16
THỨBẢY
17-3-2018
Quốc tế
172
thỏivàng trịgiáhàng trăm triệuUSDđã rơikhỏimộtmáy
baychởhàngAn-12củaNga,vươngvãikhắpđườngbăng
sânbayYakutsk. Theohãng tin
RT
, Ủy banĐiều traNga
ngày 15-3đã có xácnhận chính thức về“cơnmưa vàng”
lạ lùngnày.
TD
Nghi TriềuTiênbắtđầu thử lò
phảnứnghạt nhân
Giới chức
HànQuốc
đang bắt
tay chuẩn
bị cho cuộc
gặp thượng
đỉnhvới
TriềuTiên
vào tháng
tới thì xuất
hiện thông
tinTriều
Tiên có lẽ đã bắt đầu thử lò phảnứnghạt nhân.
Hãng tin
Reuters
ngày16-3dẫn báo cáo của tạp
chí quốc phòng
IHS Jane’s
nói rằngnhữnghình
ảnh vệ tinh từngày 25-2 cho thấy khí thải xuất hiện
tại lò phảnứngnước nhẹ thử nghiệm (ELWR),
thuộcTrung tâmnghiên cứunăng lượngnguyên tử
Yongbyon, chứng tỏ chính quyềnBìnhNhưỡngđã
cho thửnghiệm sơbộmáymóc.
Theoông JoshuaPollack, nhà nghiên cứu cao
cấp tạiViệnNghiên cứuquốc tếMiddleburyở
Monterey (California,Mỹ), lòphảnứng này có thể
được sửdụng để chế tạoplutonium cấp độ vũ khí.
TriềuTiênhoàn thành xâydựng lò phảnứngnước
nhẹYongbyon vàonăm 2013, được tối ưuhóa để
sảnxuất điện dândụng dẫuđến nayvẫn chưa đi vào
hoạt động. Theo báo cáo của
IHS Jane’s
, ELWR có
thể bắt đầuvận hànhvào cuối năm 2018hoặc 2019.
TheoôngPollack, lòphảnứng thửnghiệmdường
nhưquánhỏđể cung cấpđiện.Đây có thể làmột
phần trong “nỗ lựcdài hơi” củaTriềuTiênđểphát
triển lòphảnứngnướcnhẹ.Một quan chứcBộQuốc
phòngHànQuốc chobiết giới chứcnướcnàyđãbiết
vềbáo cáo của
IHS Jane’s
.Một báo cáo tương tự của
trangweb
38North
hồi đầu thángnói rằngmột lò
phảnứnggầnđó cũng cho thấydấuhiệuhoạt động.
Thông tin trênxuất hiện trong bối cảnh giới chức
HànQuốc ngày16-3 triệu tập cuộc họpđầu tiên tại
phủ tổng thống để chuẩnbị cho cuộc gặp thượng
đỉnhgiữaTổng thốngMoon Jae-in và nhà lãnh đạo
Kim Jong-unvào cuối tháng4. Cuộc gặp được kỳ
vọng sẽ tạođột phá trong tiến trình phi hạt nhân hóa
TriềuTiên.
THÁILAI
Di tản12.500người khỏi vùng
chiếnsựĐôngGhouta
Hàng ngàn dân thườngđã di tản khỏi khuvực
chiến sựởĐôngGhouta khi quânđội chính phủ
Syria kéo vào.
Hãng thông tấn
SANA
chobiết số người di tản vào
ngày 15-3 là hơn10.000người, di chuyểnđến các
điểm do quân chính phủkiểm soát. Trongkhi đó, Tổ
chứcGiám sát nhân quyềnSyria trụ sởAnh (SOHR)
cho biết số lượngdi tản là gần 12.500người. Theo
CNN
, người dângấp rút chạy khỏi khu vực chỉ sau
vài giờ có báo cáonói không kíchdữ dội xuyênđêm
ởĐôngGhouta. Đây là cuộc sơ tán lớnnhất ởkhu
vực kể từ khi quânđội Syriamở lại chiếndịch quân
sựvào tháng trước. Tổ chứcChữ thậpđỏquốc tế nói
với
CNN
rằng họ không tham gia đợt sơ tán này.
Faylaq al Rahman,một trongnhữngphe nổi dậy
lớnởĐôngGhouta, đã rút quânkhỏi điểm nóng
chiến sựHamoriya khi quânđội Syria nhanh chóng
kéo vào thị trấn, theoSOHR. Đại diệnFaylaq al
Rahman từ chối bình luận thông tin trên, chỉ cáo
buộc lực lượng chínhphủôngAssaddùngdân
thườngđang chạynạn làm lá chắn sống trong lúc
tiếnquân. Giới quan sát nhậnđịnhviệc quân chính
phủSyria kiểm soát toànbộkhuvực chỉ còn là vấn
đề thời gian.
NGỌCNHƯ
SónggióbủavâyNga
trước thềmbầucử
NhiềusónggióđốingoạiđanglàmôngPutinđauđầutrướcthềmbầucửnhư
căngthẳngngoạigiaovớiAnh,nhữnglệnhtrừngphạtmớicủaMỹ,quyềnuy
quânsựởSyriabịtháchthức.
ĐĂNGKHOA
C
hỉ cònmột ngàynữa là
bầu cử tổng thốngNga
diễn ra, thế nhưng ứng
cử viên hàng đầu là đương
kim Tổng thống Vladimir
Putin lại đang đối mặt với
hàng loạt thách thức lớn về
đối ngoại.
Liên tiếpbị phủđầu
vềngoại giao
Đángchúýnhất thờiđiểm
này có lẽ là căng thẳnggiữa
Nga vớiAnhquanhviệc hai
chaconcựuđiệpviênhaimang
ngườiNgaSergei Skripal bị
đầu độc bằng chất độc thần
kinhởAnh.Vụđầuđộcxảy
ra ngày 4-3 và hiện hai nạn
nhân vẫn đang nguy kịch
trongbệnhviện.Anhxácđịnh
chất độc hóa học này có tên
Novichok, được sảnxuất tại
LiênXôgiai đoạn thậpniên
1970-1980.
ChínhphủAnh liên tiếpđòi
chínhphủNgachịutráchnhiệm,
đưa ranhiềubiệnpháp trừng
phạt:Trụcxuất 23nhàngoại
giaoNga,ngưng traođổi cấp
cao,hủychuyến thămdự tính
củaNgoại trưởngNgaSergei
Lavrov đếnAnh, phong tỏa
tàisảnchínhphủNga tạiAnh.
NữThủ tướngAnhTheresa
Maycòn tínhđưacảvụviệc
lên Hội đồng Bảo an Liên
HiệpQuốc (HĐBALHQ).
Ngày 15-3 vừa qua, bộ
tứAnh, Pháp, Đức, Mỹ ra
tuyên bố chung lên án Nga
vi phạm chủ quyềnAnh, vi
phạm luật phápquốc tế, cáo
buộc Nga là nước đầu tiên
sử dụng chất độc hóa học
ở châu Âu sau Chiến tranh
thế giới thứ hai. Tổng thư
ký NATO Jens Stoltenberg
chỉ tríchhànhđộng“gâymất
ổn định và nguy hiểm” của
Nga, tuyên bố sẵn sàng ủng
hộAnhdùkhôngmuốnmột
cuộc chiến tranh lạnh mới
hay một cuộc chạy đua vũ
trangmới vớiNga.
ChínhphủôngTrumpngày
15-3cũngbanhànhlệnhtrừng
phạtmạnhnhất lênNgakể từ
khiTổng thốngTrumpnhậm
chức.Tổngcộngcónămcông
ty và 19 cá nhân Nga nằm
trong diện bị trừng phạt của
Mỹ liên quan đến cáo buộc
can thiệp bầu cử Mỹ năm
2016 và các cuộc tấn công
mạng ở Mỹ. Trao đổi báo
chí,Tổng thốngTrumpcũng
lầnđầu tiênbày tỏmối nghi
ngờ Nga đứng đằng sau vụ
đầuđộchai chaconcựuđiệp
viênSkripal.Ôngkhẳngđịnh
chínhphủMỹnhìnnhậnđây
là một vụ việc “rất nghiêm
trọng”.
QuyềnuyởSyria
bị đedọa
Vị thế và quyền uy quân
sự củaNga ởSyria cũngbị
thách thức dữ dội khi liên
tục vấp phải những phản
ứng cứng rắn từMỹ, Pháp,
ThổNhĩ Kỳ. Có vẻ sự kiên
nhẫncủaMỹvớiNgaởchiến
trường này đang dần cạn.
Trong cuộc họp củaHĐBA
về Syria ngày 12-3, Đại sứ
Mỹ tại LHQ Nikki Haley
đã chỉ trích Nga đứng sau
nghị quyết ngừngbắn “đầy
lỗhổng”buộcHĐBA thông
quangày24-2để rồi không
được bên nào tuân thủ. Bà
Haley cho rằngNga đã lợi
dụng các lỗ hổng này để
tiếp tụcduy trì các cuộc tấn
công có chủ đích và không
màng đến sự an toàn của
dân thường.
Không dừng ở chỉ trích,
bàHaleycònđềxuấtmộtdự
thảo nghị quyết ngừng bắn
30 ngày ở khu vực quanh
thủ đôDamascus và Đông
Ghouta của Syria. Dự thảo
lần này củaMỹ bỏ đi điều
khoảnchophépcácbênduy
trì các chiến dịch quân sự
đánh khủng bố như trong
đề xuất mà Nga từng thúc
đẩy. Nữ đại sứ còn cảnh
báo nếu HĐBA không tìm
kiếm được sự đồng thuận
của Nga và can thiệp vào
Syria thì nướcMỹ cũng sẵn
sànghànhđộngđơnphương.
NgaycảnướcPhápcũngđưa
ra cảnh báo sẵn sàng chen
chânvàovấnđềSyria.Tổng
thống Emmanuel Macron
ngày 12-3 tuyên bố sẵn
sàng đánh phủ đầu bất kỳ
nơi nào ở Syria nếu có đủ
bằng chứng cho thấy diễn
ra các vụ tấn công bằng vũ
khí hóa học nhắm vào dân
thường.Khônggiốngnhững
lần cảnh cáo trước, đe dọa
lần này của Pháp nghiêm
trọng và có sức nặng hơn
vì ôngMacron khẳng định
Phápcóđủnăng lựcđộc lập
xác định mục tiêu và thực
hiện chiến dịch quân sự.
Chính sáchđối ngoại của
Nga ở Syria cũng bất ngờ
bị thách thức bởi Thổ Nhĩ
Kỳ - đối tác thân cận thời
gianqua.Giới lãnhđạoquân
sự tạiAnkarangày15-3cho
biết đã chiếm được 70%
thị trấnAfrin, tỉnhAleppo
từ lực lượng các tay súng
người Kurd (YPG). Thế
nhưngAnkaraquyết không
giao lại quyền kiểm soát
cho chính phủTổng thống
SyriaBashar al-Assadmột
khi chiếndịch “Cànhô liu”
kết thúc. Cáchhànhxửnày
của Thổ Nhĩ Kỳ sẽ gây
khó xử lớn cho chính phủ
Moscow, kẹt giữamột bên
là đồngminh truyền thống
Damascus còn bên kia là
đối tácquan trọng trongcục
diện Trung Đông.
n
TổngthốngNgaVladimirPutinvậnđộngtranhcửởMoscow(Nga)ngày3-3.Ảnh:GETTY IMAGES
Đài
CNBC
dẫný kiếnnhiềunhàphân tích cho rằngphản
ứngcủaAnhvớiviệcchaconcựuđiệpviênngườiNgaSkripal
bịđầuđộcbằngchấtđộchóahọccóthểsẽkhiếnngườiNga
thamgiangàybầucửnhiềuhơnvàocuối tuầnnày.
PhóChủ tịchCông ty tưvấnTeneo Intelligence (Mỹ)Otilia
Dhand thì cho rằngđiềunày sẽkhiếnkết quảbỏphiếu trở
nênkhóđoánhơn, phầnnàobất lợi choTổng thốngPutin.
Tuy nhiên, bất lợi sẽ không đủmạnh để ảnh hưởng đến
chiến thắnggầnnhưđã rõ ràng của nhà lãnhđạo kỳ cựu.
ÔngDhanddựđoánôngPutinsẽthắngngayvòngbỏphiếu
đầu.Trongkhiđó,nhàphântíchDaraghMcDowell, thuộctổ
chức phân tích rủi roVeriskMaplecroft (Anh), cũng không
tin “bão tố”bênngoài nướcNga sẽ xoay chuyểnđược cục
diệncuộcbầucử.
99,9%
chiến thắng sẽ thuộc về ông
Putin trong cuộcbầu cử tổng
thống ngày 18-3 tới khi tỉ lệ
ủnghộcủaông luônđạtmức
80% trongbốnnămqua, theo
thăm dò của Levada - trung
tâm thămdòýkiếnxãhộiđộc
lậpởNga.
Tiêu điểm
Chínhsáchđốingoạicủa
NgaởSyriacũngbấtngờ
bịtháchthứcbởiThổNhĩ
Kỳ-đốitácthâncậnthời
gianqua.
ẢnhchụpmộtnhàmáyhạtnhânTriềuTiên
tạiYongbyonvàonăm2008.Ảnh:REUTERS
