14
Bạn đọc -
ThứSáu7-5-2021
NGUYỄNHIỀN
T
heo thống kê của cơ quan
Bảo hiểm xã hội (BHXH)
Việt Nam, chỉ trong ba
tháng đầu năm 2021, số người
hưởng BHXH một lần lên đến
hơn 226.500 người, tăng hơn
20,5%so với cùng kỳ năm2020.
Trong đó, BHXH TP.HCM
là một trong những địa phương
có số người nhận BHXH một
lần khá cao. Việc tự rời khỏi
hệ thống BHXH không chỉ
ảnh hưởng trực tiếp đến quyền
lợi của người lao động (NLĐ)
mà còn làm ảnh hưởng tới tình
hình kinh tế - xã hội, cũng như
việc đảm bảo an sinh xã hội.
Vậy nguyên nhân nào dẫn đến
nhiều người rút BHXHmột lần
và cần những giải pháp nào để
giảm lượng người rút BHXH
một lần?
Pháp Luật TP.HCM
đã trao
đổi với ông Trần Dũng Hà,
Phó
Giám đốc BHXH TP.HCM,
để
giải đáp những vấn đề trên.
Chưa hình thành
thói quen lúc trẻ
đóng BHXH
.
Phóng viên
:
Thưa ông, hiện
nay số lượng người đến liên hệ
cơ quan BHXH TP.HCM làm
thủ tục đề nghị nhận BHXH
một lần như thế nào?
+ Ông
Trần Dũng Hà
: Thời
gian gần đây, tình trạng NLĐ đề
nghị rút BHXH một lần có xu
hướng tăng.
Theosố liệu
của BHXH
TP.HCM,
trong năm
2020đãgiải
quyết cho
gần115.000
người, tăng
14,5% so với năm 2019. Quý
I-2021, cơquanBHXHTP.HCM
giải quyết cho 28.066 người,
tăng 11% so với cùng kỳ năm
trước. Đa số hồ sơ hưởng
BHXH một lần tại TP.HCM
chủ yếu là NLĐ đóng BHXH
dưới 20 năm.
Thực tế hiện nay, lao động
trẻ kể cả người có thời gian
đóng BHXH trên 10 năm có xu
hướng lựa chọn hưởng BHXH
một lần, thay vì chọn phương
án tiếp tục tham gia BHXH cho
đến khi đủ điều kiện hưu trí.
. Vậy theo ông, nguyên nhân
nào dẫn đến việc NLĐ quyết
định nhận BHXHmột lần nhiều
như vậy?
+ Theo tôi, có một số nguyên
nhân chính dẫn đến tình trạng
Không giấy khai
sinh, có làm được
CCCD nơi tạm trú?
Người dân làmCCCD
nơi tạm trú phải mang theo giấy
khai sinh.
Tôi có hộ khẩu thường trú tại TP.HCM.
Vợ mới cưới chỉ mới đăng ký tạm trú vào
nhà tôi. Nay hai vợ chồng tôi muốn làm thủ
tục cấp CCCD tại TP.HCM. Tuy nhiên, cả
hai vợ chồng đã làm mất giấy khai sinh.
Xin hỏi, trường hợp của hai vợ chồng tôi
có làm được CCCD tại TP.HCM không?
Bạn đọc
Nguyễn Toàn
(TP Thủ Đức, TP.HCM)
Luật sư
Bùi Quốc Tuấn
,
Đoàn Luật sư
TP.HCM
, trả lời: Điều 1 Thông tư 40/2019
của Bộ Công an (sửa đổi, bổ sung Điều 12
Thông tư 07/2016) nêu rõ thông tin của
công dân ghi trên thẻ CCCD dựa trên tờ
khai cấp CCCD được đối chiếu với thông
tin trong cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.
Trường hợp cơ sở dữ liệu quốc gia về dân
cư chưa đi vào vận hành thì yêu cầu công
dân xuất trình sổ hộ khẩu.
Trường hợp thông tin trên sổ hộ khẩu
chưa đầy đủ hoặc không thống nhất với
thông tin công dân khai trên tờ khai CCCD
thì yêu cầu công dân xuất trình giấy khai
sinh, CMND cũ hoặc các giấy tờ hợp pháp
khác về những thông tin cần ghi trong tờ
khai CCCD.
Hiện nay, từ ngày 1-5, công an các quận,
huyện tại TP.HCM đã tiến hành cấp CCCD
gắn chip cho người dân đăng ký tạm trú tại
TP. Theo đó, người dân đến cơ quan quản lý
CCCD nơi đăng ký tạm trú để làm thủ tục
cấp CCCD.
Các giấy tờ cần thiết bao gồm: CMND,
CCCD (nếu có), sổ hộ khẩu, sổ tạm trú
(hoặc giấy xác nhận tạm trú của công an
phường), giấy khai sinh và các loại giấy
tờ hợp pháp khác để chứng minh nội dung
thông tin khi đến làm thủ tục cấp CCCD.
Như vậy, đối với anh Toàn có hộ khẩu
thường trú tại TP.HCM và bị mất giấy khai
sinh thì anh có thể cung cấp sổ hộ khẩu,
CMND, CCCD hoặc các giấy tờ hợp lệ khác
ghi đầy đủ ngày, tháng, năm sinh của anh để
thay thế cho giấy khai sinh.
Tuy nhiên, trường hợp của vợ anh chỉ
đăng ký tạm trú tại TP nên theo hướng dẫn
của cơ quan công an, khi vợ anh làm CCCD
tại TP.HCM thì bắt buộc phải có giấy khai
sinh. Do đó, vợ anh nên về lại UBND xã,
phường nơi cấp giấy khai sinh lần đầu yêu
cầu được cấp lại giấy khai sinh.
Người dân làm CCCD tại nơi tạm trú cần
nhiều giấy tờ hơn so với công dân thường
trú là vì các thông tin của công dân tạm trú
chưa được lưu trữ đầy đủ tại cơ quan quản
lý CCCD nơi tạm trú. Do đó, khi tiến hành
cấp CCCD, cơ quan công an cần thu thập,
đối chiếu các thông tin về nhân thân, lai lịch
của công dân trên nhiều nguồn giấy tờ để
việc thu thập thông tin được đầy đủ và đảm
bảo sự thống nhất về nhân thân của công
dân trên các giấy tờ khác nhau.
TRÚC PHƯƠNG
Tăng quyền lợi để giảm
người rút BHXH một lần
Bảo hiểmxã hội TP.HCM làmột trong những địa phương có số người nhận
bảo hiểmxã hội một lần khá cao.
Người dân đến cơ quan BHXHTP.HCMthực hiện các thủ tục liên quan đến BHXH. Ảnh: NGUYỄNHIỀN
Nếu lãnh BHXHmột
lần, NLĐ chỉ nhận
được từ 1,5 hoặc hai
lần bình quân tiền
lương hằng tháng
đóng BHXH.
Thiệt thòi cho người lao động khi rút BHXH một lần
số người nhận BHXH một lần
tăng. Thứ nhất, do tác động của
dịch bệnh COVID-19 khiến
doanh nghiệp gặp khó khăn
dẫn đến nhiều lao động phải
nghỉ việc. Sau khi nghỉ việc
đủ 12 tháng mà chưa tìm được
việc làm ổn định nên NLĐ đề
nghị hưởng BHXHmột lần với
mong muốn có một khoản tiền
để trang trải cuộc sống.
Thứ hai, việc thay đổi chính
sách về tỉ lệ tính lương hưu
và lộ trình tăng tuổi nghỉ hưu
theo từng năm đối với cả nam
lẫn nữ có tác động không nhỏ.
Với người còn trẻ, tăng tuổi
nghỉ hưu khiến họ cảm thấy
việc đủ điều kiện về tuổi đời
để được hưởng lương hưu khó
đạt. Ngoài ra, thời gian đóng
BHXH để nhận chế độ hưu trí
phải tối thiểu là 20 năm thì có
thể là quá lâu để NLĐ đạt được.
Thứ ba, việc thay đổi chính
sách là mức hưởng BHXH một
lần theo quy định của Luật
BHXH năm 2014 được điều
chỉnh cao hơn so với quy định
trước đây (từ 1,5 tháng lương
lên hai tháng lương cho mỗi
năm làm việc từ năm 2014).
Thứ tư, do nhận thức của một
bộ phận NLĐ vẫn chưa hình
thành thói quen lúc trẻ đóng
BHXH để khi về già có lương
hưu, không phải phụ thuộc vào
con cháu.
Ba đề xuất tăng người
tham gia BHXH
. Với đề xuất của Bộ LĐ-
TB&XH về việc giảm dần số
năm đóng BHXH tối thiểu để
được hưởng chế độ hưu trí từ
20 năm xuống 15 năm, hướng
tới còn 10 năm, theo ông có
thể giảm số người rút BHXH
một lần không?
+ Với đề xuất của Bộ LĐ-
TB&XH về
việc rút ngắn thời
gian đóng BHXH để được nhận
chế độ hưu trí thì người tham
gia BHXH sẽ dễ dàng đủ điều
kiện hưởng chế độ hưu trí. Điều
này cũng đồng nghĩa với việc số
người ra khỏi hệ thống sẽ giảm
khi đề xuất này được thông qua.
. Ngoài đề xuất giảm thời gian
đóng BHXHđể nhận lương hưu,
theo ông, ngành BHXHcần phải
có những chính sách gì thu hút
số người tham gia BHXH để về
già nhận được lương hưu?
+
Để giảm số người nhận
BHXH một lần thì tôi có ba đề
xuất. Thứ nhất, cần có những
quy định về mở rộng đối tượng
tham gia BHXH. Cụ thể, hiện
nay các đối tượng như chủ hộ
kinh doanh cá thể, người quản lý
hợp tác xã không hưởng lương
hoặc đối tượng tự tạo việc làm
hiện chưa thuộc đối tượng tham
gia BHXH bắt buộc. Trong đợt
sửa đổi Luật BHXH tới cần đưa
những đối tượng này vào tham
gia BHXH bắt buộc để được
hưởng quyền lợi BHXH.
Thứ hai, những chính sách liên
quan đến người tham gia BHXH
tựnguyệncầnmởrộngthêmnhững
góiđóngđểhấpdẫnngườithamgia
BHXHtựnguyện.Hiệnnay,vềchính
sách chongười thamgiaBHXHtự
nguyệnchỉ cóhưởngchếđộhưu trí
và nếu chẳng may người tham gia
BHXHqua đời thì thân nhân được
giảiquyếtchếđộtuất.Theotôi,trong
thời gian tới nên thêm các gói như
bảo hiểm ốm đau, thai sản, tai nạn
laođộngchongườithamgiaBHXH
tự nguyện. Bởi những người tham
giaBHXHtựnguyệnhiệnnaycũng
có thể lànhữngngười còn trẻvàhọ
vẫn có khả năng bị ốmđau, vẫn có
nhu cầu sinh con và những chế độ
đó rất cần đưa vào.
Thứ ba, hiện nay những chính
sách hỗ trợ của Nhà nước đối với
người tham gia BHXH tự nguyện
là 10%, 25%, 30%mức đóng. Tôi
nghĩ mức này tương đối cao. Tuy
nhiên, cũngnêncânnhắcnếuđược
thì tăng mức hỗ trợ cho những đối
tượng thamgiaBHXH tựnguyện.
.
Xin cámơn ông
.•
Khi quyết định nhận BHXH một lần, NLĐ cần
nên cân nhắc thật kỹ. Bởi không tiếp tục thamgia
BHXH thì NLĐ sẽ chịu một số thiệt thòi.
Bởi theoquyđịnhhiệnnay, tổngmứcđóngBHXH
vào quỹ hưu trí, tử tuất là 22% mức tiền lương
tháng làm căn cứ đóng BHXH của NLĐ. Trong đó,
NLĐ đóng 8% và người sử dụng lao động đóng
14%, tổng mức đóng vào quỹ BHXH hằng năm
bằng 2,64 tháng lương.
Nếu lãnh BHXH một lần, NLĐ chỉ nhận được từ
1,5 hoặc hai lần bình quân tiền lương hằng tháng
đóng BHXH.
Ngoài ra, tiền lương hưu không cố định mà sẽ
được điều chỉnh tăng theo chỉ số giá tiêu dùng và
mức tăng trưởngkinh tế.Vì thế, khi có lươnghưu thì
cũngphầnnàogiúpNLĐtrang trải được cuộc sống.
Ông
TRẦN DŨNG HÀ
,
Phó Giámđốc BHXH TP.HCM
Cán bộ Phòng Cảnh sát quản lý hành chính về trật
tự xã hội Công an TP.HCM làmCCCD gắn chip cho
người dân TP ThủĐức. Ảnh: HOÀNGGIANG
