16
Quốc tế -
ThứBa 27-12-2022
Viễn cảnh tình hình năng lượng
thế giới năm 2023
Năm2022 đánh dấumột nămkhủng hoảng nghiêm trọng của ngành năng lượng toàn cầu,
đáng ngại là điều này được cảnh báo sẽ kéo dài đến năm sau.
VĨ CƯỜNG
X
ung đột quân sự Nga -
Ukraine kéo theo các
biện pháp trừng phạt
từ phương Tây lên Moscow
đã và đang làm ảnh hưởng
nghiêm trọng tới nguồn
cung năng lượng quốc tế,
khi Nga là một trong những
nước xuất khẩu dầu và khí
đốt hàng đầu hiện nay, theo
hãng tin
Reuters
. Thực tế từ
trước cuộc xung đột, nhu cầu
năng lượng đã tăng vọt sau
đại dịch COVID-19 và nguồn
cung đã khó đáp ứng. Các
yếu tố này đã khiến ngành
năng lượng năm 2022 chìm
trong khủng hoảng kéo dài.
Hệ quả từ các
đợt trừng phạt
của phương Tây
Sau khi Nga đưa quân vào
UkrainevàphươngTâybắt đầu
triển khai các gói trừng phạt,
các công ty năng lượng hàng
đầu thế giới như Shell, BP và
Equinor nhanh chóng rút khỏi
Nga, dù phải bỏ lại hàng chục
tỉ USD đã đầu tư ở đây. Nga
đáp trả bằng cách giảm dần
nguồn cung dầu khí tới “các
quốc gia không thân thiện” và
yêu cầu thanh toán hợp đồng
năng lượng bằng đồng rúp, rồi
cuối cùng cắt nguồn cung dầu
khí tới châu Âu.
Giá khí đốt dưới tác động
từ những chuyển động trên đã
nhanh chóng tăng lênmức cao
nhất trong nhiều năm, trong
khi giá dầu có lúc lên gần 140
USD/thùng, gần mức kỷ lục
của mọi thời đại. Giá năng
lượng tăng cao kéo theo vòng
xoáy lạm phát hậu đại dịch,
tạo ra cuộc khủng hoảng chi
phí sinh hoạt ở nhiều quốc
gia, đặc biệt là ở những nước
đang phát triển.
Theo
Reuters
, cuộc xung
đột Nga - Ukraine đã buộc
các nước châu Âu phải đánh
giá lại tổng thể mối quan hệ
với Nga - quốc gia từ lâu đã
là nhà cung cấp khí đốt chính
của lục địa này và nghiêm túc
giải quyết việc lệ thuộc nguồn
cung từ nước này.
Hàng loạt quốc gia phương
Tây do Mỹ dẫn đầu sau đó đã
thảo luận và bắt đầu áp dụng
biện pháp áp trần giá dầu xuất
khẩu Nga từ ngày 5-12. Liên
minh châu Âu (EU) còn tiếp
tục áp thêmmột mức giá trần
lên khí đốt Nga, đồng thời cam
kết đầu tư nhiều hơn vào khí
đốt tựnhiênhóa lỏng (LNG) để
đáp ứng nhu cầu năng lượng.
Có thể nói cuộc xung đột
ở Ukraine và các biện pháp
trừng phạt Nga sau đó của
phương Tây đã làm đổ vỡ
các mối quan hệ trong chuỗi
cung ứng năng lượng vốn đã
tồn tại hàng chục năm qua.
Năm 2023 sẽ ra sao?
Trong cuộc họp báo chung
mới đây, các đại diện Cơ quan
Năng lượng Quốc tế (IEA) và
ỦybanchâuÂU(EC) cho rằng
tuy châu Âu có đủ năng lượng
năm nay nhưng có thể duy trì
tới năm sau hay không là vấn
đề khác. IEAdự báoEUcó thể
phải đốimặt với khả năng thiếu
khí đốt lên tới 30 tỉm
3
vào năm
sau bởi nguồn cung khí đốt từ
Nga có thể sẽ giảm về 0, còn
nhậpkhẩuLNGtừTrungQuốc
sẽ quayvềmức năm2021. Các
cơ sở dự trữ khí đốt của châu
Âu sẽ chỉ còn 30% cuối mùa
đôngnày.Dùvậy, IEAcho rằng
phần thiếu hụt vẫn có thể giảm
bớt nếu châu Âu tích cực áp
Một kho dự trữ khí đốt của châuÂu đặt tại TP Emden củaĐức hồi tháng 11. Ảnh: REUTERS
Theo cập nhật từ đài
CNN
, ngày 25-12 bão tuyết mùa
đông thêm nghiêm trọng ở Mỹ, số người thiệt mạng trên
cả nước đã lên đến 37 người.
Tại một số khu vực phía tây bang New York hay bang
Michigan, tuyết dày tới hơn cả mét.
New York là bang bị ảnh hưởng nặng nhất. Tại TP
Buffalo, tuyết rơi dày đến mức tầm nhìn bằng 0, các trạm
biến áp bị đóng băng. Hàng ngàn phương tiện bị mắc kẹt,
hàng chục ngàn hộ gia đình mất điện trong suốt cuối tuần
Giáng sinh. Phía tây New York đang chìm trong lớp tuyết
dày “hiệu ứng hồ nước” - hình thành khi không khí lạnh
di chuyển trên vùng nước ấm của Great Lakes.
Ngay cả các phương tiện cấp cứu và cứu hộ được triển
khai cũng bị mắc kẹt trong tuyết. Theo nhà chức trách
New York, trong ngày 25-12 có 11 xe cứu thương được
đào lên sau một ngày bị chôn dưới lớp tuyết. Hàng trăm
binh sĩ vệ binh quốc gia đã được triển khai để hỗ trợ các
nỗ lực cứu hộ ở New York.
Thống đốc New York Kathy Hochul thừa nhận với
CNN
rằng đây là “cơn bão tàn khốc nhất trong lịch sử lâu
đời của Buffalo”, kêu gọi người dân tránh ra đường. Lệnh
cấm lái xe được áp dụng ở một số khu vực tuyết rơi nặng
tại New York. Theo Cơ quan thời tiết quốc gia, Buffalo
sẽ tiếp tục có tuyết rơi và nhiệt độ lạnh buốt trong ngày
26-12. Hiện cảnh báo bão mùa đông vẫn có hiệu lực với
Buffalo, Jamestown và Watertown khi dự báo tuyết sẽ tiếp
tục rơi dày hơn ở các khu vực này, cảnh báo khả năng sẽ
chỉ được dỡ sau vài ngày nữa.
Riêng tại New York đã có 17 người chết tính đến tối
25-12. Nhiều người chết trong ô tô và trên đường phố
trong tuyết.
Ngoài New York, nhiều bang cũng chứng kiến người
thiệt mạng trong bão tuyết như Ohio chín người, Colorado
hai người, Kansas ba người, Kentucky ba người, Missouri
một người, Tennessee một người, Wisconsin một người.
Hơn 10 triệu người trên khắp miền Nam nước Mỹ được
cảnh báo cẩn trọng tránh ra ngoài trong ngày 26-12, khi
nhiệt độ được dự báo ở dưới mức đóng băng.
Bão tuyết cũng gây khó khăn cho hoạt động du lịch ở Mỹ
trong kỳ nghỉ Giáng sinh cuối tuần với hơn 5.000 chuyến
bay bị hủy trong ngày 23-12, hơn 3.400 chuyến bay bị hủy
trong ngày 24-12 và hơn 3.100 chuyến bay bị hủy trong
ngày 26-12. Tính đến 5 giờ sáng 27-12 (giờ Mỹ), đã có hơn
1.300 chuyến bay trong, vào hoặc ra khỏi Mỹ bị hủy.
Theo dự báo, phần lớn phần còn lại của miền Đông
nước Mỹ vẫn trong tình trạng đóng băng sâu trong ngày
26-12 và sẽ dần ôn hòa hơn từ ngày 27-12. Áp suất thấp
được dự báo sẽ di chuyển xa hơn vào Canada, một luồng
áp suất thấp khác sẽ đi qua miền Bắc nước Mỹ trong ngày
26-12, mang theo tuyết qua Trung Tây.
PHẠM KỲ
Mỹ: Bão tuyếtmùađôngnghiêmtrọng, đã có37người chết
Nga cảnh báo nguy cơ mất an ninh
năng lượng toàn cầu trong tương lai
Trả lời phỏng vấn của hãng thông tấn
TASS
ngày 24-12,
PhóThủ tướng Nga Alexander Novak nhận định thế giới
đang có nguy cơ đối mặt với tình trạngmất an ninh năng
lượng do thiếu hụt nguồn cung trong 5-10 năm tới bởi
các công ty năng lượng phương Tây ít đầu tư trong lĩnh
vực này. Hệ quả của việc suy giảm đầu tư là trong tương
lai châu Âu sẽ là bên bị tác động nặng nhất và sẽ không
có đủ nguồn lực năng lượng. Cuối cùng, thế giới sẽ đối
mặt với tình trạng thiếuhụt vàmột đợt khủnghoảngmới.
Ông Novak cũng cảnh báo việc các nước phương Tây
áp đặt các lệnh trừng phạt mới và triển khai các biện
pháp điều tiết thị trường sẽ không đem lại lợi ích kinh
tế và dẫn đến một cuộc khủng hoảng trong dài hạn.
Ông Novak cũng khẳng định các nguồn năng lượng
của Nga là không thể thay thế và không thể bị cắt khỏi
thị trường quốc tế.
“Việc tiêu thụ các nguồn năng lượng sẽ chỉ tăng lên
trong tương lai, vì vậy tôi không thể tưởng tượng nền
kinh tế thế giới sẽ xoay xở như thế nào nếu không có các
nguồn năng lượng của Nga” - ông Novak nói.
Chỉ trongchưađầymột năm,
chúng ta đã chứng kiến mối
quan hệ đối tác thành công
suốt 50 năm về năng lượng
giữaNga và châuÂu chấmdứt.
Điều đó dẫn đến sự điều chỉnh
lại cung - cầu và sẽ mất thời
gian. Chúng ta sẽ phải gánh
chịu hậu quả cho đến nămsau
và có thể lâu hơn nữa.
Chuyên gia
MICHAEL
STOPPARD
,
Công ty phân tích
thị trường năng lượng S&P Global
Commodity Insights (Anh)
Tiêu điểm
Giá năng lượng
tăng cao kéo theo
vòng xoáy lạm phát
hậu đại dịch, tạo ra
cuộc khủng hoảng
chi phí sinh hoạt ở
nhiều quốc gia, đặc
biệt là ở những nước
đang phát triển.
dụng nhiều biện pháp.
Thực tế đến tháng 12, tình
trạng hỗn loạn về cung - cầu
ngành năng lượng vẫn chưa
kết thúc, nhất là khi các nền
công nghiệp lớn cũng đang
chuẩn bị đối phó với những
hạn chế về nguồn cung vào
năm 2023 - khi Trung Quốc
bắt đầumở cửa lại - nếu không
muốn nói là thêm nhiều năm
sau đó. Các nước châu Âu đã
phải chấp nhận chuyển sang
mua nhiên liệu hóa lỏng từ
đồng minhMỹ dù chi phí cao
hơn, đồng thời đẩy mạnh các
dự án phát triển năng lượng
hạt nhân, năng lượngmặt trời,
gió và hydro.
Các nền kinh tế lớn trên
thế giới buộc phải tìm đến
các nguồn năng lượng thay
thế thông qua việc thúc đẩy
các dự án về năng lượng tái
tạo, song song với việc tăng
mua năng lượng hóa thạch
như than khiến các mục tiêu
về chống biến đổi khí hậu bị
kéo lùi. Việc nhiều nước thắt
chặt chính sách tiền tệ làm chi
phí vay ngắn hạn tăng lên,
viễn cảnh bất lợi cho một số
dự án năng lượng sạch.
Về giá cả, theo nhiều nhà
quan sát, năm 2022 sắp kết
thúc, chi phí cho khí đốt và
nhiên liệu sưởi ấmđã giảmdo
hoạt động kinh tế suy giảm.
Dù vậy, người dân nhiều
nước vẫn đang và khả năng
sẽ còn khó khăn trong một
thời gian nữa vì nguồn cung
khan hiếm sẽ gây ra nhiều cú
sốc giá hơn.•
Tuyết rơi dày trắng xóa ở TP Buffalo, bangNewYork (Mỹ)
ngày 25-12. Ảnh: AP