13
Đời sống xã hội -
ThứHai 27-7-2020
Di nguyện dở dang của
GS Trần Văn Khê
Sự kiện kỷ niệm99 nămngày sinh cốGS-TS TrầnVănKhê là tiền đề cho sự ra đời Quỹ học bổng
TrầnVănKhê cũng như tiếp nối những điều trong di nguyện còn dang dở của ông…
QUỲNHTRANG
C
uối tuần qua, ngày 24-7,
nhóm thân hữu GS Trần
Văn Khê cùng ĐH Văn
Lang đã tổ chức kỷ niệm 99
năm ngày sinh cố GS-TS
Trần Văn Khê. Hàng trăm
sinh viên, bạn trẻ, nhà nghiên
cứu, người hâm mộ đã đến
hội trường Trịnh Công Sơn,
ĐH Văn Lang để cùng lắng
lại nghe những bản nhạc
do GS Trần Văn Khê sáng
tác hoặc thường biểu diễn;
cũng như nghe những chia
sẻ của nhiều thế hệ nghệ sĩ
về GS Khê.
“Đừng bao giờ quên
tính dân tộc của mình”
Chương trình kỷ niệm 99
năm ngày sinh của GS Trần
Văn Khê với chủ đề
Tâm và
Nghiệp - Trọn vẹn một cuộc
đời
cùng điểm nhấn là tọa
đàm:
Các giá trị văn hóa từ
GS Trần Văn Khê
mở màn
bằng sáng tác của GS Khê -
Con công hay múa
.
Hầu như những ai từng là
trẻ con đều thuộc câu hát
con
công hay múa, nó múa làm
sao
nhưng khi bài hát được
giọng GS Khê cất lên luyến
láy trong bản ghi âm, cùng
đó là các em nhỏ nhảy múa
theo điệu nhạc, những ai có
mặt tại ĐH Văn Lang mới
ngỡ ngàng. Ngỡ ngàng bởi
thấy được tầm vóc dân tộc
của GS Khê dẫu trong một
bài hát nhỏ; và hơn cả, tầm
vóc của GS Khê, dân tộc tính
trong con người, đường đi của
ông vẫn không khó để thế hệ
sau tiếp cận, tiếp nối.
Tính dân tộc của GS Khê
không chỉ trong âm nhạc mà
trong cả đời sống, như kỷ
niệm đáng nhớ của NSND
Kim Cương. Đó là những
năm 1960, khi nghệ sĩ Kim
Cương sang Pháp học về kịch
nghệ, người đầu tiên nghệ sĩ
gặp chính là GS Khê. “Bài
học quý nhất trong đời nghệ
thuật của tôi chính từ anh
Khê. Khi anh dẫn tôi đến tất
cả nhà hát, sân khấu ở Pháp
xem, anh căn dặn: “Em thấy
không, nước vănminh tổ chức
vậy nhưng em phải nhớ, mỗi
nền văn hóa nào cũng phải
có một quê hương. Mình
học cái hay cái đẹp nhưng
đừng bao giờ quên tính dân
tộc của mình”” - NSND Kim
Cương kể.
Tính dân tộc của GS Trần
Văn Khê tiếp nối bằng câu
chuyện kể của NSƯT Thành
Lộc. Đó là trongmột lần nghệ
sĩ Thành Lộc nghe GS Khê
trò chuyện, khi có người hỏi
GS Khê về việc tiếp nhận âm
nhạc thế giới. “Bác Khê nói
âm nhạc Việt Nam vô cùng
hào phóng, như con người
Việt Nam, sẵn sàng đón nhận
tất cả mọi luồng âm nhạc đến
với mình để học hỏi. Nó cũng
giống như bản tính người Việt
Nam, hiếu khách, luôn mở
cửa đón khách vào nhà. Ai
cũng có thể bước vào tràng
kỷ để ngồi, đứng, nằm…, có
thể vào nhà bếp, phòng ngủ
nhưng riêng bàn thờ tổ tiên
nhà tôi là bạn không có quyền
xâmphạm. Đôi khi người làm
văn hóa Việt Nammình nhập
nhằng giữa lòng hiếu khách
và sự nhu nhược; chính vì
thế, giữ hồn Việt Nam chính
là phải biết không thể để ai
ngồi lên bàn thờ; tức khiêm
tốn nhưng phải bản lĩnh. Theo
tôi đó chính là một bản tính
mà người Việt, nghệ sĩ Việt
nên có và tôi được truyền
điều đó từ bác Khê” - NSƯT
Thành Lộc nói.
Cần lắm không gian
văn hóa Trần Văn Khê
Từ năm 2006, GS Trần
Văn Khê đã sống gần 10 năm
cuối đời ở ngôi nhà 32 Huỳnh
Đình Hai (quận Bình Thạnh,
TP.HCM). Ở đây, gần 100
buổi sinh hoạt về đàn tranh,
đàn đá, hát bội, vọng cổ, ca
trù, múa bóng rỗi, nghệ thuật
ngâm thơ truyền thống Việt
Nam… đã diễn ra.
Ngôi nhà đó, GS Khê chỉ ở
phòng nhỏ phía sau, toàn bộ
không gian đẹp nhất của ngôi
nhà làm không gian chung,
một thư viện Trần Văn Khê
đã được khánh thành ở tầng
trên của nhà phụ phía sau
vào năm 2012… Suốt gần
10 năm trời, 32 Huỳnh Đình
Hai trở thành một địa chỉ văn
hóa thực thụ cho cả khán giả
lẫn những ai cần nghiên cứu
thêmvề âmnhạc dân tộc trong
sự đối sánh với các quốc gia
trên thế giới.
Tuy nhiên, từ ngày GS Khê
nằmxuống, tháng 6-2015, dẫu
di nguyện của GSKhê là ngôi
Thật không dễ để
những điều trong
di nguyện của GS
Khê trở thành hiện
thực nhưng hãy cứ
làm với niềm tin
TP luôn trân trọng
di sản của GS Khê,
như một cách bảo
vệ những giá trị
truyền thống để cho
các thế hệ trẻ cùng
tiếp nối…
TSNguyễnNhã
(trái)
nhấnmạnhGS Trần Văn Khê là người miềnNamnhưng
ông dành sự quan tâmvới cả âmnhạc truyền thống Việt Nam: ca trù, cồng chiêng,
nhã nhạc…chứ không chỉ riêng với đờn ca tài tử, cải lương. Ảnh: NHẬTNGUYỄN
nhà sẽ được sử dụng để làm
nhà lưu niệm, tiếp nối những
hoạt động văn hóa… thì vì
nhiều lý do, đến giờ ngôi nhà
đã là trụ sởTrung tâmBảo tồn
và phát duy giá trị di tích lịch
sử văn hóa TP.HCM.
Phần di sản hiện vật của
GS Khê có phần gia đình giữ,
phần do Bảo tàng TP.HCM
lưu giữ. Trong di nguyện GS
Khê, ngoài căn nhà, GS Khê
cũngmongmuốnmột quỹ học
bổng trao cho các sinh viên
âm nhạc dân tộc có thành tích
học tập, các nghệ sĩ xuất sắc
trong lĩnh vực sáng tạo nghệ
thuật dân tộc, các công trình
nghiên cứu có giá trị về âm
nhạc dân tộc.
“Cho đến giờ chúng tôi
không thể trả lời chính xác
bao giờ có được không gian
Trần Văn Khê mà chúng ta
mong muốn gọi tên giản dị
là nhà Trần Văn Khê. May
mắn cóTrườngĐHVăn Lang
đồng hành, sẽ giúp chúng tôi
tổ chức một không gian nho
nhỏ của GS Trần Văn Khê
tại trường. Bên cạnh đó, Quỹ
học bổng TrầnVăn Khê cũng
đã được nhóm thân hữu và
trường hợp tác để xin phép
hoạt động, như một bước
tiếp nối di nguyện của giáo
sư…” - nhà báo Nguyễn
Thế Thanh, đại diện nhóm
thân hữu GS Trần Văn Khê,
chia sẻ.•
Kiên quyết không để người nhập cảnh trái phép vào Việt Nam
Chiến sĩ Đồn biên phòng Si Ma Cai, Bộ đội biên phòng Lào Cai
canh gác tại các chốt kiểmdịch. Ảnh: DƯƠNGGIANG/TTXVN
Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình yêu cầu các bộ,
ngành, địa phương tổ chức quán triệt, chỉ đạo lực lượng
chức năng nâng cao cảnh giác, kiên quyết không để xảy ra
tình trạng người nhập cảnh trái phép.
Đây là nội dung trong thông báo kết luận của Phó Thủ
tướng thường trực Trương Hòa Bình, Trưởng ban Chỉ
đạo phòng, chống tội phạm của Chính phủ và Ban chỉ
đạo quốc gia chống buôn lậu, gian lận thương mại và
hàng giả.
Dịch COVID-19 đang diễn biến rất phức tạp ở nhiều
nước trên thế giới và qua vụ việc có nhiều người Trung
Quốc nhập cảnh trái phép vào Việt Nam, Phó Thủ tướng
yêu cầu các bộ, ngành, địa phương khẩn trương tổ chức
quán triệt, chỉ đạo các lực lượng chức năng nâng cao cảnh
giác, đề cao hơn nữa trách nhiệm đối với cộng đồng, đất
nước, kiên quyết không để xảy ra tình trạng có người nhập
cảnh trái phép vào Việt Nam trong thời gian tới.
Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ Công an chỉ đạo các đơn
vị nghiệp vụ, công an các địa phương liên quan mở rộng
điều tra, xác minh các vụ việc người nước ngoài nhập
cảnh trái phép vào Việt Nam trong thời gian qua.
Xác định các đối tượng chủ mưu, cầm đầu, tiếp tay,
các đơn vị, cá nhân thiếu tinh thần trách nhiệm để xử lý
nghiêm minh theo đúng quy định của pháp luật; báo cáo
Thủ tướng Chính phủ kết quả trước ngày 15-8-2020.
Bộ Quốc phòng tiếp tục tăng cường công tác quản lý, sử
dụng đất đai, kho tàng, bến bãi, công tác thanh tra, kiểm
tra công vụ, đảm bảo phát hiện, xử lý kịp thời, nghiêm
minh các hành vi vi phạm pháp luật.
Chỉ đạo lực lượng bộ đội biên phòng tăng cường tuần
tra, kiểm soát biên giới, kiên quyết không để tình trạng
vận chuyển hàng hóa, xuất cảnh, nhập cảnh trái phép qua
biên giới ở địa bàn quản lý, nhất là trong giai đoạn dịch
COVID-19 ở các nước đang diễn biến phức tạp.
TN
Học bổng
Trần Văn Khê
Dự kiến năm 2021, kỷ
niệm100nămngàysinhGS
Trần Văn Khê, một không
gian Trần Văn Khê và quỹ
học bổng mang tên ông
sẽ đi vào hiện thực tại ĐH
Văn Lang.
Chân dungGS Trần Văn Khê.
Ảnh: ĐÀOHOANỮ
