7
Pháp luật
&
cuộc sống -
Thứ Tư21-2-2024
Mỗi nghề là một loại kinh nghiệm
Việc quy định thời gian đào tạo nghề công chứng là sáu tháng (hiện nay
được miễn, chỉ tham gia khóa bồi dưỡng nghề công chứng ba tháng), thời
gian tập sự là 12 tháng (hiện nay là sáu tháng) cho các đối tượng đặc thù
như luật sư, kiểm sát viên… là cần thiết, vì:
Thứ nhất, kỹ năng nghề công chứng với kỹ năng nghề luật sư, thẩmphán,
kiểm sát viên… có nhiều điểm khác nhau. Chẳng hạn, CCV sử dụng các kỹ
năng hỏi, nhận dạng chữ viết, con dấu... để xác định được chính xác phạm
vi yêu cầu công chứng, chủ thể, năng lực hành vi dân sự, sự tự nguyện thỏa
thuận giao dịch... Còn luật sư sử dụng các kỹ năng hỏi, viết, tranh luận... để
chứng minh cho yêu cầu giải quyết vụ việc của khách hàng là đúng.
Thứ hai, xuất phát từ chức năng xã hội của CCV là đảm bảo an toàn pháp
lý cho các bên tham gia giao dịch, phòng ngừa những tranh chấp (Điều 3
dự thảo; Điều 3 Luật Công chứng 2014).
Chính vì vậy, cho dù đã là luật sư hay thẩmphán... thì cũng cần phải được
đào tạo bài bản và trải qua thời gian tập sự cần thiết trước khi trở thành CCV
để phòng ngừa tranh chấp; góp phần bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của
cá nhân, tổ chức; ổn định và phát triển kinh tế - xã hội.
Luật sư
NGUYỄN PHƯỚC VẸN
,
Đoàn Luật sư TP.HCM
Người dân tới văn phòng công chứng làmhồ sơ. Ảnh: HỮUĐĂNG
Đề xuất nhiều tiêu chuẩn mới
khi bổ nhiệm công chứng viên
Dự thảo Luật Công chứng (sửa đổi) đã giảmbớt thời gian công tác pháp luật để bổ nhiệm công chứng viên
từ nămnămxuống ba năm…
HỮUĐĂNG
V
ừa qua, tại phiên họp chuyên
đề xây dựng pháp luật tháng
1-2024 (ngày 9-2), Chính phủ
cho biết cơ bản thống nhất phạm
vi điều chỉnh và các nội dung cơ
bản của dự thảo Luật Công chứng
(sửa đổi) do Bộ Tư pháp chủ trì
soạn thảo.
Chính phủ yêu cầu Bộ Tư pháp
tiếp tục nghiên cứu, chỉnh lý, hoàn
thiện dự án luật với nhiều yêu cầu
cụ thể, trong đó có việc rà soát các
quy định nhằm nâng cao chất lượng
công chứng viên (CCV).
“Siết” tiêu chuẩn trở
thành CCV với luật sư,
thẩm phán…
Trước đó, theo dự thảo Luật
Công chứng (sửa đổi) do Bộ Tư
pháp công bố ngày 21-12-2023,
một trong những điểm mới đáng
chú ý là điều kiện bổ nhiệm CCV,
đào tạo nghề công chứng và thời
gian tập sự hành nghề công chứng.
Cụ thể, dự thảo luật đã bãi bỏ quy
định một số đối tượng đặc biệt như
thẩm phán, kiểm sát viên, điều tra
viên, luật sư đã có thời gian làm
việc/hành nghề từ năm năm trở
lên chỉ cần học lớp bồi dưỡng nghề
công chứng ba tháng, được miễn
đào tạo nghề công chứng. Thay
vào đó, dự thảo luật đã quy định
những đối tượng đặc biệt này phải
học khóa đào tạo nghề công chứng
là sáu tháng.
Dự thảo cũng quy định thống nhất
về thời gian tập sự hành nghề công
chứng là 12 tháng đối với tất cả đối
tượng tập sự (quy định hiện hành
các đối tượng như thẩm phán, kiểm
sát viên... chỉ cần tập sự sáu tháng).
Đáng chú ý, quy định về tiêu
chuẩn bổ nhiệm CCV cũng được
sửa đổi theo hướng giảm thời gian
công tác pháp luật từ năm năm trở
lên sau khi đã có bằng cử nhân luật
xuống còn ba năm.
Dự thảo luật cũng đã sửa đổi, bổ
sung liên quan đến thẩm quyền,
trách nhiệm của CCV.
Cụ thể, bổ sung thẩm quyền cho
CCV được chứng thực chữ ký,
chứng thực điểm chỉ trong giấy tờ,
văn bản, chứng thực chữ ký người
dịch thay cho các phòng Tư pháp
cấp huyện.
Bổ sung quy định UBND cấp tỉnh
có quyền quyết định chuyển giao việc
chứng thực hợp đồng, giao dịch từ
phòng Tư pháp, UBND cấp xã sang
tổ chức hành nghề công chứng đối
với những địa bàn cấp huyện đã phát
triển được tổ chức hành nghề công
chứng (điểm e khoản 1 Điều 71).
Những quy định mới nêu trên
được cho vừa đẩy mạnh phát triển
Luật sư, thẩm phán
cũng phải tập sự hành
nghề công chứng 12
tháng như những đối
tượng khác, thay vì chỉ
sáu tháng như hiện nay.
hoạt động công chứng, vừa giảm tải
gánh nặng về công việc, biên chế,
ngân sách cho các cơ quan hành
chính nhà nước cấp huyện, cấp xã.
Đưa nhiều hoạt động
về đúng với bản chất
Trao đổi với
Pháp Luật TP.HCM
,
CCVĐào DuyAn (Hà Nội) cho biết
Luật Công chứng quy định CCV
được phép công chứng bản dịch.
Tuy nhiên, thủ tục này đòi hỏi sự
chặt chẽ, quy trình phức tạp, trách
nhiệm cao và chi phí cao.
Qua quá trình thực thi nhận thấy
việc xác định bản dịch thuộc phạm
vi công chứng không còn phù hợp
mà thuộc phạm vi chứng thực -
chứng thực chữ ký người dịch sẽ
đúng với bản chất của công việc này
hơn, đơn giản hóa quy trình thủ tục,
giúp giảm chi phí cho người dân,
phù hợp với nhu cầu của xã hội,
bảo đảm tính thống nhất về giá trị
pháp lý của bản dịch.
“Việc bổ sung các quyền hạn nêu
trên (chứng thực chữ ký người dịch
thay cho các phòng Tư pháp cấp
huyện - PV) của CCV không phải
là chuyển giao việc từ cơ quan nhà
nước sang các tổ chức hành nghề
công chứngmà những công việc này
các cơ quan nhà nước vẫn có thẩm
quyền thực hiện, hai bên làm song
song” - ông An chia sẻ.
Đánh giá về quy định cho phép
UBND cấp tỉnh quyết định chuyển
giao việc chứng thực hợp đồng, giao
dịch từphòngTưpháp,UBNDcấpxã
sang tổ chức hành nghề công chứng
đối với những địa bàn cấp huyện đã
phát triển được tổ chức hành nghề
công chứng, ôngAn cho biết đây là
điểmmới được đưa vào luật, quyđịnh
này đã luật hóa một số điểm trong
Nghị quyết 172/2020 của Chính phủ
về định hướng phát triển nghề công
chứng đến năm 2030.
Hoạt động chứng thực giao dịch
theoNghị định 23/2015 qua quá trình
thực thi có những điểm trùng lặp với
hoạt động công chứng. Bản chất đây
là nghiệp vụ công chứng, cần được
thực hiện bởi CCV. Việc chuyển giao
này sẽ giúp cho hoạt động này được
thực hiện đúng với bản chất, bởi
những người có đầy đủ chuyênmôn,
nhằm giảm tải cho các cơ quan hành
chính, đồng thời bảo đảm tính thống
nhất về giá trị pháp lý khi chứng nhận
các giao dịch dân sự.
Về điều kiện bổ nhiệm CCV và
đào tạo nghề công chứng trong dự
thảo, CCVĐàoDuyAn cho rằng việc
sửa đổi luật sẽ phải căn cứ vào thực
tiễn. Ở giai đoạn đầu, khi số lượng
CCV còn ít, điều kiện về đào tạo và
bổ nhiệm CCV được quy định để
đáp ứng nhu cầu phát triển của nghề
công chứng trong điều kiện nghề này
được xã hội hóa.
Tuy nhiên, giai đoạn hiện nay cần
nâng cao chất lượng của đội ngũCCV
và chất lượng hoạt động của các tổ
chức hành nghề công chứng. Do vậy,
các điều kiện về đào tạo và bổ nhiệm
cần phải được điều chỉnh. Thêm hay
bớt điều kiện gì cần căn cứ vào các
báo cáo đánh giá việc thực thi Luật
Công chứng trong thời gian vừa qua.
“Tôi cho rằng việc quy định bắt
buộc phải học khóa đào tạo nghề
thay vì bồi dưỡng nghiệp vụ ba tháng
cũng như quy định chặt chẽ hơn về
thời gian tập sự là cần thiết để bảo
đảm chất lượng CCV” - CCV Đào
Duy An nói.
Ông An cũng chia sẻ tham khảo
kinh nghiệm của các quốc gia khác
trong Liên minh công chứng Latinh
như Pháp, Đức, Uzbekistan... điều
kiện để trở thành CCV đều cao và
yêu cầu về thời gian tham gia hoạt
động hành nghề.
Ví dụ ở Đức, CCV phải tập sự
hai năm. Tại Việt Nam quy định
thời gian công tác pháp luật ba năm
hay năm năm không phải là vấn
đề quan trọng, quan trọng là CCV
cần có thời gian hoạt động thực tế.
Thực tế cho thấy những người đã
có thời gian làm việc thực tế tại
các tổ chức hành nghề công chứng
(thư ký nghiệp vụ, trợ lý CCV) có
kết quả khá tốt trong các kỳ thi kết
thúc tập sự.•
Giảm thời gian công tác pháp luật là hợp lý
Việc giảm thời gian công tác pháp luật từ năm năm xuống ba năm để bổ
nhiệmCCV là hợp lý, vì quá trình từ khimột người cóbằng cửnhân luật đến khi
đăng ký đào tạo, tập sự hành nghề công chứng và thi kết thúc tập sự đã phải
trả qua quá trình làmcông tác pháp luật thực tế tươngđối dài (khoảnghơnhai
năm: 12 tháng đào tạo nghề, 12 tháng tập sự hành nghề).
Hơn nữa, hiện nay tiêu chí có kinh nghiệm công tác pháp luật không phải
là tiêu chí duy nhất dựa vào đó để đánh giá chất lượng CCV sau khi được bổ
nhiệmmà còn nhiều tiêu chí, điều kiện khác. Quan trọng nhất vẫn là tích cực
va chạm với thực tiễn và thời gian tập sự hành nghề nghiêm túc.
Cạnh đó, việc quy định giảm thời gian công tác pháp luật để bổ nhiệmCCV
cũng tạođiều kiện cho nhữngngười theo và học nghề công chứngđược hành
nghề, góp phần phát triển cả về chất và lượng đội ngũ CCV.
Đối với việcquyđịnhmột sốchủ thểđặcbiệt khi họcnghề côngchứngbuộc
phải học lớp đào tạo nghề công chứng và tập sự 12 tháng sẽ giúp cho các đối
tượngnàycóđủ thời gian tiếpcận thực tếvới nghềcôngchứngđể rèn luyện, áp
dụng những kiến thức, kỹ năng đã được trang bị trong quá trình đào tạo nghề
vào thực tiễn, chuẩn bị đầy đủ cho quá trình hành nghề công chứng sau này.
Luật sư
TRẦNVĂN GIỚI
,
Đoàn Luật sư TP.HCM
