16
Nguy cơ thảm họa hạt nhân
Kursk giữa chiến sự ác liệt
Nguy cơ xảy ra thảmhọa tại Nhàmáy điện hạt nhân Kursk trở thành tâmđiểm lo ngại, khi chiến sự giữa
Ukraine và Nga vẫn rất ác liệt sau gầnmột tháng Ukraine tấn công tỉnh Kursk.
THẢOVY
G
ần một tháng kể từ
khi Ukraine bất ngờ
đưa quân tràn sang
lãnh thổ Nga, tấn công tỉnh
Kursk, bên cạnh thông tin về
tình hình chiến sự, diễn biến
xoay quanh Nhà máy điện hạt
nhân Kursk cũng trở thành
tâm điểm do lo ngại về nguy
cơ xảy ra thảm họa hạt nhân
giữa giao tranh ác liệt.
Chiến sự cách Nhà
máy hạt nhân Kursk
40 km
Theo kênhAl Jazeera, Nhà
máy điện hạt nhân Kursk nằm
cách biên giới Ukraine khoảng
100 km, là một trong ba cơ
sở hạt nhân lớn nhất của Nga.
Nhà máy này có bốn lò phản
ứng, cùng thiết kế với những
lò phản ứng tại Nhà máy điện
hạt nhân Chernobyl, nơi xảy
ra thảm họa hạt nhân tồi tệ
nhất thế giới vào năm 1986.
Nhà máy điện hạt nhân
Kursk hiện có hai lò phản ứng
hạt nhân đang hoạt động là lò
số 3 và số 4, mỗi lò phản ứng
có công suất 1.000 MW, tạo
ra 90% tổng công suất phát
điện của khu vực Kursk. Nhà
máy ở Kursk chỉ cách nơi xảy
ra giao tranh gần đây 40 km.
Mới đây, ngày 27-8, giữa
căng thẳng leo thang tại Kursk,
ôngRafael Grossi, TổngGiám
đốc Cơ quan Năng lượng
nguyên tử Quốc tế (IAEA) đã
đến thăm Nhà máy điện hạt
nhân Kursk và cảnh báo về
nguy cơ xảy ra thảm họa do
nhà máy thiếu mái vòm bảo
vệ khỏi các cuộc tấn công,
theo hãng tin
Reuters.
“Lõi lò phản ứng (tại Nhà
máyđiệnhạt nhânKursk) chứa
vật liệu hạt nhân chỉ được bảo
vệ bằng một mái nhà thông
thường. Điều này khiến nó
cực kỳ dễ bị tổn thương và dễ
vỡ trước tác động của pháo
binh, máy bay không người
lái (UAV) hoặc tên lửa” - ông
Grossi nói.
Ông Grossi đến Nhà máy
điện hạt nhân Kursk sau khi
Tổng thống Nga Vladimir
Putin nói rằng lực lượng
Ukraine đã cố gắng tấn công
nhàmáy này và yêu cầu IAEA
cử các chuyên gia đến đánh
giá tình hình.
Bình luận về sự việc, ông
Grossi cho biết ông đã nhận
được thông báo về tác động
của các cuộc tấn công bằng
UAV tại nhàmáy và được cho
xem “một số tàn tích” tại đây.
Tổng giám đốc IAEA nhấn
mạnh rằng mục đích chuyến
thăm là để thu hút sự chú ý
của thế giới vào tình hình hiện
nay và khẳng định rằng “về
cơ bản, không bao giờ phải
hoặc nên tấn công một nhà
máy điện hạt nhân theo bất
kỳ cách nào”.
Nga và Ukraine gần đây
liên tục đổ lỗi cho nhau về
các diễn biến xung quanh
Nhàmáy điện hạt nhânKursk.
Ngày 23-8, Nga cáo buộc
Ukraine phát động cuộc tấn
công trong đêm vào nhà máy
và gọi vụ việc là “khủng bố
hạt nhân”, trong đó các đơn vị
phòng không Nga đã bắn hạ
ba UAV Ukraine trong đêm.
Trong khi đó, Ukraine hôm
11-8 nói rằng lực lượng Nga
đã đốt cháy “một lượng lớn
lốp ô tô trong các tháp làm
mát” tại Nhà máy điện hạt
nhân Kursk nhằm mục đích
“gây hoảng loạn” cho người
dân trong khu vực.
Hậu quả nếu Nhà
máy điện hạt nhân
Kursk bị tấn công
Các chuyên gia liên tục cảnh
báo về hậu quả khôn lường
nếu Nhà máy điện hạt nhân
Kursk trở thành tâm điểm
của các hoạt động giao tranh.
Như cảnh báo của IAEA,
Nhà máy điện hạt nhân Kursk
thiếu mái vòm bê tông trên
các khoang của lò phản ứng
khiến lò phản ứng dễ bị hư
hại trong các cuộc tấn công
vô tình hoặc cố ý bằng tên
lửa, bom và pháo binh.
TheoôngDmitryGorchakov,
chuyên gia hạt nhân tại Trung
tâm Nghiên cứu môi trường
Bellona (Lithuania), các lò
phản ứng tại Nhà máy điện
hạt nhân Kursk là lò phản ứng
nước sôi mạch đơn.
Điều này có nghĩa là nước
và hơi nước đi qua lõi lò phản
ứng sẽ đi thẳng đến tua bin,
Nhàmáy điện hạt nhân Kursk, tỉnh Kursk (Nga). Ảnh: TASS
Theo tờ
Jerusalem Post
hôm 27-8, ngay sau khi nhậm
chức, tân Ngoại trưởng Iran - ông Abbas Araghch đã tiến
hành nhiều hoạt động đối ngoại với các đối tác trong khu
vực nhằm củng cố vai trò của Iran ở Trung Đông.
Cuộc “tấn công ngoại giao” của ông Araghch diễn ra
ngay cả khi Iran tiếp tục đe dọa Israel về một cuộc trả đũa
quân sự. Điều này cho thấy chiến lược của Iran đối với
Israel diễn ra ở nhiều hướng và nhiều cấp độ, từ quân sự
đến ngoại giao.
Theo hãng thông tấn
IRNA
, Ngoại trưởng Araghch hôm
27-8 điện đàm với người đồng cấp Các Tiểu vương quốc
Ả Rập Thống nhất (UAE) Sheikh Abdullah Bin Zayed
Al Nahyan để thảo luận về việc phát triển quan hệ song
phương trong các lĩnh vực kinh tế, hợp tác lãnh sự và an
ninh, cũng như hợp tác khu vực.
Trước đó, ông Araghchi đã điện đàm với người đồng
cấp Kuwaiti - ông Abdullah Al-Yahya để thảo luận về việc
“tiếp tục quá trình phát triển và mở rộng quan hệ giữa Iran
và Kuwait; đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của việc
tiếp tục đối thoại chính trị giữa hai nước”.
Sau đó, ông Araghchi cũng điện đàm với Ngoại trưởng
Oman - ông Badr bin Hamad Al Busaidi. Trong đó, ông Al
Busaidi đã “chỉ ra sự quan tâm đặc biệt của Quốc vương
Oman đến mối quan hệ giữa hai nước và quá trình phát
triển ngày càng tăng của mối quan hệ này”, cũng như nhấn
mạnh sẵn sàng hợp tác chặt để thực hiện các thỏa thuận.
Cùng lúc đó, Tổng thống Iran Masoud Pezeshkian và Thủ
tướng Qatar Mohammed bin Abdulrahman Al Thani cũng đã
gặp nhau tại Tehran. Ngoài ra, Đại sứ Iran và Đại sứ Thổ Nhĩ
Kỳ tại Iraq đã gặp nhau và chia sẻ quan điểm về khu vực;
Đại sứ Iran tại Thổ Nhĩ Kỳ Mohammad Hassan Habibzadeh
đã gặp Phó Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Cevdet Yilmaz.
“Cuộc tấn công ngoại giao” của Iran cũng tiếp cận tới
Ai Cập - quốc gia có vị trí địa chiến lược quan trọng trong
khu vực. Theo
Jerusalem Post
, mục tiêu của Iran là tạo ra
một “vành đai lửa” xung quanh Israel, cô lập Israel về mặt
ngoại giao trong khi sử dụng các lực lượng ủy nhiệm để
tấn công Israel.
VĨNH KHANG
Iranxây “vànhđai ngoại giao” cô lập Israel
Ukraine và Nga phụ thuộc vào
năng lượng hạt nhân như thế nào?
So với Nga, Ukraine phụ thuộc nhiều hơn vào năng
lượng hạt nhân.TheoAl Jazeera, năm2023, hơnmột nửa
(50,7%) điện năng của Ukraine được sản xuất bằng điện
hạt nhân, tiếp theo là than (20,9%), thủy điện (12,3%) và
khí đốt (7,8%).
Cũng trong năm2023, 45%điện năng của Nga đến từ
khí đốt và 18,4%điện năng đến từ năng lượng hạt nhân.
Nga là nước xuất khẩu khí đốt tựnhiên lớn thứhai. Ông
Christoph Halser, nhà phân tích của Công ty nghiên cứu
năng lượng và tình báo Rystad Energy (trụ sở tại Na Uy),
nói rằng thị phần khí đốt của Nga trong tổng lượng nhập
khẩu của châu Âu đã giảmhơnmột nửa từ 38%vào năm
2021 xuống còn 15% vào năm 2023.
Bất chấp cuộc chiến với Nga, Ukraine vẫn cho phép khí
đốt Nga tiếp tục được vận chuyển qua đường ống dẫn
khí đốt qua lãnh thổ nước này tới châu Âu.
Hội đồng Thống đốc IAEA
sẽ thảo luận về tình hình tại
hai nhà máy điện hạt nhân
Kursk và Zaporizhia tại cuộc
họp thường kỳ vào ngày 9-9,
ông Mikhail Ulyanov, đại diện
thường trực của Nga tại các tổ
chức quốc tế ởVienna (Áo), nói
với tờ
Kommersant
.
Tiêu điểm
Nhà máy điện hạt
nhân Kursk thiếu
mái vòm bê tông
trên các khoang của
lò phản ứng khiến
lò phản ứng dễ bị
hư hại trong các
cuộc tấn công vô
tình hoặc cố ý.
không có mạch trung gian và
bộ trao đổi nhiệt. Do đó, việc
giảm áp suất hoặc hư hỏng
bên ngoài có thể dẫn đến rò
rỉ bức xạ. Rò rỉ này sẽ không
lớn nhưng cũng sẽ là một sự
cố phóng xạ.
Ông Gorchakov lưu ý rằng
nếu có bất kỳ sự cố nào thì
các lò phản ứng phải được
đóng cửa và làm mát ngay
lập tức để giảm nguy cơ xảy
ra tai nạn hạt nhân.
Gần đây, nhiều quan điểm
cho rằng Kiev muốn tiến vào
Nhà máy điện hạt nhân Kursk
để làm điều kiện đàm phán,
đổi lấyNhàmáy điện hạt nhân
Zaporizhia (tỉnh Zaporizhia,
Đông Nam Ukraine) mà
Moscow đã kiểm soát từ sau
khi xung đột Nga - Ukraine
bùng phát.
Ukrainechưabìnhluậnthông
tin trên. Tuy nhiên, chuyên
gia Gorchakov cho rằng bất
kỳ việc kiểm soát có vũ trang
nào đối với một cơ sở hạt nhân
đều không thể chấp nhận được
và cực kỳ nguy hiểm.
Vị chuyên gia đề xuất một
số giải pháp cho các cuộc
chiến xung quanh cơ sở hạt
nhân, bao gồm không tham
gia chiến đấu trong hoặc gần
khu vực có cơ sở hạt nhân,
đàm phán về tình trạng của
cơ sở hạt nhân, tốt nhất là
dưới sự chứng kiến hoặc tham
gia của các tổ chức quốc tế
như IAEA.
Bên cạnh đó, cần thiết phải
thực hiện nguyên tắc không
chấp nhận việc biến một cơ
sở hạt nhân thành một khu
vực chuẩn bị cho các cuộc
phản công hoặc địa điểm để
cất giấu thiết bị, vũ khí và
binh sĩ, theo ông Gorchakov.•
Ngoại trưởng IranAbbas Araghch. Ảnh: REUTERS
Quốc tế -
Thứ Năm29-8-2024
