16
Tác động lớn khi Hạ viện Mỹ
không bầu được chủ tịch
Hạ việnMỹ sẽ bị đình trệ hoạt động nghiêm trọng khi nhiều công việc quan trọng cần phải có sự lãnh đạo
của chủ tịchHạ viện.
VĨ CƯỜNG
S
au khi giành được Hạ
viện Mỹ sau đợt bầu cử
giữa nhiệm kỳ hồi tháng
11-2022, đảng Cộng hòa đang
tiến hành bỏ phiếu để bầu ra
chủ tịch Hạ viện mới với ứng
cử viên hàng đầu là hạ nghị
sĩ Kevin McCarthy - vốn là
lãnh đạo phe Cộng hòa ở Hạ
viện khóa trước. Tuy nhiên,
trải qua 11 vòng bỏ phiếu, đến
nay ôngMcCarthy vẫn không
đủ 218 phiếu cần thiết để giữ
ghế chủ tịch bởi nhiều thành
viên đảng Cộng hòa không
đồng ý với một số quan điểm
chính trị của ông, cáo buộc
ông không đoàn kết với phần
còn lại của đảng, theo hãng
tin
CNBC
.
Nhiều bất cập khi
Hạ viện không có
chủ tịch
CNBC
cho biết việc bầu chủ
tịch Hạ viện là một thủ tục khi
khóa mới của Quốc hội Mỹ
bước vào phiên làm việc đầu
tiên. Do đó, nếu ghế lãnh đạo
để trống sẽ ảnh hưởng đáng
kể đến hoạt động lập pháp của
cơ quan này. Kể từ năm 1923
đến nay, Hạ viện Mỹ đều bầu
được tân chủ tịch ngay trong
vòng bỏ phiếu đầu tiên và ông
McCarthy là một trường hợp
rất đặc biệt.
Đầu tiên, các nghị sĩ Mỹ
thắng cử trong cuộc bầu cử
giữa nhiệm kỳ sẽ chỉ có thể
nhậm chức sau khi có tân chủ
tịch Hạ viện bởi theo thủ tục,
chủ tịch sẽ là người đánh giá
cuối cùng và xác nhận năng
lực của các nghị sĩ này. Việc
chưa tuyên thệ khiến những
nghị sĩ này không đủ tư cách
pháp lý để làmviệc với những
cơ quan khác, chẳng hạn như
cơ quan tình báo. Bên cạnh
đó, mỗi quốc hội khóa mới
đều phải thông qua một bộ
quy tắc hoạt động mới của
Hạ viện, vì vậy nếu không
có chủ tịch giám sát, về mặt
kỹ thuật sẽ không có quy tắc
nào được đưa ra.
Tờ
The NewYork Times
cho
hay không có nghị sĩ mới cũng
làm gián đoạn hoạt động của
các ủy ban trực thuộc Hạ viện.
Đảng Cộng hòa đã dự kiến
phân bổ ghế lãnh đạo tại một
số ủy ban trực thuộc Hạ viện
nhưng khi ôngMcCarthy chưa
được bầu, ông vẫn chưa thể
bổ nhiệm các chức danh này.
Những ủy ban chưa có tân
lãnh đạo sẽ được điều hành
bởi thành viên cấp cao nhất
của đảngCộng hòa trong quốc
hội khóa trước, cho đến khi
tình thế bế tắc lúc này được
giải quyết. Tuy nhiên, với
việc các ủy ban trực thuộc
không hoạt động đầy đủ, Hạ
viện sẽ không thể xem xét và
sửa đổi dự luật đúng cách, có
khả năng cản trở chương trình
nghị sự của đảng Cộng hòa,
trong đó có các cuộc điều
tra mà họ tuyên bố sẽ khởi
động về hàng loạt vấn đề
như chiến dịch phòng chống
dịch COVID-19 ởMỹ, vấn đề
Trung Quốc, hay quyết định
rút quân khỏi Afghanistan
của chính quyền Tổng thống
Joe Biden.
Nếu Hạ viện Mỹ tiếp tục
không có chủ tịch sau ngày
13-1 (hạn chót cho việc thông
Nghị sĩ KevinMcCarthy chuẩn bị họp riêng với một số thành viên đảng Cộng hòa ngày 4-1. Ảnh: AP
Tân bộ trưởng Bộ Ngoại giao Trung Quốc
nói về quan hệ với Mỹ
Hãng thông tấn
Tân Hoa Xã
ngày 5-1 dẫn bài viết
của tân Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Trung Quốc (TQ) Tần
Cương cho biết ông tin tưởng vào tương lai của quan hệ
Mỹ - TQ, nói rằng mối quan hệ này “liên quan đến tiền đồ
vận mệnh của hành tinh chúng ta”.
Trong bài viết đăng trên tờ
The Washington Post
, ông
Tần nhắc lại khoảng thời gian làm đại sứ TQ tại Mỹ từ
tháng 7-2021 và cho biết đó là trải nghiệm để lại cho ông
“nhiều kỷ niệm về đất nước này”.
“Với tư cách là một nhà ngoại giao, nhiệm kỳ đại sứ Mỹ
có ý nghĩa to lớn với tôi. Trong tương lai, sự phát triển
quan hệ Mỹ - TQ sẽ là một nhiệm vụ quan trọng của tôi
trên cương vị mới” - ông Tần cho biết.
“Cánh cửa cho quan hệ Mỹ - TQ đã mở ra thì sẽ không
đóng lại. Tôi tin rằng người Mỹ, cũng giống như người
dân TQ, có tư tưởng cởi mở, thân thiện và chăm chỉ.
Tương lai của toàn bộ hành tinh phụ thuộc vào mối quan
hệ Mỹ - TQ lành mạnh và ổn định” - Bộ trưởng Bộ Ngoại
giao TQ Tần Cương viết.
“Thời gian của tôi ở Mỹ cũng nhắc nhở tôi rằng quan hệ
Washington - Bắc Kinh không nên là quan hệ cạnh tranh tuyệt
đối, trong đó một bên phát triển còn bên kia phải trả giá.
Thế giới đủ rộng để TQ và Mỹ cùng phát triển và thịnh
vượng. Chúng ta không được để định kiến hoặc nhận thức
sai lầm châm ngòi cho sự đối đầu hoặc xung đột giữa
hai bên” - ông Tần chia sẻ. Theo ông Tần, để đạt được
mục tiêu đó “đòi hỏi những nỗ lực bền bỉ của tất cả mọi
người”, ông tin tưởng rằng “quan hệ Mỹ -TQ sau cùng sẽ
trở về đúng hướng và không ngừng phát triển”.
Giới phân tích dự đoán việc Bắc Kinh bổ nhiệm ông
Tần Cương cho vị trí bộ trưởng Bộ Ngoại giao sẽ chứng
kiến những thay đổi trong quan hệ Mỹ - TQ thời gian tới.
PHẠM KỲ
Nga tuyên bố ngừng bắn 36 tiếng,
Ukraine phản ứng
Ngày 5-1, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã ra lệnh
ngừng bắn trên toàn bộ mặt trận ở Ukraine trong 36 tiếng, bắt
đầu từ 12 giờ ngày 6-1 đến 23 giờ 59 ngày 7-1, hãng thông
tấn
TASS
dẫn tuyên bố chính thức từ điện Kremlin cho hay.
“Cân nhắc bài phát biểu của Đức Thượng phụ Kirill
(người đứng đầu nhà thờ chính thống Nga - NV), tôi chỉ
thị cho bộ trưởng Bộ Quốc phòng Nga đưa ra lệnh ngừng
bắn dọc theo toàn bộ tuyến ở Ukraine từ 12 giờ ngày 6-1
đến 23 giờ 59 ngày 7-1” - ông Putin nói.
Tổng thống Nga cũng thúc giục phía Ukraine làm điều
tương tự. “Xuất phát từ thực tế là số lượng lớn cư dân
trong khu vực chiến sự theo Cơ Đốc giáo chính thống,
chúng tôi đang thúc giục phía Ukraine tuyên bố ngừng
bắn để cho phép mọi người tham dự các buổi lễ tổ chức
vào đêm Giáng sinh cũng như ngày Giáng sinh”, theo
tuyên bố của ông Putin.
Phản ứng với lời kêu gọi của ông Putin, Tổng thống
Ukraine Volodymyr Zelensky cáo buộc Nga muốn sử dụng
một thỏa thuận ngừng bắn làm vỏ bọc để ngăn chặn bước
tiến của Ukraine ở Donbass, theo hãng thông tấn
Ukrinform
.
“Bây giờ họ (Nga) muốn sử dụng Giáng sinh như một
vỏ bọc, mặc dù chỉ trong thời gian ngắn, để ngăn chặn
bước tiến các quân nhân Ukraine của chúng ta ở Donbass,
mang thiết bị, đạn dược và quân đội được huy động đến
gần các vị trí của quân đội Ukraine hơn” - ông Zelensky
khẳng định.
PHẠM KỲ
Hạ viện Mỹ từng gặp sự việc tương tự
Năm 1923, Hạ viện Mỹ đã trải qua những rắc rối tương
tự khi phải tiến hành chín vòng bỏ phiếu trong ba ngày để
bầu ra tân chủ tịch. Vào thời điểm đó, đảng Cộng hòa cũng
giành được Hạ viện nhưng chỉ hơn phe Dân chủ 18 ghế.
Đảng Cộng hòa đã đề cử nghị sĩ Frederick Gillett cho ghế
chủ tịch nhưng trong quá trình bầu cử, một số nghị sĩ của
đảng lại bầu cho ứng cử viên khác khiến ông Gillett không
hội đủ đa số phiếu cần thiết.
Tìnhhuốngdẫnđếnhàngloạtcuộcbỏphiếutiếptheo,trước
khi lãnh đạo phe Cộng hòa ởHạ việnNicholas Longworth tổ
chức một cuộc họp khẩn với những người phản đối trong
đảng Cộng hòa, theo đài
ABC News
.
Mối quan tâm của họ, tương tự những gì nhóm phản đối
ông McCarthy lúc này là về một loạt thay đổi trong quy tắc
làmviệcmàhọcho rằngcầnđược thảo luậnkỹ cànghơn. Ông
Longworthnhượngbộvới yêucầunàyvàhômsau, ôngGillett
giànhđượcđủphiếubầucầnthiếtđểtrởthànhchủtịchHạviện.
Theo đài
CNN
, Hạ viện Mỹ
có thể cân nhắc thay đổi quy
định cho phép ứng cử viên
giành được nhiều phiếu bầu
nhất trở thành chủ tịchHạ viện
thay vì bắt buộc giành được
218 phiếu bầu. Tuy nhiên, đây
có thể là chiến lược đầy rủi ro
khi phe Dân chủ tại Hạ viện có
thể giành chiến thắng.
Tiêu điểm
Hạ viện sẽ không
thể xem xét và sửa
đổi dự luật đúng
cách, có khả năng
cản trở chương trình
nghị sự của đảng
Cộng hòa, trong đó
có các cuộc điều tra
mà họ tuyên bố sẽ
khởi động về hàng
loạt vấn đề.
qua bộ quy tắc hoạt động và
phê duyệt ngân sách hoạt
động) thì ngay cả việc trả
tiền lương cho các nghị sĩ
và nhân viên hỗ trợ cũng sẽ
rất khó khăn.
Đảng Cộng hòa
chia rẽ nặng nề
Đảng Cộng hòa mới ăn
mừng chiến thắng ở Hạ viện
cách đây không lâu nhưng
hiện tại chính chiến thắng
này đã làm bộc lộ rõ những
rạn nứt bên trong đảng này.
Người được chọn để lãnh đạo
phe đa số trong Hạ viện lại
bị chính những người cùng
đảng không chấp nhận. Dù
nhận được phiếu của phần
đa nghị sĩ Cộng hòa nhưng
khoảng 20 thành viên bảo thủ
nhất quyết không ủng hộ ông
McCarthy.
Tình thế bế tắc hiện nay
buộc một số nghị sĩ đảng
Cộng hòa phải tính đến khả
năng đề cử một ứng cử viên
khác thay thế ông McCarthy.
Một lựa chọn đang được cân
nhắc là ông Steve Scalise,
hạ nghị sĩ quyền lực thứ hai
trong đảng Cộng hòa, có thể
là ứng cử viên tiềm năng cho
ghế chủ tịch Hạ viện.
Dù vậy, ông McCarthy
được cho là vẫn chưa từ bỏ
tham vọng của mình, theo tờ
Newsweek
. Các đồngminh của
ông đang nỗ lực đàm phán ở
hậu trường nhằmgiúp ông lấy
đủ 218 phiếu cần thiết. Ông
McCarthy cũng duy trì tâm
lý lạc quan trước những thất
bại vừa trải qua. “Chúng tôi
sẽ có đủ 218 phiếu khi giải
quyết được vấn đề và cùng
đồng lòng” - ông McCarthy
chia sẻ trong một cuộc họp
báo ngày 4-1, dù không nêu
rõ biện pháp để dàn xếp bất
đồng với những thành viên
phản đối ông trong đảngCộng
hòa ra sao.•
Quốc tế -
ThứBảy7-1-2023
