2
Thời sự -
ThứHai14-8-2023
LÊ THOA
M
ới đây, Bộ Chính
trị đã ban hành Quy
định 114 về kiểm soát
quyền lực, phòng, chống
tham nhũng, tiêu cực trong
công tác cán bộ thay thế Quy
định 205/2019 về kiểm soát
quyền lực trong công tác
cán bộ và chống chạy chức,
chạy quyền.
Trao đổi với
Pháp Luật
TP.HCM,
TS Vũ Trung Kiên
(ảnh)
, Phó Trưởng khoa Xây
dựng Đảng Học viện Chính
trị quốc gia Hồ Chí Minh khu
vực II, nhấn mạnh quy định
là bước tiến quan trọng trong
kiểm soát quyền lực, phòng,
chống tham nhũng, tiêu cực
trong công tác cán bộ, đặc biệt
là khắc phục câu chuyện “cả
họ làm quan” tồn tại lâu nay.
Hạn chế sân sau,
lợi ích nhóm
.
Phóng viên
:
Thưa ông,
trongQuy định 114 lần này có
những điểmmới nào đáng chú
ý hơn so với Quy định 205?
+ TS
Vũ Trung Kiên
: Có
thể thấy các quy định của
Đảng về công tác cán bộ ngày
càng được hoàn thiện, Quy
định 114 và Quy định 205
chi tiết, hoàn thiện hơn về
công tác này và có rất nhiều
điểm mới.
Ngoàimở rộngphạmvi điều
chỉnh, Quy định 114 đã dành
hẳn một chương với ba điều
để liệt kê, giải thích, làm rõ
các hành vi tham nhũng, tiêu
cực trong công tác cán bộ. Đây
có thể xem là những nội dung
“đột” vào các khâu nhân sự,
hạn chế tình trạng để lọt những
người khôngxứngđáng, những
kẻ cơ hội, lợi ích nhóm, thân
Lâu nay chúng ta vẫn nghe râm ran đâu đó về việc lãnh
đạo này, lãnh đạo kia có “sân trước”, “sân sau” song hầu
như đều là “khẩu thiệt, vô bằng”. Vì sao vậy?
Bởi theo luật, cán bộ, công chức không được thành lập,
tham gia quản lý, điều hành doanh nghiệp tư nhân, công
ty TNHH, công ty cổ phần, công ty hợp danh, hợp tác xã;
không được thành lập, giữ chức danh, chức vụ quản lý,
điều hành doanh nghiệp tư nhân, công ty TNHH, công ty
cổ phần, công ty hợp danh, hợp tác xã thuộc lĩnh vực mà
trước đây mình có trách nhiệm quản lý trong thời hạn nhất
định…
Dù không trực tiếp đứng tên song những cán bộ thoái hóa,
biến chất đã lợi dụng vị trí, quyền lực được giao để móc
ngoặc trong ngoài, trục lợi. Vụ chuyến bay giải cứu là minh
chứng.
Chúng ta không thể chỉ trông vào một quy định để hy
vọng nó sẽ mang đến đột phá căn bản mà cần phải thực
hiện đồng bộ nhiều giải pháp khác nhau, trong đó không thể
không nêu cao trách nhiệm gương mẫu của những người
đứng đầu, cán bộ lãnh đạo quản lý.
Khi có những quy định chặt chẽ như Quy định 114 thì
đó vừa là những ràng buộc nhưng đồng thời cũng là
những nhắc nhở để mỗi cán bộ, đảng viên, nhất là những
người giữ các cương vị quan trọng tự soi rọi, điều chỉnh, tu
dưỡng và gương mẫu trong công việc, chức trách của mình.
Mới đây, UBND TP.HCM cũng có kế hoạch nhằm cải
thiện, khắc phục và nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh
Nhắc nhở việc “sân trước”, “sân sau” của cánbộ
Trong hội nghị quán triệt Quy định 114, về
việc không bố trí người có quan hệ gia đình,
thân quen đảm nhận, đảm nhiệm các chức
danh có liên quan đối với 13 ngành nghề,
Thường trực Ban Bí thư Trương Thị Mai nhấn
mạnh đây là quy định khó, vì đụng chạmđến
con người, tâm tư, tình cảm, mong muốn
của cán bộ.
Thường trực Ban Bí thư cho rằng người
đứngđầu cầnphải lưu ý điều này.“BanTổ chức
Trung ương sẽ phối hợp để rà soát, xem xét,
bố trí với những trường hợp này. Người đứng
đầu cần phải chủ động rà soát trong phạm
vi, quyền hạn của mình” - bà Mai cho hay.
Theo báo cáo của BanTổ chức Trung ương,
sau ba năm triển khai thực hiện Quy định
205 đã phát hiện 50 trường hợp có quan hệ
gia đình cùng đảm nhiệm chức danh có liên
quan để điều động, phân công, bố trí chức
danh khác phù hợp. Đình chỉ công tác, chức
vụ năm trường hợp vi phạm trong công tác
cán bộ; tạm dừng có thời hạn theo quy định
của cấp có thẩm quyền việc quy hoạch, điều
động, luân chuyển với 190 trường hợp…
Những câu chuyện
“cả họ làm quan”
đều được giải thích
là làm đúng quy
trình nhưng điều lạ
là sao các quy trình
này cứ “đi thẳng”
vào người nhà
lãnh đạo.
Quy định 114 sẽ giúp khắc phục
tình trạng sử dụng quyền lực được
giao để phục vụ lợi ích cá nhân
hoặc bao che, tiếp tay cho tham
nhũng, tiêu cực trong công tác
cán bộ.
thực hiện
hữu, sân
sau…vào
bộ máy.
Cụ thể,
Đ i ề u 3
q u y
định tám
hành vi
lợi dụng,
lạm dụng chức vụ, quyền hạn
trong công tác cán bộ đã kế
thừa một số hành vi bao che,
tiếp tay chạy chức, chạy quyền
từQuy định 205; còn lại được
bổ sung nhiều hành vi mới.
Quy định 114 cũng bổ sung
các hành vi về chạy chức, chạy
quyền như chạy tuổi, thâm
niên công tác, danh hiệu thi
đua, khen thưởng, bằng cấp,
phân công, bổ nhiệm, giới
thiệu ứng cử, chỉ định, điều
động, luân chuyển, biệt phái,
phong, thăng quân hàm…
nhằmmục đích đủ tiêu chuẩn,
điều kiện để có được chức vụ,
quyền lợi.
Về trách nhiệm của cấp ủy,
tổ chức Đảng, tập thể lãnh
đạo địa phương, cơ quan, đơn
vị, quy định lần này được bổ
sung, sửa đổi theo hướng tăng
cường phòng ngừa, kiểm soát
việc lợi dụng, lạmdụng quyền
lực trong công tác cán bộ...
Đặc biệt, Điều 6 đã quy
định việc không bố trí người
có quan hệ gia đình đồng
thời đảm nhiệm các chức
danh có liên quan như thành
viên trong cùng ban thường
vụ cấp ủy, ban cán sự Đảng,
Đảng đoàn; tập thể lãnh đạo
cơ quan, đơn vị.
Ngoài ra còn có người
đứng đầu và cấp phó của
người đứng đầu trong cùng
địa phương, cơ quan, đơn
vị. Người đứng đầu cấp ủy
Đảng hoặc người đứng đầu
cơ quan hành chính và người
đứng đầu các cơ quan thuộc
13 ngành gồm nội vụ, thanh
tra, tài chính, ngân hàng,
thuế, hải quan, công thương,
KH&ĐT, TN&MT, quân đội,
công an, tòa án, VKS ở trung
ương hoặc cùng cấp ở một
địa phương, cũng sẽ không
được bố trí đảm nhiệm các
chức danh liên quan nếu có
mối quan hệ gia đình.
Tôi cho rằng đây là quy
định rất mới và rất khó, đặt
ra nhiều thách thức trong cấp
ủy, tổ chức Đảng cũng như
trong việc bổ nhiệm cán bộ.
Cạnh đó, Quy định 114 đã
quy định rõ trách nhiệm kiểm
soát quyền lực và phòng,
chống tham nhũng, tiêu cực
trong công tác cán bộ. Cụ thể,
phải chuyển đổi vị trí công
tác, địa bàn, lĩnh vực đối với
cán bộ tham mưu, theo dõi,
phụ trách công tác cán bộ vi
phạm kỷ luật, có dư luận xấu
hoặc khi cần thiết.
Có thể khẳng định với việc
ban hành Quy định 114, các
quy trình về công tác cán bộ
ngày càng thống nhất, đồng
bộ. Điều này sẽ khắc phục
được tình trạng lạm quyền,
lợi dụng quyền lực, thao
túng trong công tác cán bộ;
sử dụng quyền lực được giao
để phục vụ lợi ích cá nhân
hoặc bao che, tiếp tay cho
tham nhũng, tiêu cực trong
công tác cán bộ gây bức xúc
trong cán bộ, đảng viên và
nhân dân trước đây.
“Đúng quy trình”
nhưng chỉ đi thẳng
vào nhà lãnh đạo
. Ông vừa chỉ ra những
quy định rất cụ thể, chi tiết
13 ngành nghề cấm bố trí
người có quan hệ gia đình
đồng thời đảm nhiệm lãnh
đạo cơ quan, đơn vị tại Quy
định 114. Lý do sâu xa của
việc này là gì, thưa ông?
+Chúng ta từng chứng kiến
nhữngcâuchuyệncười ranước
mắt kiểu cha làm trưởng, con
làm phó. Hay hàng loạt họ
hàng của bí thư tỉnh nọ nắm
giữ những chức vụ chủ chốt
Quy định 114 ngăn chặn việc dùng
cá nhân để trục lợi
Quy định 114 giúp ngăn chặn việc dùng quyền lực cá nhân để trục lợi. Ảnhminh họa: DAD