14
THỨ TƯ
4-10-2017
Phóng sự - Chuyên đề
Kiểmduyệt lý lịchcũngkhông
ngănnổi thảmsát?
Thân thế củanghi phạmxả súngkhiến59người chết và
hơn500người bị thươngkhiếnnhiềungười bănkhoăncác
biệnpháp kiểmduyệt lý lịchngười sởhữu súng cũng khó
lòngngănđượctộiác.Cảnhsátnhậnđịnhnghiphạmkhông
hềcódấuhiệunàođángngờvề lý lịchvàviệcsởhữunhiều
súngcũngquábình thường.
StephenCraigPaddock, 64 tuổi, làmột kế toánđã nghỉ
hưu.Ngườiđànông64tuổinàysởhữuhaiphicơvàmộtcăn
nhàở khu sângolf yên tĩnh tạiMesquite, Nevada, cách Las
Vegas130km. Làmột taycờbạccómáu liều, chịuchơi,giàu
có, cuộc sốngcủaôngkhôngcódấuhiệugìquááp lựcđến
mứcnghĩquẩn.Theođiềutracủacảnhsát,Stephenkhôngcó
dấuhiệucho thấyôngcóýđịnh tiếnhànhmộtvụ thảmsát.
FBIchohayhọkhông thấycómối liênhệgiữaStephenvà
cácnhómkhủngbốquốc tế, cũngchưa rõđộngcơ thực sự
đứngđằngsauthảmkịch.TrongkhiđóEricPaddock,emtrai
củanghiphạm, chohaygiađìnhôngđãbị sốcvàkhông thể
nàohiểuđượchàcớgìngườianhcủamình lạigâyrachuyện
động trời nhưvậy.
Yếu tốduynhấtkhiếnmọi người hoài nghi làgốcgácgia
đìnhnghi phạm. Stephen cómột người cha được liệt vào
thànhphầnbất hảo, làmột kẻ cướpngânhàngkhét tiếng,
từngnằmtrongdanhsách“10ngườibị truynãgắtgaonhất”
củaCụcĐiều traLiênbangMỹ (FBI). ChacủaStephenđược
mô tả làngười có thầnkinhkhôngổnđịnh.
ANMIÊN
T
heohãng tin
CNN
,khixôngvàocănphòngcủanghiphạm
Stephen Paddock trên tầng 32 ở khách sạnMandalay
Bay, cảnh sát đã phát hiện có ít nhất 23khẩu súng các
loại và hàng trăm băng đạn. Tính thêm số súng cảnh sát
phát hiện tại nhà riêng và xe của hung thủ, tổng cộng kẻ
thủác sởhữuđến49khẩu súngcác loại, theo
CNN
.Thông
tin này khiến báo, đài và người dânMỹ không khỏi băn
khoăn:Vì saonghi phạm có thể sởhữuvà đemmột lượng
vũkhí lớnnhưvậy trót lọt qua cổngkhách sạnởngaykhu
trung tâmLasVegas?
23 khẩu súng trong cănphòng tầng32
Các thông tin từ cảnh sát Las Vegas cho thấy Paddock
nhận phòng tại khách sạnMandalay Bay từ ngày 29-9,
ba ngày trước khi vụ xả súng diễn ra. Cảnh sát cho rằng
để tuồn 23 khẩu súng vào khách sạn, nghi phạm đã chia
nhỏ số vũ khí ra, đựng trong các valy hành lý và chuyển
đi nhiều lần. “Nghi phạm hẳn đã nhận phòng nhưmột vị
khách bình thường. Thường thì các du khách sẽ có rất
nhiềuvalyhành lý. Khá đơngiảnđể giấuvũkhí trong các
valy” - ôngRobertGardner, chuyêngia anninh tạiTPLas
Vegas, nhậnđịnh.ÔngGardner cũng chobiết các bộphận
anninh thông thườngchỉ kiểm soát được lượngvũkhí đem
vào sòng bạc chứ không thể kiểm soát được vũ khí đựng
trong valymang vào khách sạn.
Tại Mỹ cứ 100 người thì sẽ có 88 khẩu súng, theo báo
cáocủaVănphòngLiênHiệpQuốcvềma túyvà tội phạm.
Đâyđượcxem là tỉ lệ sởhữu súngcaonhất thếgiới.Tờ
The
Guardian
cũng dẫn nghiên cứu đăng trên tạp chí
Health
Affairs
cho biết hằng năm có hơn 100.000 người là nạn
nhân của các vụ tấn công bằng súng ởMỹ. Ngoài ra, theo
khảo sát củahãng thămdòdư luậnPew, có2/3 sốngười sở
hữu súng cho biết họ có nhiều loại súng. Phần lớn người
sở hữu súng tạiMỹ đều biện bạch rằng họ cần súng trước
nhất là để tựvệ, sauđó là các nguyênnhânnhưdùng súng
cho săn, các hoạt động bắn súng thể thao…
Việc sởhữu súng, thứvũkhí cókhảnăng sát thươngcao,
làmột việcquádễdàngởMỹ.Nhưngở tiểubangNevada,
nơi nghi phạm Stephen Paddock sinh sống, sở hữu một
khẩu súng thậm chí còn dễ dàng hơn mức tưởng tượng.
BangNevadađượcmệnhdanh là thủđô của súngống trên
đất Mỹ vì đây là nơi có luật kiểm soát súng lỏng lẻo vào
hàng bậc nhất đất nước. Người dân ở đây được phépmua
các loại súng trường, súng sănhay súng lụcmà không cần
có giấy phép nào ràng buộc. Nevada cũng không hề giới
hạn số lượng khẩu súng, số băng đạn và số viên đạnmỗi
băngmà kháchhàng có thểmua.Người ta thậm chí có thể
nổ súng ở nơi công cộng, mang súng vào vũ trường, sòng
bạchaynhàhàngở tiểubangnàynhư thểđang sống trong
nhữngbộphim“miềnViễnTâyhoangdã”.Điềunàycó thể
giải thíchvì saonghi phạmPaddock lại sởhữumột khovũ
khí khổng lồ đến vậy tại nhà riêng và chuyển chúng vào
khách sạn, tờ
Bangkok Post
nhận định.
Hồi kết cho tranh cãi vẫn xa vời
Thảm kịch ởLasVegasmột lần nữa làm dấy lên những
tranh cãi về luật sở hữu súng vốn đã âm ỉ trong lòng xã
hội Mỹ suốt nhiều năm qua. Tờ
The Guardian
ngày 2-10
thậm chí đã gọi các vụ tấn công bằng súng là một “đại
dịch” tại Mỹ, so sánh số người chết vì súng tại Mỹ còn
cao hơn cả đại dịchHIV và nhiều bệnh hiểm nghèo khác.
“Những thảm kịch như Las Vegas đã xảy ra quá nhiều
lần. Chúng ta cầnmột cuộc thảo luận về vấn đề kiểm soát
súng. Ngay bây giờ!” - thượng nghị sĩ ElizabethWarren
của bangMassachusett tuyên bố. Theo bà, những lời bày
tỏ “cảm thôngvà cầunguyện là chưa baogiờđủ” và nước
Mỹ cần hành động. Trong khi đó, cựu Ngoại trưởngMỹ
HillaryClinton cũng lên tiếng kêu gọi nướcMỹ đứng lên
chống lại sức ảnh hưởng củaHiệp hội Súng trườngQuốc
gia (NRA) và giải quyết vấn đề súng đạnmột cách cương
quyết. Thế nhưng lời giải chovấnnạn tấn côngbằng súng
tạiMỹ còn lâumới xuất hiện.
Trongkhảo sát củahãng thămdòGallup, có55%người
được hỏi cho biết họ muốn siết chặt hơn luật kiểm soát
súng đạn, trong khi có 1/3 người được hỏi cho rằng họ
muốn giữ nguyên luật sở hữu súng như hiện tại. Thế
nhưng thành trì của cộng đồng ủng hộ sở hữu súng cùng
túi tiền không đáy của các tập đoàn kinh doanh súng đã
tạo sức chi phối khổng lồ lên chính trườngởWashington.
Hiện có 2/3 nghị sĩ đảng Dân chủ khẳng định kiểm soát
súng thật sự là “vấn đề lớn” cần giải quyết, trong khi chỉ
có 1/3 nghị sĩ đảngCộng hòa nắm quyền lãnh đạo lưỡng
viện có suy nghĩ tương tự.
Theo tờ
StraitsTimes
, trong
khigiới chính trịgia tranhcãi
khôngcóhồi kết vềquyền sở
hữu súng, những vụ bạo lực
do súng vẫn hằng ngày xảy
ra trên khắp nướcMỹ. Giới
phân tíchcho rằng thảmkịch
tạiLasVegasvừaquacũngsẽ
không tạo ra bất kỳ sự khác
biệt nào cho cuộc tranh luận
này khi mà nó đang bị mắc
kẹt trong bế tắc chính trị và
hệ tư tưởng cốt lõi của ngườiMỹ. Hai năm trước đây, khi
còn làmột tỉ phú bất động sản, ôngTrump đã từng khẳng
định không có một giải pháp nào đối với việc kiểm soát
súng. Đến nay, khi vụ xả súng đẫmmáu nhất lịch sử nước
Mỹ diễn ra ở Las Vegas, tổng thốngMỹmột lần nữa cho
rằng chính quyềnWashington chưa sẵn sàng để có biện
phápxử lývấnđềnày. “Trongnhững thời điểm thếnày, tôi
biết chúng ta đang tìm kiếmmột số giải pháp giữa những
sựhỗn loạn.Tuynhiên, câu trả lời làkhôngdễdàng” - ông
Trump phát biểu tại NhàTrắng hôm 2-10.
Giới phân tích cho rằng vấn đề kiểm soát súng tại Mỹ
sẽ không thể được giải quyết bởi vẫn luôn tồn tại sự ảnh
hưởng quá lớn củaNRAđối với truyền thông và chính trị
Mỹ.Đặcbiệt với 5 triệu thànhviênvàhàng triệukhẩu súng
khắpnướcMỹ, đâycũng là lực lượnggópphầnkhôngnhỏ
vào chiến thắng của ông Trump trong cuộc chạy đua vào
NhàTrắngnăm2016.Tổ chứcnàyhồi tháng2 cũng tuyên
bố sẽ tiếp tục làhậu thuẫnquan trọngchoôngTrump trong
những năm cầm quyền tiếp theo ởNhàTrắng.■
TổngthốngTrumpvẫnkhôngthểđưara
đượcgiảiphápcho“đạidịch”tấncông
bằngsúngtạiMỹ.Ảnh:AP
VụxảsúngđẫmmáunhấtlịchsửMỹxảyraởTPLasVegasđêm1-10đãlàm
sụcsôitrởlạivấnđềgâytranhcãidaidẳngtạinướcnày:Quyềnsởhữusúng.
ThảmkịchLasVegas:
Mỹ lạisụcsôichuyệncũ
Tờ
TheGuardian
ngày
2-10thậmchíđãgọicác
vụtấncôngbằngsúng là
một“đạidịch”tạiMỹ,so
sánhsốngườichếtvìsúng
tạiMỹcòncaohơncảđại
dịchHIVvànhiềubệnh
hiểmnghèokhác.
StephenCraigPaddock,64tuổi,
nghiphạmtrongvụxảsúngđẫmmáutại
MandalayBay,LasVegas,Mỹ.Ảnh:AAP
Khuvựctriển lãmsúngtạihộinghị lầnthứ144củaNRAtạiNashvilletháng4-2015.
Ảnh:BLOOMBERG
