2
Thời sự -
ThứBảy29-10-2022
ĐỨCMINH- CHÂNLUẬN-
V.LONG
N
gày 28-10, tiếp tục phiên
thảo luậnvề tìnhhìnhkinh
tế - xã hội, các đại biểu
(ĐB) Quốc hội đề nghị Chính
phủ có giải pháp về tình trạng
nhiềucâyxăngđóngcửa. “Vấn
đề xăng dầu “thiếu thật” hay
“thiếu giả”, cần phải nghiêm
túc thảo luận, đánh giá để có
giải pháp căn cơ, lâu dài…” -
ĐB Tạ Thị Yên, Phó Trưởng
ban Công tác ĐB, nói.
Xăng dầu tác động
hầu hết nền kinh tế
TheoĐBYên, Việt Namcó
chiến lược an ninh năng lượng
quốc gia. Hai nhàmáy lọc hóa
dầu Nghi Sơn, Bình Sơn đảm
bảo tới 70%-80% sản lượng
tiêu thụ trong nước, chỉ phải
nhập khẩu 20%. Vậy mà thời
gian qua đã để xảy ra hiện
tượng “hết xăng” tại một loạt
cây xăng ở Hà Nội, TP.HCM.
Xăng dầu là nhiên liệu,
đầu vào của nền kinh tế, một
trong những trụ cột quan trọng
chính của an ninh năng lượng
quốc gia. Giá xăng dầu có tác
động tới hầu hết ngành kinh
tế và đời sống, sinh hoạt của
người dân. Nên giá xăng dầu
ổn định, các cân đối vĩ mô sẽ
ổn định, sản xuất, kinh doanh
sẽ phát triển, sẽ có tăng trưởng
kinh tế và Nhà nước sẽ lại thu
được thuế, phí từ nền kinh tế.
“Cách can thiệp tốt nhất của
Nhà nước đối với thị trường
xăng dầu là bằng chính sách
tài khóa, thông qua thuế, phí và
làm tốt công tác phối hợp giữa
các cơ quan liên quan…” - nữ
ĐB nêu quan điểm.
ứng kinh doanh xăng dầu. Để
làm tốt công tác này cần phối
hợp tốt từ cấp trung ương đến
địa phương, nhất là trong bối
cảnh thị trường thế giới, trong
nước “dị biệt” như vừa qua.
Để doanh nghiệp (DN)
xăng dầu tồn tại, cưu mang
được hệ thống đại lý, bán lẻ
thì công thức giá cơ sở xăng
dầu cần được cơ quan chức
năng hướng dẫn, cập nhật,
phản ánh đầy đủ, kịp thời
chi phí định mức, chi phí tạo
nguồn và các chi phí phát sinh
khác…Từ đó giúp DN trong
lúc khó khăn nếu không có
Với yêu cầu trên, ông Diên
cho biết vừa qua Chính phủ
và các bộ, ngành đã nỗ lực cố
gắng trong chủ trương, điều
hành thông qua thuế, phí, Quỹ
bình ổn và chính sách xã hội.
Thị trường xăng dầu cơ bản
ổn định, tổng nguồn không
thiếu, giá cả hợp lý, “luôn ở
nhóm nước có mức giá bán lẻ
thấp của khu vực, thế giới”.
Tuy nhiên, để xảy ra hiện
tượng thiếu xăng dầu cục bộ ở
một số tỉnh, thành phía Nam,
nhất là TP.HCM, ông Diên
nhận diện “đây là điều rất
đáng tiếc, bất thường”.
Đặc biệt, tại thời điểm đầu
tháng 10, cả nước còn 3 triệu
m
3
xăng dầu gồm: Nguồn từ
hai nhà máy lọc dầu, dự trữ
thương mại, lượng nhập khẩu
trong kỳ của 34 DN đầu mối
thì đủ nguồn cung trong nước
tới hết tháng 11. Đó là chưa
kể các nhàmáy sản xuất, nhập
khẩu tiếp theo kế hoạch.
Sẽ xử lý các cây xăng
vi phạm
Đi vào phân tích nguyên
nhân, người đứng đầu ngành
công thương cho rằng ngoài
nguyên nhân thị trường thế
giới đứt gãy nguồn cung và
giá dao động biên độ lớn, còn
có nguyên nhân chủ quan là
DN kinh doanh xăng dầu khó
tiếp cận vốn, bảo lãnh tín dụng
ngân hàng, điều kiện vay khó
khăn, tỉ giá ngoại tệ thay đổi
liên tục…
ÔngchohayDNbán lẻxăng
dầu chịu nhiều chi phí phát
sinh, nhiều định mức lỗi thời
nhưng chưa được cập nhật,
phản ánh trong giá xăng dầu.
Cơ chế thị trường thì theo quy
luật cung cầu, quy luật giá trị
và mục tiêu lợi nhuận quyết
định hành động của DN.
Cạnhđó,DNđầumối,thương
nhân phân phối đã không thể
lấy đâu ra chiết khấu cho đại
lý, cửa hàng bán lẻ nên tạo
ra đứt gãy nhất thời cục bộ
ở khâu bán lẻ một số nơi…
TP.HCM và một số tỉnh
phía Nam có khoảng 146/332
thương nhân phân phối, chiếm
44% cả nước. Qua khảo sát,
nhiều thương nhân phân phối
Trong khi Bộ trưởng Bộ Công ThươngNguyễnHồngDiên
(trái)
lý giải nguyên nhân các cửa hàng
tạmnghỉ vì thiếu xăng dầu thì Bộ trưởng Bộ Tài chínhHồĐức Phớc đề nghị chuyển luôn giá xăng dầu
cho Bộ Công Thương quyết. Ảnh: Đ.MINH
Đó là từ mà Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng
Diên dùng khi giải trình trước Quốc hội (QH) về tình trạng
thiếu xăng dầu mà các đại biểu (ĐB) phản ánh trên nghị
trường ngày 28-10. Khi nội dung này vừa được báo chí đăng
tải, lập tức đã có những phản ứng trước giải trình này của
Bộ trưởng Diên.
Phản ứng không chỉ vì xăng dầu là mặt hàng thiết yếu, gắn
chặt với sinh hoạt thường ngày của người dân, với sản xuất,
kinh doanh của doanh nghiệp, mà còn như ĐB Lê Thanh Vân
và nhiều ĐB khác nói, xăng dầu gắn chặt với an ninh năng
lượng. Căng thẳng xã hội cho dù là cục bộ ở một vài cây xăng
đóng cửa là một biểu hiện của khía cạnh an ninh ấy.
Đáng tiếc, có lẽ ý của Bộ trưởng Diên là cơ quan quản lý
có thể điều hành xăng dầu tốt hơn, chỉn chu hơn để không
xảy ra cảnh nhiều cửa hàng trương biển chỉ còn dầu để bán
hay xăng lẻ được bán ở vệ đường lên đến 35.000 đồng/lít.
Cũng khá đáng tiếc khi các vấn đề về kinh tế - xã hội hai
ngày qua được “xới” lên rất nhiều nhưng mỗi tư lệnh ngành
chỉ có khoảng 10 phút để giải trình, trong khi có lẽ họ cần
nhiều hơn thế. Bởi như Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành
Long lúc thảo luận về dự thảo Nghị quyết nội quy kỳ họp
nói: Có nhiều vấn đề Chính phủ và các thành viên cần được
giải trình rõ ràng và mong muốn QH thu xếp “thời gian vật
chất” nhiều hơn.
Cũng đáng tiếc bởi gần như kỳ họp QH nào cũng có
những buổi thảo luận về dự luật, nghị quyết, vấn đề quốc kế
dân sinh mà thời gian dự kiến không được dùng hết. Bởi vì
nhiều chủ đề có phần đặc thù mà chỉ ĐB chuyên trách, thuộc
ngành đó mới có đủ “phông nền” để phát biểu.
QH khóa XV này đã nỗ lực để rút gọn thời gian của các
ĐB, với nhiều người là cán bộ lãnh đạo trung, cao cấp ở
trung ương, địa phương. Muốn vậy, chương trình làm việc và
tổ chức công việc của QH phải rất khoa học, không để thời
gian chết mà cũng không được để thiếu thốn.
Những nỗ lực ấy đã được thể hiện qua nhiều cải cách, như
tổ chức kỳ họp bất thường, Ủy ban Thường vụ tổ chức các
phiên giải trình nối mạng đến các đầu cầu có liên quan, rồi
các hội nghị ĐB chuyên trách...
Đổi mới QH hẳn nhiên không hoàn toàn là việc riêng của
QH. Bởi từ trước kỳ họp, lãnh đạo Chính phủ - lãnh đạo QH
đã có những cuộc làm việc trực tiếp để đôn đốc, thúc đẩy
công việc chung.
Bằng cách ấy, mỗi kỳ họp, ĐBQH mới phản ánh được hết
ý chí, nguyện vọng, cả những băn khoăn, bức xúc của cử tri.
Chính phủ và các thành viên, cũng như nhánh tư pháp, lắng
nghe, giải trình, báo cáo đầy đủ những việc làm được, chưa
làm được. Từ đó mới cùng nhau thúc đẩy phát triển!
CHÂN LUẬN
Khẳng định tình trạng một
số cửa hàngxăngdầuđóng cửa
ảnh hưởng đến đời sống của
người dân, ĐBTrầnThịThanh
Hương (tỉnh An Giang) kiến
nghị Quốc hội, Chính phủ tiếp
tục quan tâm xây dựng, hoàn
thiện hệ thống pháp luật, tăng
cường phân cấp, phân quyền.
Song song đó, chủ động nắm
bắt và ứngphókịp thời hơnvới
những diễn biến mới của tình
hình để đảm bảo ổn định kinh
tế vĩ mô, ổn định giá cả hàng
hóa, vấn đề cung cầu, nhất là
đối với mặt hàng xăng dầu…
Để thiếu xăng
“là điều đáng tiếc”
Nhằm làm rõ những băn
khoăn của các ĐB, Bộ trưởng
BộCôngThươngNguyễnHồng
Diênkhẳngđịnhýkiến của các
ĐB là rất đúng khi cho rằng
xăng dầu là vật tư chiến lược,
có ý nghĩa sống còn với mọi
quốc gia, nền kinh tế.
Theo ông Diên, quy định
hiện hành giao bảy bộ, ngành
và 63 địa phương quản lý cung
lãi thì không bị lỗ, không để
đứt gãy hệ thống phân phối.
“Đểcóxăngdầutớitayngười
tiêu dùng thuận lợi không chỉ
cần sựvận hành thông suốt của
34DNđầumối, 332DNphân
phối thuộc trách nhiệm quản
lý của ngành công thương mà
cần có vai trò quyết định của
17.000 đại lý, cửa hàng bán
lẻ do chính quyền tỉnh, thành
cấp phép, quản lý…” - ông
Diên khẳng định.
Bộ Công Thương sẽ
chỉ đạo, hướng dẫn
DN đầu mối, thương
nhân phân phối chia
sẻ nguồn cung trong
dự trữ thương mại
để kịp thời chi viện
cho các địa bàn
thiếu xăng dầu.
Theo Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc,
nhucầuxăngdầucảnướclà19,2triệutấn/năm.
Hiện có hai nhà máy sản xuất lọc dầu là Bình
Sơn 6,2 triệu tấn, chín tháng đạt 4,4 triệu tấn,
đạt 70%kếhoạch; Nghi Sơn là6,8 triệu tấn, tức
mới đạt 43%, dẫn đến thiếu hụt nguồn cung.
Theo kế hoạch, phải nhập khẩu 6,2 triệu
tấn xăng dầu, phân bổ 34 đầu mối. Nhưng
chín tháng qua chỉ nhập được 3,97 triệu tấn,
tức là không đạt kế hoạch. Quý III nhập khẩu
giảm40%so với tháng trước với xăng và 35%
là dầu, chỉ có 19/33 DN nhập nên ta thiếu hụt
nguồn cung.
Các loại thuếmôi trường, nhập khẩuđối với
xăng dầu đều giảm. Chi phí xăng dầu, Bộ Tài
chính có vănbản xin ý kiến củaDNđầumối và
ý kiến của Bộ Công Thương xem có nâng chi
phí địnhmức hay không. Nhưng hiện nay chỉ
nhận được sáu văn bản của sáu thương nhân
đầu mối (chiếm 8,5% sản lượng xăng dầu), ý
kiến của Bộ Công Thương chưa nhận được.
Sắp tới chúng tôi đề nghị sửa Nghị định
95, giao toàn diện phần xăng dầu về cho
Bộ Công Thương, gồm quyết định về giá và
chi phí định mức, đảm bảo nguồn cung chủ
động; tăng cường chủ động phối hợp trong
nguồn cung giữa đầumối, phân phối và bán
lẻ, chủ động điều chỉnh chi phí định mức và
giải quyết khó khăn, đảm bảo nguồn cung
xăng dầu tốt nhất.
Đề nghị giao luôn giá xăng dầu cho Bộ Công Thương quyết
Sẽ có gói giải pháp giúp ổn
thị trường xăng dầu
“Đáng tiếc”
Việt Nam chỉ nhập khẩu 20% xăng dầu nhưng lại để
nhiều cây xăng tại Hà Nội và TP.HCMđóng cửa
là vấn đề cần nghiên cứu.
Quan sát nghị trường
