11
Kinh tế -
ThứSáu15-5-2020
PHƯƠNGMINH-QUANGHUY
T
iến trình kiểm soát dịch
COVID-19 hiệu quả của
Việt Nam (VN) đang tạo
niềm tin cho các tập đoàn
đa quốc gia xem VN là một
trong các điểm đến an toàn
để xây dựng chuỗi cung ứng
toàn cầu, tránh phụ thuộc quá
lớn vào Trung Quốc (TQ).
Việt Nam đón nhiều
DN lớn thế giới
Biểu hiện cho làn sóng
này, vừa qua hãng tin
Nikkei
của Nhật dẫn các nguồn tin
từ Apple cho hay trong quý
II-2020, gã khổng lồ công
nghệ Apple có kế hoạch sản
xuất 3-4 triệu chiếc tai nghe
không dây AirPods tại VN.
Con số này chiếm đến 30%
tổng sản lượng AirPods của
hãng.
Apple đang dần hình thành
chuỗi cung ứng các nhà sản
xuất chuyên về lĩnh vực âm
thanh tại VN. Đây là dấu hiệu
cho thấy hãng này đang dịch
chuyển việc sản xuất ra khỏi
TQ trong bối cảnh đại dịch
COVID-19.
Trước đó, các tập đoàn lớn
như Hàn Quốc, Nhật Bản
đều đã và đang xây dựng
nhà máy tại VN. Đơn cử Tập
đoàn Hanwha của Hàn Quốc,
một trong 500 tập đoàn lớn
nhất thế giới, đã khánh thành
nhà máy sản xuất phụ tùng
máy bay tại Hà Nội. Tập
đoàn Yokowo của Nhật Bản
chuyên sản xuất thiết bị trên
xe có động cơ đã di dời sang
tỉnh Hà Nam.
Đáng chú ý, hai hãng công
nghệ lớn Nhật Bản là Sharp
và Kyocera vừa tuyên bố đã
hủy kế hoạch sản xuất LCD,
laptop, máy photocopy, màn
hình đa năng... cho thị trường
Mỹ tại TQvà sẽ xây dựng nhà
máy tại nước ta.
Một báo cáo do Công ty
Chứng khoánVNDirect công
bố mới đây cũng cho hay
Google và Microsoft đang
chuyển một số dây chuyền
sản xuất từTQ sangVN, Thái
Lan. Hai ông lớn này dự kiến
bán điện thoại Pixel4A, Pixel5
và máy tính Surface tại VN
trong quý II này. Tương tự, các
ông lớn như Samsung, Intel,
Nike, Adidas cũng tham gia
vào xu hướng chuyển sang
sản xuất tại VN.
Thời cơ vàng của
Việt Nam
Ông Michael Kokalari,
Kinh tế trưởng Quỹ đầu tư
VinaCapital, nhận định dịch
bệnh đã khiến các tập đoàn
đa quốc gia nhìn nhận lại
việc xây dựng chuỗi cung
ứng tránh phụ thuộc vào TQ.
Trong khi đó, các biện pháp
phòng, chống dịch hiệu quả
của VN đã ghi điểm rất lớn
trong mắt các tập đoàn đa
quốc gia. Trên cơ sở này, họ
nhìn nhậnVN sẽ là nơi “thoát
Trung”, là điểm đến đầu tư
hấp dẫn và không dễ gặp rủi
ro vì dịch bệnh.
“Vì lý do này, chúng tôi
tin rằng sẽ có dòng chảy
vốn đầu tư trực tiếp rất lớn
vào VN. Đặc biệt là làn sóng
các dòng vốn đầu tư có chất
lượng cao sau khi dịch bệnh
COVID-19 được kiểm soát
trên toàn cầu” - ông Michael
Kokalari nhận định.
Quỹđầu tưVinaCapital cũng
nhìn nhận khả năng lớn của
VN đón nhận các dòng đầu
tư về sản xuất các thiết bị y
tế và biến mình là một trung
tâm của thế giới trong việc
sản xuất các mặt hàng này.
Đây là thị trường có giá trị
cao và rất lý tưởng nếu các
công ty nội địa có khả năng
sản xuất các mặt hàng thiết
bị y tế. Tuy nhiên, ngành
công nghiệp này có độ phức
tạp cao nên từng bước tiếp
cận các mặt hàng có mức độ
phức tạp thấp hơn, như thực
hiện gia công nghiên cứu lâm
sàng (CRO).
“Nhiều năm qua, ngành
công nghiệp CRO chuyển
sang thực hiện ở các nướcmới
nổi, đặc biệt là TQ vì cắt giảm
nhiều chi phí. Nhu cầu về các
dịch vụ CRO sẽ tiếp tục tăng
nhanh trong nhiều năm đến
giai đoạn hậu COVID-19. Vì
Kiềmchế tốt COVID-19 đangmở ra cơ hội vàng cho VNđón nhận thêmcác ông lớn thế giới.
Trong ảnh: Công nhân Samsung sản xuất, lắp ráp tivi. Ảnh: TL
Tiêu điểm
Tạo đà cho phục hồi
kinh tế
Việc đón các làn sóng đầu tư
mớicóthểtạođàchoVNđitrước
một bước để phục hồi kinh tế,
thiết lập vị thếmới trên trường
quốc tế. Hơn nữa các hiệpđịnh
thương mại tự do thế hệ mới
như CPTPP, EVFTA chính thức
có hiệu lực và tạo lợi thế cho
các doanh nghiệpVN thamgia
vào chuỗi giá trị toàn cầu; đổi
mới thiết bị, công nghệ với chi
phí hiệu quả hơn nhằm nâng
caonăng lực cạnh tranhdoanh
nghiêp VN.
Bộ trưởng Bộ KH&ĐT
NGUYỄN CHÍ DŨNG
Đóndoanhnghiệp lớnMỹ, Hàn
rời Trung Quốc sang Việt Nam
vậy, chúng tôi nghĩ rằng VN
cố gắng nắm bắt các cơ hội
này thông qua thúc đẩy phát
triển ngành CRO tại các công
ty nội địa nhằm phục vụ cho
các tập đoàn quốc gia trong
lĩnh vực này. Hiện tại, VN
đã có nhiều công ty CRO và
chúng tôi gợi ý nên phát triển
cụm công nghiệp CRO tại
Huế, nơi có trường đại học y
danh tiếng và một di sản học
thuật có uy tín cao” - Quỹ đầu
tư VinaCapital khuyến nghị.
Đồng quan điểm, nhiều
chuyên gia kinh tế cho rằng
đây là thời cơ quý báu không
dễ gì có được khiVNđang hội
tụ nhiều yếu tố và điều kiện
để đón nhận làn sóng đầu tư
mới, qua đó tạo nên cú hích
lớn cho sự phát triển. Do đó,
VN cần hành động nhanh và
mạnh mẽ hơn để hỗ trợ các
doanh nghiệp nội địa chớp
lấy thời cơ vàng.
Không ngồi một chỗ
chờ “đại bàng”
bay đến
Chuyên gia kinh tế Nguyễn
Trí Hiếu đánh giá VN đang
có những lợi thế về chi phí
sản xuất thấp, nhân công rẻ.
Hơn nữa, vị trí VN rất thuận
tiện trong giao thương hàng
hóa quốc tế, cơ hội phát triển
logistics rất lớn. Song quan
trọng là VN cần tiếp tục cải
thiện hơn nữa chính sách, môi
trường kinh doanh.
Bởi so với một số nước
khác, VN đang có các ưu thế
như lao động cần cù, mức
lương thấp. Nhưng điểm yếu
của nước ta là cơ sở hạ tầng
còn yếu, thủ tục còn rườm
rà, phức tạp. Do vậy, VN
cần triển khai đồng loạt các
giải pháp như đơn giản hóa
thủ tục đầu tư, rút ngắn thời
gian thẩm định và cấp phép,
giúp các nhà đầu tư nâng
cao chất lượng nguồn nhân
lực. Đặc biệt, các cơ quan
chức năng cần tiếp cận ngay
để đàm phán cụ thể với các
công ty đa quốc gia đang có
ý định dịch chuyển sản xuất
khỏi TQ, không thụ động chờ
họ tìm đến mình.
Đồng quan điểm, TS Cấn
Văn Lực, chuyên gia tài chính
ngân hàng, nhìn nhận đại dịch
COVID-19 là chất xúc tác
khiến tiến trình dịch chuyển
của các công ty từ TQ sang
Đông Nam Á, trong đó có
VN diễn ra nhanh hơn.
“Theo tính toán của chúng
tôi, nếu giải ngân đầu tư trực
tiếp nước ngoài tăng thêm
1% thì GDP VN năm 2020
tăng trưởng thêm 0,08 điểm
%. Muốn vậy, VN cần tiếp
tục cải thiện mạnh mẽ, thực
chất môi trường đầu tư, kinh
doanhđể vừa tháogỡkhókhăn
cho người dân, doanh nghiệp,
vừa tận dụng cơ hội hiếm có
này” - ông Lực nhấn mạnh.•
Nhiều chuyên gia
thống nhất cho rằng
mạng lưới thịnh
vượng kinh tế màMỹ
đangmuốn thiết lập
có thể là cơ hội vàng
cho VNđể mời gọi
các tập đoàn nước
ngoài đến đầu tư.
Bớt lệ thuộc
vàothị trường
Trung Quốc
- Bài 4
Có rất nhiều nước thamgia cuộc đua đón dòng vốn từ các công tymuốn chuyển khỏi
Trung Quốc, nếu Việt Nam chậm chân sẽ vuột mất cơ hội vàng.
Theomột nghiên cứu vào đầu tháng 4 của hãng nghiên cứu
thị trườngHarris Polling (Mỹ), 70%người Mỹ cho rằng các công
ty Mỹ nên thu hẹp quy mô sản xuất tại TQ. Các tổ chức như
JETRO (Nhật) hay AT Kearney (Mỹ) đều dự đoán rằng VN sẽ là
một trong những nước hưởng lợi từ xu hướng dịch chuyển
sản xuất khỏi TQ.
Đáng chú ý, Mỹ đang nỗ lực thiết lập một “Mạng lưới thịnh
vượng kinh tế” gồm một nhóm các đối tác đáng tin cậy như
Nhật Bản, Ấn Độ, Hàn Quốc, VN và New Zealand. Mục tiêu của
mạng lưới này là để thúc đẩy một chương trình nghị sự nhằm
giảm sự lệ thuộc vàoTQ trong việc đảmbảo nguồn cung, nhất
là trong các trường hợp khẩn cấp.
Đây được xem la cơ hôi vang đê VNmời gọi các tập đoàn lớn
thế giới vào đầu tư vì họ có công nghệ hiện đại, cách làm việc
khoa học. Tuy nhiên, nhiều nước đã nhanh chân tung ra các
chương trình ưu đãi đặc biệt để thu hút các tập đoàn tháo chạy
khỏi TQ. Đơn cử Ấn Độ đã công bố hàng loạt chính sách ưu đãi
về thuế, hạ tầng để lôi kéo trên 1.000 công ty nước ngoài, đa số
là Mỹ đang có chuỗi cung ứng ởTQ. Các công ty này nằm trong
các lĩnh vực điện tử, điện thoại di động, thiết bị y tế, dệt may.
Thái Lan cũng đưa ra hàng loạt chính sách thu hút đầu tư
mới về thuế, sửa đổi Luật Kinh doanh nhằm nới lỏng quy định
với đầu tư nước ngoài. Không đứng ngoài cuộc, Malaysia đã
đưa ra nhiều chương trình nhằmhỗ trợ thuế, tài chính cho các
công ty nước ngoài đến đầu tư tại nước này.
Như vậy có rất nhiều nước thamgia cuộc đua đón dòng vốn
từ các công ty muốn chuyển khỏi TQ. Trong cuộc đua này, nếu
VN chậm chân sẽ vuột mất cơ hội vàng.
Muốn thu hút được các công ty lớn, công nghiệp phụ trợ tại
Việt Namnhư điện tử phải phát triển. Trong ảnh: Lắp ráp điện tử
tại một công ty. Ảnh: QH
Nhiều nước nhanh chân hơn
