16
VĨ CƯỜNG
T
hế giới bước vào năm
2020 với nhiều sự kiện
đầy bất an. Ngày 3-1, Bộ
Quốc phòng Mỹ xác nhận
Tổng thống Donald Trump
ra lệnh không kích một địa
điểm gần sân bay quốc tế
Baghdad (Iraq), giết chết
tư lệnh lực lượng đặc nhiệm
Quds thuộc Vệ binh Cách
mạng Hồi giáo Iran (IRGC).
Cái chết của tướng Qassem
Soleimani được đánh giá
mang “sức nặng ngàn cân”,
có khả năng gây ra những
hậu quả không thể lường
trước đối với khu vực Trung
Đông và cả thế giới. Mỹ cáo
buộc Soleimani trực tiếp chỉ
đạo toàn bộ chiến dịch quân
sự của Iran trên khắp vùng
Trung Đông, thực hiện nhiều
cuộc tấn công đẫmmáu nhắm
vào các căn cứ quân sự và
binh lính Mỹ.
Sự kiện chấn động
Hồi năm 2018, Tư lệnh
Bộ chỉ huy trung tâm phụ
trách chiến dịch quân sự
Mỹ ở Trung Đông Joseph
Votel giải thích về vai trò
của Soleimani như sau:
“Ở bất cứ đâu có hoạt động
của Iran, chúng ta lại thấy
Qassem Soleimani. Syria -
ông ta ở đó, Yemen - ông ta
cũng ở đó. Lực lượng Quds
do Soleimani chỉ huy chính là
mối đe dọa lớn, họ là những
kẻ đứng sau các hoạt động
gây bất ổn (trong khu vực)”.
Theo đài
CNN
, trong suốt
thập niên qua, Iran đã tiến
hành nhiều cuộc chiến tranh
ủy nhiệm trên khắp Trung
Đông. Tehran kiểm soát phần
lớn Lebanon thông qua lực
lượng ủy nhiệm Hezbollah.
đang hẹp đi hơn bao giờ hết.
Iran sẽ không
ngồi yên
N g o ạ i t r ư ở n g I r a q
Mohammad Javad Zarif
cùng ngày đã chỉ trích vụ
tấn công là “sự gia tăng căng
thẳng ngu xuẩn và cực kỳ
nguy hiểm” và khẳng định
Mỹ sẽ phải chịu trách nhiệm.
Trong khi đó, Tehran đã triệu
tập cuộc họp an ninh khẩn
cấp để bàn về phản ứng sau
vụ không kích.
Trang tin
Politico
khẳng
định các chuyên gia đang lo
ngại cuộc không kích của
ông Trump đã mở ra nguy
cơ chiến tranh trên khắp
Trung Đông. Israel có thể
trở thành mục tiêu của các
cuộc tấn công trả đũa ngay
trong tối 3-1. Các lực lượng
của SaudiArabia cũng có thể
bị đặt trong tầm ngắm. Dù
vậy, quân đội Mỹ ở Iraq sẽ
hứng chịu nguy cơ lớn nhất.
“Lý do mà chúng ta thường
không ám sát các quan chức
chính trị nước ngoài là vì tin
rằng hành động như vậy sẽ
khiến nhiều người Mỹ bị
giết hơn” - thượng nghị sĩ
Mỹ Chris Murphy nói sau
vụ tấn công.
KhinhắmvàoôngSoleimani,
ôngTrump đã mạo hiểm cuộc
đối đầu nguy hiểm và khó
lường nhất ở Trung Đông
kể từ chiến tranh Iraq. “Nếu
mục tiêu là để thể hiện sức
mạnh và thông điệp rằng
Mỹ sẽ không chấp nhận để
đám đông đẩy cửa vào các
đại sứ quán của mình thì
ông Trump đã thành công”
-
Politico
cho biết.
Một số quan chức Mỹ đã
về hưu và đang tại nhiệm
cũng cảnh báo vụ không kích
lấy mạng tướng Soleimani
có nguy cơ đẩy căng thẳng
vượt xa dự đoán.
“Chẳng đời nào Iran không
đáp trả” - cựu sĩ quan quân
đội Mỹ Afshon Ostovar cho
biết. Ông cũng là tác giả một
cuốn sách viết về IRGC.
“Tôi thật không thể tin nổi.
Lo lắng ngay bây giờ của
tôi là: Bước tiếp theo của
Iran là gì? Liệu đây có phải
là khởi đầu một cuộc xung
đột toàn khu vực?” - ông
Ostovar nhận định.•
Thế giới 24 giờ
Quốc tế -
ThứBảy4-1-2020
Ở đâu có Iran, Soleimani sẽ
là người chỉ đạo tất cả chiến
dịch ở đó. Một số nhà phân
tích đánh giá Soleimani là
nhân vật quyền lực thứ hai
ở Iran chỉ sau lãnh tụ tối cao
Ali Khamenei.
Cây bút Tom Rogan cho
rằng ông Trump có thể sẽ
bào chữa rằng cái chết của
ông Soleimani là “công lý”
cho vụ tấn công Đại sứ quán
Mỹ ở Iraq tuần này, hoặc để
phá âmmưu tiềm tàng chống
lại Mỹ. Tuy nhiên, không
thể phủ nhận đây quả thật
là cột mốc leo thang chiến
lược trong đối sách với Iran
của Nhà Trắng. Thông tin
từ hãng tin
AP
cho rằng vụ
không kích diễn ra khi ông
al-Muhandis đón Soleimani
vừa đáp xuống sân bay cho
thấy đây là một vụ tấn công
được tính toán kỹ.
“Vị thế của Soleimani
ở Iran và trong lực lượng
IRGC khiến vụ tiêu diệt
thủ lĩnh Hezbollah Imad
Mughniyeh hồi năm 2008
(cựu tổng thống George W.
Bush ra lệnh) không có gì
to tát. Đây thật sự là một sự
kiện ghê gớm” - ông Rogan
nhấn mạnh.
Trước thời điểm này, ông
Trump vẫn để ngỏ một lối
thoát ngoại giao với Iran,
ông thậm chí còn phớt lờ
vụ Tehran bắn hạ một máy
bay không người lái của Mỹ
hồi tháng 6 năm ngoái. Thế
nhưng vụ tấn công tướng
Soleimani có thể đã đóng
sầm cánh cửa ngoại giao
Nhómtác chiến tàu sân bay USS AbrahamLincoln thuộc hải quânMỹ
được triển khai đến vùng Vịnh hồi tháng 5-2019. Ảnh: HẢI QUÂNMỸ
• Sudan
: Ít nhất 18 người thiệt mạng,
trong đó có bốn trẻ em, sau khi một máy
bay vận tải rơi trên bầu trời TP El Geneina,
bang Tây Darfur hôm 3-1, đài
CNN
cho
hay. Được biết phi cơ nói trên gặp nạn chỉ
5 phút sau khi rời mặt đất để chở lương
thực cứu trợ đến khu vực này, vốn đang
chìm trong xung đột giữa các bộ lạc. Nhà
chức trách đang tiến hành điều tra nguyên
nhân vụ việc.
• Thái Lan
: Ngày 2-1, Tổng tư lệnh
quân đội Hoàng gia Thái Lan Apirat
Kongsompong đã ra lệnh cho tất cả đơn
vị quân đội tăng cường bảo vệ kho vũ khí
trước nguy cơ bùng phát bạo động từ phe
đối lập, theo tờ
The Bangkok Post
. Tuyên
bố được đưa ra trong bối cảnh làn sóng
chống chính phủ có dấu hiệu gia tăng trở
lại ở Thái Lan. Dù vậy, hiện chưa có dấu
hiệu bùng phát bạo lực quy mô lớn buộc
quân đội phải can thiệp như khủng hoảng
năm 2014.
• Bắc Ireland
: Ngày 2-1, cựu ngoại
trưởng Mỹ Hillary Clinton chính thức
được bổ nhiệm làm hiệu trưởng ĐH Queen
(ảnh)
tại TP Belfast, theo hãng tin
Reuters
.
Phía ĐH Queen cho biết vị cựu ngoại
trưởng sẽ đảm nhiệm vai trò này trong
vòng năm năm tới. Được biết bà Clinton
là nữ hiệu trưởng đầu tiên của ngôi trường
175 tuổi này. Bà cũng là quan chức Mỹ thứ
hai giữ chức vụ này sau cựu thượng nghị sĩ
George Mitchell từ năm 1999 đến 2009.
PHẠM KỲ
Nhiều nước lên tiếng về hành động
của Mỹ
Hãng tin
SANA
(Syria) dẫn lời một quan chức Bộ Ngoại
giao Syria nhấn mạnh: Syria chắc chắn rằng “hành động
gây hấn này của Mỹ sẽ chỉ càng củng cố quyết tâm đi theo
con đường kháng chiến của các vị chỉ huy này”.
Về phía Nga, Bộ Ngoại giao nước này nhận định vụ giết
tướng Soleimani là bước đi mạo hiểmsẽ làm leo thang căng
thẳng trên toàn khu vực.
Cùng ngày, Bộ trưởng châu Âu của Pháp Amelie de
Montchalin cho rằng động thái của Mỹ khiến thế giới trở
nên “nguy hiểm hơn”. Theo bà Montchalin, Tổng thống
Pháp Emmanuel Macron sẽ sớm tham vấn “các bên liên
quan trong khu vực”.
BộNgoại giaoTrungQuốc cũng kêu gọi các bên kiềmchế
và giải quyết mâu thuẫn thông qua biện pháp hòa bình.
Đại sứ quánMỹ tại Iraq ngày
3-1 đã phát lời kêu gọi công
dân Mỹ rời khỏi Iraq ngay
lập tức ngay sau cuộc không
kích tiêu diệt tướng Qassem
Soleimani. Cơ quan này nhấn
mạnh công dân có thể di
chuyển bằng đường bộ qua
biên giới nước khác nếu sân
bay không hoạt động.
Tiêu điểm
Khi nhắm vào ông
Soleimani, ông
Trump đã mạo
hiểm cuộc đối đầu
nguy hiểm và khó
lường nhất ở Trung
Đông kể từ chiến
tranh Iraq.
480
triệu cá thể động vật đã bị thiêu chết
trong thảm họa cháy rừng kéo dài từ
tháng 9 đến nay ở Úc, đài
ABC News
ngày 3-1 dẫn thống kê của ĐH Sydney
cho biết. Các đám cháy cũng phá hủy
hơn 1.400 căn nhà và làm ít nhất 18
người thiệt mạng. Khu vực đông Úc,
nơi chịu ảnh hưởng nặng nhất từ đám
cháy, đang cạn kiệt dần nhiên liệu và
thực phẩm, trong khi người dân gặp
nhiều khó khăndi chuyểnđến các điểm
tị nạn.
PHẠM KỲ
Nước cờ nguy hiểm của ông Trump
ở Trung Đông
Vụ không kích khiến tướng QassemSoleimani thiệt mạng có nguy cơ là giọt nước tràn ly, làmbùng nổ
những xung đột ở Trung Đông.
