêm minh và tới đây sẽ tiếp tục xử lý nghiêm.
Đại biểuNguyễn SỹQuang, PhóGiámđốc Công anTP.HCM,
chia sẻ vào chiều 27-10, bên hành lang kỳ họp thứ hai của
Quốc hội.
Phải tuyên truyền
sâu rộng về các
hành vi nghiêm
cấm trên MXH
cũng như hậu quả
pháp lý mà người
sử dụng có thể phải
gánh chịu.
các trang
M X H
và phải
chịutrách
nhiệmkhi
hành vi
đó gây
thiệt hại
c h o c á
nhân, tổ chức khác.
Quyền tự do ngôn luận của
công dân được quy định tại
Điều 25 của hiến pháp. Tuy
nhiên, hiến pháp còn bảo
đảm các lợi ích khác của cá
nhân, xã hội như quyền bất
khả xâm phạm về đời sống
riêng tư, bí mật cá nhân và
bí mật gia đình, quyền bảo
vệ danh dự, uy tín của mình;
bảo hộ về sức khỏe, danh dự
và nhân phẩm; bảo vệ quốc
phòng, an ninh quốc gia, trật
tự, an toàn xã hội, đạo đức xã
hội, sức khỏe của cộng đồng.
Vì vậy, tự do ngôn luận
không đồng nghĩa với việc
thích nói gì thì nói, thích viết
gì thì viết, mà tự do ngôn luận
phải trong khuôn khổ, giới
hạn không làm ảnh hưởng
đến các quyền và giá trị khác
cũng được hiến pháp và pháp
luật bảo vệ.
Các hành vi phát tán, chia
sẻ bài viết, thông tin, hình
ảnh có nội dung vu khống,
xúc phạm danh dự, nhân
phẩm của cá nhân, tổ chức
trên MXH tùy thuộc vào tính
chất, mức độ khác nhau có
thể bị xử phạt vi phạm hành
chính theo quy định tại Nghị
định 15/2020 hoặc bị truy cứu
trách nhiệm hình sự theo quy
định tại Điều 155, Điều 156
của Bộ luật Hình sự 2015.
Người vi phạm còn phải
bồi thường về vật chất những
thiệt hại gây ra cho cá nhân,
tổ chức khác theo quy định
của pháp luật, nếu có.
.
Thực tế, một số cá nhân
vẫn bất chấp mọi quy định
của pháp luật để sử dụng
MXH thành công cụ để xúc
phạm người khác?
+Có rất nhiều nguyên nhân,
tuy nhiên qua theo dõi, phân
tích thì tập trung vào một số
nguyên nhân.
Đó là các thế lực thù địch,
phản động, cơ hội chính trị lợi
dụng MXH để tuyên truyền,
lôi kéo, kích động chống phá
Đảng, Nhà nước. Và cũng có
nhiều người lầm tưởng rằng
các trangMXHnhưYouTube,
Facebook, Instagram, Zalo…
là của riêngmình nên đăng tải
mọi tâm tư tình cảm, thậm chí
là bực bội, uất ức lên đấy để
giải tỏa như là tâm sự riêng.
Ởgóc độ lợi ích kinh tế, đây
làmôi trường kinh doanh chưa
có sự quản lý chặt; không cần
công lao động nhiều, mức thu
nhập tỉ lệ thuận với quảng cáo
khi tài khoản có nhiều người
theo dõi, tương tác, đồng thời
là nơi thể hiện đối với một số
cá nhân muốn nổi tiếng trên
cộng đồng mạng.
Về hiệu ứng, MXH không
giới hạn địa giới hành chính
nên nhiều người sử dụng nó
để phát tán, chia sẻ thông tin
để hướng lái dư luận theo ý đồ
cá nhân. Nhiều người không
cần kiểmchứng tính chính xác
của thông tin nhưng vẫn chia
sẻ, đồng tình với những thông
tin sai sự thật, thậm chí còn
cổ vũ cho các hành vi sai trái.
Mặt khác, hiện nay sự phát
triển nhanh chóng của khoa
học công nghệ, hệ thống máy
chủ thường ở nước ngoài nên
việc phát hiện và xử lý nghiêm
những hành vi vi phạm trên
MXH còn những khó khăn
nhất định, dẫn đến nhiều
người có hành vi vi phạm
nhưng chưa bị xử lý, tạo cho
người sử dụng có “cảm giác
an toàn” khi thực hiện các
hành vi vi phạm trên MXH.
Yêu cầu nhà mạng
tuân thủ nghiêm
pháp luật Việt Nam
. Ở địa bàn Cần Thơ, thực
tế xử lý việc lợi dụng MXH
để phạm tội của Công an TP
trong thời gian qua ra sao?
+Từ đầu năm2019 đến nay
(từ 1-1-2019, Luật An ninh
mạng có hiệu lực), Công an
TP Cần Thơ đã phối hợp với
Sở TT&TT phát hiện, xử lý
trên 1.000 vụ việc.
Chủ yếu tập trung vào các
hành vi đăng tải, chia sẻ nội
dung thông tin sai sự thật, vu
khống, xuyên tạc, xúc phạm
uy tín của cơ quan, tổ chức và
danh dự, nhân phẩm của cá
nhân và đăng tin giả về tình
hình an ninh trật tự, trong
đó răn đe, nhắc nhở, yêu cầu
gỡ bỏ hàng trăm bài viết, xử
phạt vi phạm hành chính gần
200 người.
Với các trường hợp vi phạm
ở địa phương khác, Công
an TP phối hợp chuyển hồ
sơ cho công an địa phương
khác xử lý theo thẩm quyền.
Cơ quan điều tra Công an
TP Cần Thơ cũng đã khởi tố
12 vụ án (17 bị can) về tội
lợi dụng các quyền tự do dân
chủ, xâm phạm lợi ích của
Nhà nước, quyền, lợi ích hợp
pháp của tổ chức, cá nhân.
Những bị can này đã có hành
vi đăng tải, chia sẻ trên trang
MXHcác bài viết, hình ảnh có
Sở TT&TT tỉnh Thừa Thiên-Huế làmviệc với chủ tài khoản Facebook đăng thông tin giảmạo. Ảnh: N.DO
Xử lý livestreambẩn,