7
Luật & đời
(Tiếp theo trang 1)
Pháp luật
&
cuộc sống -
Thứ Hai25-12-2023
ANBÌNH
T
heo dự kiến,
sáng nay (25-
12), TANDCấp
cao tại Hà Nội sẽ
mở phiên tòa xét
xử phúc thẩm vụ
án chuyến bay giải
cứu để xem xét đơn
kháng cáo của 21 bị
cáo và những người
có quyền và nghĩa
vụ liên quan.
Trước đó, TAND
TPHà Nội xét xử sơ
thẩmđãkết ánđối với
54 bị cáo về năm tội
đưa hối lộ; nhận hối
lộ;môi giới hối lộ; lợi
dụng chức vụ, quyền hạn trong khi
thi hành công vụ và lừa đảo chiếm
đoạt tài sản. Trong đó, bốn bị cáo bị
tuyên án chung thân, 10 bị cáo trong
nhóm đưa hối lộ được hưởng án treo,
các bị cáo khác bị tuyên từ 18 tháng
đến 16 năm tù giam.
Tình tiết bất ngờ trước
ngày xử phúc thẩm
Bốn bị cáo bị tuyên án chung thân
trong vụ án này đều có đơn kháng cáo.
Trong đó, ba bị cáo nhận án chung
thân về tội nhận hối lộ xin giảm nhẹ
hình phạt gồm bị cáo Phạm Trung
Kiên, nguyên thư ký thứ trưởng Bộ
Y tế; bị cáo Nguyễn Thị Hương Lan,
nguyên cục trưởng Cục Lãnh sự, Bộ
Ngoại giao; bị cáo Vũ Anh Tuấn,
nguyên phó trưởng phòng Tham
mưu Cục Quản lý xuất nhập cảnh,
Bộ Công an.
Bị cáo Hoàng Văn Hưng, cựu điều
tra viên, kháng cáo kêu oan. Hưng
lãnh án chung thân về tội lừa đảo,
số tiền 800.000 USD, tương đương
18,8 tỉ đồng. Bị cáo này từng liên tục
kêu oan và phủ nhận các cáo buộc về
hành vi phạm tội của mình.
Tuy nhiên, chỉ vài ngày trước khi
phiên tòa phúc thẩm diễn ra, bị cáo
Hưng đã bất ngờ nhận tội, khắc phục
toàn bộ 18,8 tỉ đồng. Bị cáo Hưng
cũng có đơn xin được xét xử vắngmặt.
Ngoài ra, bị cáo Trần Minh Tuấn,
giám đốc Công ty Thái Hòa, bị tuyên
án 18 năm tù, cũng kháng cáo kêu
oan, cho rằng mình không phạm tội
lừa đảo chiếm đoạt tài sản và không
có tội đưa hối lộ.
Các bị cáo còn lại đều kháng cáo
xin giảmnhẹ hình phạt, xin được xem
xét lại số tiền đưa, nhận hối lộ, xin
giảm tiền khắc phục hậu quả vụ án.
Các bị cáo bày tỏ mong muốn được
Toàn cảnh vụ án chuyến
baygiải cứu trước giờ
xét xửphúc thẩm
Chỉ vài ngày trước khi phiên tòa phúc thẩmdiễn ra, bị cáoHoàng
VănHưng, cựu điều tra viên, đã bất ngờ nhận tội, đồng thời nộp lại
18,8 tỉ đồng, xin xét xử vắngmặt.
Các bị cáo tại phiên tòa sơ thẩm. Ảnh: PHI HÙNG
Người nhận hối lộ khủng nhất trong vụ án
Trong số các bị cáo, Phạm Trung Kiên, cựu thư ký thứ trưởng Bộ Y tế, được
xác định là người nhận hối lộ nhiều lần nhất và số tiền nhiều nhất. Lợi dụng
chức vụ được giao, Kiên đã tự gây khó khăn cho các DN, buộc họ phải chi tiền
theo mức mà Kiên yêu cầu mới được Bộ Y tế cấp phép chuyến bay.
Từ tháng 2 đến tháng 12-2021, Kiên đã nhận hối lộ 253 lần với tổng số tiền
42,6 tỉ đồng. Đại diệnVKSđãđềnghịmức án tửhìnhnhưngHĐXXxét thấy trong
quá trình truy tố, xét xử, Kiên thay đổi lời khai, thành khẩn khai báo, ăn năn
hối cải; đã khắc phục hơn 42 tỉ đồng nên tuyên phạt Kiênmức án chung thân.
HĐXX sơ thẩm đánh
giá đây là vụ án đặc biệt
nghiêm trọng, xảy ra tại
nhiều bộ, ngành. Các bị
cáo lợi dụng vị trí công
tác nhũng nhiễu, gây khó
khăn, buộc doanh nghiệp
chi tiền “bôi trơn”.
Trong suốt quá trình diễn ra phiên tòa sơ thẩm, bị cáo
Hoàng Văn Hưng đều “ngẩng cao đầu” kêu oan và luôn phủ
nhận mọi cáo buộc của cơ quan tố tụng. Thậm chí nói lời sau
cùng trước khi tòa nghị án, bị cáo này còn mạnh miệng cho
rằng sẽ hy sinh cả mạng sống của mình để kêu oan cho bằng
được.
Theo dõi phiên tòa sơ thẩm, nghe khẩu khí của Hưng, có
không ít người còn ngợi khen và tung hô bản lĩnh của bị cáo
này. Tuy nhiên, trong nhận định của các kiểm sát viên giữ
quyền công tố tại tòa, thái độ của anh ta thể hiện một điều khá
thống nhất: Không trung thực và tráo trở.
Là người có trình độ, nghiệp vụ và kinh nghiệm điều tra, từ
khi bị bắt, Hưng chỉ khai nhỏ giọt, theo kiểu điều tra viên/kiểm
sát viên biết tới đâu thì anh ta khai tới đó nhưng theo hướng
ngụy biện, giải thích chứ không phải thừa nhận.
Điển hình, khi mới bị bắt, Hưng không thừa nhận bất cứ
hành vi nào, đồng thời anh ta khai không nhận bất cứ tài liệu
và lợi ích vật chất gì từ Nguyễn Thị Thanh Hằng (Công ty
Bluesky) và cựu phó giám đốc Công an TP Hà Nội Nguyễn
Anh Tuấn - người bị cáo buộc môi giới hối lộ từ Hằng cho
Hưng. Đến khi được thông báo có dữ liệu camera việc anh
ta nhận chiếc cặp khóa số, anh ta mới thừa nhận là có nhận
chiếc cặp này nhưng khai trong cặp chỉ là bốn chai rượu
vang, không phải tiền đô...
Còn nhớ khi tòa đang xử sơ thẩm vụ án, tình tiết chiếc cặp
khóa số chứa 450.000 USD hay chứa bốn chai rượu vang trở
thành trend, thành đề tài bàn luận dữ dội cả ngoài đời lẫn trên
mạng xã hội. Nhiều người cho rằng không ai biếu/tặng bốn
chai rượu vang mà lại cẩn thận đến mức, bí mật đến mức phải
bỏ nó vào chiếc cặp khóa số cho rườm rà, lạ lẫm. Cũng có
người cho rằng không loại trừ đó là bốn chai rượu vang, nhất
là khi không ai trực tiếp chứng kiến/nhìn thấy trong chiếc cặp
khóa số thật sự có chứa đựng 450.000 USD…
Trong khi trà dư tửu hậu, người ta dẫn tích xưa và đưa ra
câu nói mà dân gian hay biện dẫn: “Trời biết, đất biết, ông
biết, tôi biết; sao nói rằng không ai biết?”. Thực ra trong câu
chuyện chiếc cặp khóa số này, không chỉ là “trời biết, đất
biết…” mà căn cứ vào lời khai của ba bị cáo khác, căn cứ vào
nhiều dữ liệu, chứng cứ liên quan, cơ quan tố tụng cho rằng
đủ cơ sở để kết luận Hưng đã nhận 450.000 USD. Cùng với
350.000 USD mà Hưng đã nhận trước đó, cơ quan tố tụng quy
kết Hưng nhận tổng cộng 800.000 USD (tương đương 18,8 tỉ
đồng).
Sau khi bị tuyên phạt mức án tù chung thân, bị cáo Hưng
vẫn tiếp tục kêu oan trong đơn kháng cáo. Thế rồi trước ngày
tòa xử phúc thẩm, có lẽ trực giác của một cựu điều tra viên
cao cấp đã mách bảo rằng với chứng cứ ấy thì dẫu có dành cả
đời để kêu oan cũng không thể nào thay đổi được bản chất và
sự thật khách quan khi chính anh ta đã trót nhúng chàm. Có lẽ
vì vậy mà Hưng đã thay đổi suy nghĩ, đã quyết định nhận tội
và tác động đến người thân, gia đình khắc phục toàn bộ hậu
quả, đồng thời bị cáo này cũng thay đổi nội dung kháng cáo từ
kêu oan sang xin giảm nhẹ hình phạt.
Với việc thay đổi này, khả năng rất cao là Hưng sẽ được
xem xét giảm án. Cụ thể, với việc thừa nhận toàn bộ hành vi
phạm tội, thể hiện sự ăn năn hối cải thì theo Công văn 174
ngày 31-8-2023 của TAND Tối cao, rất có thể Hưng sẽ được
tòa phúc thẩm xem xét cho hưởng tình tiết người phạm tội
thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải theo điểm s khoản 1 Điều
51 BLHS năm 2015. Ngoài ra, với việc gia đình bị cáo Hưng
nộp lại toàn bộ số tiền 18,8 tỉ đồng, Hưng còn có thể hưởng
tình tiết giảm nhẹ theo điểm b khoản 1 Điều 51 BLHS (người
phạm tội tự nguyện sửa chữa, bồi thường thiệt hại hoặc khắc
phục hậu quả).
Như đã nói, với việc có thêm hai tình tiết giảm nhẹ, có khả
năng Hưng sẽ được HĐXX phúc thẩm TAND Cấp cao tại Hà
Nội xem xét giảm án. Hưng đã bị tòa sơ thẩm phạt tù chung
thân nên nếu được giảm án thì hình phạt sẽ là tù có thời hạn.
Có một tình tiết đáng chú ý là bị cáo Hưng có đơn xin được
xét xử phúc thẩm vắng mặt. Không ít người bình luận về sự
xin vắng mặt này. Song về nguyên tắc, một khi bị cáo thay đổi
nội dung kháng cáo, thay đổi toàn bộ lời khai so với tại phiên
tòa sơ thẩm… thì khả năng rất cao bị cáo vẫn phải có mặt để
tòa làm rõ.
Dẫu có hơi muộn nhưng quay đầu là bờ. Chúng ta cùng chờ
phán quyết từ phiên tòa phúc thẩm.
THIỆN TÂM
Vụ“chiếc cặpđựng4chai
rượuvang”:Quayđầulàbờ!
cấp phúc thẩm giảm nhẹ, xem xét bối
cảnh thực hiện hành vi phạm tội, mức
độ hậu quả của hành vi vi phạm…
Hai bị cáoNguyễnThị ThanhHằng
và Lê Hồng Sơn đề nghị tòa buộc bị
cáo Hoàng Văn Hưng trả lại số tiền
lừa đảo hơn 18,8 tỉ đồng.
Phải chi tiền để được cấp
phép chuyến bay giải cứu
Tại phiên tòa sơ thẩm, HĐXX
nhận định: Lợi dụng chủ trương tổ
chức các chuyến bay đưa công dân
Việt Nam từ nước ngoài về nước để
phòng, chống dịch COVID-19, từ
tháng 9-2020 đến tháng 12-2022, 25
bị cáo đã lợi dụng chức vụ, quyền
hạn, nhiệm vụ được giao nhận hối lộ
gần 165 tỉ đồng và lợi dụng chức vụ,
quyền hạn trong khi thi hành công
vụ, gây thiệt hại hơn 10,4 tỉ đồng.
23 bị cáo là đại diện doanh nghiệp
(DN) đưa hối lộ hơn 226,7 tỉ đồng;
bốn bị cáo môi giới hối lộ số tiền
hơn 74,4 tỉ đồng và hai bị cáo lừa
đảo chiếm đoạt số tiền 24,5 tỉ đồng.
Cụ thể, trong quá trình xin cấp phép
chuyến bay, các DN gặp khó khăn,
bị từ chối cấp phép hoặc không được
trả lời. Một số được cấp phép nhưng
nhận được văn bản cấp phép muộn,
sát thời điểm bay dẫn đến không tổ
chức được chuyến bay hoặc bị thua lỗ.
Từ đó, nhiều DN chủ động liên hệ
để đặt vấn đề nhờ hỗ trợ, giúp đỡ tạo
điều kiện xin cấp phép với tần suất
bay và số lượng khách mỗi chuyến
bay nhiều hơn.
Trước và sau các chuyến bay, các
DN phải đưa tiền với danh nghĩa cảm
ơn. Tuy nhiên, số tiền cảm ơn đều
dựa trên số chuyến bay, lượng khách
về nước, cân đối với lợi ích của DN
và mong muốn được các công chức
trên tạo điều kiện cho các chuyến
bay tiếp theo…
HĐXX đánh giá đây là vụ án đặc
biệt nghiêm trọng, xảy ra tại nhiều
bộ, ngành. Các bị cáo lợi dụng vị trí
công tác nhũng nhiễu, gây khó khăn,
tạo ra cơ chế “xin-cho”, buộc DN chi
tiền “bôi trơn”. Trong số này có cả
người giữ chức vụ cao, quan trọng.•
