6
Pháp luật
&
cuộc sống -
Thứ Hai 22-1-2024
65 điều khoản giao Chính phủ quy định chi tiết
10 điểmmới
đáng chú ý
của Luật Đất
đai sửa đổi
Cấp sổ hồng cho đất không có giấy tờ trước
ngày 1-7-2014, bổ sung các trường hợp
Nhà nước thu hồi đất… là những điểm
mới nổi bật của Luật Đất đai (sửa đổi).
ĐỨCMINH
L
uật Đất đai (sửa đổi) vừa được
Quốc hội thông qua gồm 16
chương và 260 điều; nhiều hơn
2 chương, 48 điều so với Luật Đất
đai năm 2013, có hiệu lực từ ngày
1-1-2025, trừ quy định về hoạt
động lấn biển, việc lập, phê duyệt
quy hoạch sử dụng đất (SDĐ) và
nội dung sửa đổi Luật Lâm nghiệp.
Khi được hỏi luật lần này có bao
nhiêu điểmmới, mang tính đột phá
để tháo gỡ vướng mắc, bất cập trên
thực tế, đại diện Ủy ban Kinh tế, cơ
quan chủ trì thẩm tra và chỉnh lý dự
thảo, cho biết “nếu liệt kê chi ly thì
có hàng trăm điểm mới”.
Trong số đó,
Pháp Luật TP.HCM
xin được điểm lại 10 điểmmới đáng
chú ý nhất của Luật Đất đai (sửa đổi).
1. Cấp sổ hồng cho đất
không có giấy tờ trước
ngày 1-7-2014
Luật Đất đai (sửa đổi) dành Điều
138 quy định cụ thể việc cấp giấy
chứng nhận quyền SDĐ, quyền sở
hữu tài sản gắn liền với đất (còn gọi
là sổ hồng) đối với trường hợp hộ
gia đình, cá nhân đang SDĐ không
có giấy tờ về quyền SDĐmà không
vi phạm pháp luật về đất đai, không
thuộc trường hợp đất được giao
không đúng thẩm quyền.
Quy định này chia ba trường
hợp cụ thể được cấp sổ hồng với
đất không có giấy tờ, thay vì xem
xét cấp sổ hồng cho đất sử dụng ổn
định từ trước ngày 1-7-2004 như
Điều 101 Luật Đất đai năm 2013
hiện nay, gồm:
Thứ nhất, hộ gia đình, cá nhân
SDĐ trước ngày 18-12-1980, nay
được UBND cấp xã nơi có đất xác
nhận không có tranh chấp.
Thứ hai, hộ gia đình, cá nhân
SDĐ từ ngày 18-12-1980 đến trước
ngày 15-10-1993, nay được UBND
cấp xã nơi có đất xác nhận không
có tranh chấp.
Thứ ba, hộ gia đình, cá nhân SDĐ
từ ngày 15-10-1993 đến trước ngày
1-7-2014, nay được UBND cấp
xã nơi có đất xác nhận không có
tranh chấp.
Đáng chú ý, luật bổ sung hai quy
định mới hoàn toàn so với Luật Đất
đai năm 2013. Cụ thể, Điều 139 quy
“Nếu liệt kê chi ly thì có
hàng trăm điểmmới”
- đại diện Ủy ban Kinh
tế cho biết khi được hỏi
về số điểmmới của Luật
Đất đai (sửa đổi).
Tại cuộc họp báo sau khi Luật Đất đai (sửa đổi) được thông qua, Ủy viên
thường trực Ủy banKinh tế PhanĐứcHiếu chohay thống kê sơbộ có khoảng
65 điều khoản giao Chính phủ quy định chi tiết và Chính phủ sẽ phải ban
hành nghị định hướng dẫn.
“Chúng tôi mong Chính phủ ngay sau đây sớm có kế hoạch cụ thể triển
khai thi hành Luật Đất đai (sửa đổi) nên xác định chính xác số nghị định
phải ban hành, cơ quan nào chủ trì, tham mưu soạn thảo” - ông Hiếu nói.
Bên cạnh đó, ông Hiếu cũng có những giải đáp liên quan đề xuất áp thuế
cao với người có nhiều tài sản nhà đất. ÔngHiếu cho rằng đề xuất này nhằm
hướng đến nâng cao hiệu quả SDĐ. Để thực hiện mục tiêu này thì không
phải chỉ mình Luật Đất đai mà đòi hỏi phải có sự thay đổi nhiều chính sách,
ví dụ chính sách về thuế.
“NộidungnàynằmtrongnhómchínhsáchtănghiệuquảSDĐnhưnglạikhông
Ông PhanĐức
Hiếu, Ủy viên
thường trực Ủy
ban Kinh tế.
thuộcphạmviđiềuchỉnhcủaLuậtĐấtđaimàthuộclĩnhvựcthuế.Tôicũngmong
chínhsáchvềthuếnóichung,trongđócóchínhsáchvềthuếliênquanđếnviệcSDĐsẽ
góp phần nâng
cao hiệu quả SDĐ,
đúngnhưmộttrong
những mục tiêu
sửa Luật Đất đai
lầnnàyđề ra”- ông
Hiếu cho hay.
định việc giải quyết đối với trường
hợp hộ gia đình, cá nhân SDĐ có vi
phạm pháp luật đất đai trước ngày
1-7-2014.
Tại báo cáo giải trình, tiếp thu,
chỉnh lý dự thảo, Ủy ban Thường
vụ Quốc hội nhấn mạnh với các
trường hợp có vi phạm pháp luật về
đất đai, việc cấp giấy chứng nhận
quyền SDĐ, quyền sở hữu tài sản
gắn liền với đất phải thông qua quy
trình, thủ tục chặt chẽ, công khai,
minh bạch, bảo đảm các điều kiện
theo quy định tại điều này và các điều
khác, pháp luật khác có liên quan.
Quy định còn lại liên quan đến
việc cấp sổ hồng với đất cho hộ gia
đình, cá nhân đang SDĐ được giao
không đúng thẩmquyền (Điều 140).
2. Không lập bản đồ
kế hoạch SDĐ hằng năm
cấp huyện
Liên quan đến quy định về quy
hoạch, kế hoạch SDĐ (Chương V),
Luật Đất đai (sửa đổi) được hoàn
thiện theo hướng đổi mới quy trình,
nội dung, phương pháp lập quy
hoạch, kế hoạch SDĐ.
Trong đó, tăng cường công khai,
minh bạch, sự thamgia của người dân
trong công tác lập quy hoạch SDĐ
thông qua việc tổ chức lấy ý kiến.
Để bảo đảm việc lấy ý kiến tránh
hình thức, luật sửa đổi quy định cụ
thể nguyên tắc, nội dung, đối tượng,
thời gian, trách nhiệm giải trình, tiếp
thu, công bố việc giải trình, tiếp thu
đối với từng cấp quy hoạch.
Cụ thể, cơ quan lập quy hoạch
có trách nhiệm chủ trì lấy ý kiến
của các tổ chức, cơ quan, cộng
đồng, cá nhân có liên quan bằng
nhiều hình thức; đồng thời phải có
trách nhiệm tổng hợp, tiếp thu, giải
trình các ý kiến về quy hoạch, kế
hoạch và phải công bố công khai
trên trang thông tin điện tử của cơ
quan lập quy hoạch một cách đầy
đủ, chính xác…
Một nội dung đáng chú ý khác là
Luật Đất đai (sửa đổi) được chỉnh
lý, hoàn thiện theo hướng không
quy định bản đồ kế hoạch SDĐ
hằng năm cấp huyện. Thay vào đó,
chỉ xây dựng và cập nhật dữ liệu
kế hoạch SDĐ hằng năm cấp huyện
vào cơ sở dữ liệu quốc gia về đất
đai được quy định.
Đồng thời, quy định trong kế
hoạch SDĐ hằng năm cấp huyện
có danh mục các công trình, dự án
dự kiến thực hiện trong năm; diện
tích đất để đấu giá quyền SDĐ,
các dự án thu hồi đất trong năm,
dự án tái định cư, đất sản xuất dự
kiến bồi thường cho người có đất
bị thu hồi…
Một điểm mới nữa là Luật Đất
đai (sửa đổi) đẩy mạnh phân cấp,
phân quyền trong thực hiện quyền
đại diện chủ sở hữu toàn dân về
đất đai, thống nhất quản lý theo
hướng nâng cao trách nhiệm của
địa phương và kiểm tra, giám sát,
kiểm soát chặt chẽ của Trung ương;
đồng thời giảm đầu mối, giảm trung
gian, gắn với cải cách hành chính,
giảm phiền hà, tiêu cực.
Cùng với đó là việc giảm đầu mối
trung gian trong giao đất, cho thuê
đất tại khu kinh tế, khu công nghệ
cao, cảng hàng không, sân bay. Tập
trung cải cách thủ tục hành chính,
đơn giản hóa, minh bạch thủ tục
hành chính để người dân thuận tiện
trong quá trình thực hiện thủ tục.
3. 31 trường hợp
Nhà nước thu hồi đất
thực hiện dự án phát triển
kinh tế - xã hội
Luật Đất đai (sửa đổi) vừa được
thông qua quy định Nhà nước thu
hồi đất trong trường hợp “thật cần
thiết” để thực hiện dự án phát triển
kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia,
công cộng.
Điều luật này liệt kê 31 trường hợp
cụ thể Nhà nước thu hồi đất, đồng
thời thêm một điều khoản “quét”
quy định trường hợp thu hồi đất để
thực hiện dự án, công trình vì lợi ích
quốc gia, công cộng không thuộc 31
trường hợp quy định tại điều này,
Quốc hội sẽ sửa đổi, bổ sung các
trường hợp thu hồi đất theo trình
tự, thủ tục rút gọn.
Cụ thể, Nhà nước thu hồi đất để
thực hiện các dự án xây dựng công
trình giao thông; công trình thủy lợi;
công trình cấp nước, thoát nước;
công trình xử lý chất thải; công trình
năng lượng, chiếu sáng công cộng;
công trình dầu khí; công trình hạ
tầng bưu chính, viễn thông, công
nghệ thông tin.
Nhà nước có thể thu hồi đất để
xây dựng chợ dân sinh, chợ đầu
mối; công trình tín ngưỡng - tôn
giáo; xây dựng khu vui chơi, giải
trí công cộng, sinh hoạt cộng đồng;
xây dựng trụ sở, văn phòng đại diện
cơ quan Đảng, cơ quan nhà nước, tổ
chức chính trị - xã hội; xây dựng cơ
sở ngoại giao…
Hay thu hồi để xây dựng cơ sở văn
hóa, di tích lịch sử - văn hóa, danh
lam thắng cảnh; cơ sở y tế, cơ sở dịch
vụ xã hội, cơ sở giáo dục, đào tạo, cơ
sở thể dục, thể thao được Nhà nước
thành lập hoặc cho phép hoạt động;
thực hiện dự án nhà ở xã hội, nhà
ở cho lực lượng vũ trang nhân dân,
trừ trường hợp thỏa thuận về nhận
quyền SDĐ; dự án nhà ở công vụ;
dự án đầu tư cải tạo, xây dựng lại
nhà chung cư, trừ trường hợp chủ sở
hữu nhà chung cư thỏa thuận chuyển
nhượng quyền SDĐ cho chủ đầu tư
để thực hiện dự án; thực hiện dự án
khu công nghiệp, cụm công nghiệp;
khu công nghệ cao…
Nhà nước cũng thu hồi đất trong
các trường hợp khác như thực hiện
hoạt động lấn biển; dự án vùng phụ
cận các điểm kết nối giao thông và
các tuyến giao thông có tiềm năng
phát triển; dự án đầu tư xây dựng
khu đô thị có công năng phục vụ
hỗn hợp, đồng bộ hệ thống hạ tầng
kỹ thuật, hạ tầng xã hội với nhà ở
theo quy định của pháp luật về xây
dựng để xây dựng mới hoặc cải tạo,
chỉnh trang đô thị; dự án khu dân
cư nông thôn; nghĩa trang, nhà tang
lễ, cơ sở hỏa táng, cơ sở lưu giữ tro
cốt; các dự án đã được Quốc hội,
Thủ tướng Chính phủ chấp thuận,
quyết định chủ trương đầu tư…
Trên số báo ngàymai (23-1),
Pháp
Luật TP.HCM
sẽ tiếp tục giới thiệu
những điểmmới khác của Luật Đất
đai (sửa đổi).•
Đại biểuQuốc hội bấmnút thông qua Luật Đất đai (sửa đổi). Ảnh: QH
