6
Pháp luật
&
cuộc sống -
ThứBa23-7-2024
chưa có đương sự nào làm đơn
yêu cầu (do họ không rành rẽ quy
định của pháp luật) nhưng thông
qua các nguồn tin báo chí thì về
phía cơ quan có thẩm quyền cần
kiểm tra, giám sát, xem xét lại vụ
việc một cách có trách nhiệm để
kịp thời xử lý, uốn nắn những sai
phạm của cấp dưới, có thông tin
chính xác về sự việc, bảo đảm uy
tín của ngành TAND.
“Bên cạnh đó, nếu phát hiện
hoạt động tư pháp của TAND có
dấu hiệu tội phạm theo tố cáo của
các nguồn tin thì Cơ quan điều tra
VKSND Tối cao cần tiếp nhận,
xem xét khởi tố vụ án, khởi tố
bị can người phạm tội về tội ra
bản án trái pháp luật quy định tại
Điều 370 BLHS hiện hành hoặc
các tội danh khác được quy định
tại Chương Các tội xâm phạm
hoạt động tư pháp” - LS Vinh nói.
Theo LS Nguyễn Quốc Cường
(Đoàn LS TP.HCM), để khẳng định
ngoài thẩm phán Toàn còn có ai
liên quan hay không thì phải trải
qua quá trình xác minh, điều tra
cũng như xem xét toàn bộ khách
quan sự việc. Chẳng hạn xem xét
người thực hiện việc tống đạt văn
bản có hành vi giả mạo kết quả
tống đạt hay không... Cơ quan
chức năng cần làm rõ nguyên nhân
của vi phạm này là đến từ cá nhân
thẩm phán hay từ chính sự thiếu
trách nhiệm trong công tác quản
lý của lãnh đạo tòa, của kiểm sát
viên cùng cấp khi thực hiện vai
trò kiểm sát...
Đâu là bản án “thật”?
ThS Mai Hoàng Phước, giảng
viênkhoaLuậtTrường
ĐHKinh tế - Luật (ĐH
Quốc gia TP.HCM),
phân tích: Vụ án này
hiện do TAND tỉnh Bình
Dương thụ lý giải quyết
phúc thẩm theo kháng cáo
của nguyên đơn.
Tuy nhiên, để bảo đảmquyền
và lợi ích hợp pháp của các
đương sự thì cần xác định bản
án nào trong hai bản án (Bản án
14/2022/DS-ST ngày 4-4-2022 và
Bản án 89/2022/DS-ST ngày 29-
9-2022) là bản án thật, đã được xử
và tuyên đúng ngày diễn ra phiên
tòa trên thực tế.
Điều này có thể được xác định
bằng báo cáo của kiểm sát viên
trực tiếp tham gia kiểm sát phiên
tòa, lưu trữ của hệ thống thông tin
lấy số bản án/quyết định tại bộ
phận văn phòng TAND TP Thuận
An, thư ký, hội thẩm nhân dân và
các đương sự đã trực tiếp tham gia
phiên tòa, bản án gốc (có chữ ký
của hội thẩm nhân dân) được lưu
trong hồ sơ vụ án.
Sau khi xác định xong, cần phải
xác định tiếp việc tống đạt bản án
cho các đương sự và gửi cho VKS
đã được
thực hiện đầy
đủ chưa. Nếu có đương
sự chưa được tống đạt, chưa
gửi bản án cho VKS thì phải tống
đạt bản án để đương sự thực hiện
quyền kháng cáo, gửi bản án để
VKS thực hiện quyền kháng nghị
theo quy định của BLTTDS 2015.
Từ đó, HĐXX cấp phúc thẩm có
thể xem xét giải quyết cả hai bản
án theo thẩm quyền được quy định
tại Điều 308 BLTTDS 2015.
Thông thường nhiều tòa án tại
TP.HCM có quy định rất chặt chẽ
về việc đóng dấu bản án đã có hiệu
lực pháp luật. Theo đó, muốn đóng
dấu bản án có hiệu lực pháp luật
đưa cho đương sự thì thẩm phán
và thư ký phải kiểm tra văn bản
tống đạt đã đầy đủ, hợp lệ chưa.
Sau đó thẩm phán, thư ký phải làm
văn bản đề nghị văn phòng đóng
dấu đã có hiệu lực pháp luật rồi
mới giao cho đương sự. Và bản án
được đóng dấu có hiệu lực pháp
luật phải giao cho văn phòng một
bản lưu để sau này trích lục án
cho đương sự...
Cơ chế để khắc phục
hậu quả triệt để
Cần thấy rằng không dễ để xác
định được đâu là bản án giả, đâu
là bản án thật, bản án khống…
Vì vậy, Thanh tra TAND Tối cao
cần vào cuộc kiểm tra, đánh giá
tính hợp pháp của từng bản án,
quyết định có dấu hiệu không
chuẩn; kiểm tra việc tuân thủ
thẩm quyền, trình tự, thủ tục tố
tụng trong quá trình xét xử. Cơ
quan này cũng sẽ điều tra, xác
minh nguyên nhân dẫn đến vụ án
có hai bản án và xem xét hành vi
vi phạm trong quá trình xét xử
dẫn đến hai bản án khác nhau;
kiến nghị với Chánh án TAND
Tối cao xem xét, giải quyết nếu
phát hiện vi phạm.
CHÂUYẾN- SONGMAI
N
hư đã thông tin, cơ quan chức
năng đã vào cuộc làm rõ sự
việc cùng một vụ án nhưng
có hai bản án sơ thẩm với phán
quyết khác nhau ở Bình Dương
liên quan đến thẩm phán Nguyễn
Từ Minh Toàn (TAND TP Thuận
An, Bình Dương, thẩm phán Toàn
đã qua đời).
Theo đó, vụ án dân sự thụ lý
ngày 3-12-2019 về tranh chấp giữa
nguyên đơn Nguyễn Thị Ngọc và
bị đơn VHS (đã mất năm 2018,
người thừa kế có nghĩa vụ tố tụng
là vợ và hai con của ông S) có hai
bản án khác số, khác ngày xét xử,
khác về nội dung phán quyết. Cơ
quan thi hành án (THA) đã ra
quyết định THA nhưng nhận được
công văn yêu cầu ngưng THA của
TAND TP Thuận An với lý do thủ
tục tố tụng chưa bảo đảm, chưa
thực hiện việc tống đạt hợp lệ bản
án cho các đương sự trong vụ án,
để họ thực hiện quyền kháng cáo
theo quy định.
Kịp thời làm rõ để bảo
đảm quyền lợi của đương
sự
Bình luận về câu chuyện này,
TS - luật sư (LS) Nguyễn Thị Kim
Vinh (nguyên thẩm phán TAND
Tối cao) đánh giá: Hai bản án có
nội dung tranh chấp về cùng một
diện tích đất giữa các bên đương
sự hoàn toàn giống nhau do cùng
một thẩm phán chủ tọa giải quyết
mà lại có hai quyết định khác nhau
thì quá bất thường.
Theo LS Vinh, giả sử cả khi
Nguyên đơnNguyễn Thị Ngọc
và hai bản án “cùng cha” nhưng
phán quyết trái ngược. Ảnh: LÊ ÁNH
Nếu quả thật có nhiều vụ án
có vi phạm, tòa án cần phân loại
và tùy trường hợp có cách xử
lý phù hợp quy định nhằm khắc
phục triệt để hậu quả, bảo đảm
quyền và lợi ích hợp pháp cho
các đương sự. Theo LS Cường,
trường hợp cần thiết thì người
có thẩm quyền sẽ xem xét kháng
nghị giám đốc thẩm, tái thẩm để
giải quyết khách quan, toàn diện,
đúng pháp luật.•
Có thể xác định bản án
thật bằng báo cáo của
kiểm sát viên trực tiếp
tham gia kiểm sát
xét xử, bản án gốc (có
chữ ký của hội thẩm
nhân dân) được lưu
trong hồ sơ vụ án…
VỤ 1 PHIÊN TÒA CÓ 2 BẢN ÁN Ở BÌNH DƯƠNG:
Cần giải quyết
triệt để và xem
xét trách nhiệm
liên quan
Quá trình giải quyết, nếu phát hiện
có dấu hiệu tội phạmxâmphạmhoạt động
tư pháp thì Cơ quan điều tra VKSNDTối cao
sẽ khởi tố vụ án để điều tra.
Trong vụnày, ngoài tráchnhiệmcủa thẩmphánđược
phân công thụ lý, giải quyết vụ án (nhưng thẩm phán
này đã qua đời nên sẽ không truy cứu), có thể còn có
trách nhiệm của những cá nhân liên quan khác.
Về trách nhiệm của tòa án, căn cứ Điều 3 Quyết định
120/2017 của Chánh án TAND Tối cao về xử lý trách
nhiệm người giữ chức danh tư pháp trong TAND thì
nguyên tắc là phải xử lý kịp thời, khách quan, công
bằng, nghiêm minh, xử lý từng hành vi vi phạm với
mức hình phạt tương ứng…
Về trách nhiệm của VKS cùng cấp, trong trường hợp
kiểm sát viên cùng cấp có vi phạm trong việc kiểm sát
việc tuân theo pháp luật tố tụng dân sự của tòa án, cả
giai đoạn chuẩn bị xét xử, giai đoạn xét xử sơ thẩm liên
quan đến vấn đề tống đạt giấy triệu tập cho các đương
sự, tốngđạt các bản án, thu thập chứng cứ và các vấnđề
khác theoquy định tại Điều 21 BLTTDS 2015 thì kiểmsát
viên cũng sẽ bị xem xét, xử lý. Việc xử lý này căn cứ quy
định tại Điều 18Quy định xử lý kỷ luật trongngành kiểm
sát nhân dân ban hành kèm theo Quyết định 183/QĐ-
VKSTC-T1 ngày 4-4-2016 củaViện trưởngVKSNDTối cao.
LS
NGUYỄN QUỐC CƯỜNG
,
Đoàn LS TP.HCM
Trách nhiệm liên quan
Tiêu điểm
VKSND tỉnh Bình Dương:
“Có dấu hiệu xâm phạm
hoạt động tư pháp”
VKSND tỉnh BìnhDương vừa có văn
bản cho biết sau khi nghiên cứu hồ
sơ vụ án, VKSND tỉnh nhận thấy việc
giải quyết vụ án này có dấu hiệu xâm
phạmhoạt động tư pháp. Do đó, lãnh
đạo VKSND tỉnh yêu cầu viện trưởng
VKSND TP Thuận An cho kiểm tra, rà
soát tất cả vụ việc do TANDTP Thuận
An thụ lý, giải quyết được phân công
cho thẩm phán Toàn để xác định có
thêm vụ việc nào có dấu hiệu xâm
phạmhoạt động tư pháp không.Tiến
độ, kết quả giải quyết các vụ việc như
thế nào?Đã chuyểnTHAdân sự chưa?
Kết quả THA dân sự ra sao?
Bên cạnh đó, lãnh đạo VKSND tỉnh
cũng yêu cầu rà soát các vụ việc đang
thụ lý, giải quyết phúc thẩm có thẩm
phánToànthụlý,giảiquyếttạigiaiđoạn
sơ thẩm, phối hợp và yêu cầu kiểmsát
viênVKSNDTPThuậnAn kiểmtra, báo
cáo có thamgia phiên tòa, phiên họp
sơ thẩm hay không nhằm có căn cứ
báo cáo, thammưu giải quyết vụ việc
có căn cứ, đúng pháp luật.
