13
Đời sống xã hội -
Thứ Tư 7-8-2024
Đề xuất bỏ quy định mỗi cặp
vợ chồng chỉ sinh 1-2 con
Nếu quy địnhmỗi cặp vợ chồng chỉ sinh 1-2 con được nới lỏng để người dân chủ động về thời gian sinh con,
số con… thì tình trạngmức sinh thay thế giảm có thể được khắc phục phần nào.
THANHTHANH
N
gày 6-8, Bộ Y tế đã tổ chức
Hội thảo góp ý, hoàn thiện
chính sách trong dự án Luật
Dân số và gợi ý chính sách chuyển
đổi nhân khẩu học của các nền kinh
tế châu Á - Thái Bình Dương.
Xây dựng Luật Dân số
là cần thiết
Thời gian qua, công tác dân số
củaViệt Namđạt được những thành
tựu to lớn. Việt Nam đã khống chế
thành công tốc độ gia tăng nhanh
quy mô dân số.
Hiện tốc độ tăng dân số là 1,05%/
năm, thấp xa so với 3-4 thập niên
trước đây (trên dưới 3%/năm) và
ở mức rất thấp so với nhiều nước,
vùng lãnh thổ trong khu vực và
trên thế giới. Tốc độ tăng dân số
năm 2022 là 0,98% và năm 2023
là 0,84%.
TheoThứ trưởng BộYtế Nguyễn
Thị Liên Hương, đây là thành công
lớn mà chương trình dân số - kế
hoạch hóa gia đình đã đạt được,
có ý nghĩa to lớn đối với điều kiện
kinh tế - xã hội của nước ta thời
gian qua.
Kết quả công tác dân số cũng
đã làm tăng tổng sản phẩm nội địa
(GDP) bình quân đầu người, an
ninh lương thực được đảm bảo,
góp phần quan trọng vào công cuộc
xóa đói giảm nghèo của đất nước.
Tuy nhiên, cũng theo Thứ trưởng
Bộ Y tế Nguyễn Thị Liên Hương,
công tác dân số hiện nay còn nhiều
khó khăn, thách thức, tác động trực
tiếp đến sự phát triển bền vững của
đất nước.
Cụ thể, mức sinh thay thế chưa
thực sự bền vững, số con trung bình
của một phụ nữ trong độ tuổi sinh
đẻ là 1,96 con. Bên cạnh đó, xuất
hiện xu hướng mức sinh xuống
thấp, tình trạng chênh lệch về mức
sinh giữa các vùng, đối tượng chưa
được khắc phục.
Ngoài ra, tình trạng mất cân bằng
giới tính khi sinh còn cao (năm
2023 là 111,8 bé trai/100 bé gái),
già hóa dân số tăng nhanh, chưa
có các giải pháp đồng bộ phát huy
hiệu quả lợi thế của thời kỳ cơ cấu
dân số vàng và thích ứng với già
hóa dân số. Cùng với đó là tuổi
thọ trung bình của người Việt Nam
tăng nhưng số năm sống khỏe mạnh
chưa tương xứng…
“Bộ Y tế được giao chủ trì xây
dựng dự án Luật Dân số và đang
trong quá trình xây dựng, hoàn thiện
các chính sách của dự luật. Việc xây
dựngLuật Dân số thay thế Pháp lệnh
Dân số hiện nay rất cần thiết nhằm
tạo cơ sở pháp lý thể chế hóa các
chủ trương, đường lối, chính sách
của Đảng về công tác dân số trong
tình hìnhmới” - Thứ trưởngNguyễn
Thị Liên Hương nhấn mạnh.
Quy định cần phù hợp
với từng thời kỳ
Trong các chính sách cơ bản của
dự án Luật Dân số, BộY tế đề xuất
chính sách duy trì mức sinh thay
thế nhằm quy định quyền, nghĩa
vụ của mỗi cặp vợ chồng, cá nhân
trong việc sinh con.
Đáng chú ý, cơ quan soạn thảo đề
xuất quy định quyền quyết định của
cặp vợ chồng, cá nhân trong việc
sinh con, thời gian sinh con, số con
và khoảng cách giữa các lần sinh.
Theo quy định hiện nay (Pháp
lệnh 08/2008/PL-UBTVQH12 ngày
27-12-2008 của Ủy ban Thường vụ
Quốc hội), mỗi cặp vợ chồng, cá
nhân chỉ sinh 1-2 con, trừ trường
hợp đặc biệt do Chính phủ quy định.
Theo Bộ Y tế, quy định trao
quyền quyết định số con của cặp
vợ chồng, cá nhân phù hợp với
Hiến pháp năm 2013 về quyền
con người, quyền công dân. Việc
không quy định số con sẽ phù hợp
với các cam kết Việt Nam đã đưa
ra tại các diễn đàn đa phương và
tác động tốt với dư luận quốc tế.
Đồng quan điểm, PGS-TS Nguyễn Đức Vinh, Viện
trưởng Viện Xã hội học - Viện Hàn lâm Khoa học xã hội
Việt Nam, cũng cho rằng cần bỏ quy định mỗi cặp vợ
chồng chỉ sinh 1-2 con.
“Trong nhiều hội thảo đóng góp ý kiến, xây dựng
chính sách, tôi đều nêu quan điểm nên để người dân
được tự quyết định về thời gian sinh con, khoảng cách
giữa các lần sinh và số con. Chúng ta có thể khuyến
khíchmỗi cặp vợ chồng nên sinh hai con nhưng không
nên quy định về xử phạt khi họ sinh con thứ ba trở
lên” - ông Vinh nói.
Tuy nhiên, cần nhấn mạnh rằng hiện nay Pháp lệnh
Dân số vẫn còn hiệu lực, cơ sở pháp lý cao nhất vẫn là
luật hiện hành và các quy định nới lỏng mới chỉ là đề
xuất. Do vậy, cần nhất quán rằng quy định “mỗi cặp
vợ chồng, cá nhân sinh một hoặc hai con, trừ trường
hợp đặc biệt do Chính phủ quy định”vẫn còn hiệu lực.
PV
Chiều 6-8, trực thăng EC-225 mang số hiệu 8619 của
Binh đoàn 18 đã cất cánh rời khỏi đảo Trường Sa, tỉnh
Khánh Hòa đưa ngư dân bị chấn thương sọ não vào đất
liền cấp cứu.
Bệnh nhân là anh Mai Anh Tuấn (30 tuổi, ngụ xã Hoài
Hải, thị xã Hoài Nhơn, Bình Định) được cấp cứu tại Bệnh
xá đảo Trường Sa lúc 14 giờ 30 ngày 5-8.
Đến 16 giờ cùng ngày, bệnh nhân được BV Quân y
175 (TP.HCM) hội chẩn, chẩn đoán bị chấn thương sọ não
hở, vết thương sọ não mất tổ chức da, cân cơ, màng cứng
và tổ chức não vùng thái dương sau bên phải; vỡ xương
trán phải do tai nạn lao động giờ 40.
Bệnh nhân sau đó tiếp tục duy trì kháng sinh mạnh, bù
nước điện giải, chăm sóc tại chỗ vết thương sọ não hở.
Do tình trạng nguy hiểm, chẩn đoán nguy cơ nhiễm
trùng thần kinh tiến triển nặng nên BV Quân y 175 đề
nghị chuyển bệnh nhân vào bờ bằng trực thăng.
Đến 11 giờ 45 ngày 6-8, trực thăng EC-225 mang số
hiệu 8619 của Binh đoàn 18 chở bốn bác sĩ của BV Quân
y 175 đã hạ cánh xuống đảo Trường Sa để vận chuyển
bệnh nhân vào đất liền tiếp tục điều trị.
Đến 12 giờ 55 phút cùng ngày, trực thăng đã rời đảo
Trường Sa.
Được biết bệnh nhân bị nạn ngày 5-8 khi đang hành
nghề đánh bắt hải sản cách đảo Tiên Nữ không xa.
X.HOÁT - H.THẢO
Trao đổi với PV, ông Lê Thanh
Dũng, Cục trưởngCụcDân số (BộY
tế), cho biết các nội dung liên quan
đến việc xử phạt cặp vợ chồng sinh
con thứ ba là quy định đã được áp
dụng nhiều năm qua. Tuy nhiên,
từng thời kỳ cần có những chính
sách khác nhau.
“Chúng ta đang có những chính
sách, quy định chế tài đối với những
đối tượng vi phạm chính sách dân
số - kế hoạch hóa gia đình. Theo
tôi, điều này phù hợp với từng thời
điểm. Hiện nay nội dung đó không
còn phù hợp nữa.
Chúng tôi sẽ tiếp tục tham mưu
với các cấp có thẩm quyền để hoàn
thiện chính sách phù hợp với thực
tế để có những quy định, chính
sách, chế tài phù hợp với từng thời
kỳ” - ông Dũng nói.
Cũng theo ông Dũng, nếu quy
định mỗi cặp vợ chồng chỉ sinh 1-2
con được nới lỏng để người dân có
thể chủ động về thời gian sinh con,
số con… thì tình trạng mức sinh
thay thế giảm có thể được khắc
phục phần nào.
“Việt Nam có xu thế giảm mức
sinh thay thế, mặc dù chưa ở mức
báo động nhưng điều này chắc chắn
sẽ trở thành vấn đề lớn nếu chúng
ta không có giải pháp can thiệp từ
bây giờ” - ông Dũng nhấn mạnh.
Hiện Bộ Y tế đang xin ý kiến,
góp ý của các chuyên gia, nhà
nghiên cứu để có báo cáo chính
thức trình Chính phủ nhằm tạo
điều kiện thuận lợi nhất cho các
cặp vợ chồng, đối tượng có mong
muốn sinh con. Mục tiêu làm sao
để có chất lượng dân số, giống
nòi tốt nhất.•
Cơ quan soạn thảo đề xuất quy định quyền quyết định của cặp vợ chồng, cá nhân trong việc sinh con, thời gian sinh con,
số con và khoảng cách giữa các lần sinh. Ảnhminh họa: HOÀNG GIANG
Cơ quan soạn thảo đề
xuất quy định quyền
quyết định của cặp vợ
chồng, cá nhân trong
việc sinh con, thời gian
sinh con, số con và
khoảng cách giữa các
lần sinh.
Bệnh nhân được di chuyển lên trực thăng EC-225 để vào đất liền
chữa trị. Ảnh: HOÀNGTHẢO
Trực thăng rađảoTrườngSađưangưdânbị nạnvàođất liền chữa trị
Nên để người dân được tự quyết định về thời gian sinh con
