2
Thời sự -
ThứSáu19-8-2022
PHẠMCƯỜNG
thực hiện
Y
ếu tố quan trọng hàng
đầu dẫn tới thành công
của Cách mạng Tháng
Tám 1945 là nghệ thuật chớp
thời cơ của Đảng Cộng sản
Đông Dương và lãnh tụ Hồ
Chí Minh. Cần ứng dụng
bài học này như thế nào với
tình hình trong nước và thế
giới hiện nay? PGS-TS Trần
Nam Tiến, giảng viên Khoa
quan hệ quốc tế Trường ĐH
KHXH&NV TP.HCM, trao
đổi với
Pháp Luật TP.HCM
về vấn đề này.
PGS-TSTrầnNamTiếnnhận
định: “Nhận thức và tận dụng
thời cơ m t cách nhạy bén là
phẩm chất rất quan trọng của
đ i ngũ lãnh đạo cách mạng,
đứng đầu là lãnh tụ Hồ Chí
Minh trong thành công của
Cách mạng Tháng Tám”.
Chớp thời cơ
là nghệ thuật
.
Phóng viên
:
Ông đánh giá
thế nào về nghệ thuật nhận biết
và chớp thời cơ trong thắng
lợi của Cách mạng Tháng
Tám 1945?
Những gì đa diễn ra trong
Tháng Tám lịch sử đó không
nằm ngoài dự báo và sự chỉ
đạo chiến lược tài tình của
Đảng, lãnh tu Hồ Chí Minh.
Vào tháng 10-1944, trong
thư gửi đồng bào toàn quôc,
Người nói: “Cơ h i cho dân
t c ta giải phóng chỉ ở trong
m t năm hoặc năm rưỡi nữa.
Thời gian rất gấp, ta phải
làm nhanh”.
Chiến tranh thế giới thư hai
khi đó bước vào giai đoạn kết
c c tan rã, s phát triển tập
trung vào từng khu v c, quá
trình khu v c hóa di n ra rất
mạnh. VN không chỉ nắm bắt
mà còn d báo được xu thế này,
nhanh chóng đẩy mạnh h i
nhập khu v c. Khu v c cơ
bản nhất được VN xác định
h i nhập là Đông Nam Á.
Năm 1998, VN trở thành
thành viên của Di n đàn hợp
tác kinh tế châu Á - Thái Bình
Dương (APEC), m t khu v c
mở, lớn hơn về cấp đ , thể hiện
s tịnh tiến trong h i nhập.
Bước sang thế kỷ 21, xu
hướng toàn cầu hóa bắt đầu
nổi tr i. VN tiếp tục đẩy mạnh
quá trình h i nhập kinh tế quốc
tế, hướng tới sân chơi lớn là
thế giới với mục tiêu gia nhập
Tổ chức Thương mại Thế giới
(WTO).
Khi cả thế giới th c hiện
cu c công nghiệp 4.0, VN
cũng có những bước đi mạnh
mẽ, vừa tiếp thu vừa sáng tạo.
Chính sách đối ngoại đ c
lập, t chủ và đa phương
hóa, đa dạng hóa thể hiện rất
rõ bản sắc của VN trong quan
hệ quốc tế. Việc vận dụng
thành công bài học từ Cách
mạng Tháng Tám thể hiện ở
chỗVN kết hợp nhuần nhuy n
giữa sức mạnh dân t c với
sức mạnh thời đại. Mỗi bước
đi của VN đều gắn với tình
hình thế giới, tận dụng s hỗ
trợ của thế giới.
Cân bằng trong quan
hệ với các nước lớn
. Theo ông, nghệ thuật
chớp thời cơ bên cạnh đó là
tư tưởng ngoại giao của Chủ
tịch Hồ Chí Minh cần được
kế thừa và phát huy thế nào
trong thời gian tới?
+ Sinh thời, Chủ tịchHồ Chí
Minh rất thành công trong việc
giữ thế cân bằng trong quan
hệ với các nước lớn. Tư tưởng
của Người là VN không ngả
về phe nào, không liên minh
với nước nào để mất quan hệ
với nước khác.
Con đường đ c lập, t chủ,
Bài học chớp thời cơ và giữ
+ PGS-TS
Trần NamTiến
(ảnh)
: Đảng Cộng sản Đông
Dương đa nhận thưc ro: Thời
cơ là sự kết hợp hàng loạt
nhân tô chủ quan và khách
quan đa đến độ chin muồi.
Thời cơ không tự đến, một
phần là do ta chuẩn bị, thúc
đẩy. Trước những thất bại
trên chiến trường Thái Bình
Dương, đêm 9-3-1945, quân
Nhật đảo chính thực dân Pháp
độc chiếm toàn Đông Dương.
Tuy nhiên, quân Nhật ở châu
A bị lực lượng Đồng minh,
đặc biệt có sự tham chiến của
Liên Xô đánh bại liên tiếp trên
nhiều mặt trận. Với thất bại
không thể tránh khỏi, chính
phủNhật đa chuẩn bị đầu hàng
quân Đồng minh.
thúc. Trước tình hình này,
Thường vu Trung ương Đảng
Cộng sản Đông Dương ra bản
chỉ thị “Nhật - Pháp bắn nhau
và hành động của chúng ta”
ngày 12-3-1945. Bản chỉ thị
nhận định phải phát động một
cao trào kháng Nhật cưu nước
mạnh mẽ để làm tiền đề cho
cuộc tổng khởi nghĩa.
. Ông có thể đánh giá một
số dấu mốc lịch sử cho thấy
nước ta đã phát huy và ứng
dụng thành công bài học
kinh nghiệm từ Cách mạng
Tháng Tám?
+ Đến năm 2011, Việt Nam
(VN) mới chính thức h i nhập
quốc tế, trước đó bước đi đầu
tiên là h i nhập kinh tế quốc
tế. Đây là chọn l a rất thành
công. Khi chiến tranh lạnh
kết thúc, VN nhận thức rõ xu
hướng của thế giới là hợp tác
và phát triển; kinh tế trở thành
nhân tố chi phối s hợp tác.
Giai đoạn sau khi kết thúc
Chiến tranh lạnh, đặc biệt ở
thập niên đầu tiên, trật t hai
Bài học nhận biết và chớp thời cơ
của CáchmạngTháng Tám1945
vẫn còn nguyên giá trị
cho hômnay.
Thủ tướng PhạmMinh Chính thămcác tập đoàn công nghệ hàng đầu thế giới củaMỹ trong chuyến công tác
thamdựHội nghị cấp cao đặc biệt ASEAN - Mỹ diễn ra tại Mỹ vào tháng 5-2022. Ảnh: TTX
Mỹ khi đó đã là cường quốc số 1 thế giới
và là đối tác mà lãnh tụ Hồ Chí Minh rất quan
tâm, sẵn sàng hợp tác. Ngay từ khi mới ra đi
tìm đường cứu nước, Người đã đến Mỹ để tìm
hiểu về cách mạng Mỹ.
Khi Chiến tranh thế giới thứ nhất kết thúc,
ngày 18-6-1919, đại biểu các nước đế quốc
thamgia chiến tranh họp hội nghị ởVersailles
(Pháp). Người đã thảo bản
Yêu sách của nhân
dân An Nam
gửi tới hội nghị và gửi cho phái
đoàn Mỹ.
Tháng 10-1944, một máy bay chở trung úy
phi công Mỹ tên William Shaw trong khi làm
nhiệm vụ trên vùng trời biên giới VN - Trung
Quốc bị quân Nhật bắn rơi tại tỉnh Cao Bằng.
Lãnh tụ Hồ Chí Minh đã yêu cầu chăm sóc,
trao trả viên phi công này cho phái đoàn Mỹ
tại Trung Quốc. Sau đó, Người đã có một giai
đoạn hợp tác với tình báo Mỹ.
Người luôn nhắc nhở các đồng chí củamình
gắn cách mạng VN với cách mạng thế giới,
nếu tách rời thì chúng ta sẽ bị cô lập và không
bao giờ thành công như mong muốn.
PGS-TS
TRẦN NAMTIẾN
Linh hoạt tận dụng mọi nguồn lực
CáchmạngThángTámquadư luậnnước ngoài
Trong suốt 77 năm qua, nhiều nhà nghiên cứu, nhà chính
trị, quân s và báo chí trên thế giới đã viết hàng ngàn tác
phẩm về cu c Cách mạng Tháng Tám của Việt Nam (VN).
Với việc đánh giá khách quan về tầm vóc, ý nghĩa của cu c
Cách mạng Tháng Tám đối với VN và thế giới, các tác
phẩm này thu hút s quan tâm lớn của dư luận.
Nhà sử học người Pháp Alain Ruscio đã có hơn 15 tác
phẩm viết về lịch sử VN, các cu c kháng chiến và Cách
mạng Tháng Tám 1945. Ông đánh giá: “Chiến thắng năm
1945 của VN không chỉ là s kiện gây bất ngờ, mà đó
cũng là s tất yếu mang tính logic trong lịch sử phong
trào đấu tranh của dân t c VN. Đặc biệt, VN là dân t c
đầu tiên trong các dân t c trên thế giới bị th c dân Pháp
đô h đã thành công trong cu c kháng chiến của mình.
Thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám 1945 đã có ảnh
hưởng rất lớn tới phong trào đấu tranh đòi đ c lập của các
nước thu c địa trên thế giới lúc bấy giờ, nhất là các nước
ở châu Phi. Khi đó, Chủ tịch Hồ Chí Minh là người có vai
trò quan trọng, là người đầu tiên tuyên bố đ c lập của m t
nước thu c địa”.
Nhà sử học người Pháp Charles Fournieau thì cho rằng:
Cách mạng Tháng Tám ở VN là cu c cách mạng hết sức
quan trọng không chỉ đối với VN. Đây là cu c cách mạng
th c s , với s đồng lòng, chung sức của cả dân t c VN.
Th c tế, cu c cách mạng của VN đã có tác đ ng lớn trên
thế giới, nhất là đối với các nước thu c địa khi đó. Cách
mạng Tháng Tám 1945 đánh dấu thời điểm quan trọng
trong lịch sử VN, phản ánh cu c kháng chiến chính nghĩa
của dân t c VN chống lại s chiếm đóng của ngoại xâm,
đồng thời đánh dấu s chuyển giao sang thời kỳ mới của
cách mạng VN. Không những vậy, thành công của Cách
mạng Tháng Tám còn có ý nghĩa quốc tế, bởi lẽ đây là
m t trong những phong trào đấu tranh giải phóng dân t c
đầu tiên trên thế giới.
Năm 2021, m t số tờ báo uy tín tại Algeria như
La Patrie
News
(Tin Tổ quốc)
và
Francophonie Actualités (Thời sự
Pháp ngữ)
đã đăng tải bài viết đánh giá cao Cách mạng
Tháng Tám 1945 của VN.
N i dung các bài viết tập trung nêu bật vai trò lãnh đạo
của Đảng C ng sản VN, đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí
Minh, đối với thắng lợi vĩ đại của Cách mạng Tháng Tám.
Đó là chiến thắng có ý nghĩa to lớn đối với lịch sử của dân
t c VN, cũng như phong trào đấu tranh giải phóng của các
dân t c trên toàn thế giới khỏi ách đô h của chủ nghĩa th c
dân, đế quốc.
ĐỒNG TUYẾN
KỶ NIỆM 77 NĂM CÁCH MẠNG THÁNG TÁM THÀNH CÔNG (19-8-1945
