16
Quốc tế -
Thứ Hai25-12-2023
Tiêu điểm
THẢOVY
T
uần qua, Chủ tịch Hội
đồng Tham mưu trưởng
Liên quân Mỹ - tướng
Brown đã họp trực tuyến với
Tham mưu trưởng Bộ Tham
mưu liên hợp Quân ủy Trung
ương Trung Quốc (TQ) Lưu
Chấn Lập.
Cuộc họp đánh dấu lần trò
chuyện đầu tiên giữa hai sĩ
quan quân đội cao cấp nhất
của hai nước kể từ khi TQ
cắt đứt đường dây liên lạc
quân sự với Mỹ vào cuối
năm 2022 sau chuyến thăm
của chủ tịch Hạ viện Mỹ khi
đó là bà Nancy Pelosi đến
Đài Loan.
Vì sao cuộc họp
đáng chú ý?
Cuộc họp trực tuyến này
là lần đầu tiên hai bên nối
lại liên lạc quân sự sau 16
tháng và trong thời gian này,
Mỹ và TQ đã xảy ra không ít
căng thẳng.
Chẳng hạn, căng thẳng
xoay quanh các khinh khí
cầu mà Washington cho là
do Bắc Kinh phóng vào lãnh
thổ Mỹ để do thám, hay các
vụ va chạm tàu thuyền, máy
bay của hai nước trên Biển
Đông và eo biển Đài Loan.
Ngoài ra, Lầu Năm Góc hồi
tháng 10 đã công bố báo cáo
cho rằng TQ có hành động
ngày càng nguy hiểmđể ngăn
chặn lực lượngMỹ ở khu vực
châu Á - Thái Bình Dương -
báo cáo mà Bắc Kinh gọi là
“chứa đầy định kiến và bóp
méo sự thật”.
Theo hãng tin
AP
, những
căng thẳng trên cùng với các
lệnh trừng phạt mà Mỹ áp đặt
lênBộ trưởngBộQuốc phòng
TQ Lý Thượng Phúc (người
vừa bị bãi nhiệm hồi tháng
10) chính là nguyên nhân
khiến Bắc Kinh liên tục từ
chối khôi phục liên lạc quân
sự với Washington.
Tín hiệu tích cực khi Mỹ - Trung
nối lại đối thoại quân sự
Chuyên gia cho rằng việcMỹ và Trung Quốc nối lại đối thoại quân sự là tín hiệu tích cực
hướng tới việc xoa dịu căng thẳng trong quan hệ song phương.
Tàu Chem
Pluto trên
vùng biển
ẤnĐộ hôm
23-12. Ảnh:
HINDUSTAN
TIMES
Bộ Quốc phòng Mỹ cho rằng máy bay không người lái
(UAV) “được bắn từ Iran” đã nhắm mục tiêu vào tàu chở
hóa chất ngoài khơi Ấn Độ hôm 23-12.
Theo hãng tin
AFP
, đây là lần đầu tiên Lầu Năm Góc
công khai cáo buộc Iran nhắm mục tiêu trực tiếp vào các
tàu chở hàng, kể từ khi xung đột giữa Israel và phong trào
vũ trang Hồi giáo Hamas (kiểm soát Dải Gaza, Palestine)
nổ ra hôm 7-10.
Trước đó, sáng 23-10, tàu chở hóa chất Chem Pluto của
Nhật đã bị tấn công khi đi qua vùng biển Ấn Độ. Vụ tấn
công không gây thương vong nhưng gây ra hỏa hoạn trên
tàu. Đám cháy đã được dập tắt sau đó.
Theo Lầu Năm Góc, vụ tấn công xảy ra cách bờ biển
Ấn Độ 200 hải lý (370 km). Vào thời điểm vụ tấn công
xảy ra, không có tàu Hải quân Mỹ nào ở trong khu vực
gần đó.
Lầu Năm Góc cho biết quân đội Mỹ “vẫn liên lạc với
con tàu khi nó tiếp tục hướng tới một điểm đến ở Ấn Độ”.
Hiện chưa có bên nào đứng ra nhận trách nhiệm về vụ
tấn công.
Sau khi vụ tấn công xảy ra, Hải quân Ấn Độ cho biết họ
đã liên lạc và hỗ trợ tàu Chem Pluto. “Chúng tôi đã điều
một máy bay để đảm bảo an toàn cho con tàu và thủy thủ
đoàn. Một tàu chiến của Hải quân Ấn Độ cũng đã được
điều động để hỗ trợ con tàu nói trên” -
AFP
dẫn lời một
quan chức Ấn Độ cho biết.
HỒNG SƠN
LầuNămGóc tốUAVIran tấn công tàungoài khơi ẤnĐộ
Chủ tịchHội đồng Thammưu trưởng Liên quânMỹ - tướng Brown
(trái)
và Thammưu trưởng Bộ
Thammưu liên hợpQuân ủy Trung ương TrungQuốc Lưu Chấn Lập. Ảnh ghép: DUNYANEWS
Cơ quan chống ma túy của Trung Quốc
và Mỹ nối lại liên lạc
Ngày 22-12, Bộ Ngoại giao TQ thông báo rằng các cơ quan
chốngma túy của TQ và Mỹ đang nối lại liên lạc thường xuyên,
đài
CGTN
đưa tin.
Theo người phát ngôn Bộ Ngoại giao TQ Uông Văn Bân, việc
nối lại liên lạc dựa trên một trong những cam kết mà ông Tập
và ông Biden đưa ra trong cuộc gặp tại APEC.
Để thực hiện cam kết trên, Mỹ đã dỡ bỏ lệnh trừng phạt đối
với các cơ quan thực thi pháp luật về ma túy của TQ.
Về phía TQ, Bắc Kinh đã thực hiện các chiến dịch chống
fentanyl và những tiền chất của nó, đồng thời triển khai đợt
thanh tra sâu rộng để ngăn chặn việc buôn lậu chất kích thích.
Các nhà phân tích của tờ
China Daily
lạc quan về triển
vọng của quan hệ Mỹ - Trung
trong năm 2024 khi hai nước
kỷ niệm45 năm thiết lập quan
hệ ngoại giao vào ngày 1-1 tới.
Nội dung cuộc họp
đã phản ánh rõ
mong muốn của mỗi
nước đối với quan
hệ song phương, với
Mỹ là khôi phục liên
lạc lâu dài, với TQ
là “sự hiểu đúng”
của Washington về
Bắc Kinh.
Vào tháng 6, trong chuyến
thămBắc Kinh, Ngoại trưởng
MỹAntony Blinken cho biết
ông đã “nhiều lần” nêu ra vấn
đề nối lại liên lạc quân sự
nhưng bị TQ từ chối.
Tương tự, Bộ trưởng Bộ
Quốc phòngMỹ LloydAustin
vàTổng thống Joe Biden cũng
thường xuyên nhắc lại vấn
đề này nhưng Bắc Kinh vẫn
giữ thái độ cứng rắn. Đơn cử
là việc TQ từ chối cuộc gặp
giữa ông Lý và ông Austin
tại Đối thoại Shangri-La ở
Singapore hồi tháng 6 với
lý do Washington “chưa giải
quyết những lo ngại” của
Bắc Kinh.
“Phía Mỹ chắc chắn biết
lý do tại sao việc trao đổi
quân sự giữa hai nước gặp
khó khăn. Một trong những
nguyên nhân là các lệnh trừng
phạt đơn phương chống lại
TQ. Trước tiên, Mỹ cần loại
bỏ những trở ngại và tạo điều
kiện cho hợp tác giữa quân
đội hai nước” - ông Dương
Đào, người đứng đầu Vụ Các
vấn đề Bắc Mỹ và châu Đại
Dương thuộc Bộ Ngoại giao
TQ, nói sau chuyến thăm của
ông Blinken.
Hai bên đã bàn gì?
Nội dung cuộc họp đã phản
ánh rõ mong muốn của mỗi
nước đối với quan hệ song
phương, với Mỹ là khôi phục
liên lạc lâu dài, với TQ là “sự
hiểu đúng” của Washington
về Bắc Kinh.
Cụ thể, sau cuộc họp, văn
phòng của ông Brown cho
biết hai vị tướng đã thảo luận
về “tầm quan trọng của việc
hợp tác cùng nhau để quản
lý cạnh tranh một cách có
trách nhiệm, tránh tính toán
sai lầm và duy trì đường dây
liên lạc cởi mở và trực tiếp”,
theo tờ
The Washington Post
.
Trong khi đó, thông cáo
báo chí của Bộ Quốc phòng
TQ về cuộc họp cho biết ông
Lưu đã nhấn mạnh rằng quân
đội hai nước nên “tiến hành
trao đổi và hợp tác trên cơ sở
bình đẳng, tôn trọng và cùng
nhau thúc đẩy ổn định, cải
thiện quan hệ song phương”.
“Chìa khóa để phát triểnmối
quan hệ quân sự lành mạnh,
ổn định và bền vững là Mỹ
phải có sự hiểu biết đúng đắn
về TQ. Mỹ nên nghiêm túc
tôn trọng các lợi ích cốt lõi
và mối quan tâm lớn của TQ,
tập trung vào thúc đẩy hợp
tác thực chất và tăng cường
sự hiểu biết lẫn nhau” - theo
Bộ Quốc phòng TQ.
Tín hiệu tích cực
trong việc ổn định
quan hệ
Cuộc họp tuần qua đã gửi đi
một thông điệp tích cực rằng
Mỹ và TQ đang cố gắng ổn
địnhmối quanhệ songphương,
vốn còn nhiều khác biệt, khi
nó diễn ra sau hàng loạt cuộc
tiếp xúc giữa giới lãnh đạo
hai bên (chuyến thăm của
Bộ trưởng Bộ Tài chính Mỹ
Janet Yellen, chuyến thămcủa
phái đoàn lập pháp Mỹ đến
TQ, cuộc gặp giữa cố vấn an
ninh quốc gia Jake Sullivan
và Bộ trưởng Bộ Ngoại giao
TQ Vương Nghị...).
Đỉnh điểm là cuộc gặp giữa
Tổng thống Mỹ Joe Biden và
Chủ tịch TQ Tập Cận Bình
bên lề Hội nghị Các nhà lãnh
đạo kinh tế Diễn đàn Hợp tác
kinh tế châu Á - Thái Bình
Dương (APEC) 2023 tại Mỹ
hồi tháng 11. Khi đó, hai nhà
lãnh đạo đã đưa ra nhiều cam
kết, bao gồm nối lại đối thoại
quân sự.
Bình luận về các diễn biến
này,TSDavidLogantạiTrường
Luật và Ngoại giao Fletcher
thuộc ĐH Tufts (Mỹ) nhận
định việc nối lại đối thoại
quân sự là một “dấu hiệu
cho thấy hai bên đang tuân
thủ những cam kết” mà lãnh
đạo hai nước đề ra tại APEC.
Đồng quan điểm, PGS Jian
Zhang tại ĐH New South
Wales (Úc) nói với tờ
South
ChinaMorning Post
rằng việc
nối lại đối thoại phản ánh mối
quan hệ đang nồng ấm hơn
giữa hai bên. “Với sự liên
lạc và tương tác giữa quân
đội với quân đội, hy vọng
hai nước có thể đạt được một
số thỏa thuận về quy tắc ứng
xử” - theo ông Zhang.
Trong khi đó, chuyên gia
Bill Drexel tại Trung tâm
Nghiên cứu an ninh Mỹ mới
(Mỹ) cho rằng dù các cuộc
nói chuyện làm giảm nguy
cơ hiểu lầm nhưng “những
bất đồng nghiêm trọng” giữa
hai quốc gia vẫn còn.
Tờ
The Wall Street Journal
nhìn nhận sự tích cực từ cuộc
họp nhưng cho rằngMỹ vàTQ
vẫn cần làm nhiều hơn nữa
để cải thiện quan hệ, đặc biệt
là trong bối cảnh hai bên còn
nhiều khác biệt trong các vấn
đề như xung đột tại Ukraine,
Gaza, căng thẳng trong lĩnh
vực thươngmại, công nghệ...•
