3
Thời sự -
ThứHai 18-11-2024
Cần xây dựngmột hệ thống
chính trị hoạt động
hiệu lực, hiệu quả để có
đượcmột đội ngũ cán bộ,
đảng viên liêmkhiết,
mẫumực. Ảnh: THUẬNVĂN
vươnmình”
Điều này đã được Tổng Bí thư Tô Lâm chỉ ra rất rõ trong
các bài viết của mình.
Xuất phát điểm của kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn
mình đang khá khiêm tốn. Tổng thu nhập bình quân đầu
người của nước ta (GNI/người) năm 2023 mới ở mức
4.180 USD, trong khi theo phân loại mới nhất của Ngân
hàng Thế giới thì để trở thành nước có thu nhập trung bình
cao, GNI/người phải 4.466-13.845 USD. Còn để trở thành
nước có thu nhập cao thì chỉ số ấy phải trên 14.000 USD.
Trong khi đó, so với GDP thì GNI của nước ta đang ngày
càng giảm: Giai đoạn 2001-2009 là 97,24% nhưng đến
giai đoạn 2010-2022 giảm còn 95,37%.
Còn tính theo GDP/người, Việt Nam đang ở mức 4.284
USD. Theo phân loại của Diễn đàn Kinh tế Thế giới, Việt
Nam đang ở phần đầu của giai đoạn 2 trong ba giai đoạn
phát triển. Giai đoạn này đòi hỏi phải tập trung sử dụng
hiệu quả các nguồn lực, đồng thời tạo dựng các nền tảng
cho giai đoạn phát triển chủ yếu dựa vào công nghệ và đổi
mới sáng tạo.
Thách thức là rất lớn, thời gian và cơ hội không còn
nhiều khi tốc độ già hóa dân số đang tăng nhanh, năng
suất lao động thấp và tốc độ cải thiện lại có xu hướng
giảm. Do vậy, để đạt các mục tiêu đặt ra cần phải có
những nỗ lực phi thường, phải vượt qua chính mình.
GS-TS
PHÙNG HỮU PHÚ
,
nguyên Chủ tịch Hội đồng
khoa học các cơ quan Đảng
Trung ương
:
Kiến tạo kỷ nguyên
mới là quá trình
“đột phá kép”
Yêu cầu bao trùm trong kiến
tạo kỷ nguyên mới là phải tiến hành đồng thời, thắng lợi
một quá trình “đột phá kép”. Một mặt, phải đột phá đi thẳng
vào hiện đại, vào những lĩnh vực công nghệ cao, đặc biệt
là công nghệ số mà Việt Nam có lợi thế; vào quản trị quốc
gia hiện đại trên nền tảng chính phủ số, xã hội số, công dân
số…Mặt khác, phải đột phá trong việc giải quyết triệt để
những điểm nghẽn, những yếu kém, hạn chế, những khó
khăn đang kìm hãm, cản trở sự phát triển của đất nước.
Hai quá trình đột phá này cần phải được thực hiện song
song, đồng bộ, hỗ trợ lẫn nhau, trong đó đi tắt, đón đầu, đi
thẳng vào hiện đại là cơ bản, có ý nghĩa quyết định; khắc
phục, giải quyết những yếu kém, bất cập là cấp bách, quan
trọng.
Triết lý của quá trình đột phá kép này, như Tổng Bí thư
Tô Lâm xác định, chính là “tranh thủ tối đa thời cơ, thuận
lợi, đẩy lùi nguy cơ, thách thức, đưa đất nước phát triển
toàn diện, mạnh mẽ, bứt phá và cất cánh”.
Bên cạnh đó, chúng ta cần đột phá mạnh mẽ về tư duy,
nhận thức. Khi bước vào kỷ nguyên thống nhất, đổi mới,
phát triển (1975-2025), Đảng ta bắt đầu bằng đổi mới tư
duy, nhận thức. Chính đột phá tư duy lý luận đã khai mở
con đường đổi mới trên tất cả lĩnh vực, tạo ra những thành
tựu vĩ đại.
Ngoài ra, kỷ nguyên mới đặt ra yêu cầu hàng đầu là
nâng cao năng lực lãnh đạo, cầm quyền của Đảng. Sẽ có
rất nhiều việc phải làm, phải làm quyết liệt nhưng vững
chắc để có được một hệ thống tổ chức bộ máy của Đảng,
của hệ thống chính trị tinh gọn, thống nhất, hợp lý, đồng
bộ, thông suốt, hoạt động hiệu lực, hiệu quả; để có được
một đội ngũ cán bộ, đảng viên liêm khiết, mẫu mực, tiêu
biểu, hết lòng vì Đảng, vì dân. Đây thực sự là một cuộc
cách mạng về xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống
chính trị trong “kỷ nguyên vươn mình của dân tộc”.•
GS-TS
HOÀNG THẾ LIÊN
,
nguyên Thứ trưởng thường trực
Bộ Tư pháp
(*)
:
Bảo đảm cao nhất
trọng lượng tiếng nói
của người dân trong
xây dựng pháp luật
Trong cuộc làm việc với Ban cán sự Đảng Bộ Tư pháp,
Tổng Bí thư Tô Lâm cho biết sẽ xem xét đưa vào chương
trình làm việc của Bộ Chính trị, Ban Bí thư năm 2025 nội
dung nghiên cứu xây dựng, trình Bộ Chính trị ban hành Chỉ
thị về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp
ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới.
Cùng lúc, Bộ Tư pháp cũng đang đề xuất tiếp tục sửa
đổi, bổ sung Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật,
vốn ban hành từ năm 2015, sửa đổi một lần vào năm
2020. Đây là vấn đề hệ trọng liên quan đến thể chế, mà
Tổng Bí thư đánh giá đang là điểm nghẽn của điểm nghẽn.
Vậy tôi đề nghị lần sửa đổi này cần:
(i) Tách bạch hai quy trình lập pháp và lập quy.
(ii) Coi trọng phát huy dân chủ, bảo đảm cao nhất trọng
lượng tiếng nói của người dân, nhất là của đối tượng bị
điều chỉnh trong xây dựng pháp luật.
(iii) Đề cao trách nhiệm trước dân của những chủ thể
xây dựng, ban hành pháp luật.
(iv) Đặt ra yêu cầu cao, cụ thể về đánh giá tác động của
chính sách.
(v) Quy định thẩm quyền của chủ thể trình dự án pháp
luật được bảo vệ đến cùng dự án của mình, có quyền rút
dự luật do mình trình.
(vi) Có cơ chế chống tiêu cực, lợi ích nhóm, lợi ích cục
bộ bộ, ngành trong xây dựng pháp luật.
(vii) Có cơ chế phát huy vai trò chủ đạo của Quốc hội
trong việc bảo đảm hệ thống pháp luật đáp ứng yêu cầu
xây dựng Nhà nước pháp quyền; đẩy mạnh việc thực hiện
thẩm quyền giải thích pháp luật của Ủy ban Thường vụ
Quốc hội nhằm tháo gỡ những vướng mắc trong thực thi
pháp luật, đề cao trách nhiệm của Chính phủ trong đề
xuất tháo gỡ những chồng chéo, mâu thuẫn trong hệ thống
pháp luật.
(*) Thành viên tổ biên tập Hiến pháp 2013 và Nghị
quyết 27 của Ban Chấp hành Trung ương về xây dựng và
hoàn thiện Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam
PGS-TS
NGUYỄN HỒNG
SƠN
,
Phó Trưởng ban Kinh tế
Trung ương
:
Thuận lợi - khó khăn
đan xen nhưng
khó khăn nhiều hơn
Sau gần 40 năm đổi mới, Việt
Nam đã trở thành nước có thu
nhập trung bình thấp từ năm 2008. Chúng ta đang đặt mục
tiêu trở thành nước có thu nhập trung bình cao vào năm
2030, nước có thu nhập cao vào năm 2045. Đây là những
mục tiêu rất thách thức, bởi chúng ta đang ở giai đoạn phát
triển rất khác về chất. Bối cảnh mới có cả thuận lợi và khó
khăn đan xen nhưng khó khăn có phần nổi trội hơn.
Thực tiễn thế giới cho thấy chỉ một số ít quốc gia trên
thế giới, chiếm khoảng 1/4 dân số toàn cầu, vượt qua được
bẫy thu nhập trung bình để trở thành nước có thu nhập
cao. Với chúng ta, dù đạt được những thành tựu đáng tự
hào nhưng đang phải đối mặt với nhiều khó khăn, hạn
chế đã tồn tại từ trước mà chưa được giải quyết dứt điểm.
Ý kiến
lãnh đạo cao nhất, mà phải
lan tỏa một cách sâu sắc tới
toàn Ban Chấp hành Trung
ương; không chỉ trong ban
lãnh đạo đương nhiệmmà cả
những nhân sự sẽ được bầu
ra ở Đại hội XIV tới.
Nếu biến được khát vọng
ấy thành khát vọng chung
trong toàn hệ thống chính trị
thì sẽ tạo ra nguồn động lực,
sức mạnh vật chất to lớn để
vừa giải quyết các bài toán,
thách thức, vừa để đạt được
các mục tiêu cụ thể đặt ra
cho những năm tới và cả giai
đoạn tiếp theo theo tầm nhìn
2030-2045.
Và quan trọng hơn, khát
vọng ấy không chỉ nằm trong
phát ngônmà phải được minh
chứng bằng các hành động
chính sách để tạo chuyển biến
tích cực trên thực tế.
. Nói về hành động chính
sách, đến lúc này dường
như chúng ta bắt đầu cảm
nhận được những chỉ đạo
quyết liệt trong sắp xếp, tinh
gọn bộ máy trong hệ thống
chính trị…
+ Đấy là một chỉ dấu rất
mới, rất đáng chú ý. Ngày
5-11, báo chí phát đi bài viết
của Tổng Bí thư Tô Lâm với
tiêu đề rất hấp dẫn: “Tinh -
gọn - mạnh - hiệu năng - hiệu
lực - hiệu quả”. Chỉ mấy
ngày sau, ngày 9-11, Chính
phủ họp và quyết định lập
Ban Chỉ đạo tổng kết Nghị
quyết 18 của Trung ương
về đổi mới, sắp xếp tổ chức
bộ máy của hệ thống chính
trị tinh gọn, hoạt động hiệu
lực, hiệu quả do Thủ tướng
Phạm Minh Chính trực tiếp
làm trưởng ban.
Thủ tướng Phạm Minh
Chính đã rất mạnh dạn thí
điểm những mô hình mới ở
Quảng Ninh trong thời gian
làm bí thư Tỉnh ủy. Khi tham
gia Bộ Chính trị, làm trưởng
Ban Tổ chức Trung ương,
từ thực tiễn sinh động của
mình, ông đã tham mưu để
rồi Bộ Chính trị trình Ban
Chấp hành Trung ương ban
hành Nghị quyết 18.
Tổng Bí thư Tô Lâm khi
là bộ trưởng Bộ Công an
đã rất kiên quyết trong việc
tổ chức lại toàn lực lượng
theo hướng “bộ tinh, tỉnh
mạnh, huyện toàn diện, xã
bám cơ sở”.
Sự đồng điệu của Tổng Bí
thư và Thủ tướng cùng với
những thảo luận chỗ này chỗ
kia, màmới nhất là những kiến
nghị, đề xuất về thu gọn đầu
mối các cơ quan Đảng, Chính
phủ, Quốc hội và các thành
tố khác trong hệ thống chính
trị tại hội thảo quốc gia diễn
ra vào tuần trước về chủ đề
“kỷ nguyên mới, kỷ nguyên
vươn mình”, cho thấy những
chuyển động mạnh mẽ đang
diễn ra mà rất có thể không
phải đợi đến Đại hội XIV
như cách làm truyền thống.
Mở ra cơ hội tìm
người tài cho giai
đoạn phát triển mới
. Hội nghị Trung ương 10
khi bàn về chủ đề văn kiện
Đại hội XIV đã đưa vào cụm
từ “kỷ nguyên mới” nhưng
xác định sau 100 năm thành
lập Đảng, đất nước sẽ bước
vào kỷ nguyên phát triển mới
của 100 năm thứ hai. Nhưng
gần đây, thời điểm bắt đầu
kỷ nguyên mới đã được Tổng
Bí thư Tô Lâm gợi ý là ngay
từ Đại hội XIV. Theo ông,
diễn biến ấy đang phản ánh
điều gì?
+ Những tín hiệu gần đây
từ phát ngôn đến hành động
gợi ý rằng đang có những
chuyển biến về nhận thức
không chỉ của cá nhân nhà
lãnh đạo mà của cả tập thể
lãnh đạo. Trở lực của cải cách,
nhất là cải cách tổ chức, bộ
máy không còn quá lớn và
các điều kiện bảo đảm cho
phép thúc đẩy sớm.
Hàng loạt nội dung đổi mới
cụ thể đã được Tổng Bí thư
gợi ý trong các bài viết thời
gian gần đây. Từ việc phân
vai rõ hơn trong mối quan
hệ giữa Chính phủ với Quốc
hội mà rõ ràng theo hướng
khuyến khích, ủng hộ hành
pháp năng động, sáng tạo
hơn trong tương quan Quốc
hội tập trung vào các nhiệm
vụ chính yếu và khắc phục
tình trạng “hành chính hóa”.
Nếu thực sự những cải
cách về tổ chức, bộ máy đang
được thảo luận được quyết
đáp khoa học, thuyết phục
và thực hiện hiệu quả ngay
trong thời gian tới sẽ mang
lại hiệu ứng lan tỏa. Đó là
cơ hội để cơ cấu lại đội ngũ
cán bộ đủ phẩm chất, năng
lực ngang tầm nhiệm vụ, đặc
biệt để chuẩn bị cho nhân sự
Đại hội Đảng bộ các cấp tiến
tới Đại hội XIV của Đảng.
Nếu có đột phá về công
tác cán bộ thì đây sẽ là cơ
sở quan trọng để chúng ta
bước vào “kỷ nguyên mới, kỷ
nguyên vươn mình” ngay từ
những ngày đầu, tháng đầu
của nhiệm kỳ Đại hội XIV.
. Xin cảm ơn ông.•
