16
ĐĂNGKHOA
X
ung đột Israel - Hamas
ngày một leo thang
nguy hiểm và có nguy
cơ lan rộng ra Trung Đông.
Chỉ trong bốn ngày, Ngoại
trưởng Mỹ Antony Blinken
bận rộn công du con thoi tới
sáu nước trong khu vực, trong
đó có hai lần đến Israel. Ngày
18-10, đến lượt Tổng thống
Mỹ Joe Biden sang Israel.
Chủ đề chính trong các
chuyến đi này là tìm cách hạ
nhiệt xung đột Israel - Hamas,
không để leo thang rộng ra các
mặt trận khác ở Trung Đông.
Mỹ can hệ thế nào đến
Israel và thếgiới ẢRập?
Israel là đồng minh chủ
chốt của Mỹ ở Trung Đông.
Ngay sau khi xung đột xảy ra,
Mỹ lên tiếng ủng hộ “quyền
tự vệ” của Israel và khẳng
định sẽ “sát cánh” với đồng
minh Israel.
Chỉ trong vài ngày, Mỹ
điều hai nhóm tàu sân bay
tấn công đến Địa Trung Hải
để “phòng ngừa, răn đe” các
chủ thể trong khu vực đừng
lợi dụng tình hình mà mở
mặt trận tấn công Israel.
Và dù Quân đội Mỹ chưa
tuyên bố chính thức nhưng
đài
CNN
dẫn lời một quan
chức quốc phòng Mỹ ngày
16-10 cho biết nước này đã
chuẩn bị khoảng 2.000 thủy
quân lục chiến sẵn sàng hỗ
trợ Israel.
Đáng lưu ý là dù khẳng định
“sát cánh” với Israel nhưng
cả ông Biden và ông Blinken
đều kêu gọi Israel kiềm chế
ở Dải Gaza, hạn chế hết sức
thương vong dân thường, tạo
điều kiện hỗ trợ nhân đạo. Ông
Biden còn cảnh báo nghiêm
túc rằng Israel không được
mắc “sai lầm lớn” chiếmđóng
Dải Gaza, kêu gọi Israel quay
lại đàm phán với Palestine về
giải pháp hai nhà nước. Mỹ
cũng cảnh báo rằng cuộc chiến
Israel - Hamas có thể chỉ là sự
khởi đầu và có thể leo thang
mở ra mặt trận thứ hai ở phía
Bắc Israel “và tất nhiên có sự
tham gia của Iran”.
Đây có nguy cơ sẽ là một
vũng lầy cho Mỹ. Xung đột
lan rộng có thể khiến các
lực lượng của Mỹ ở Iraq và
Syria chịu đe dọa từ các lực
lượng dân quân được Iran hậu
thuẫn ở các nước này. Càng
áp lực hơn khi Mỹ đang phải
co kéo nguồn lực quân sự hỗ
trợ Ukraine trong cuộc xung
đột dài ngày với Nga.
Tại Ai Cập, ông Blinken
đề cập quyết tâm ngăn chặn
xung đột Israel - Hamas leo
thang thành một cuộc chiến
tranh khu vực lớn hơn. Tuy
nhiên, theo
CNN
, nhiệm vụ
này cực kỳ phức tạp và Mỹ
có thể khó dung hòa được các
bên. Nếu Israel đổ quân sang
Dải Gaza và sự tàn phá cùng
thiệt hại nhânmạng to lớn sau
đó có thể sẽ khiến căng thẳng
với thế giới ẢRập khó xuống
thang khi các đồng minh Ả
Rập chọn xa lánh Mỹ, không
gian ngoại giao với các quốc
gia ẢRập chủ chốt như Saudi
Arabia và Ai Cập sẽ bị thu
hẹp, theo
CNN
.•
Quốc tế -
ThứNăm19-10-2023
cũng đang tập trung tìm cách
giảm nhẹ cuộc khủng hoảng
nhân đạo ở Dải Gaza, trong
bối cảnh Israel không ngừng
không kích.
Song song giữ quan hệ đồng
minh với Israel, Mỹ cũng ưu
tiên tăng cường gắn kết và
duy trì ảnh hưởng với thế giới
Ả Rập trong khu vực. Cuối
tuần rồi, nhiều quan chức Mỹ
cho biết Mỹ đang cố gắng hết
sức để duy trì thế hòa hoãn
ở Trung Đông, giữ mục tiêu
hòa giải để SaudiArabia bình
thường hóa quan hệ với Israel.
Sau khi Hiệp địnhAbraham
doMỹ bảo trợ thành hình năm
2020, cùng nhiều nhượng bộ
thỏa thuận từ phía Mỹ với thế
giới Ả Rập, đã có nhiều nước
ẢRập (Các Tiểu vương quốc
Ả Rập thống nhất (UAE),
Sudan, Morocco, Bahrain)
bình thường quan hệ ngoại
giao với Israel. Trước khi
xung đột Israel - Hamas nổ ra,
Saudi Arabia đang trong quá
trình đàm phán tiến tới bình
thường quan hệ với Israel.
Nhưng với bối cảnh Israel
không kích không ngừng nghỉ
vào Dải Gaza - lãnh thổ thuộc
nhà nước Ả Rập Palestine,
Saudi Arabia cuối tuần rồi
thông báo ngưng đàm phán
với Israel.
Mỹ nỗ lực ngăn
chiến tranh lan rộng
CNN
nhận định Mỹ đang
“nỗ lực điên cuồng” ngăn
chặn nguy cơ xảy ra cuộc
chiến tranh Trung Đông rộng
lớn hơn. Theo
CNN
, Mỹ lo
ngại xung đột lan rộng ra khu
vực có thể dẫn đến một cuộc
khủng hoảng địa chính trị lớn
hơn xung đột Israel - Hamas
hiện tại.
Có ý kiến cho rằng mục
đích của Hamas (được Iran
ủng hộ) khi phát động tấn
công Israel ngày 7-10 là nhằm
xoay chuyển làn sóng ngoại
giao và chính trị trong khu
vực đang có chiều hướng có
lợi cho Israel và Mỹ, phá bỏ
Hiệp định Abraham và buộc
các nước Ả Rập quay lại
ủng hộ Palestine, từ đó làm
suy yếu ảnh hưởng của Mỹ
ở Trung Đông.
Ngay sau khi Israel tấn công
trả đũa Hamas, Hezbollah và
các lực lượng ủy nhiệm của
Iran ở Syria đã nã rocket,
súng cối sang Israel. Nếu
tình hình không được kiềm
lại, khả năng sẽ có một cuộc
chiến ủy nhiệm giữa Israel
(Mỹ ủng hộ) với Hezbollah,
các lực lượng Syria và Hamas
(Iran ủng hộ).
Ngoại trưởng Iran Hossein
Amir Abdollahian đã cảnh
báo rằng các lực lượng kháng
chiến sẽ mở “nhiều mặt trận”
chống Israel nếu Israel tiếp
tục tấn công vào Dải Gaza.
Khi được hỏi liệu Iran có
tham chiến hay không, ông
Abdollahian để ngỏ rằng:
“Mọi chuyện đều có thể”.
Bản thân cố vấn an ninh
quốc gia Mỹ Jake Sullivan
Thủ tướng Israel BenjaminNetanyahu
(trái)
đón Tổng thốngMỹ Joe Biden tại Tel Aviv (Israel)
vào ngày 18-10. Ảnh: REUTERS
Ngày 18-10, Diễn đàn hợp tác quốc tế Vành đai và
Con đường lần thứ ba khai mạc ở Bắc Kinh, Trung Quốc
(TQ) với sự tham dự của các lãnh đạo từ hơn 140 quốc
gia và 30 tổ chức quốc tế, theo
Tân Hoa Xã
.
Phát biểu khai mạc, Chủ tịch TQ Tập Cận Bình nêu
những thành tựu hợp tác Vành đai và Con đường trong
thập niên qua, cho rằng khuôn khổ hợp tác này đang đi
đúng hướng lịch sử. Tham dự diễn đàn, Tổng thống Nga
Vladimir Putin khen ngợi sáng kiến Vành đai và Con
đường đã gắn kết thế giới, theo hãng thông tấn
TASS
.
Trong ngày 18-10, ông Putin có cuộc hội đàm với ông
Tập, ca ngợi mối quan hệ hợp tác TQ - Nga, cam kết
thúc đẩy hơn nữa hợp tác song phương.
Theo ông Tập, việc ông Putin sang thăm khi hai nước
sắp kỷ niệm 75 năm quan hệ song phương phản ánh
“truyền thống lâu đời” của hai nước. Ông Putin “tự tin”
về mối quan hệ Nga - TQ và tin rằng kim ngạch song
phương sẽ vượt 200 tỉ USD vào cuối năm nay.
Nhà lãnh đạo Nga nhấn mạnh nhu cầu hợp tác trong
bối cảnh hiện nay, “đặc biệt cần thiết là sự phối hợp
chính sách đối ngoại”.
THẢO VY
Hơn 500 người chết ở BV Gaza:
Ông Biden tin không phải Israel làm
Xung đột Israel - Hamas chứng kiến diễn biến đau thương
nghiêm trọng.Tối 17-10, BV Baptist Al-Ahli ởDải Gaza trúng
không kích, hơn 500 người thiệtmạng, theo kênh
Al Jazeera
.
Nhân chứng tại hiện trường và nhân viên y tế của các bệnh
viện lân cận nói với hãng tin
AFP
rằng ngoài 500 người chết,
có khoảng 1.200 người bị kẹt dưới đống đổ nát.
Phía Hamas cáo buộc Israel là bên gây ra thảm cảnh và
Mỹ phải chịu trách nhiệmvì đã“che đậy hành động gây hấn
của Israel”. Lực lượng Phòng vệ Israel bác bỏ mọi liên quan,
khẳng định mình “không cố ý tấn công bất kỳ cơ sở nhạy
cảmnào, bao gồmbệnh viện”, theo đài
CNN
. Israel cho rằng
đây là hậuquả“vụphóng tên lửa thất bại”của nhómHồi giáo
Jihad (cũng làmột phong tràoHồi giáo của người Palestine)
ở Dải Gaza, khẳng định mình có thông tin tình báo về một
vụ phóng tên lửa thất bại của nhóm này.
Israel cho biết đã chia sẻ thông tin với phía Mỹ. Gặp Thủ
tướng Benjamin Netanyahu tại Tel Aviv ngày 18-10, Tổng
thống Biden nói rằng ông “vô cùng đau buồn và phẫn nộ”
nhưng vụ việc “có vẻ như do bên kia thực hiện chứ không
phải ông”.Trước đó, người phát ngônHội đồngAnninhquốc
giaMỹ John Kirby lưu ý đến việc“Israel bác bỏmột cách dứt
khoát và rất cương quyết rằng họ có liên quan gì đến vụ
việc này”. Ông Kirby cho biết ông Biden đã chỉ đạo nhóm
an ninh quốc gia thu thập thông tin và tìm hiểu bối cảnh
“để chúng tôi có thể tìm hiểu thêm về những gì đã xảy ra”.
Vụ bệnh viện ởDải Gaza trúng không kích khiến các nước
Hồi giáo phản ứng dữ dội. Jordan hủy kế hoạch tổ chức
thượng đỉnh giữa ông Biden với các lãnh đạo Jordan, Ai Cập
và Palestine. Về việc này, ông Kirby cho biết đây là “quyết
định chung” giữa các quan chức Jordan và Mỹ.
Saudi Arabia lên án mạnh “tội ác ghê tởm”mà nước này
tin rằngdo Israel gây ra.Tổng thốngThổNhĩ Kỳ RecepTayyip
Erdogan cũng quy trách nhiệm và lên án Israel. Nga và UAE
yêu cầu Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc họp khẩn. Biểu
tình phản đối diễn ra tại nhiều nướcTrung Đông và Bắc Phi.
“Chúng ta có thể giải quyết
cả hai vấn đề này mà vẫn duy
trì được khả năng phòng thủ
quốc tế tổng thể của mình.
Nếu chúng tôi không làm thì
ai làm?”-Tổng thốngMỹ Biden
trả lời phỏng vấn đài
CBS
cuối
tuần rồi, khẳng địnhMỹ có thể
hỗ trợ cả Israel và Ukraine.
Tiêu điểm
Hezbollah mạnh hơn
Hamas rất nhiều và
nếu chiến tranh nổ
ra thì Israel sẽ tổn
thất hơn nhiều
so với cuộc chiến
với Hamas.
Chủ tịch TrungQuốc Tập Cận Bình
(phải)
tiếp Tổng thốngNga
Vladimir Putin tại Bắc Kinh ngày 18-10, nhân dịp nhà lãnh đạo
Nga sang dựDiễn đàn hợp tác quốc tế Vành đai và Con đường
lần thứ ba. Ảnh: SPUTNIK/REUTERS
Vì saoMỹ khẩn cấp chặn xung đột
Israel - Hamas leo thang?
Xungđột Israel -Hamasnổra,hếtNgoại trưởngMỹAntonyBlinkenđếnTổngthốngMỹJoeBidencấptậpsangIsrael
bàn chặn xung đột leo thang rộng ra TrungĐông. Đằng sau các động thái khẩn trương và quyết liệt củaMỹ là gì?
Diễn đàn hợp tác quốc tế Vành đai và Con đường khai mạc tại Trung Quốc
