13
        
        
          Dạy thêm và học thêm:
        
        
          Quản lý sao cho hiệu quả?
        
        
          NGUYỄNQUYÊN-THANHTHANH
        
        
          D
        
        
          ự thảo Thông tư về dạy
        
        
          thêm và học thêm đang
        
        
          được Bộ GD&ĐT lấy
        
        
          ý kiến từ ngày 22-8 đến hết
        
        
          22-10. Hiện các quy định
        
        
          về dạy thêm và học thêm
        
        
          thực hiện theo Thông tư 17
        
        
          năm 2012. Theo đó, giáo
        
        
          viên không được dạy thêm
        
        
          ngoài nhà trường với học
        
        
          sinh chính khóa của mình
        
        
          khi chưa được sự cho phép
        
        
          của hiệu trưởng.
        
        
          Chỉ cần báo cáo
        
        
          hiệu trưởng
        
        
          Trong khi đó, dự thảo nêu
        
        
          giáo viên được dạy thêm học
        
        
          sinh của mình ở ngoài trường.
        
        
          Giáo viên chỉ cần báo cáo và
        
        
          lập danh sách (gồm họ tên,
        
        
          lớp của học sinh) gửi hiệu
        
        
          trưởng, đồng thời cam kết
        
        
          không dùng bất cứ hình thức
        
        
          nào ép các em học thêm.
        
        
          Thầy Nguyễn Thành Giáp,
        
        
          giáoviênTrườngTHPTNguyễn
        
        
          Trung Ngạn, tỉnh Hưng Yên,
        
        
          nói: “Đã 25 năm trong ngành
        
        
          giáo dục, tôi thấy nhu cầu dạy
        
        
          thêm và học thêm là có thật,
        
        
          cấm triệt để điều này rất khó
        
        
          để thực hiện, cũng rất khó để
        
        
          quản lý”.
        
        
          Theo thầy Giáp, từ trước
        
        
          đến nay việc dạy thêm và
        
        
          học thêm vẫn luôn diễn ra,
        
        
          thậm chí tràn lan, khó kiểm
        
        
          soát. Một số nơi xảy ra tình
        
        
          trạng giáo viên ép học sinh
        
        
          của mình phải đi học thêm
        
        
          ngoài trường tại lớp mà giáo
        
        
          viên đó mở dạy nhưng không
        
        
          phổ biến.
        
        
          “Nhữngquyđịnhnàycơbản
        
        
          đã đầy đủ, hợp lý, tuy nhiênBộ
        
        
          GD&ĐTnên cân nhắc và quy
        
        
          định rõ hơn về việc phát hiện,
        
        
          xử lý trường hợp giáo viên
        
        
          lôi kéo, ép buộc học sinh của
        
        
          mình đi học thêm tại lớp do
        
        
          mìnhmở” - thầyGiáp cho biết.
        
        
          Đồng quan điểm, thầy Võ
        
        
          Kim Bảo, giáo viên Trường
        
        
          THCSNguyễnDu, TP.HCM,
        
        
          cho biết việc cho phép giáo
        
        
          viên được dạy chính học sinh
        
        
          chính khóa phù hợp hơn so
        
        
          với Thông tư 17 đang có hiệu
        
        
          lực bởi ba lý do.
        
        
          Thứ nhất, học sinh luôn có
        
        
          mong muốn được học thêm
        
        
          giáo viên dạy trên lớp bởi có
        
        
          chuyên môn tốt, hiểu rõ được
        
        
          năng lực của học sinh. Thứhai,
        
        
          việc được dạy học sinh chính
        
        
          khóa sẽ giúp giáo viên nắm
        
        
          trình độ mỗi em, có phương
        
        
          pháp phù hợp.
        
        
          “Tôi thấy quy định này phù
        
        
          hợp. Dự thảo cũng nêu giáo
        
        
          viên không sử dụng những
        
        
          ví dụ, câu hỏi, bài tập đã dạy
        
        
          thêm để kiểm tra, đánh giá
        
        
          học sinh. Mặt khác, trong
        
        
          thời gian tới nên tăng cường
        
        
          vai trò giám sát của học sinh,
        
        
          phụ huynh để việc dạy thêm
        
        
          hiệu quả, thực chất và thực
        
        
          sự tự nguyện” - ông Bảo nói.
        
        
          Ông Lê Ngọc Điệp, nguyên
        
        
          Trưởng phòng Giáo dục Tiểu
        
        
          học,SởGD&ĐTTP.HCM,cho
        
        
          rằng trong quá trình dạy và học
        
        
          không phải học sinh nào cũng
        
        
          đều tiếp thu bài vở như nhau.
        
        
          Có em tiếp thu bài tốt, có em
        
        
          không theo kịp, có em chểnh
        
        
          mảng. Phụ huynh mỗi người
        
        
          có mong muốn khác nhau về
        
        
          trình độ học vấn của con. Vì
        
        
          vậy, theo ông Điệp, việc học
        
        
          thêm là cần thiết.
        
        
          Tuy nhiên, khi không được
        
        
          phép, giáo viên sẽ dạy học
        
        
          sinh trong điều kiện phòng
        
        
          học chật hẹp, thiếu ánh sáng,
        
        
          gây cản trở học sinh trong việc
        
        
          tiếp cận kiến thức.
        
        
          “Do đó với quy định nới
        
        
          lỏng giáo viên được dạy học
        
        
          sinh trong chương trình chính
        
        
          khóa là chủ trương đúng đắn.
        
        
          Bởi giáo viên nắm rõ được
        
        
          trình độ học sinh của mình,
        
        
          được cho phép dạy thêm,
        
        
          giáo viên sẽ cá thể hóa từng
        
        
          em để dạy tốt hơn” - ông Lê
        
        
          Ngọc Điệp nói.
        
        
          Khâu kiểm tra, giám
        
        
          sát là quan trọng
        
        
          Thầy Đặng Thanh Huân,
        
        
          giáo viên Trường THPT
        
        
          Nguyễn Hữu Thọ, TP.HCM,
        
        
          Đời sống xã hội -
        
        
          ThứBa27-8-2024
        
        
        
          Nhiều chuyên gia, nhà giáo cho rằng việc dạy thêmvà học thêm là nhu cầu có thật.
        
        
          Quan trọng là cách tổ chức, quản lý sao để tránh tiêu cực xảy ra.
        
        
          cho rằng không nhất thiết bắt
        
        
          buộc thầy cô lập danh sách
        
        
          học sinh đăng ký học. Chính
        
        
          thầy cô sẽ cam kết chịu trách
        
        
          nhiệm với nội dung, chất
        
        
          lượng giảng dạy, tiêu chuẩn
        
        
          đạo đức nhà giáo.
        
        
          “Tưởng tượng giáo dục như
        
        
          ngành y, nếu bác sĩ muốn mở
        
        
          phòng mạch thì phải có giấy
        
        
          phép hành nghề do cơ quan
        
        
          có thẩm quyền cấp. Giáo dục
        
        
          cũng thế, giáo viên muốn dạy
        
        
          thêm thì phải có giấy phép
        
        
          giảng dạy và giống như hộ
        
        
          kinh doanh cá thể. Nếu giáo
        
        
          viên vi phạm những quy định
        
        
          trong giấy phép giảng dạy
        
        
          thì bị “tuýt còi” thu hồi giấy
        
        
          phép” - thầy Huân nói.
        
        
          Trong khi đó, ông Lê Ngọc
        
        
          Điệp nhấn mạnh quan trọng
        
        
          nhất là cách tổ chức, quản lý.
        
        
          Đặc biệt giáo viên phải dạy
        
        
          đúng chương trình, không vì
        
        
          quyền lợi mà cắt xén, lôi kéo
        
        
          học sinh.
        
        
          “Khâu này rất quan trọng,
        
        
          khi điều đó rõ ràng việc dạy
        
        
          học sẽ có tác dụng rất lớn, giúp
        
        
          nâng cao chất lượng. Ngược
        
        
          lại, nếu không chú trọng, tự
        
        
          ý làm sẽ nảy sinh nhiều vấn
        
        
          đề tiêu cực, làm phiền hà cho
        
        
          phụ huynh và học sinh.
        
        
          Chúng ta không thể cấm
        
        
          dạy thêm và học thêm. Do
        
        
          đó, khâu tổ chức, quản lý
        
        
          phải rõ ràng, minh bạch, có
        
        
          công cụ giám sát. Trong đó,
        
        
          lương tâm, chức năng của
        
        
          người thầy cần phải đặt lên
        
        
          hàng đầu. Họ phải hiểu rõ
        
        
          nhiệm vụ của mình là bồi
        
        
          dưỡng học sinh yếu, phát
        
        
          triển học sinh giỏi” - ông
        
        
          Điệp nhấn mạnh.•
        
        
          Bộ GD&ĐT cần quy định rõ hơnmột số vấn
        
        
          đềđảmbảogiáo viên không chắt lọc, đểdành
        
        
          kiến thức hay cho học sinh ở lớp học thêm.
        
        
          Nếu chỉ nêu không cắt giảmnội dung chương
        
        
          trình môn học trong kế hoạch giáo dục của
        
        
          nhà trường để đưa vào dạy thêm, học thêm
        
        
          thì còn khá chung chung.
        
        
          Do vậy, cần có yêu cầu cụ thể đối với chất
        
        
          lượng nội dung, thời lượng bài giảng chính
        
        
          khóa, các nội dung trên lớp cần đảm bảo
        
        
          đầy đủ, tinh gọn, kiến thức chắc, đáp ứng
        
        
          các yêu cầu.
        
        
          Mục đích quy định và yêu cầu trên là đảm
        
        
          bảo tuyệt đối không xảy ra tình trạng người
        
        
          thầy trên lớp ra một đề bài rất lạ, mới và chỉ
        
        
          những học sinh đi học thêm mới biết và giơ
        
        
          tay xung phong trả lời trong sự ngơ ngác của
        
        
          các bạn còn lại.
        
        
          Một giáo viên Trường THCS Giảng Võ,
        
        
          Hà Nội
        
        
          Cần quy định cụ thể hơn
        
        
          Ông Lê Ngọc Điệp
        
        
          nhấn mạnh quan
        
        
          trọng nhất là cách tổ
        
        
          chức, quản lý. Đặc
        
        
          biệt giáo viên phải
        
        
          dạy đúng chương
        
        
          trình, không vì
        
        
          quyền lợi mà cắt
        
        
          xén, lôi kéo học sinh.
        
        
          
            Điểm nổi bật của dự thảo
          
        
        
          
            thông tư về việc dạy thêm, học
          
        
        
          
            thêm là đã loại bỏ các thủ tục
          
        
        
          
            hình thức, như giáo viên cần xin
          
        
        
          
            phép hiệu trưởng để được dạy
          
        
        
          
            học sinh của mình như quy định
          
        
        
          
            hiện hành (Thông tư 17/2012).
          
        
        
          
            Dự thảo cho phép thầy cô dạy học sinh của mình nhưng
          
        
        
          
            cần lập danh sách học sinh, báo cáo hiệu trưởng và cam
          
        
        
          
            kết không bắt buộc các em dưới mọi hình thức. Đồng thời,
          
        
        
          
            giáo viên không sử dụng những ví dụ, câu hỏi, bài tập đã
          
        
        
          
            dạy thêm để kiểm tra, đánh giá học sinh.
          
        
        
          
            Ông Nguyễn Văn Ngai, nguyên Phó Giám đốc Sở
          
        
        
          
            GD&ĐT TP.HCM và nhiều chuyên gia giáo dục khác
          
        
        
          
            khẳng định dạy thêm, học thêm là nhu cầu có thật trong
          
        
        
          
            xã hội.
          
        
        
          
            Đứng ở phía người học, trong mỗi lớp, học sinh
          
        
        
          
            có trình độ nhận thức khác nhau. Trong khi đó, thời
          
        
        
          
            gian dạy hạn chế, giáo viên khó có thể bao quát tất
          
        
        
          
            cả. Mặt khác, nhu cầu học thêm không chỉ đến từ
          
        
        
          
            những học sinh yếu kém nhằm củng cố kiến thức, học
          
        
        
          
            sinh khá, giỏi cũng mong muốn được học thêm để
          
        
        
          
            nâng cao kiến thức.
          
        
        
          
            Về phía người dạy, thầy cô giáo dạy thêm một phần
          
        
        
          
            đáp ứng nhu cầu của người học. Hơn nữa, lương giáo
          
        
        
          
            viên hiện nay dù đã được cải thiện hơn trước nhưng
          
        
        
          
            với yêu cầu cuộc sống, một số thầy cô cũng mong
          
        
        
          
            muốn có thêm thu nhập chính đáng để trang trải. Việc
          
        
        
          
            dạy thêm buộc giáo viên phải nghiên cứu sâu hơn,
          
        
        
          
            phần nào đó vừa có thêm thu nhập vừa có thêm kiến
          
        
        
          
            thức để thực hiện nhiệm vụ giảng dạy tùy đối tượng.
          
        
        
          
            Nếu việc dạy thêm được thực hiện nghiêm túc sẽ có
          
        
        
          
            lợi cho người học và người dạy, góp phần nâng cao
          
        
        
          
            chất lượng giáo dục.
          
        
        
          
            Trong thực tế, có những nhà giáo thực hiện dạy thêm
          
        
        
          
            theo đúng lương tâm, trách nhiệm nhưng cũng có người
          
        
        
          
            có biểu hiện tiêu cực như dạy không hết kiến thức trong
          
        
        
          
            giờ chính khóa, lôi kéo học sinh, đối với học sinh không
          
        
        
          
            tham gia học thêm thì tìm cách trù dập. Đó là lý do khiến
          
        
        
          
            Thông tư 17 trước đây quy định cấm dạy thêm đối với
          
        
        
          
            chính học trò của mình tại trường, tại lớp nhưng dù cấm
          
        
        
          
            thì thực tế vẫn xuất hiện tình trạng trên. Dự thảo hiện nay
          
        
        
          
            cho phép giáo viên được dạy thêm chính học trò của mình
          
        
        
          
            là hợp lý và sát với thực tế, quan trọng là cách quản lý
          
        
        
          
            sao cho hiệu quả, tránh tiêu cực.
          
        
        
          
            Thông tư 17 quy định về dạy thêm, học thêm đã tồn tại
          
        
        
          
            rất lâu. Do đó, khi xây dựng dự thảo mới, Bộ GD&ĐT cần
          
        
        
          
            đánh giá những ưu điểm, những mặt còn hạn chế để có sự
          
        
        
          
            bổ sung, điều chỉnh cho phù hợp với thực tế, đặc biệt là
          
        
        
          
            vấn đề quản lý.
          
        
        
          
            Đã từng có một thời dư luận xôn xao những câu chuyện
          
        
        
          
            “bắt dạy thêm như bắt trộm”, giáo viên dạy thêm bị các
          
        
        
          
            đoàn kiểm tra phát hiện sai phạm, báo chí đăng tin khiến
          
        
        
          
            họ trở thành kẻ xấu. Hy vọng với dự thảo thông tư lần
          
        
        
          
            này, thầy cô được đàng hoàng dạy thêm như một cách góp
          
        
        
          
            thêm giá trị cho cuộc đời.
          
        
        
          
            NGUYỄN QUYÊN
          
        
        
          Phải để thầy côđược đànghoàngdạy thêm
        
        
          (Tiếp theo trang1)
        
        
          Học sinh thamgiamột lớp học thêmngoài giờ chính khóa. Ảnh: NGUYỄNQUYÊN