11
Kinh tế -
ThứBảy3-11-2018
MINHPHƯƠNG
T
hời gian gần đây liên
tục diễn ra chuyện “cơm
không lành, canh không
ngọt” giữa quỹ đầu tư và
doanh nghiệp (DN) Việt.
Thay vì cái bắt tay đem lại
nhiều niềm vui và đầy hứa
hẹn như thuở ban đầu thì khi
đi vào hợp tác cụ thể là xung
đột, khởi kiện, kêu cứu...
Đứt gánh giữa chừng
Mới đây Quỹ đầu tư FPT
(FPT Capital) đã khởi kiện
Công ty Cổ phần HoàngAnh
Gia Lai và ông Đoàn Nguyên
Đức (bầu Đức) liên quan đến
việc tranh chấp hợp đồng góp
vốn ra Tòa án TP Pleiku, tỉnh
Gia Lai.
Ông Võ Trường Sơn, Tổng
GiámđốcCông tyHoàngAnh
Gia Lai, xác nhận thông tin
trên và giải thích: Tháng 12-
2011, FPT Capital và Công
ty Cổ phần Cao su Hoàng
Anh Gia Lai (nay chuyển
đổi thành Công ty Cổ phần
Nông nghiệp Quốc tế Hoàng
Anh Gia Lai - HNG) đã ký
hợp đồng góp vốn cổ phần
có giá trị 76,5 tỉ đồng.
Đến tháng 6-2015, thông
qua việc phát hành thêm cổ
phiếu cho cổ đông hiện hữu
với tỉ lệ 49,5%, FPT Capital
đãmua thêm1,5 triệu cổ phiếu
HNGởmức giá 51.000 đồng/
cổ phiếu để tăng sở hữu lên
2.242.500 cổ phiếu.
Tuynhiên, đến tháng9-2015,
FPT Capital gửi thông báo
đề nghị HNG và ông Đoàn
NguyênĐức, Chủ tịchHoàng
Anh Gia Lai, mua lại toàn bộ
số cổ phiếu HNGmà quỹ này
đang nắm giữ với tổng trị giá
gần 113 tỉ đồng.
Mới đâyQuỹ đầu tư VinaCapital và Công ty BaHuân đã chia tay nhau chỉ saumột thời gian hợp tác
ngắn ngủi. Ảnh: TU
Khi làm việc với quỹ
đầu tư mà không
hiểu bản chất, ưu
nhược điểm của quỹ
thì sẽ gặp những rắc
rối hoặc phải chịu
cảm giác bị lừa.
Vẫn chưa có thói quen thuê luật sư
Từ kinh nghiệmthực tế củamình, ôngNguyễnDuy Hưng,
Chủ tịch HĐQT Công ty Chứng khoán SSI, cho hay các quỹ
đầu tư, nhất là quỹ đầu tư ngoại luôn có luật sư tham gia
ngay từ đầu để ràng buộc các yêu cầu với DN và đưa cam
kết của chủ DN vào hợp đồng. Ngược lại, rất nhiều chủ DN
Việt lại không có thói quen thuê luật sư chuyên ngành thực
hiện soạn thảo, rà soát hợp đồng; không sử dụng chuyên
gia, công ty tư vấn về hợp đồng trước khi ký kết hợp tác.
“DN trong nước cần hiểu tập quán của mỗi bên, cần
lưu ý những chi tiết trong hợp đồng thì sẽ giảm được thất
vọng và mâu thuẫn trong quá trình triển khai” - ông Hưng
khuyến nghị.
“Hôn nhân” quỹ đầu tư với
doanh nghiệp liên tục tan vỡ
Lòng tin giữa hai bên đối tác không còn khiến quỹ đầu tư và doanh nghiệp đường ai nấy đi.
Phía HNG cho rằng giá trị
cổphiếuHNGmàFPTCapital
yêu cầu mua lại theo cách
tính toán của FPT Capital là
chưa hợp lý, trong khi hợp
đồng đang có một số vấn đề
pháp lý chưa phù hợp với quy
định của pháp luật nên công
ty không chấp nhận.
“Do hai bên chưa tìm được
tiếng nói chung nên FPT
Capital đã khởi kiện vụ việc
ra tòa án. HoàngAnh Gia Lai
đã cử luật sư đại diện cho công
ty và ông Đoàn Nguyên Đức
tham gia tố tụng” - ông Võ
Trường Sơn cho biết.
Trước đó không lâu, Công
ty Ba Huân đã có đơn gửi
Thủ tướng nhờ can thiệp để
hủy thỏa thuận hợp tác đã ký
với Quỹ đầu tư VinaCapital.
DN của “nữ hoàng hột vịt”
cho rằng việc hợp tác với
VinaCapital nhằm mục đích
đưa thương hiệu Ba Huân
vươn tầm quốc tế. Tuy nhiên,
thay vì mục tiêu hợp tác và
phát triển, VinaCapital lại
muốn chiếm quyền quản lý
và điều hành toàn bộ công ty,
chiếm đoạt thương hiệu Ba
Huân. Mặt khác, VinaCapital
đã tự động đưa tỉ suất hoàn
vốn (IRR) quá cao, lên đến
22%/năm, gấp gần ba lần lãi
vay vốn ngân hàng.
Ngay sau đó VinaCapital
gửi thông cáo cho biết đã
quyết định dừng việc tham
gia đầu tư 32,5 triệu USD
vào Ba Huân do “một số hiểu
lầm giữa đôi bên”.
Vì sao tan vỡ?
Nhìn lại hàng loạt vụ “hôn
nhân” tan vỡ giữa các quỹ
đầu tư và DN Việt Nam như
BV Hoàn Mỹ-VinaCapital,
Vinamit-Indochina Capital,
Ba Huân-VinaCapital… đều
có một điểm chung là sự
xung đột đến từ nhận thức
và tập quán khác nhau của
hai bên đối tác.
Tại cuộc họp báo mới đây,
ôngAndy Ho, Giám đốc điều
hành Tập đoàn VinaCapital,
khẳng định: Việc đơn vị này
yêu cầu tỉ suất hoàn vốn 22%
trong thương vụ hợp tác với
Ba Huân là thông thường
trong mọi cuộc đầu tư của
VinaCapital chứ không mang
tính lừa dối hay ép ai cả.
Nhưng Ba Huân lại cho rằng
mức 22% này là không hợp
lý và thậm chí kêu cứu đến
Thủ tướng về việc quỹ đầu
tư muốn thôn tính công ty.
Trong góc nhìn của mình,
TS Nguyễn Trí Hiếu, chuyên
gia kinh tế, phân tích có khá
nhiều lý do để một thương
vụ hợp tác giữa quỹ đầu tư
và DN Việt gãy gánh nửa
chừng. Nếu hợp tác với
quỹ đầu tư ngoại thì cản
trở đầu tiên với DN Việt
là ngôn ngữ, mặc dù ngoại
ngữ chính là tiếng Anh.
Cụ thể, DN Việt thường
không thuê hoặc thuê người
phiên dịch không có chuyên
môn trong lĩnh vực để truyền
tải đúng cho chủ DN. Hệ quả
là hiểu sai vấn đề và ý đối
tác, cũng như cung cấp và
trả lời thông tin thiếu chính
xác cho đối tác.
Quỹ đầu tư nước ngoài
thường khá minh bạch và
cởi mở thông tin, trong khi
DN Việt mang tính cách Á
Đông thường khá kín đáo
trong cách trình bày. Các
dữ liệu mà quỹ đầu tư muốn
xem, khảo cứu thì công ty
Việt có khi không cung cấp
đầy đủ, xem xét tường tận.
Ngoài ra, DNViệt không có
thói quen áp dụng chuẩn mực
kế toán quốc tế khiến các quỹ
khó nắmbắt tính chính xác vấn
đề sức khỏe công ty dẫn đến
dễ gây trở ngại đầu tư. Hơn
nữa, khi làm việc với quỹ đầu
tưmà không hiểu bản chất, ưu
nhược điểmcủa quỹ thì sẽ gặp
những rắc rối hoặc phải chịu
cảm giác bị lừa.
“Như vậy, mấu chốt để hai
bênhợp tácbềnvững, tránhcác
xung đột như vừa qua chỉ có
cách tạo ra niềm tin bằng việc
ápdụng các chuẩnmực quốc tế
trong điều hành đểminh bạch.
Vì nếu không có niềm tin thì
việc hợp tác không thể suôn
sẻ và tan vỡ” - ông Hiếu nói.•
UBND huyện Lý Sơn (Quảng Ngãi) vừa có văn bản
gửi Chi cục Quản lý thị trường TP.HCM, chương trình
“Thương vụ bạc tỉ” và Công ty TNHH Sản xuất Thương
mại I am V yêu cầu đính chính thông tin về sản phẩm tỏi
Lý Sơn. Theo đó, trong chương trình Shark Tank Việt Nam
phát sóng trên truyền hình vào tháng 2-2017, bà Lê Minh
Hồng Phúc - đại diện cho Công ty I am V đã giới thiệu với
các nhà đầu tư (Shark) năm dòng sản phẩm chính từ tỏi của
công ty. Trong đó có đề cập đến tỏi cô đơn Lý Sơn, giá bán
120.000 đồng/lọ và bán được 300 kg/tháng.
Công ty I am V còn sử dụng banner có in dòng chữ
“Nguồn gốc tỏi Lý Sơn 100% lên men tự nhiên”. Ngoài ra
còn cho biết hiện công ty đã có một vùng trồng nguyên liệu
ngay tại đảo Lý Sơn. “Thông qua giới thiệu, cách quảng
cáo, Công ty I am V làm cho khán giả, người tiêu dùng,
ngay thậm chí các nhà đầu tư tại trường quay cũng nhầm
tưởng công ty sử dụng tỏi cô đơn, tỏi các loại ở Lý Sơn để
làm nguyên liệu cho sản phẩm của mình” - UBND huyện
Lý Sơn nêu rõ.
Cũng theo UBND huyện Lý Sơn, Công ty I am V bán ra
300 kg tỏi cô đơn Lý Sơn mỗi tháng là vô lý và không có
cơ sở, bởi tỏi cô đơn Lý Sơn rất hiếm và có giá trị cao. Nếu
tính tổng sản lượng tỏi cô đơn trên địa bàn Lý Sơn, một vụ
cũng chỉ dao động khoảng 500 kg, không đủ cung cấp cho
người dùng...
Trước phản ứng của UBND huyện Lý Sơn, đại diện
Công ty I am V thông qua thông cáo báo chí gửi các
phương tiện truyền thông đã lên tiếng giải thích. Theo đó,
Công ty I am V khẳng định sử dụng nguồn nguyên liệu là
tỏi Lý Sơn. “Chúng tôi thu mua tỏi Lý Sơn thông qua một
nhà cung cấp có uy tín trên thị trường, có hóa đơn đầu vào
xác nhận. Vào thời điểm tham gia chương trình, chúng tôi
đang thu mua khoảng 25 kg tỏi Lý Sơn mỗi tháng. Trong
phần trả lời chất vấn từ các Shark, tổng sản lượng bán ra
là 300 kg tỏi/tháng bị nhiều người hiểu lầm là tỏi Lý Sơn
nhưng thực tế là đến từ nhiều loại sản phẩm của công ty” -
thông cáo báo chí giải thích.
Về việc lấy nhãn hiệu tỏi Lý Sơn quảng bá, công ty này
cho biết đã thu mua và sử dụng tỏi một nhánh của huyện
đảo để làm một số sản phẩm nên đã dùng chữ “tỏi Lý Sơn
một nhánh” để truyền thông. Song đầu năm 2018, tỏi Lý
Sơn không nằm trong danh mục sản phẩm của công ty nên
công ty đã thay đổi toàn bộ bao bì sản phẩm và không sử
dụng tên gọi này trên bao bì và truyền thông...
THU HÀ
Bị khiếunại vì “chémgió” về tỏi LýSơn
BS Nguyễn Hữu Tùng,
nhà sáng lập BV Hoàn Mỹ,
cũng cho rằng việc đổ vỡ
mối quan hệ hợp tác với
VinaCapital vì nghĩ rằng
quỹ đầu tư này cùng đầu
tư vào theo kiểu lời ăn
lỗ chịu nên dễ dàng chấp
nhận nhiều điều kiện từ
VinaCapital. Khi đi vào
thực tế thì chịu quá nhiều
ràng buộc nên không thể
đáp ứng được. Cuối cùng
hai bên đành chia tay.
