16
Quốc tế -
ThứNăm2-6-2022
Sri Lanka xoay trở đối phó
khủng hoảng kinh tế
Sri Lanka cùng lúc triển khai nhiều biện pháp để khắc phục các vấn đề đang làm trầm trọng thêm
cuộc khủng hoảng.
VĨ CƯỜNG
S
ri Lanka đang phải
đương đầu với cuộc
khủng hoảng kinh tế
trầm trọng kéo dài nhiều
tháng qua với tình trạng thiếu
thốn thực phẩm, nhiên liệu
và thuốc men, trong khi lạm
phát cao kỷ lục và tình trạng
không đủ điện sử dụng vẫn
tiếp diễn. Chính quyền nước
này đang gấp rút triển khai
một số biện pháp khẩn cấp
nhằm giải quyết tình hình,
song song với việc hợp tác
với các tổ chức quốc tế để
tìm hướng đi dài hạn.
Từ tăng thuế đến tăng
sản xuất lương thực
Theo hãng tin
Reuters
, Văn
phòng Thủ tướng Sri Lanka
Ranil Wickremesinghe ngày
31-5 vừa ra thông báo sẽ
chuẩn bị áp dụng mức tăng
mới đối với thuế giá trị gia
tăng (VAT) và thuế thu nhập
doanh nghiệp nhằm tăng thu
ngân sách để đối phó khủng
hoảng. Cụ thể, VAT sẽ tăng
từ 8% lên 12%, dự kiến thu
về ngân sách thêm khoảng
180,5 triệu USD. Trong khi
đó, thuế thu nhập doanh
nghiệp sẽ tăng từ 24% lên
30% từ tháng 10 tới, thu về
ngân sách khoảng 143,9 triệu
USD. Thông báo cũng nêu rõ
sẽ giảm thuế cho người nộp
thuế cá nhân, dù không nói
rõ là giảm bao nhiêu.
Thông báo còn cho rằng các
biện pháp cải cách thuế này
là cần thiết do tình trạng tài
chính không bền vững hiện
nay của ngân sách. Thủ tướng
Wickremesinghe dự kiến sẽ
đệ trình dự chi ngân sách
lên Quốc hội trong vài tuần
tới. Ngân hàng trung ương
Sri Lanka cùng ngày cũng
thông báo sẽ hỗ trợ khối tư
nhân trong nước tiếp cận đủ
nguồn ngoại tệ thông qua khu
vực ngân hàng để nhập khẩu
các mặt hàng thiết yếu, đảm
bảo cuộc sống của người dân
không bị đình trệ thêm.
Trong một động thái khác
nhằmgiải quyết tình trạng thiếu
lương thực, Bộ trưởng Nông
nghiệp Sri Lanka Mahinda
Amaraweera ngày 31-5 đã
ra lời kêu gọi nông dân toàn
quốc hãy ra đồng trong vòng
5-10 ngày tới và trồng lúa.
Ông cũng cảnh báo về nguy
cơ thiếu lương thực trầm trọng
vào tháng 8, đồng thời ước tính
quốc gia này sẽ cần 600 triệu
USD để nhập khẩu phân bón.
Tìm kiếm hỗ trợ từ
cộng đồng quốc tế
Sri Lanka đang đàm phán
và đối thoại chặt chẽ với một
số tổ chức tài chính quốc tế
để tìm kiếm các gói cứu trợ
khẩn cấp cùng khả năng giãn
nợ. Ngày 30-5, Ngoại trưởng
Sri Lanka Gamini Lakshman
Peiris thông báo Ngân hàng
Thế giới (WB) đã đồng ý giải
ngân gói cứu trợ trị giá 700
triệuUSD cho nước này trong
vài tháng tới.WB còn camkết
làm việc với các thiết chế tài
chính khác để hỗ trợ thêmcho
Sri Lanka, theo hãng tin
AP
.
Động thái của WB thực sự
là một diễn biến đáng chú ý
bởi chỉ một tuần trước đó,
tổ chức này đã tuyên bố sẽ
không có kế hoạch cung cấp
bất kỳ khoản hỗ trợ tài chính
mới nào cho Sri Lanka, cho
đến khi quốc gia này đưa ra
một khuôn khổ chính sách
kinh tế phù hợp.
Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF),
Người dân đi bộ trên đường phố thủ đô Colombo của Sri Lanka ngày 12-5. Ảnh: BLOOMBERG
Bộ trưởng Thương mại Mỹ Gina Raimondo ngày 31-5
cho biết Washington đang tích cực xem xét bổ sung các
công ty Trung Quốc (TQ) vào danh sách đen kinh tế khi
Washington điều tra cái mà họ gọi là nỗ lực của Bắc Kinh
nhằm tránh né các biện pháp trừng phạt.
Danh sách đen nói trên, có tên gọi chính thức là Danh
sách thực thể (Entity List), hạn chế quyền tiếp cận hàng
xuất khẩu của Mỹ.
Hãng tin
Reuters
dẫn lời bà Raimondo nói với các
phóng viên rằng chính quyền của Tổng thống Joe Biden
đang làm việc để lấy thông tin về những đấu thủ ở TQ và
thêm những công ty đó vào Danh sách thực thể. “Chúng
tôi đang tiến hành một số cuộc điều tra” - nữ bộ trưởng
Mỹ cho biết, đồng thời nói thêm rằng bà không nhìn thấy
khả năng Mỹ sẽ sớm nới lỏng các biện pháp trừng phạt.
Theo bà Raimondo, TQ không đứng yên mà đang nghĩ
ra những cách mới để tránh né các lệnh trừng phạt của
Mỹ, thành lập công ty mới và những cái tương tự. “Chúng
tôi đang tiến hành một nỗ lực rất tích cực và đầy cảnh
giác” - bộ trưởng Thương mại Mỹ nhấn mạnh.
Bộ trưởng Raimondo cho biết bà muốn làm việc với các
đồng minh khi có thể để điều chỉnh các hạn chế thương
mại của họ cho tương thích với các biện pháp kiểm soát
xuất khẩu của Mỹ.
Chính quyền của Tổng thống Mỹ tiền nhiệm Donald
Trump đã tích cực sử dụng Danh sách thực thể, bổ sung
hàng chục công ty TQ bao gồm Huawei vào năm 2019.
Họ cũng bổ sung hãng sản xuất chip SMIC và công ty sản
xuất máy bay không người lái DJI của TQ vào năm 2020.
Chính quyền ông Biden đã mở rộng chính sách đó và
vào tháng 11 năm ngoái đã đưa hàng chục công ty TQ vào
Danh sách thực thể do các mối quan ngại về an ninh quốc
gia và chính sách đối ngoại, trong một số trường hợp đã
viện dẫn sự hỗ trợ của các công ty liên quan trong việc
thúc đẩy các nỗ lực phát triển máy tính lượng tử của quân
đội TQ.
Vào tháng 12, Bộ Thương mại Mỹ đã thêm Học viện
Khoa học Quân y của TQ và 11 viện nghiên cứu trực
thuộc vào Danh sách thực thể.
Bà Raimondo trích dẫn một báo cáo gần đây rằng Tập
đoàn Apple đang xem xét chuyển một số hoạt động sản
xuất ra khỏi TQ. “Tôi đã nghe điều tương tự từ nhiều công
ty sản xuất khác của Mỹ, nhiều công ty đã sản xuất ở TQ
trong nhiều thập niên” - bà nói.
Vào tháng 2, Bộ Thương mại Mỹ đã thêm 33 thực thể
TQ vào “danh sách chưa được xác minh” của cơ quan này,
vốn buộc các nhà xuất khẩu phải làm nhiều thủ tục hơn
trước khi chuyển hàng cho chủ thể.
Đại sứ quán TQ tại Washington năm ngoái cho biết Mỹ
“sử dụng khái niệm toàn diện về an ninh quốc gia và lạm
dụng quyền lực nhà nước để trấn áp và hạn chế các doanh
nghiệp TQ bằng mọi cách có thể”.
PHẠM KỲ
Mỹ xemxét đưa thêmcông tyTrungQuốc vàodanh sáchđenkinh tế
Khủng hoảng Sri Lanka có thể phải
mất hai năm để khắc phục
Trong một phiên điều trần trước Quốc hội vào tháng
trước, ông Ali Sabri - khi đó là bộ trưởng Tài chính của
Sri Lanka - đã cảnh báo nước này sẽ còn phải trải qua
giai đoạn kinh tế khó khăn chưa từng có thêm ít nhất
hai năm nữa, tờ
India Today
cho hay. Ngoài ra, một cuộc
khủng hoảng tiền mặt cũng có thể sắp xảy ra tại nước
này. Ông Sabri nay đã là bộ trưởng Tư pháp.
Số liệu chính thức cho thấy dự trữ ngoại hối của Sri
Lanka còn khoảng 1,7 tỉ USD nhưng hầu hết số tiền này
là khoản hoán đổi tiền tệ với TQ nên không thể dùng để
mua hàng hóa từ nước ngoài. Ông Sabri cho rằng chính
quyền Sri Lanka tiền nhiệmcũng đã sai lầmkhi nhiều lần
trì hoãn việc tiếp cận với IMF nhằmđàmphán cho các gói
cứu trợ trước khi quá muộn. Hiện Sri Lanka vẫn tiếp tục
đàm phán với IMF về các khoản cứu trợ. Tuy nhiên, ông
cho rằng quá trình này phải mất nhiều tháng.
Hãng tin
Bloomberg
dẫnbáo
cáo mới công bố của Bộ Điều
tradânsốvà thốngkêSri Lanka,
lạmphát trong tháng4đã tăng
33,8%, tăng cao hơn sáu lần so
vớimứclạmphát5,5%củacùng
kỳ năm trước. Riêng lạm phát
giá thực phẩm ở mức 45,1%.
Dự báo lạm phát sẽ còn tăng
trong tháng 5 này do giá xăng
đã tăng tới 35%.
Tiêu điểm
Ngân hàng Thế giới
đã đồng ý giải ngân
gói cứu trợ trị giá
700 triệu USD cho
Sri Lanka trong vài
tháng tới.
một tổ chức thân cận vớiWB,
ngày 26-5 cũng từng ra thông
báo tương tự khi khẳng định
vẫn cam kết sát cánh cùng Sri
Lanka nhưng bất kỳ chương
trình viện trợ nào cũng sẽ phụ
thuộc vào khả năng quản lý
đượckhoảnnợkhôngbềnvững
của chính quyền nước này.
Ngoài hai tổ chức nói trên,
Ngân hàng Đầu tư cơ sở hạ
tầng châu Á (AIIB) mới đây
cũng đã thông báo đang xem
xét cấp 100 triệu USD hỗ trợ
khẩn cấp cho Sri Lanka nhưng
chưa biết khi nào giải ngân.
AIIB là một tổ chức ngân
hàng đa phương được thành
lập năm 2014, thu hút phần
lớn nguồn tài trợ từ Trung
Quốc (TQ). TQ cũng là nước
cho vay song phương lớn nhất
của Sri Lanka với số dư chưa
thanh toán lên tới 6,5 tỉ USD.
Về phía hỗ trợ từ các nước
đơn lẻ, Bộ trưởngNăng lượng
SriLankaKanchanaWijesekera
ngày 28-5 cho biết vừa tiếp
nhận lô hàng 90.000 tấn dầu
từ Nga, theo hãng tin
AFP
.
Số dầu này bị giữ lại hơn một
tháng qua ngoài khơi thủ đô
Colombo do Sri Lanka thời
gian qua không huy động đủ
hơn 75 triệu USD thanh toán.
Số dầu thô mà Sri Lanka vừa
tiếp nhận sẽ được sử dụng để
tái khởi động Sapugaskanda,
cơ sở lọc dầu duy nhất của
nước này.
TheoBộ trưởngWijesekera,
số dầu mua được từ Nga là rất
đáng kể bởi Sri Lanka đang
nợ các nhà cung cấp nước
ngoài khoảng 735 triệu USD
nên không thể tìm được đối
tác nào khác chịu chấp nhận
cung cấp nguyên nhiên liệu
cho cơ sở Sapugaskanda duy
trì hoạt động.•
Bộ trưởng Thươngmại Mỹ Gina Raimondo. Ảnh: AFP
