16
Quốc tế -
ThứHai 17-10-2022
Tiêu điểm
Theo hãng thông tấn
Tân Hoa xã
, Đại hội đại biểu toàn
quốc lần thứ 20 của Đảng Cộng sản Trung Quốc đã chính
thức khai mạc vào lúc 10 giờ ngày 16-10 (giờ địa phương)
tại Đại lễ đường Nhân dân thuộc thủ đô Bắc Kinh. Đại hội
sẽ kéo dài đến ngày 22-10. Đại hội Đảng lần thứ 20 bao
gồm 2.296 đại biểu đại diện cho hơn 96 triệu đảng viên
trên toàn quốc.
Tân Hoa xã
cho hay đại hội sẽ tổng kết đầy đủ những
thành tựu chính và kinh nghiệm quý báu của Trung Quốc
trong nỗ lực cải cách và phát triển. Đại hội cũng hướng tới
xây dựng các chương trình hành động và các chính sách
tổng thể để đáp ứng các mục tiêu phát triển mới của Trung
Quốc trong kỷ nguyên mới và những kỳ vọng mới của
người dân.
PHẠM KỲ
Quan hệ Mỹ - Saudi Arabia
trước nguy cơ đổ vỡ vì dầu
Mỹ lên kế hoạch trừng phạt và xét lại quan hệ đồngminh với Saudi Arabia khi liênminh dầumỏ
do Riyadh dẫn đầu chuẩn bị giảmmạnh sản lượng.
VĨCƯỜNG
Q
uan hệ giữaMỹ và Saudi
Arabia lại rơi vào căng
thẳng thời gian gần đây,
sau khi Tổ chức Các nước
xuất khẩu dầu mỏ và đối tác
(OPEC+), đứng đầu là Saudi
Arabia, ra quyết định cắt
giảm sản lượng 2 triệu thùng
dầu/ngày kể từ tháng 11 tới để
kéogiá dầu thế giới tăng trở lại.
Đài
CNN
dẫn lời phát ngôn
viên Hội đồng An ninh quốc
giaMỹ cuối tuần qua cáo buộc
chính SaudiArabia cố tình đẩy
cácquốcgiathànhviênOPEC+
vào tình thế phải cắt giảm sản
lượngdùkhôngmuốn. “Một số
thành viên OPEC không đồng
ý với việc Saudi Arabia thúc
đẩy cắt giảmsản lượng và cảm
thấy bị ép buộc trong cuộc bỏ
phiếu” - ôngKirby khẳng định
hôm 14-10.
Theo ông, việc cắt giảm sản
lượnglúcnàysẽ“giúpNgatăng
nguồn thu từ dầu và làm giảm
hiệu quả của các lệnh cấmvận
lên Moscow”. Bên cạnh đó,
quyết định cắt giảm sản lượng
củaOPEC+đượcđưa rachỉ vài
tuần trước cuộc bầu cử giữa kỳ
tại Mỹ có thể khiến lạm phát
ở nước này tăng vọt, tác động
tiêu cực tới triển vọng chính trị
của đảng Dân chủ cầm quyền.
Mỹ chuẩn bị
kế hoạch trả đũa
Saudi Arabia
Trước đó, Tổng thống Mỹ
JoeBiden ngày 11-10 đã tuyên
bố Saudi Arabia sẽ “gánh hậu
quả” khi dẫnđầuOPEC+giảm
sản lượng dầu, động thái được
ông chỉ trích là “đứng về phía
Nga”. Ông Biden không nói
cụ thể hậu quả mà Riyadh sẽ
phải hứngchịu làgì nhưngphát
biểu này báo hiệu tổng thống
Mỹ đang từ bỏ những nỗ lực
gần đây nhằm cải thiện quan
hệ với thái tử Mohammed bin
Salman, đồng thời làm tăng lo
ngại về nguy cơ đổ vỡ quan hệ
an ninh giữa hai nước.
NếuđượcQuốchộiMỹthông
qua, dự luật này sẽ tạo cơ sở
Chủ tịch Ủy ban
Đối ngoại Thượng
viện Bob Menendez
kêu gọi đóng băng
ngay lập tức quan
hệ với Saudi Arabia,
chấm dứt các kế
hoạch bán vũ khí
cho đồng minh
Trung Đông này.
Saudi Arabia đến nay bác bỏ
mọi cáo buộc rằng OPEC+ cắt
giảm sản lượng dầu vì lý do
chính trị. Nước này khẳng định
việc cắt giảmhoàn toàn vì mục
đích kinh tế với mục đích kiềm
chếsựbiếnđộngcủathịtrường.
Nga là bên hưởng lợi nhất khi OPEC+
giảm sản lượng dầu
Theo trang tin
Oil Price
, dù trên lý thuyết sản lượng dầumà
OPEC+ chuẩn bị cắt giảm là 2 triệu thùng/ngày, mức cắt giảm
thực tế so với sản lượng dầu hiện tại của OPEC+ sẽ chỉ bằng
một nửa con số đó, vào khoảng 1-1,1 triệu thùng.
Nguyên nhân là bởi nhiều nước trong nhóm không đạt
được hạn ngạch sản xuất do nhóm đặt ra trong nhiều tháng
liên tục, trong đó có Nga. Ước tính nước này đã sản xuất ít
hơn khoảng 1 triệu thùng/ngày so với hạn ngạch 11 triệu
thùng/ngày trong tháng 9, vì vậy nước này sẽ không phải
giảm sản lượng trong thời gian tới và sẽ chỉ hưởng lợi từ giá
dầu cao hơn.
Động thái cắt giảm sản lượng của OPEC+ có hiệu lực kể
từ tháng 11 tới chủ yếu sẽ do Saudi Arabia thực hiện vì quốc
gia này đang cố gắng bán đủ hạn ngạch. Saudi Arabia dự
kiến giảm sản lượng 526.000 thùng/ngày và sẽ có mục tiêu
là 10,478 triệu thùng/ngày. Nga cũng có mục tiêu tương tự
nhưng sản xuất thực tế bị thiếu khoảng 500.000 thùng/ngày.
Các nhà phân tích dự báo giá dầu sẽ quay lại mốc
100 USD/thùng sớmhơn và thị trường dầu sẽ thâmhụt trong
cả năm 2023. Nga sẽ là nước hưởng lợi trong quyết định của
OPEC+ vì giá dầu sẽ tăng, trong khi sản lượng của Nga sẽ
giảm và Nga sẽ không phải cắt giảm dù chỉ một thùng dầu.
Tất nhiên là với điều kiện sau tháng 12, nước này sẽ có một
thị trường đủ lớn còn lại để thay thế châu Âu.
Phó Thủ tướng Nga Alexander Novak, dẫn đầu phái đoàn
Nga tại các cuộc họp của OPEC+, đã tuyên bố Nga sẽ không
cung cấpdầu cho các nước sẽ thamgia ápgiá trần với dầu của
Nga.“Chúng tôi phản đối các công cụ phi thị trường như vậy;
những tiền lệ như thế rất có hại cho thị trường năng lượng.
Điều này chỉ dẫn đến thâmhụt, dẫn đến tăng giá. Người tiêu
dùng sẽ trả giá cho điều đó, nếu họ muốn đưa ra một cơ chế
như vậy” - ông Novak nói.
Thái tửMohammed bin Salman
(phải)
tiếp đón Tổng thốngMỹ Joe Biden trong chuyến công du
Saudi Arabia hồi tháng 7. Ảnh: AFP
Phiên họp trù bị củaĐảng Cộng sản TrungQuốc diễn ra
ngày 15-10 tại Bắc Kinh. Ảnh: TÂNHOA XÃ
TrungQuốc khaimạcĐại hộiĐảng lần thứ20
pháp lý để bộ trưởng Tư pháp
Mỹ có thể khởi kiện OPEC ra
tòa án liên bang nếu nhận thấy
có hành vi dàn xếp để tăng giá
dầu, vi phạm các quy định về
chống độc quyền.
Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại
Thượng viện Bob Menendez
cũng kêu gọi đóng băng ngay
lậptứcquanhệvớiSaudiArabia,
chấm dứt các kế hoạch bán
vũ khí cho đồng minh Trung
Đông này. Ông tuyên bố thái
tửMohammed đang giúp “bảo
vệ chiến dịch của Tổng thống
NgaVladimir Putin ởUkraine
thông qua OPEC+”.
Tuy nhiên, đây là biện pháp
được đánh giá là khámạnh tay,
sẽkhiếnRiyadh rời xakhỏi tầm
ảnhhưởngcủaWashington.Theo
báo cáo năm ngoái của Viện
Nghiên cứu hòa bình quốc tế
Stockholm(ThụyĐiển), doanh
thuxuấtkhẩuvũkhícủaMỹtiếp
tục đứng đầu thế giới, đạt 47 tỉ
USD. Saudi Arabia là khách
hàng lớn nhất của Mỹ, chiếm
24% tổng doanh thu. Nếu tiến
hành các biện pháp hạn chế tối
đa lên các hoạt động mua bán
vũ khí với nước này,Mỹ sẽ tạo
cơ hội cho các nước khác nhảy
vàothếchỗ,kéotheoảnhhưởng
chính trị từ những quốc gia đó.
Trên thực tế, kể từ khi mối
quan hệ với Washington lên
xuống thất thường theo đồ thị
hình sin, chính quyền Riyadh
đã và đang cố gắng đa dạng
hóa các nguồn nhập khẩu vũ
khí từ những đối tác khác như
Anh, Pháp,TrungQuốc,Brazil,
Nam Phi. Các chính sách hạn
chế từMỹ lúc này chỉ càng làm
SaudiArabia thấy rõ không thể
phụ thuộc hoàn toàn vào Mỹ.
Ngoài ra,một sốnghị sĩ đảng
Dân chủmới đây đã công khai
đưa rađềxuất “chấmdứt sựbảo
vệ của Mỹ đối với các đối tác
vùng Vịnh” bằng cách rút lực
lượngquânsựkhỏiSaudiArabia
vàCácTiểuvươngquốcẢRập
Thống nhất (UAE) -một thành
viênkhác củaOPEC+.Hiện có
khoảng 3.500 nhân viên quân
sự Mỹ đang đồn trú ở UAE,
trongkhiMỹđã rút hầuhết binh
sĩ khỏi Saudi Arabia vào năm
2003. Tuy nhiên, động thái này
được cho là khó có khả năng
thực thi bởi rút quânđồngnghĩa
với việcMỹ sẽ không thể cạnh
tranhvới hiệndiệnkhuvực của
Iran, Trung Quốc hay Nga.
Giới chuyên gia nói gì?
Tờ
The Guardian
dẫn lời
chuyên giaBruceRiedel thuộc
ViệnBrookings (Mỹ) cho rằng
những tuyên bố, động thái từ
Nhà Trắng và Quốc hội Mỹ
nói trên đang cho thấy “một
sự đảo ngược đáng kể” trong
chính sách với Saudi Arabia
của Mỹ dưới thời Tổng thống
Joe Biden. Người tiền nhiệm
Donald Trump trước đây đã
tìm cách thúc đẩy quan hệ với
Riyadh nhưng quan hệ hai bên
dần đi xuống khi ông Biden
nhậm chức. Hồi còn tranh cử,
ôngBiden từng tuyênbố sẽ “cô
lập” thái tửMohammeddo liên
quan vụ sát hại nhà báo Jamal
Khashoggi năm 2018.
Tuynhiên,ôngBidenchođến
gần đây vẫn chưa có dấu hiệu
nào để hiện thực hóa cam kết
này.Hồi tháng7, ôngcóchuyến
côngdu tới SaudiArabiavàgặp
trực tiếp thái tửMohammed để
cải thiện quan hệ song phương
và thuyết phục Saudi Arabia
không giảm sản lượng dầu.
Đối với đảng Dân chủ và
bản thân ông Biden, điều này
rất quan trọng bởi cuộc bầu cử
Quốc hội giữa kỳ chỉ vài tuần
nữa là diễn ra. Nếu OPEC+
vẫn tiếp tục kế hoạch giảmsản
lượng, giá xăng tại Mỹ sẽ tăng
lên, đe dọa triển vọng kiểm
soát lưỡng viện Quốc hội của
phe Dân chủ.
“Tôi nghĩ áp lực trong đảng
Dân chủ lúc này là rất lớn.
ChínhquyềnôngBiden sẽphải
có một số động thái quyết liệt
với Riyadh” - ông Riedel nói.
Việc OPEC+ cắt giảm sản
lượng dầu còn là diễn biến
đáng chú ý cho thấy thái tử
Mohammed sẵn sàng theođuổi
những mục tiêu riêng, ngay cả
đối diện với nguy cơ làm phật
ý các đối tác quan trọng của
Riyadh. “Saudi Arabia muốn
trực tiếp nhắn nhủ Mỹ rằng
quan hệ giữa Washington và
Riyadh không còn là quan hệ
mộtchiềuvàhaibêncầnxemxét
tới các lợi ích chung” - chuyên
gia Sanam Vakil thuộc Viện
nghiên cứu quốc tế Chatham
House (Anh) nhận xét, theo
tờ F
inancial Times
. Bà Vakil
còn chia sẻ động thái quyết
đoán như gần đây của Saudi
Arabia là thông điệp nhắc nhở
Washington rằng nếumuốn lôi
kéo Riyadh, sẽ cần phải nỗ lực
nhiều hơn và giữ chomối quan
hệ cân bằng.•
