11
Kinh tế -
ThứNăm2-2-2023
Nhà bán lẻ xăng dầu nói
bị nhà phân phối bắt chẹt
ANHIỀN
N
gày 1-2, nhiều doanh
nghiệp (DN) bán lẻxăng
dầu đã cùng ký vào đơn
kiến nghị khẩn cấp gửi Thủ
tướng Chính phủ cùng nhiều
bộ, ngành để góp ý việc sửa
đổi Nghị định 83/2014, Nghị
định 95/2021 về kinh doanh
xăng dầu doBộCôngThương
đang xây dựng.
Trước đó, chiều 31-1, đại
diện cho hàng trăm nhà bán
lẻ trong cả nước cũng có cuộc
gặp với Liên đoàn Thương
mại và Công nghiệpViệt Nam
(VCCI) để phản ánh những
bất hợp lý liên quan đến vấn
đề kinh doanh xăng dầu.
Hé lộnhiềumánhkhóe
Trao đổi với
Pháp Luật
TP.HCM
, ông Giang Chấn
Tây, Giám đốc một công ty
xăng dầu tại miền Tây, cho
hay hiện nay các nhà bán lẻ
đang ở tình thế khó khăn.
Nguyên nhân chủ yếu là do
nhiều quy định không phù
hợp đang đẩy các nhà bán lẻ
xăng dầu vào “đường cùng”.
Ông Tây dẫn chứng: Quy
định hiện hành chỉ cho phép
nhà bán lẻ được lấy hàng từ
một nơi, vì thế họ liên tục bị
chèn ép chiết khấu. Sau khi
ký hợp đồng, biển hiệu đã
treo lên thì dù nhà phân phối
cho chiết khấu 500 đồng, 200
đồng hay 0 đồng, nhà bán lẻ
cũng phải nhận.
“Tình trạng bắt chẹt, chèn
ép chiết khấu này đã kéo
dài từ lâu. Đôi khi nhà phân
phối không thỏa mãn còn tự
ý kê thêm phí vận chuyển
lên quá cao so với phí vận
chuyển thực tế để bắt DN
bán lẻ trả thêm mới nhập
được hàng về. Nhà bán lẻ
chỉ được lấy hàng từ một
nguồn nên không được quyền
thỏa thuận, luôn ở thế bất
lợi” - ông Tây khẳng định.
Một công ty bán lẻ xăng
dầu ở phía Nam còn chỉ ra
một mánh khóe trong kinh
doanh xăng dầu. Theo đó, cứ
đến gần ngày điều hành giá
xăng dầu, nếu có dấu hiệu tăng
giá thì nhà phân phối sẽ hạ
chiết khấu xuống 0 đồng để
hạn chế nhà bán lẻ lấy hàng
nhằm tồn trữ, giữ lại hưởng
chênh lệch giá. Nhà bán lẻ
muốn lấy hàng phải bù thêm
chi phí ngoài.
Ngược lại, khi giá xăng
dầu chuẩn bị giảm giá, ví dụ
giảm khoảng 1.000 đồng/lít
thì nhà phân phối mới tăng
chiết khấu lên 950 đồng/lít.
Nhưng chiết khấu cao mà giá
giảm thì nhà bán lẻ vẫn lỗ.
“Đã không có chiết khấu
nhưng nhiều nhà phân phối
còn lợi dụng để kê tăng chi
phí vận chuyển để nhà bán
lẻ phải trả thêm tiền. Điều
này trái với quy định của
Nghị định 95, đó là giá bán
buôn không được cao hơn
giá bán lẻ nhưng tại sao cơ
quan chức năng không kiểm
tra, xử lý vấn đề này? Đây
là điểm bất hợp lý, vì nhà
bán lẻ không thể đưa các
khoản chi bất hợp lý này vào
để hạch toán, tính toán chi
phí, lợi nhuận để nộp thuế.
Ai sẽ chịu những thiệt thòi
này cho nhà bán lẻ?” - đại
diện một công ty bán lẻ xăng
dầu ở miền Tây bức xúc.
Đại diện một công ty bán
lẻ xăng dầu ở phía Bắc thì
kể câu chuyện thực tế về
chiêu trò của nhà phân phối
nhằm qua mặt cơ quan nhà
nước mà chính công ty này
vừa trải qua. Cụ thể, khi
lực lượng chức năng đến
kiểm tra vì sao cửa hàng
của công ty không còn hàng
đã đề nghị liên hệ với nhà
phân phối để nhập hàng. Khi
công ty đàm phán nhập hàng
dưới sự chứng kiến của lực
lượng chức năng, nhà phân
phối đồng ý xuất kho một lô
hàng với mức chiết khấu…
0 đồng. Công ty bán lẻ chấp
nhận chuyển tiền để mua
hàng. Thế nhưng khi lực
lượng chức năng vừa rời
khỏi, nhà phân phối “quay
xe” từ chối bán hàng, trả
lại tiền cho công ty bán lẻ.
Để giải quyết những bất
hợp lý trên, các đơn vị bán lẻ
xăng dầu kiến nghị cơ quan
quản lý phải sửa quy định
về chiết khấu theo hướng:
Nêu rõ mức chiết khấu cố
định phù hợp cho nhà bán lẻ
để họ đủ sống, đủ khả năng
hoạt động chứ không thể liên
tục “cắt máu”, lấy tiền nhà ra
Nhà bán lẻ chỉ được
lấy hàng từ một
nguồn nên không
được quyền thỏa
thuận, vì vậy luôn
ở thế bất lợi.
bù lỗ để bán xăng dầu phục
vụ thị trường như hiện nay.
Nếu cứ để tình trạng “cắt
máu” và bị bắt chẹt kéo dài
thì chuyện đứt gãy thị trường
chỉ là sớm muộn.
Muốn được đối xử
công bằng
Ngoài các vấn đề về chiết
khấu, các DN bán lẻ cũng
chỉ ra nhiều điểm bất hợp lý
trong hệ thống kinh doanh
xăng dầu mà người ngoài
ngành khó biết được. Đó là
ngoài chức năng bán buôn
và được lấy hàng từ nhiều
nơi, thương nhân phân phối
còn được mở cửa hàng bán
lẻ, cạnh tranh trực tiếp với
các thương nhân bán lẻ. Còn
thương nhân bán lẻ chỉ được
lấy hàng từ một nơi, dễ dàng
bị chèn ép về chiết khấu, bị
hạn chế nguồn hàng khi khan
hiếm dẫn đến đứt hàng, buộc
phải ngưng bán.
Các công ty bán lẻ cũng cho
rằng Nghị định 83, Nghị định
95 quy định nhà bán lẻ chỉ
được lấy hàng từ một nơi để
quản lý chất lượng là không
thuyết phục. Vì thương nhân
phân phối lấy hàng từ nhiều
nơi nhưng khi mua hàng về
thì đổ chung vào một bể để
dự trữ bán ra nên hàng hóa
luôn bị trộn lẫn nhau. Vậy
thì lý do gì cùng là cửa hàng
bán lẻ như nhau mà cửa hàng
của DN bán lẻ chỉ được lấy
từ một nơi?
“Đây là vấn đề gây thiệt
thòi cho nhà bán lẻ mà không
biết kêu cứu tới ai. Thương
nhân phân phối thì được tính
đủ chi phí, lợi nhuận định
mức, còn DN bán lẻ thì liên
tục bị cắt chiết khấu, không
mở bán thì phạt, mà bán thì
lỗ. Nếu chính sách cứ không
rõ ràng, không công bằng như
hiện nay, DN bán lẻ sẽ không
chịu đựng được mà phải rời
thị trường. Đây chính là câu
chuyện triệt tiêu cạnh tranh
nhằm thâu tóm thị trường
một cách tinh vi” - giám đốc
một DN bán lẻ xăng dầu ở
TP.HCM thẳng thắn.
Các DN bán lẻ cho rằng
những quy định bất cập này
cần phải sửa đổi. Theo đó,
cho phép DN bán lẻ được lấy
hàng từ ba nơi để triệt tiêu
sự độc quyền và linh động
trong nguồn hàng khi một
nơi không cung ứng hàng
kịp thời.
“Chúng tôi kỳ vọng các bộ,
ngành lắng nghe DN bán lẻ,
sửa đổi quy định bất hợp lý để
đảmbảo thị trường lànhmạnh,
cạnh tranh bình đẳngmới giúp
tháo gỡ những nút thắt hiện
nay” - các DN đề xuất.•
Từ tết Nguyên đánQuýMão 2023 đến nay, thị trường xăng dầu lại nóng lên khi tình trạng
cửa hàng xăng dầu đóng cửa tiếp tục tái diễn ởmột số địa phương.
Tiêu điểm
Tái diễn tình trạng
cửa hàng xăng dầu
đóng cửa
Từ tết Nguyên đánQuýMão
đến nay, thị trường xăng dầu
lại nóng lên khi tình trạng cửa
hàng xăng dầu đóng cửa tiếp
tụctáidiễnởmộtsốđịaphương.
Theo phản ánh của các DN
bán lẻ xăng dầu, nguyên nhân
của tình trạngnày có việc chiết
khấu 0 đồng, cây xăng càng
bán càng lỗ và khó, thậm chí
không nhập được hàng. Các
nhà bán lẻ đang rơi vào tình
huống “dở khóc dở cười”: Nếu
đóng cửa thì bị phạt, mà mở
bán thì thua lỗ.
Bộ CôngThương vừa có tờ trình lần thứ hai
gửi Thủ tướng Chính phủ về việc ban hành
nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của
Nghị định 95/2021 và Nghị định 83/2014 về
kinh doanh xăng dầu.
Theo đó, thời gian điều hành giá xăng dầu
được đề xuất sửa đổi theo hướng rút ngắn
từ 10 ngày xuống bảy ngày, điều hành giá
xăng dầu vào thứ Năm hằng tuần, không kể
ngày nghỉ lễ.
Đặc biệt, trong bối cảnh thị trường xăng
dầu biến động và nguồn cung bất ổn, Bộ
Công Thương đề xuất sửa đổi công thức trên
cơ sở rà soát, bổ sung một số chi phí thực tế
phát sinh chưa được tính tronggiá cơ sở. Đồng
thời đề nghị bổ sung quy định thời gian điều
chỉnh chi phí định mức rút xuống còn một
quý/lần. Trong trường hợp trong quý có biến
động tăng, giảm từ 5% trở lên thì cho phép
điều chỉnh ngay.
Với đề xuất cho phép đại lý bán lẻ xăng dầu
được lấy hàng từ nhiều nguồn, ban soạn thảo
cũng đồng thuận với quan điểmnày. Mục tiêu
là nhằm đa dạng nguồn cung cấp xăng dầu
chođại lý, tăng vị thế của đại lý trongquá trình
đàm phán, mua hàng.
Liênquanđếnmức chiết khấu tối thiểu trong
kinh doanh xăng dầu, Bộ Công Thương giữ
quan điểm không quy định cụ thể mức chiết
khấu trong kinh doanh xăng dầu. Mục đích là
để các DN chủ động đàm phán với nhau cho
phù hợp và linh hoạt với biến động cung - cầu
của thị trường trong từng giai đoạn.
Liên quan đến đề nghị giao cho một đầu
mối quản lý xăng dầu, Bộ Công Thương đề
nghị giữ nguyên quy định hiện hành về chức
năng, nhiệmvụ của các bộ, ngành trong quản
lýmặt hàng xăngdầu.Trước đó, bộnày đề xuất
cần chuyển quản lý xăng dầu về Bộ Tài chính.
AN HIỀN
Đề xuất đại lý được lấy từ nhiều nguồn, rút ngắn thời gian
điều hành giá xăng
Cần sửa đổi quy định kinh doanh xăng dầu nhằmgiải quyết dứt điểmnhững bất ổn trên thị trường,
bảo đảmnguồn cung. Ảnh: HOÀNGGIANG
Lực lượng quản lý thị trường kiểmtra lượng xăng dầu tồn
trong bể chứa củamột doanh nghiệp bán lẻ xăng dầu. Ảnh: ALTT
