9
Cần có quy trình,
khung pháp lý để quản lý
Chủ tịch Phan Văn Mãi cho biết sau
khi đề án 220 kmĐSĐT hoàn thiện, TP
sẽ báo cáo Bộ Chính trị, trìnhQuốc hội
thông qua. Từ nay đến hết năm 2024,
TP sẽ thống nhất, tiếp thu ý kiến và bổ
sung thêmvàođề án.TP.HCMcũng cần
có quy trình, khung pháp lý để quản
lý đô thị đặc biệt - TP.HCM ra sao, phát
triểnmột khungpháp lýđủ lớnđểquản
trị trong năm 2024.
Tiêu điểm
TS
TRẦN DU LỊCH
Vướng mắc từ thể chế có thể khắc phục
12 năm tới, TP phải làm220 kmĐSĐT, đây làmột thách
thức lớnmàTP chưa từng làm. Điều này đòi hỏi quyết tâm
chính trị rất cao, nếu không có sự quyết tâm sẽ rất khó
triển khai. Mốc thời gian để trình HĐND TP.HCM, Chính
phủ đề án hoàn thiện 220 km ĐSĐT hiện rất gấp rút. Vì
vậy, tôi ủng hộ việc lập một dự án chung để trình một
lần thay vì làm riêng lẻ.
TP cũng cần làm rõ việc hiện nay vấn đề tồn tại lớn nhất của dự án là gì, đâu
là vấn đề khách quan, đâu là vấn đề chủ quan và tại sao gần 20 năm làm chưa
xongmột tuyến ĐSĐT. NếuTP hoàn thành 220 kmĐSĐT vào năm2035 thì có
thể chứngminh được là những vướngmắc từ thể chế có thể khắc phục được.
Kiến trúc sư
NGÔVIẾT NAM SƠN
Phát triển metro cần như
một ngành công nghiệp
Để thực hiện 220 kmĐSĐT trong 12 năm là một đề tài
khó. TP mất gần 20 nămđể làm tuyếnmetro số 1, vậy TP
sẽ làmgì để hoàn thành 220 km trong 12 năm tới. TP hãy
lấy tuyến metro số 1 làm điểm nghiên cứu, dự án đó đã
vướng ở đâu, làm sao để rút ngắn thời gian làm dự án.
Làm hệ thống ĐSĐT không chỉ có 25 tỉ USD, thậm chí Trung ương cần ứng
đến 100 tỉ USD để làm hạ tầng đô thị và có thể thu hồi sau đó. Việc phát triển
metro cần như một ngành công nghiệp phục vụ cho cả Việt Nam và chọn
công nghệ phải phù hợp, tránh mỗi tuyến lại một công nghệ khác nhau.
PGS-TS
VŨ ANH TUẤN
,
Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu GTVT Việt Đức,
Trường ĐH Việt Đức
Phải hoàn thành mạng lưới vận tải
có tốc độ lớn, sức chở cao
Theo nghiên cứu, đến năm2030 lượng ô tô ởTP.HCMsẽ
tăng gấp 2-3 lần hiện nay. Khi đó, TP.HCM sẽ trở thành bãi
đậu xe khổng lồ và nếu càng mở rộng đường bộ sẽ càng
ùn tắc. Vì vậy, đòi hỏi chúng ta phải hoàn thành mạng
lưới vận tải có tốc độ lớn, sức chở cao. Đó chính là ĐSĐT.
Hiện nay, nhiều nước phát triển vẫn tiếp tục phát triển ĐSĐT, việc chúng ta
phải làm là bàn tiến, không thể lùi. Vì vậy, TP cần sự hỗ trợ của Trung ương và
cần tiếp cận nhiều nguồn vốn khác. TP cũng cần kết hợp với tư nhân để đạt
được kết quả cao nhất và để thay đổi chất lượng cuộc sống của người dân.
PGS-TS
TRẦNHOÀNGNGÂN
,
nguyênViệntrưởngViệnNghiêncứupháttriểnTP.HCM
Tránh việc trình và điều chỉnh dự án nhiều lần
Đây làmột dự án trọng điểm, quan trọng quốc gia nên
rất cần sự đồng thuận, ủng hộ của Trung ương, Chính
phủ và người dân.
Tuyến metro số 1 bị kéo dài là do quá trình chuẩn bị
dự án không đầy đủ, thay đổi liên tục và điều chỉnh vốn
từ 17.000 tỉ lên 47.000 tỉ đồng. Vì vậy, TP không nên xác
định “đóng khung” đến năm 2035 phải hoàn thành 220
km ĐSĐT, việc này để tránh phải xin trình và điều chỉnh dự án nhiều lần.
Bên cạnh đó cần lưu ý tính đồng bộ, phát triển công nghiệp ĐSĐT và phát
triển nhân lực phục vụ ngành đường sắt và cả nhân lực vận hành.
triển dự án TOD.
Đối với việc bồi thường, thu hồi
đất, TP cần xin cơ chế trao thẩm
quyền theo quy hoạch 1/500 của
dự án để kết hợp với phát triển và
chỉnh trang đô thị theo mô hình
TOD. Tất cả theo nguyên tắc đảm
bảo đời sống và chỗ ở cho người
dân được thu hồi.
TP cũng xin thực hiện một số dự
án bồi thường thu hồi đất không
phân biệt dự án đầu tư của Nhà
nước hay tư nhân. Theo đó, Nhà
nước bồi thường giải phóng mặt
bằng và giao cho chủ đầu tư được
thực hiện dự án phát triển đô thị
TOD theo quy hoạch chi tiết 1/500
để tạo nguồn thu tái đầu tư cho hệ
thống ĐSĐT.
Bên cạnh đó, TP xin Chính phủ
phê duyệt chủ trương cho một dự
án tổng thể với chiều dài 220 km,
chỉnh trang đô thị tại các khu vực
theo mô hình TOD theo quy hoạch.
Như vậy sẽ phê duyệt một lần, đảm
bảo đúng kế hoạch đề ra.
Ngoài ra, TP cũng xin chủ trương
cho phép TP được trình hồ sơ báo
cáo nghiên cứu tiền khả thi để xin
ĐÀOTRANG
S
áng 15-12, Chủ tịch UBND
TP.HCM Phan Văn Mãi đã
chủ trì phiên họp lần thứ ba
của Hội đồng tư vấn về việc triển
khai thực hiện Nghị quyết (NQ)
98/2023/QH, trong đó có nội dung
về đề án phát triển hệ thống đường
sắt đô thị (ĐSĐT) TP.HCM theo Kết
luận 49 của Bộ Chính trị.
Vận dụng NQ98
để làm ĐSĐT
Tại phiên họp, ông Mãi cho biết
theo quy hoạch hiện hành, TP.HCM
có khoảng 220 km ĐSĐT trong 12
năm tới, quy hoạch này đã gần 20
năm. Tuy nhiên, hiện nay chúng ta
mới chỉ làm một tuyến metro số 1
dài 20 km đã chiếm 15-16 năm. Vì
vậy, nếu TP tiếp tục duy trì cách làm
này, tiếp tục vay vốn ODA, chuẩn
bị đầu tư, xây dựng thì có lẽ 220
km sẽ mất 50-70 năm, thậm chí là
100 năm mới hoàn thiện.
“Chúng ta phải thực hiện 220
km ĐSĐT từ nay tới năm 2035
và hiện chỉ còn 12 năm, đòi hỏi
chúng ta cần có cách làm hoàn toàn
khác tuyến metro số 1” - Chủ tịch
UBND TP nói.
Theo Chủ tịch UBND TP, Kết
luận 49 của Bộ Chính trị yêu cầu
hoàn thiện cơ bản hạ tầng ĐSĐT
với 220 km vào năm 2035. Vì
vậy, TP.HCM quyết định vận
dụng NQ98 để triển khai hạ tầng
ĐSĐT. Do đó, từ tháng 7-2023,
TP đã thành lập tổ để xây dựng
đề án hoàn thiện 220 km ĐSĐT
và từ nay tới cuối năm, TP phải
hoàn thiện đề án để trình HĐND
TP, báo cáo Bộ Chính trị, Thường
vụ Quốc hội để trình Quốc hội tại
kỳ họp giữa năm 2024.
Ông Mãi cho biết những vấn đề
như phương án huy động vốn, các
quy định còn vướng; các thủ tục
đầu tư đặc biệt, rút ngắn; phương
án phát triển, vận hành ĐSĐT; mô
hình quản lý ĐSĐT trong tương
lai… là những vấn đề rất lớn, cần
cơ chế, chính sách và xin Quốc hội
thông qua.
TP cần nhiều cơ chế
Tại cuộc họp, đại diện Ban quản
lý ĐSĐT TP.HCM (MAUR) cho
biết để làm được 220 km ĐSĐT
cần một số cơ chế, chính sách
đột phá.
Cụ thể đối với các cơ chế về
quy hoạch, TP sẽ kiến nghị Quốc
hội cho phép TP được điều chỉnh
quy hoạch TP, cho phép TP được
lập và quy hoạch hệ thống ĐSĐT
khu vực nhà ga theo mô hình TOD
(phát triển đô thị theo định hướng
phát triển giao thông công cộng)
để làm cơ sở đấu giá quyền phát
Chủ tịchUBNDTP.HCMPhan VănMãi chủ trì phiên họp. Ảnh: ĐÀOTRANG
Tuyếnmetro số 1 dài 20 kmmất đến 15-16 nămđể hoàn thành. Ảnh: ĐÀOTRANG
TP.HCM bàn cách làm 220 km
đường sắt đô thị
Chủ tịchUBNDTP.HCMđề nghị các đơn vị nghiên cứu cách làmmới, phương án huy động vốn
để làm220 kmđường sắt đô thị và phải khác biệt với cách làm tuyếnmetro số 1.
phê duyệt chủ trương đầu tư chỉ
bao gồm các nội dung cơ bản như
chiều dài, hướng tuyến dự kiến, sơ
bộ tổng mức đầu tư, tiến độ dự kiến
hoàn thành...
Đối với mô hình tổ chức, TP xin
thành lập tổng công ty đầu tư, xây
dựng và phát triển vận tải ĐSĐT TP
để đảm bảo tài chính, vận hành duy
tu hệ thống ĐSĐT.
“Khó khăn rất nhiều nhưng đổi lại
chúng ta sẽ hoàn thành 220 kmĐSĐT
theo Kết luận 49 của Bộ Chính trị và
tiết kiệm 10 tỉ USD mà không bị nợ
quốc gia, huy động nguồn lực trong
nước. Đồng thời có thể phát triển
100 khu đô thị TOD, trên diện tích
khoảng 200 km
2
, tạo 1 triệu căn hộ
văn minh, hiện đại, góp phần giảm
thiểu ùn tắc giao thông…” - đại diện
MAUR nói.•
“Chúng ta phải thực hiện
220 kmĐSĐT từ nay tới
năm 2035 và hiện chỉ còn
12 năm, đòi hỏi chúng ta
cần có cách làm hoàn toàn
khác tuyến metro số 1.”
Chủ tịchUBNDTP
Phan VănMãi