4
Thời sự -
ThứNăm28-9-2023
THANHTUYỀN
thực hiện
“C
hính sách thu hút
Việt kiều cũng như
người nước ngoài về
làm việc là tốt và đúng đắn
nhưng không được thực thi
hiệu quả là điều vô lý” - GS
Võ Văn Tới, nguyên Trưởng
bộmônKỹ thuật y sinhTrường
ĐH Quốc tế, ĐH Quốc gia
TP.HCM, trao đổi với
Pháp
Luật TP.HCM
khi đề cập
chính sách thu hút người tài
hiện nay của Việt Nam cũng
như tại TP.HCM.
Ông là một trong những
người trở về để cống hiến
cho đất nước.
Quy trình cần rõ ràng,
nhất quán
.
Phóng viên
: Qua nhiều
năm làm việc trong nước,
ông thấy chính sách thu hút
Việt kiều cũng như người tài
giỏi hiện nay như thế nào?
+
GS
Võ Văn Tới
: Chính
sách của Nhà nước ta về thu
hút Việt kiều cũng như người
nước ngoài về làm việc là tốt,
tạo điều kiện cho những người
sinh sống ở nước ngoài quay
về cống hiến cho quê hương.
Tuy nhiên, các chính sách
cần phải ra được quy trình rõ
ràng, nhất quán. Những người
thi hành chính sách phải tích
cực, có tâm. Chính sách rõ
ràng nhưng những người thừa
hành không thực thi sẽ làm
trì trệ một cách vô lý.
Tôi đã về, đã mời gọi được
nhiều người về và làm được
rất nhiều việc ở đây. Tôi đã
xây dựng và phát triển ngành
kỹ thuật y sinh, một phần là
nhờ vào chính sách rõ ràng,
nhất quán và nhờ có những
người xung quanh hỗ trợ.
Tôi nghĩ TP.HCM có thể
làm được tốt hơn. Vấn đề
nằm ở chỗ phải có sự sắp
xếp lại hạ tầng cơ sở, nhân
sự làm sao để những người
có tâm, có tài muốn tham
gia và trở về.
. Qua các đợt tổng kết,
Chínhphủvàngay cảTP.HCM
đánh giá chính sách thu hút
người tài chưa hiệu quả. Đặc
biệt, TP.HCM trong năm năm
không tuyển được sinh viên
tốt nghiệp xuất sắc vào khu
vực nhà nước, ông có nhìn
nhận gì?
+ Đó là điều đáng suy
ngẫm. Theo tôi, hiệu quả
chính sách chưa như ý là
do quá trình thực thi. Việc
xây dựng chính sách phải đi
có trả lương cao hơn nhưng
không “xài”, người ta cũng
nản rồi rời đi. Bởi với người
tài, họ cần cơ hội để phát triển
bản thân. Chúng ta phải biết
mình muốn dùng họ vào vị
trí nào, đặt ở đâu để họ phát
huy tốt nhất năng lực.
TP.HCM có môi trường rất
hấp dẫn với Khu công nghệ
cao, ĐH Quốc gia và nhiều
viện, trường… Do vậy, cần
làm thế nào để những nơi này
trở thành “thỏi nam châm”
thu hút người tài, chuyên
gia. Để làm được thì phải
có khung rõ ràng, tạo được
sự hứng thú.
Khuyến khích thành
công chứ không phải
theo quy trình
. Chính quyền cũng thừa
nhận hiện nhiều cán bộ công
chức đang rời bỏ khu vực
công sang khu vực tư. Góc
. Theo ông, TP.HCM cần
làm gì tiếp theo để trở thành
“thỏi nam châm” thu hút
người tài?
+ Để thu hút người tài, rất
cần sự quyết tâm. Trong cơ
chế và sự lãnh đạo đó, cần
đưa ra những yêu cầu đơn
giản, thông thoáng, mềm
dẻo nhất; tránh quy định
phức tạp, chồng chéo, thay
đổi thường xuyên.
Người cán bộ quản lý phải
có tâm, có tài, đặt lợi ích
cộng đồng lên trên hết, tạo
động lực cho người khác làm
việc. Các thủ tục hành chính
cũng phải đơn giản để người
trí thức chỉ cần tập trung vào
chuyênmôn; đồng thời nguồn
ngân sách phải ổn định, tránh
cảnh “đầu voi đuôi chuột”.
TP.HCM có thể thành lập
“ốc đảo” - sandbox để thử
nghiệm với cơ chế linh hoạt,
cởi mở. Trong “ốc đảo” đó,
người cộng tác được toàn
quyền làm những gì không
xâm phạm đến lợi ích quốc
gia, làm những gì pháp luật
không cấm thay vì chỉ làm
những gì theo quy định, được
cho phép. Bởi nếu làm theo
quy định phần nào cũng là rào
cản của sự đổi mới sáng tạo.
Cần tạo thế “chân vạc” giữa
giáo dục - đào tạo, nghiên cứu
khoa học và đưa sản phẩm
hàn lâm ra thị trường, đưa
nhu cầu trong xã hội vào ĐH
để tìm giải pháp phù hợp.
Hãy tạo ra một môi trường
để khi họ làm việc, họ luôn
cố gắng cho sự thành công
chứ không phải là làm đúng
quy trình. Và phải có sự kết
nối các bên, để khi thu hút
được người tài rồi thì đặt
họ đúng nơi, đúng chỗ để
làm. Đồng thời phải đào tạo
những người tại chỗ để họ
tốt hơn, phát triển lên. Cuối
cùng, điều tôi muốn nói nhất
là chính sách không nên là
vòng luẩn quẩn.
. Xin cảm ơn giáo sư.•
Hoạt động nghiên cứu khoa học tại ĐHQuốc gia TP.HCM. Ảnh: THANHTHÙY
vào trọng tâm là cần thu hút
đối tượng nào, để làm gì và
bằng cách nào.
Thu hút một con người
không phải chỉ kêu gọi, hứa
hẹn, trông chờ vào tinh thần
yêu nước hay tự giác mà đòi
hỏi những hành động cụ thể,
có tổ chức và hệ thống.
Đặt người tài
đúng nơi, đúng chỗ
. Vậy theo ông, đâu là yếu
tố quan trọng để thu hút
người tài?
+ Tôi thấy môi trường
làm việc, môi trường sống
cộng với người đi thu hút
chất xám phù hợp là quan
trọng. Lương cũng là một
yếu tố để giúp họ sẽ an tâm
làm việc.
Tuy nhiên, lương không
quyết định tất cả. Chẳng hạn
tại TP.HCM, bên cạnh chính
sách thu hút người tài cần
nhất quán thì TP phải giải
quyết được bài toán về cơ
sở hạ tầng của chính sách.
Nước Mỹ thu hút nhân tài
khắp nơi trên thế giới dù họ
chưa từng kêu gọi. Đó là bởi
họ có một hệ thống rõ ràng,
chặt chẽ. Người nào đến thì
họ biết sẽ đặt người đó ở vị
trí nào.
Còn chúng tamời gọi người
tài nhưng khi họ đến rồi thì lại
chẳng biết làm gì. Dù mình
nhìn của ông về vấn đề này
thế nào?
+ Sự dịch chuyển này phần
nào cho thấy khu vực công
không còn sức hút để giữ
chân họ.
Với khu vực tư nhân,
họ sòng phẳng trong mọi
chuyện. Họ thuê một người
và chấp nhận trả lương 10
đồng thì phải mang lại cho
họ lợi nhuận 100 đồng. Khi
anh không đáp ứng được đòi
hỏi công việc, họ sẵn sàng
chấm dứt hợp đồng.
Còn ở khu vực công, nếu
anh làm “lè phè”, không hiệu
quả thì lại được điều chuyển
sang chỗ khác. Nhưng ở nơi
mới, liệu họ có làm việc hiệu
quả hơn không?
Hiện tượng rời bỏ khu vực
công cũng không quá lo sợ,
thay vào đó Nhà nước cần
điều chỉnh chính sách, cơ chế
cho phù hợp và sòng phẳng.
Thu hút một con
người về làm việc
không phải chỉ kêu
gọi, hứa hẹn, trông
chờ vào tinh thần
yêu nước hay tự giác
mà đòi hỏi những
hành động cụ thể.
Hành động để TP.HCM thành
“thỏinamchâm”hútngười tài
TP.HCMvốn đã có lực hút để người tài từ khắp nơi tựu về nhưng vẫn rất cần
một cơ chế cụ thể, rõ ràng để thu hút họ làmviệc lâu dài.
TP.HCM
cần làm gì
để thu hút
người tài?
- Bài 3
Vừa qua, Sở KH&CNTP.HCMđã xây dựng đề ánmức chi tiền
lương, tiền công các chức danh lãnh đạo, người nghiên cứu
khoa học trong tổ chức khoa học và công nghệ công lập.Theo
đề án, người đứng đầu tổ chức khoa học và công nghệ công
lập do UBND TP thành lập hưởng lương 60-120 triệu đồng/
tháng; cấp phó của người đứng đầu được hưởngmức thù lao
50-100 triệu đồng/tháng…
Chia sẻ với báo
Pháp Luật TP.HCM
về điều này, Giám đốc Sở
KH&CNTP.HCMNguyễnViệt Dũng cho hay: Đề xuất nhằm thu
hút nhân tài để quản lý, hướng đếnmục tiêu xây dựngmột số
đơn vị nghiên cứu hàng đầu ở TP.HCM, xây dựng trung tâm
nghiên cứu chuẩn quốc tế. Trong tương lai, các trung tâmnày
sẽ làm đầu tàu thúc đẩy kinh tế bằng các kết quả nghiên cứu.
Cơ sở cho đề xuất là Nghị quyết 98 cho phépHĐNDTP được
quyết định vấn đề tiền lương, tiền công, chế độ phúc lợi với
các vị trí lãnh đạo và người làm khoa học trong các tổ chức
khoa học và công nghệ. Mức lương trên đã được sở khảo sát
tại nhiều tổ chức khoa học và công nghệ khối nhà nước, tư
nhân và của nước ngoài hoạt động tại Việt Nam.
Sở KH&CN cũng đề xuất nhà khoa học sẽ được miễn trừ
trách nhiệmdân sự nếu xảy ra thiệt hại, rủi ro do nguyên nhân
khách quan, mặc dù đã thực hiện đầy đủ quy trình, quy định
về nghiên cứu khoa học… Bởi hoạt động nghiên cứu khoa
học luôn có những rủi ro nên điều này sẽ giúp người làmkhoa
học yên tâm hơn, tạo tinh thần dám nghĩ, dám làm để tạo ra
sản phẩm nghiên cứu có giá trị tương xứng.
Về việc thu hút nhân tài choTP.HCM, ông cho rằng bên cạnh
vấnđề thunhập thìTP cần chỉ rõ thuhút nhân tài để làmgì, giải
quyết vấn đề gì một cách cụ thể để nhà khoa học nắm rõmục
tiêu cho hoạt động nghiên cứu của mình một cách hiệu quả.
“Người làmkhoa học cầnmột cơ chế làmviệc rõ ràng với các
mục tiêu cụ thể. Thủ tục hành chính thông thoáng, thể hiện
đúng tinh thần TP.HCMmời người tài về làm việc, chứ không
phải là cơ chế xin - cho” - ông Dũng nhấn mạnh.
Phải loại bỏ cơ chế xin - cho
GS Võ Văn Tới
(ảnh)
là người
đầu tiên đưa lĩnh vực kỹ thuật
y sinh về Việt Nam.
Ông từng được cựu Tổng
thống Mỹ George Bush chọn
làm giám đốc điều hành Quỹ
giáo dục Việt Nam (VEF) năm
2007 và quỹ này có chương
trình đưa sinh viên Việt Nam
sanghọcởcác trườngĐHdanh
tiếng của Mỹ.
Kểtừkhiđảmnhậnchứcgiám
đốc điều hành của quỹ, GS Tới
luôn khuyến khích sinh viên
Việt Nam tốt nghiệp chương
trình VEF trở về nước với tên
gọi “Đường về Tổ quốc”. Năm
2022, ông giành giải thưởng
Thành tựu trọn đời của Hiệp
hội Y khoa và kỹ thuật y sinh
quốc tế.
Tiêu điểm
