14
Bạn đọc -
Thứ Tư 31-7-2024
Có ba nhóm thủ đoạn chính mà doanh
nghiệp áp dụng để trốn đóng BHXH, vi
phạm chính sách BHXH, BHYT được Công an
TP.HCM nhận diện.
Thứ nhất, các doanh nghiệp chỉ giao kết
hợp đồng lao động và thamgia BHXH, BHYT,
BHTNchoNLĐ theomức lương tối thiểu vùng
được quy định hằng năm. Việc này dẫn đến
tình trạng quỹ tiền lương tham gia BHXH,
BHYT, BHTN do cơ quan BHXH đang quản lý
thấp hơn rất nhiều lần so với quỹ lương thực
tế đã chi của các đơn vị.
Bên cạnh đó, nhiều doanh nghiệp chia
nhỏ quỹ lương thành các khoản phụ cấp, hỗ
trợ nằm trong các khoản không phải đóng
BHXH hoặc ký các loại hợp đồng với tên gọi
khác nhau như thuê cộng tác viên, hợp đồng
khoánhoặc trả lương theongày để trốn tránh
việc đóng BHXH, BHYT, BHTN…
Thứ hai, gian lận để thụ hưởng các chế độ
BHXH. Cácđối tượng thựchiệncáchànhvi như
lậpkhống, giảmạohồsơBHXH làmcăncứcho
việc thanh toán chế độ ốm đau, thai sản…
Thứ ba, các thủ đoạn liên quan đến quản
lý và thực hiện bảo hiểmđiển hình như trong
lĩnh vực y tế. Cụ thể, các nhân viên y tế lợi
dụng chức vụ để kê toa thuốc khống cho
người nhà hoặc người thân của nhân viên
bệnh viện nhưng thực tế không có bệnh mà
nhằmmục đích lấy thuốc BHYT để trục lợi…
Thượng tá
NGÔ THUẬN LĂNG
,
đại diện Công an TP.HCM
N
gày30-7,SởLĐ-TB&XH
TP.HCMphối hợp cùng
BHXH TP.HCM tổ
chức Hội nghị “Giải pháp
thúc đẩy mở rộng độ bao
phủ người tham gia BHXH
ở những nơi có quan hệ lao
động trên địa bàn TP.HCM”.
Phát biểu tại hội nghị,
Thượng tá Ngô Thuận Lăng,
đại diện Công an TP.HCM,
cho biết qua công tác nắm
tình hình địa bàn, Công an
TP nhận diện một số hành vi,
thủ đoạn có dấu hiệu vi phạm
pháp luật liên quan đến lĩnh
vực bảo hiểm.
Chưa xử lý hình sự
được hành vi trốn
đóng BHXH
Thượng tá Lăng cho biết:
Từ năm 2020 đến nay, Công
an TP tiếp nhận nhiều nguồn
tin từ cơ quan BHXH chuyển
đến nhưng chưa khởi tố được
vụ án, cũng chưa khởi tố bị
can nào liên quan đến đơn
vị sử dụng người lao động
(NLĐ) có hành vi vi phạm
cho cơ quan CSĐT chưa đảm
bảo; toàn bộ chứng từ, tài
liệu là bản phôtô, không có
giá trị pháp lý…
Hai là, Nghị quyết 05/2019
của Hội đồng Thẩm phán
TAND Tối cao có xác định
trốn đóng bảo hiểm quy định
tại Điều 216 BLHS là hành vi
của người sử dụng lao động
biểu hiện vi phạm lợi dụng
kẽ hở của pháp luật để thay
đổi pháp nhân hoặc tuyên
bố phá sản để tránh né các
nghĩa vụ phải thực hiện đối
với NLĐ, gây ra rất nhiều
khó khăn cho quá trình điều
tra, xác minh…
Doanh nghiệp lách
luật để không đóng
BHXH cho NLĐ
Cũng tại hội nghị, bà Lượng
Thị Tới, Phó Giám đốc Sở
LĐ-TB&XH TP.HCM, cho
biết số NLĐ tham gia BHXH
tăng nhanh, từ 2,34 triệu
người (năm 2018) đến hơn
2,76 triệu người (năm 2023).
Trong đó, số người tham
gia BHXH bắt buộc đạt trên
54% và số người tham gia
BHXH tự nguyện đạt 2% so
với lực lượng lao động từ đủ
15 tuổi trở lên trên địa bàn.
Dù vậy, theo ông Nguyễn
Quốc Thanh, Phó Giám đốc
BHXH TP.HCM, hiện nay
số người tham gia BHXH,
BHYT, BHTN của TP vẫn
đạt tỉ lệ thấp so với kế hoạch
BHXH Việt Nam giao, số
tiền chậm đóng BHXH,
BHYT, BHTN còn cao;
việc khai thác, phát triển
người tham gia BHXH còn
hạn chế.
Các nguyên nhân chủ
yếu là do NLĐ không đáp
ứng các yêu cầu của doanh
nghiệp; chế độ phúc lợi như
tiền lương, tiền thưởng thấp;
điều kiện làm việc như môi
trường làm việc, an toàn lao
động, chế độ quản lý...
Cũng theo ông Thanh, từ
đầu năm đến nay có 10 doanh
nghiệp giảm với gần 20.000
lao động và nhiều người đã
dịch chuyển công việc từ
khu vực chính thức sang khu
vực phi chính thức. Chính vì
thế, NLĐ chưa quan tâm đến
nhu cầu tuyển dụng của các
doanh nghiệp.
Ông Thanh cho biết thêm:
Căn cứ dữ liệu thuế năm2023
do BHXH Việt Nam cung
cấp, toàn TP có 57.345 đơn
vị với hơn 1,4 triệu lao động
cần phải rà soát. Nguyên
nhân do những đơn vị này
có sử dụng NLĐ thuộc đối
tượng tham gia BHXH bắt
buộc nhưng thường lách luật
BHXH để không tham gia
BHXH cho NLĐ.
Ngoài ra, các doanh nghiệp
nhỏ, siêu nhỏ ở ngoài khu
công nghiệp thường lách
luật, cố tình không tham gia
BHXH cho NLĐ. Khi cơ
quan BHXH xuống kiểm tra
các đơn vị này chỉ thấy treo
biển hiệu, ngoài ra các đơn
vị này nhỏ nên không có tổ
chức công đoàn để bảo vệ
quyền lợi cho NLĐ. Do vậy,
khi NLĐ mất việc làm, thu
nhập bị ảnh hưởng nhưng
không được Quỹ BHXH đảm
bảo chi trả.•
Bà Lượng Thị Tới, PhóGiámđốc Sở LĐ-TB&XHTP.HCM, cho biết về tình hình người thamgia BHXH
tại TP.HCM. Ảnh: NGUYỄNHIỀN
Tôi đang làm nhân viên tại một công
ty ở TP.HCM và đã tham gia BHXH bắt buộc được 15
năm. Tôi có nghe thông tin từ tháng 7-2025, theo Luật
BHXH mới thì những người lao động (NLĐ) đã tham gia
BHXH từ 15 năm trở lên khi hết tuổi lao động sẽ nhận
được lương hưu.
Cho tôi hỏi mức lương hưu của những người đóng
BHXH 15 năm được tính như thế nào? Tuổi nghỉ hưu của
NLĐ làm việc trong môi trường bình thường năm 2025 là
bao nhiêu?
Bạn đọc
Nguyễn Văn Hùng
(TP.HCM)
Luật sư
Trịnh Ngọc Hoàn Vũ
,
Đoàn Luật sư
TP.HCM,
trả lời: Điều 66 Luật BHXH năm 2024 có hiệu
lực từ ngày 1-7-2025 quy định về mức lương hưu hằng
tháng. Theo đó, mức lương hưu hằng tháng của đối
tượng đủ điều kiện hưởng lương hưu như sau: Đối với
lao động nữ, bằng 45% mức bình quân tiền lương làm
căn cứ đóng BHXH tương ứng với 15 năm đóng BHXH,
sau đó cứ thêm mỗi năm đóng thì tính thêm 2%, mức tối
đa bằng 75%.
Đối với lao động nam, bằng 45% mức bình quân tiền
lương làm căn cứ đóng BHXH tương ứng với 20 năm
đóng BHXH, sau đó cứ thêm mỗi năm đóng thì tính thêm
2%, mức tối đa bằng 75%.
Trường hợp lao động nam có thời gian đóng BHXH từ
đủ 15 năm đến dưới 20 năm, mức lương hưu hằng tháng
bằng 40% mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng
BHXH tương ứng với 15 năm đóng BHXH, sau đó cứ
thêm mỗi năm đóng thì tính thêm 1%...
Về độ tuổi nghỉ hưu, tại khoản 2 Điều 169 Bộ luật Lao
động năm 2019 có quy định kể từ năm 2021, tuổi nghỉ
hưu của NLĐ trong điều kiện lao động bình thường là đủ
60 tuổi ba tháng đối với lao động nam và đủ 55 tuổi bốn
tháng đối với lao động nữ; sau đó cứ mỗi năm tăng thêm
ba tháng đối với lao động nam và bốn tháng đối với lao
động nữ.
Theo đó, tuổi nghỉ hưu năm 2025 trong điều kiện lao
động bình thường như sau: Lao động nam là 61 tuổi ba
tháng; lao động nữ là 56 tuổi tám tháng.
VÕ HÀ
pháp luật về BHXH.
Theo Thượng tá Lăng, có
ba khó khăn lớn liên quan
đến việc xử lý các vi phạm
về BHXH.
Một là, căn cứ quy định tại
Điều 216 BLHS về tội trốn
đóng BHXH, BHYT, bảo
hiểm thất nghiệp (BHTN)
cho NLĐ thì bắt buộc người
vi phạm phải “đã bị xử phạt
vi phạm hành chính về hành
vi này mà còn vi phạm” mới
có đủ căn cứ xử lý hình sự.
Tuy nhiên, các hồ sơ kiến
nghị khởi tố của cơ quan
BHXH chuyển đến chỉ bị xử
lý vi phạm hành chính các
hành vi như chậm đóng, đóng
không đúng mức quy định.
Bên cạnh đó, những hồ sơ
cơ quan BHXH chuyển giao
có nghĩa vụ đóng BHXH,
BHYT, BHTN cho NLĐ mà
gian dối hoặc bằng thủ đoạn
khác để không đóng...
Tuy nhiên, qua trao đổi
với cơ quan BHXH thì quá
trình kiểm tra, xử lý, cơ quan
BHXH chỉ có thể xác định là
không đóng hoặc đóng không
đủ số người thuộc diện tham
gia BHXH, BHYT, BHTN
và đóng không đúng mức
đóng BHXH, BHYT, BHTN
quy định… Những hành vi
này không đủ cơ sở để xác
định được các hành vi đó là
trốn đóng hay không đóng,
do không chứng minh được
người có nghĩa vụ cố ý, có
hành vi gian dối và bằng thủ
đoạn khác theo hướng dẫn tại
Nghị quyết 05/2019.
Ba là, công tác thanh tra,
kiểm tra của cơ quan bảo
hiểm diễn ra đã lâu. Hiện
nay, nhiều doanh nghiệp đã
không còn hoạt động hoặc
đã chuyển sang địa phương
khác. Trong nhiều trường
hợp, tổ chức, cá nhân có
Căn cứ dữ liệu thuế
năm2023 do BHXH
Việt Nam cung cấp,
toàn TP có 57.345
đơn vị với hơn 1,4
triệu lao động cần
phải rà soát.
Khókhănkhi xửlýcácdoanhnghiệp
trốn đóng BHXH
Công an TP.HCM tiếp nhận nhiều nguồn tin từ cơ quan BHXH chuyển đến nhưng chưa khởi tố được vụ án,
bị can nào liên quan đến doanh nghiệp trốn đóng BHXH.
ĐóngBHXH15năm,mức lươnghưuđược hưởng ra sao?
Lao động namcó thời gian đóng BHXH15 nămthì mức lương hưu hằng tháng bằng 40%mức bình quân tiền lương làmcăn cứ đóng BHXH.
NGUYỄNHIỀN
Ba “chiêu” trốn đóng BHXH, vi phạm BHYT
