5
THỨBẢY
29-10-2016
Nhà nước - Công dân
VỤNỔSÚNG 3NGƯỜI CHẾT, 16NGƯỜI BỊ THƯƠNGỞĐẮKNÔNG
Bị can rađầu thú
ANKHƯƠNG-ĐỨCMINH
H
ôm qua, bị can Đặng
VănHiếnđã rađầu thú
saunămngày lẩn trốn
trong rừng. Theo các nhân
chứng,Hiếnđãkhóckhigặp
các cán bộC45.
Vụ thảm án
Sáng23-10,CôngtyTNHH
Long Sơn điều động nhiều
côngnhânđưamáymócvào
san ủi vườn điều của ông
Hoàng Văn Thắng tại Tiểu
khu1536 (QuảngTrực, Tuy
Đức) thuộc lâmphầndocông
tyquản lý.Nhiềungười dân
đã kéo đến ngăn cản, chống
đối dẫn đến xô xát. Một số
người dùng súng hoa cải tự
chế bắn công nhân Công ty
Long Sơn chết tại chỗ, gồm
ĐiểuVinh (sinhnăm2000),
ĐiểuTào (sinhnăm1991)và
DươngVăn Tiến (sinh năm
1992) và 16 người khác bị
thương.Nhữngngườinổsúng
đã bỏ trốnkhỏi hiện trường.
Công an đã tạm giữ ông
HoàngVănThắng (51 tuổi)
vàMai ThịKhuyên (vợnghi
canĐặngVănHiến).Hômqua
(28-10), Hiến và người nhà
đã liênhệvớibáo
NôngThôn
NgàyNay
nhờđưarađầu thú.
Lực lượngC45 đã đến điểm
hẹn tại bìa rừng để tiếp nhận
bịcanHiến.Hiến theocáccán
bộ ra khỏi rừng và không bị
còng tayvàđượcđưavề thẳng
C45phíaNamđể lấy lờikhai.
Cùngngày,cônganđãbắtgiữ
nghi canHàVănTrường (31
tuổi, trúxãĐắkNhau, huyện
BùĐăng,BìnhPhước).Trong
vụáncòncóhainghiphạm là
NinhViết Vương, NinhViết
Thọvẫnđang lẩn trốn.
Từ năm 2008, khi Công ty
LongSơntiếpquảnđấtđểtriển
khaidựántrồngvàquảnlýbảo
vệ rừngđã thườngxuyênxảy
ra tranhchấp,xôxátvớingười
dân.Nguyênnhân chủyếu là
dosựquảnlýlỏnglẻocủacông
tykhiếnngườidânbứcxúcvì
tình trạng lẫn lộnđấtdâncanh
tác từ trướcnăm2008với đất
lấnchiếmvàđấtdựán…
Hiện cơ quan chức năng
chưa thể khẳng định chính
xáckhuđấtxảy racuộc tranh
chấp, đổmáungày23-10 có
thuộcquyềnquản lýcủaCông
ty Long Sơn hay không. Lý
do làkhigiaođất, tỉnhchỉxác
định tọađộ trênbảnđồ trong
khimốcở thựcđịachưacắm.
Tuynhiên, trênquanđiểmvề
luật pháp, theo chính quyền,
đấtởhaixãĐắkNgo,Quảng
Trực đều là đất lâm nghiệp,
thuộcquyền sởhữu củaNhà
nước.Chỉnhữnghộdânkhai
hoang, canh tác trước năm
1993mới được xem xét cấp
quyền sởhữuđất.
Trước đó, tháng 3-2015,
một nhóm sáunhânviênbảo
vệ Công ty Long Sơn được
ngườikhác thuêđiđòiđấtđã
xông vàomột nhà dân đánh
chémkhiếnnhiềungười trong
giađìnhnàybị thươngnặng.
Mới đâynhất, tháng3-2016,
tại Tiểu khu 1535 cũng diễn
ra vụ tranh chấp khiếnmột
lãnh đạo của Công ty Long
Sơn trọng thương.
Tựýcưỡngchế,không
thôngquachínhquyền
Trước đây, để giữ trật
tự, UBND tỉnh Đắk Nông
cũngđã ra vănbảnyêu cầu
các doanh nghiệp đang có
hoạt động tranh chấp đất
với người dân giữ nguyên
hiện trạng. Tìnhhìnhởkhu
vựcnàyvẫndiễnbiếnphức
tạpnên tháng7-2016, đoàn
công tác củaChính phủ do
PhóThủ tướngTrươngHòa
Bình dẫn đầu đã làm việc
với lãnhđạo tỉnhĐắkNông.
PhóThủ tướng chỉ đạo địa
phương sớm ổn định các
cụmdân cư trênđịabànhai
xã Đắk Ngo, Quảng Trực
trên cơ sở khảo sát, điều
tra, tiếnhànhđịnh cư, định
canh tại chỗ, không lập và
đầu tư dự ánmới. Yêu cầu
caonhất làổnđịnhđời sống
cho bà con.
Toànbộquá trìnhdiễnbiến
sựviệccho thấyđây làhệ lụy
của quá trình tranh chấp đất
kéodàinhiềunămgiữacông
ty và người dân mà không
đượcgiảiquyết thấuđáo.Do
cần lực lượng để đi giải tỏa
đất,công tyđã tuyểnvà trưng
dụngkhánhiều laođộngchưa
đủ tuổi thành niên vào làm
côngnhân, bảovệ.Trongvụ
nổsúng trên, nhânviênĐiểu
Vinh của công ty bị tử vong
chỉmới 16 tuổi.DùCông ty
Long Sơn đã dự đoán trước
đượcphảnứngcủangườidân
nênmang theo nhiều khiên,
rựa… để đối phó.
Đáng nói nhất là “Công
tyTNHHThươngmạiLong
Sơn đã tự phát san ủi vườn
điều của người dân, chưa
thông qua chính quyền địa
phương”,ChánhVănphòng
UBND tỉnhĐắkNôngNgô
Xuân Lộc trả lời báo chí.
Được biết pháp luật hiện
hành không có quy định
nào cho phép các tổ chức,
cánhân tựýgiải tỏađất, bất
luận trong trườnghợpnào.
n
Mâuthuẫntíchtụ,kéodài;CôngtyLongSơntựý“giảitỏađất’’.
ĐặngVănHiếnkhóckhi tiếpxúcvớicánbộC45tạimộtcănchòi trongrừngvàđượchỏihan:
“Emkhỏekhông?Nhữngngàyquacóđượcănuốngđầyđủkhông?”.Ảnh:MAIQUỐCẤN
Đừngchỉnhìnvào
mộtvụán
Rất đôngngười dânđãđến khôngphải vì hiếu kỳ
màđể ôm chia tayĐặngVănHiến,một trongnhững
bị cangây ra vụnổ súng. Hiến khóc, nhữngngười dân
ĐắkNông cũng khóc.
Nghi phạm vàgiađìnhđãnhờ các nhàbáoởbáo
NôngThônNgàyNay
mời luật sư và liênhệ đểHiến
rađầu thú saunămngày lẩn trốn. Các cánbộC45Bộ
Cônganđã vào rừng tiếpnhận với lời hứađảmbảoan
toàn choHiến. Và trong suốt quãngđườngdẫngiải,
anh ta khôngbị còng tay, điều cực hiếm khi xảy ra
đối với nghi canmột vụ trọngán. Qua chỗ lầy, bị can
xuốngphụđẩy xemáy cùng cánbộdẫngiải. Theo tin
trênbáo
DânViệt
, ĐặngVănHiếnđãbật khóc khi cán
bộđiều traC45BộCônganhỏi: “Hiến khỏe không? Em
cóănuốngđầy đủ không?”. Chờđón “kẻ giết người’’ ra
khỏi rừng lên xe về trại giamBộCôngan, theo lời nhà
báoMai QuốcẤn vàHữuDanh (báo
Nông thônNgày
nay
), là40người dânĐắkNhau và cỡ30người dân
ĐắkNgo, lànhữngbàn tay vẫy và cónhiềungười đã
khóc. Xómgiềngbế đứa con chưabiết nói chuyền vào
xe cho chanóhunhít bởi khôngbiết khi nàomới gặp
lại. Lại thêmmột điều rất hiếm vớimột bị can của vụ
ángiết người.
Đất đai, rừngnúi là tài nguyênđặcbiệt, là tư liệu
sản xuất đặcbiệt. Tài nguyênđất thì không chỉmang
tính chất kinh tế, pháp lýmà còn có ýnghĩa lịch sử,
tinh thần. Việc cấpđất rừng cho cácdoanhnghiệp, vì
thế, có thểgâyphảnứng chodùnóđược cấpđúng luật
chăngnữa. Huống là trênđóđã cómồhôi khai khẩn
và rời đất ra, họkhông cònđường sống. Dẫu chođó là
đất lấn chiếm thì cũngkhông thểkhôngđặt ra câuhỏi
người dân sẽ sốngbằnggì khi không cònđất nữa, khi bị
ủi nhổđi nhữnggốcđiều cuối cùng…Ba tháng trước,
tháng7-2016, PhóThủ tướngTrươngHòaBình cũng
đặcbiệt lưu ýđiềunày trong chuyến công tác vềĐắk
Nông, ông chỉ đạo tạm thời không cấp thêmdựánmới
vàđặt sựổnđịnh củanhândân lên trênhết.
CònCông ty Long Sơn, đây khôngphải là lầnđầu
xảy ra xô xát với dân. Công ty này tuyểndụng cả
nhữngbảo vệ là trẻ em, kéo vào rẫy tự ý cưỡng chế dân
làng ra khỏi nhà, tự ý ủi phá cây trồng vànhiều lần xô
xát. TỉnhĐắkNông yêu cầugiữnguyênhiện trạngđất
tranh chấp, Long Sơnbỏngoài tai, chonhiềungười
mangmáymóc, khiên chắn, daogậy vàođuổi dânđi.
Cầngiámđịnh, căn cứ vào tuổi cây trồng và các tài
liệu khác để xembà conđã khai phá vùng rừngnày
làm rẫy trước hay sau khi Công ty Long Sơnđược cấp
đất. Sự tùy tiện củaCông ty Long Sơn khi giải tỏa, tùy
tiện tuyểndụng và traonhữngquyền chặt cây, đuổi
dân (lànhữngquyềnmà công ty khônghề được luật
giaophó) chonhân viên lànhững cậubénôngdân,
điềuđó chắc chắn rồi cũng sẽ được xem xét khi giải
quyết vụ thảmánnày.
Câu chuyệnĐoànVănVươnđã làmột bài học đau
xót cho cảhai phíangười dân và chínhquyền. Với
thảmánnày, các cấp chínhquyền cầnnhìnnhận và
đánhgiá lại. Để giải quyết vụnày và các vụ tương tự,
có lẽ đãđến lúc phải nhìn vào tổng thể chính sách và
cách vậnhànhnó chứ khôngphải chỉ nhìn vào vụ việc
đơn lẻ.
ĐỨCHIỂN
NgườidânbếcontrainhỏcủaĐặngVănHiếnvà
chuyềnvàoxechoHiếnhôncontrướcgiờvềtrạigiam.
Ảnh:TRƯƠNGCHÂUHỮUDANH
•
23-10:
Công tyLongSơnchongườivàmáy
mócđến "cưỡngchế"giải tỏakhuđấtnhàông
HoàngVănThắng.
Ngườidânvànhânviêncôngtyxôxát,mộtsố
ngườidândùngsúng tựchếbắnchếtbanhân
viênCông tyLongSơn làĐiểuVinh (sinhnăm
2000),ĐiểuTào (sinhnăm1991)vàDươngVăn
Tiến (sinhnăm1992).16ngườikhácbị thương.
•
24-10:
CơquanCSĐT tỉnhĐắkNông cho
biết đang tạmgiữôngHoàngVănThắng (51
tuổi)vàMaiThịKhuyên (vợnghi canĐặngVăn
Hiến - người tàng trữ10khẩu súng tự chế) để
phụcvụđiều tra.
•
26-10:
VKSND tỉnhĐắkNôngphê chuẩn
quyếtđịnhkhởi tốvụbắnchếtbangườivà làm
16 người bị thương, khởi tốbị can và ra lệnh
truynãĐặngVănHiến.
•
27-10:
Bị canHiếnvàngười nhàđã liênhệ
vớibáo
NôngThônNgàyNay
/
DânViệt
nhờđưa
rađầu thú.
•
28-10:
BắtgiữnghicanHàVănTrường(31tuổi,
trúxãĐắkNhau, huyệnBùĐăng, BìnhPhước).
Cùngngày, lực lượngC45đãđếnđiểmhẹn
tại bìa rừngđể tiếpnhậnbị canđầu thúĐặng
VănHiến.
Saukhi làm thủ tục,bị canHiến theocáccán
bộrakhỏi rừngvàkhôngbịcòngtay.Bịcannày
đượcđưavềthẳngC45phíaNamđể lấy lờikhai.
Cùng liênquan trongvụán còn cóhai nghi
phạm là NinhViết Vương, NinhViết Thọ vẫn
đang lẩn trốn.
Diễn biến vụ việc
Khámnghiệmhiệntrường.Ảnh:VIETNAMNET
Ngườidânvòngquanhxechiataybịcan.Ảnh:HỮUDANH
