3
Thời sự -
ThứBa23-4-2024
THÁI NGUYÊN
N
hiên liệu hàng không bền vững
(SAF) được hiểu là nhóm các
loại nhiên liệu hàng không không
dựa vào hóa thạch có thể giảm phát
thải carbon. SAF được thiết kế để thân
thiện với môi trường, có khả năng kinh
tế và được xã hội chấp nhận.
Nguồn nhiên liệu này được sản xuất từ
các nguồn tài nguyên bền vững như dầu
thải (bao gồm dầu ăn đã sử dụng), sinh
khối không dùng để làm thức ăn (như
phụ phẩm nông nghiệp và sinh khối gỗ),
thậm chí là rác thải đô thị. Những loại
nhiên liệu này có thể được sử dụng mà
không cần chỉnh sửa động cơ máy bay
hay cơ sở hạ tầng phân phối nhiên liệu.
Từ đầu thập niên 2000, SAF đã được
nghiên cứu và đến năm2008, chuyến bay
thương mại đầu tiên (Virgin Atlantic)
từ London đến Amsterdam, sử dụng
hỗn hợp dầu dừa và dầu babassu với
80% nhiên liệu máy bay thông thường.
Năm 2011, được sự chấp thuận của
Hiệp hộiMỹ về kiểm tra vật liệu (ASTM)
cho phép sử dụng hỗn hợp SAF lên đến
50%. Năm 2011, Air Granxe thực hiện
chuyến bay từ Paris đếnAmsterdam sử
dụng hỗn hợp SAF 50%. Năm 2021,
hơn 350.000 chuyến bay sử dụng SAF.
ATAđặt mục tiêu “net zero” cho ngành
hàng không đến năm 2050.
Sẽ có chuỗi cung ứng SAF
và chứng nhận
Chuyên gia về lĩnh vực hàng không
đến từ Bỉ - chuyên thiết kế, xây dựng,
vận hành hệ thống cơ sở hạ tầng tiếp
nạp nhiên liệu tại các cảng hàng không
cho rằng: Để đảm bảo SAF đáp ứng
tiêu chí bền vững, các hệ thống chứng
nhận, kiểm soát việc tuân thủ các yêu
cầu dọc theo chuỗi cung ứng SAF được
thực hiện trong toàn bộ vòng đời, tức
là kiểm soát từ nhà cung cấp nguyên
liệu cho đến khâu pha trộn, phát thải.
Theo đó, nguồn nguyên liệu của SAF
cần đảm bảo nguồn nguyên liệu tuân thủ
các yêu cầu, tiêu chuẩn khắt khe về phát
triển bền vững. Chuỗi cung ứng nguyên
liệu và SAF cũng được truy xuất nguồn
gốc nguyên liệu bền vững thông qua
chuỗi SAF. Cuối cùng là lượng phát thải
trong toàn bộ vòng đời của SAF - cần
xác định được lượng giảm thải của sản
phẩm SAF cuối cùng.
Điểm đặc biệt là có khả năng truy
nguồn để có thể theo dõi các sản phẩm
và nguyên liệu thông qua chuỗi cung
ứng nhưng cũng có thể cho biết sản
phẩm được làm từ gì và chúng đã được
xử lý như thế nào.
Chuỗi hành trình sản phẩm đề cập đến
quá trình chuyển giao, giám sát và kiểm
soát đầu vào và đầu ra cũng như các thông
tin cụ thể liên quan khi chúng di chuyển
trong chuỗi cung ứng. Điều này mang
lại sự tin cậy rằng một lô nguyên liệu,
sản phẩm được chuyển giao, giám sát và
kiểm soát trong toàn bộ chuỗi cung ứng.
Chứng nhận carbon và bền vững quốc
tế (ISCC) và Hội nghị bàn tròn về vật
Đã có chuyến bay sử dụng
nhiênliệuhàngkhôngbềnvững
Việt Nam sẽ có chuyến bay SAF đầu tiên
vào tháng 5-2024
Đại diện Vietnam Airlines chia sẻ dự kiến giữa tháng 5-2024, Vietnam Airlines sẽ
bay chuyến đầu tiên dùng SAF. Tuy nhiên, hãng này cũng cho biết còn phụ thuộc
vào nhà cung cấp nhiên liệu từ Singapore phản hồi thời gian đáp ứng nguồn SAF.
“Hãng sẽ tiếp tục triển khai các hoạt động hướng đến sự thân thiện với môi trường,
thân thiện với khí hậu, bảođảmcác hoạt động kinhdoanhbền vữngnhằmhướng tới
mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm2050”- đại diệnVietnamAirlines nhìn nhận.
Trao đổi với
Pháp Luật TP.HCM
, một chuyên gia hàng không đánh giá đầu tư vào
các máy bay tiết kiệm nhiên liệu sử dụng nhiên liệu sinh học, hướng tới khai thác
các chuyến bay zero carbon. Đây là các giải pháp bảo vệmôi trường, phát triển bền
vững của ngành hàng không.
PHONG ĐIỀN
ỞViệt Nam, TAPETCOnhận định vấn đề về nhiên liệu hàng không
bền vững đang gặpmột số khó khăn.
Việt Nam
thụ nhờ giảm số lượt xe bồn
với tải trọng lớn lưu thông
trong khu vực này.
Là đơnvị cókinhnghiệmđầu
tư, xây dựng và vận hành hiệu
quả hệ thống cung ứng nhiên
liệu hàng không, TAPETCO
đã tham gia đóng góp ý kiến
về chuyên môn, công nghệ
và quy hoạch tuyến ống trong
chuỗi cung ứng nhiên liệu hàng
không phục vụ hoạt động khai
thác tại Cảng hàng không quốc
tế Long Thành. Từ đó, nhằm
đảm bảo tuân thủ các quy định
hiện hành về kỹ thuật, chất
lượng nhiên liệu hàng không.
TAPETCOcũng làđơnvị đầu
tiên tại Việt Nam được chứng
nhận hệ thống quản lý và cơ
sở vật chất đáp ứng các yêu
cầu khắt khe theo các bộ tiêu
chuẩn của Chương trình chứng
nhận carbon và bền vững quốc
tế (ISCC). Cụ thể gồm chứng
nhận ISCCCORSIA(đáp ứng
các yêu cầu theo CORSIAcủa
ICAO); ISCCEU (đáp ứng các
yêu cầu về SAF theo RED II
của EU); ISCC PLUS (bộ tiêu
chuẩn dành cho thị trường tự
nguyện). Với các chứng nhận
đã đạt được, hiện TAPETCO
đã sẵn sàng các điều kiện để
tham gia vào chuỗi cung ứng
SAF toàn cầu.•
liệu sinh học bền vững (RSB) đã đưa ra
nhiều tiêu chuẩn chứng nhận để hỗ trợ thị
trường SAF rộng lớn hơn. Một số được
phê duyệt theo các quy định cụ thể, như
tiêu chuẩn ICAOCORSIAvàEUREDII,
tiêu chuẩn toàn cầu ISCCPLUS và RS…
Các doanh nghiệp trong chuỗi cung
ứng yêu cầu đánh giá bởi một cơ quan
chứng thực độc lập được công nhận
chính thức, theo các yêu cầu do hệ thống
chứng nhận đặt ra. Trường hợp đáp
ứng được các tiêu chí bền vững, doanh
nghiệp sẽ được cấp chứng chỉ xác nhận
việc tuân thủ các yêu cầu của hệ thống
chứng nhận. Chứng chỉ này cho phép
doanh nghiệp sản xuất SAF từ nguyên
liệu được chứng nhận phù hợp với các
yêu cầu về tính bền vững trong cùng hệ
thống chứng nhận.
Năm 2022, tại phiên toàn thể lần thứ
41 của Tổ chức Hàng không dân dụng
Quốc tế (ICAO), các cơ quan hàng không
đã cùng nhau cam kết về mục tiêu phát
thải bằng 0 vào năm 2050. Để đạt được
mục tiêu này, các viện nghiên cứu, các
hãng cung cấp nhiên liệu hàng không
đã tích cực đầu tư nghiên cứu các công
nghệ sản xuất SAF.
Tại
Singapore cũng đã có kế hoạch
yêu cầu tất cả chuyến bay khởi hành từ
đất nước này phải sử dụng SAF từ năm
2026 - nỗ lực đưa ngành hàng không
chuyển sang sử dụng nhiên liệu xanh
hơn. Quốc gia này cũng có kế hoạch
nâng lên 3%-5% vào năm 2030, tùy
theo sự phát triển toàn cầu, tính phổ biến
và mức độ áp dụng rộng rãi của SAF.
Lường trước bốn khó khăn
về SAF tại Việt Nam
ỞViệt Nam, TAPETCOnhận định vấn
đề SAF cũng đang gặp một số khó khăn.
Thứ nhất
là nguyên liệu đầu vào hạn
chế nguồn cung, hiện cũng đang sử dụng
cho ngành công nghiệp khác. Hơn hết
nguyên liệu đầu vào cũng cần sự bền
vững và chứng nhận.
Thứ hai
là phát triển chuỗi cung ứng:
Từ thu thập nguồn nguyên liệu đầu vào
đến sản xuất và phân phối tạo thành
chuỗi cung ứng phức tạp; cần nguồn
vốn rất lớn cho chuỗi.
Thứ ba
về thách thức kỹ thuật, chứng
nhận: Công nghệ pha chế phức tạp; chất
lượng đáp ứng tiêu chuẩn (DEF STAN
91-091 & ASTM standards); chứng
nhận đảm bảo việc vận hành.
Thứ tư
các quy định pháp lý: Mỗi khu
vực một quy định pháp lý; cần cập nhật
khung pháp lý cho việc áp dụng SAF.
SAF có thể giảm đáng kể phát thải
carbon của nhiên liệu hàng không. Chúng
được thiết kế để thân thiện hơn với môi
trường và có thể giảm lượng khí thải
CO
2
lên đến 80% trong suốt vòng đời
so với nhiên liệu máy bay thông thường.
Vì vậy, TAPETCO tiên phong trong
lĩnh vực hàng không bền vững, hướng tới
tương lai xanh hơn nên việc nỗ lực giảm
tác độngmôi trường, ủng hộ chính sách hỗ
trợ, cập nhật công nghệ trong ngành công
nghiệp nhiên liệu hàng không bền vững.
TAPETCO sẵn sàng đáp ứng, đào tạo và
phát triển nhân sự nhận diện của SAF.•
Tiêu điểm
Đểđảmbảoantoàntronghoạt
động cung ứng nhiên liệu hàng
không tại Việt Nam, Bộ GTVT
đã ban hành Thông tư 04/2018
quy định cụ thể các yêu cầu kỹ
thuật cho toàn bộ chuỗi cung
ứng nhiên liệu hàng không tại
Việt Nam. Bao gồm hệ thống
khonhiên liệuhàng không (kho
đầu nguồn, kho trung chuyển,
kho sân bay), phương tiện vận
chuyển, phương tiện tra nạp và
yêu cầu kỹ thuật đối với nhiên
liệu hàng không.
Sớm ban hành tiêu chuẩn nhiên liệu
hàng không bền vững ở Việt Nam
Với xu hướngmới, các cơ quan chức năng cần sớmban hành
tiêu chuẩn Việt Nam về SAF và các cơ chế pháp lý phù hợp. Từ
đó, nhằm tạo hành lang pháp lý cho các doanh nghiệp trong
việc ứng dụng công nghệ, kỹ thuật hiện đại để vận hành chuỗi
cung ứng SAF theo tiêu chuẩn quốc tế.
Bên cạnh đó là các kế hoạch để sẵn sàng cung ứng SAF cho
chuyến bay đi/đếnViệt Nam, đảmbảo đúng lộ trình chuyển đổi,
sử dụng SAF thay thế một phần trong nhiên liệu hàng không
từ năm 2027 theo chương trình hành động đã được Thủ tướng
Chính phủ ban hành theo Quyết định 876/ 2022.
Đồng thời, các doanh nghiệp cung ứng nhiên liệu hàng
không tại Việt Nam phải tuân thủ và đáp ứng đầy đủ các quy
định của Nhà nước về bảo đảmkỹ thuật nhiên liệu hàng không
trong toàn bộ chuỗi cung ứng từ kho đầu nguồn cho đến khi
tra nạp lên máy bay.
Vìvậy,CôngtyTAPETCOđãphốihợpvớiHộiđồngdoanhnghiệp
vì sựphát triểnbềnvững - LiênđoànThươngmại vàCôngnghiệp
Việt Nam(VCCI) (đơnvị hỗ trợkỹ thuật) tổ chức hội thảokhoahọc
“Nhiên liệu hàng không bền vững và giảm phát thải carbon trong
chuỗi cung ứng nhiên liệu hàng không”.
hội thảo nhằm thúc đẩy,
khuyến khích việc tiếp nhận ứng dụng công nghệ phù hợp, góp
phần chuyển đổi sang hàng không bền vững trong tương lai.
Mongmuốn thông qua hội thảo khoa học, các cơ quan chức
năng sớm ban hành tiêu chuẩn Việt Nam về SAF và các cơ chế
pháp lý phù hợp nhằm tạo hành lang pháp lý cho các doanh
nghiệp vận hành chuỗi cung ứng SAF theo tiêu chuẩn quốc tế.
Hội thảo với hai nội dung chính. Thứ nhất là phân tích các xu
hướng côngnghệ, kỹ thuậtmới và khả năngứngdụng SAF nhằm
mục tiêugiảmtácđộngmôi trườngmàngànhhàngkhônggây ra.
Thứ hai là phân tích, nghiên cứu các giải pháp xây dựng, vận
hành chuỗi cung ứng nhiên liệu hàng không đáp ứng đầy đủ
các quy định của Nhà nước về đảmbảo kỹ thuật nhiên liệu hàng
không và giải quyết các vấn đề về phát thải với mục tiêu “net
zero”mục tiêu phát thải ròng khí nhà kính về 0 vào năm 2050.
Công cuộc chuyển đổi năng lượng xanh của ngành hàng
không nói chung còn nhiều thách thức và các cơ quan quản lý
nhà nước cũng như doanh nghiệp đang rất nỗ lực để chung tay
thực hiện mục tiêu chống biến đổi khí hậu, hiện thực hóa mục
tiêu“net zero”vào năm 2050 của ngành hàng không Việt Nam.
Ông
LƯƠNG THẾ TÙNG
,
Tổng Giám đốc TAPETCO
Việt Nam
cũng đã
lường trước
nhiều khó
khăn khi sử
dụng nhiên
liệu hàng
không bền
vững.
Ảnh: ĐT
“Nhiên liệu hàng không
bền vững (SAF) được hiểu
là nhóm các loại nhiên liệu
hàng không không dựa vào
hóa thạch có thể giảm phát
thải carbon.”
