INTẠITP.HCM,CẦNTHƠ
GIÁ:
BANGÀNBẢYTRĂMĐỒNG
16
THỨ TƯ
24-6-2015
Quoc te
Thếgiới
24giờ
Phântích
&Bình luận
Tiêuđiểm
Một quanchứcquốcphòngMỹ (giấu tên)đãnhậnxét với
hãng tin AFP: “Tháng nàyMỹ và NATO đã đạt đến mức
cao nhất về huấn luyện và tập trận kể từ sau Chiến tranh
lạnh…NATO đang chuyển động nhanh để đối phó với đe
dọamới từNga”.
Động thái tiêubiểuminhhọachophátbiểunày làchương
trình côngdu châuÂu trong tuầnnày củaBộ trưởngQuốc
phòngMỹ Ashton Carter nhằm bơm thêm sức mạnh cho
NATO. Ông đến Đức hôm 22-6, hôm sau ghé Estonia rồi
về Bỉ dự hội nghị các bộ trưởngQuốc phòngNATO trong
hai ngày24và25-6.Ngày26-6ông lại trở lạiĐứcdựcuộc
tập trận chung của12 nước châuÂu.
TạiĐức, quốcgiamàMỹđánhgiá làđầu tàucủaNATO,
ông Ashton Carter cùng ba người đồng cấpĐức, Hà Lan
vàNaUyđến thăm tổnghànhdinhquânđoànmộtĐức-Hà
Lan. Đây là biểu tượng choướcmơ củaMỹ ở châuÂu, đó
làbinh sĩ hai nước cùng tác chiến chungmột đơn vị để sau
này trở thành lực lượng tác chiến nhanh củaNATO.
Tại Estonia, ông sẽ hội đàm với các bộ trưởng Quốc
phòng ba nước vùng Baltic. Lo ngại Nga gây bất ổn như
Ukraine, ba nước vùng Baltic đã đề nghị quân đội NATO
đồn trú thường trực tạiBaltic.Nếu triểnkhai quân theoyêu
cầunày, NATO sẽ vi phạm“Hiệpđịnhnền tảng về cácmối
quan hệ, hợp tác và an ninh lẫn nhau giữaNATO và Liên
bangNga” ký kết ngày 27-5-1997 tại Pháp.
Để tránh né, Mỹ đã đề nghị chuyển trước vũ khí hạng
nặng đủ trang bị cho 5.000 quân đến sườnĐông châuÂu,
trongđó cóbanướcBaltic. Kếhoạchnày củaMỹđã khiến
Nga nổi giận. Tổng thống Putin đã tuyên bố sẽ triển khai
thêm hơn 40 tên lửa đạn đạo để tăng cường năng lực trả
đũa hạt nhân củaNga.
TrongchuyếncôngduchâuÂu,Bộ trưởngAshtonCarter
cũngsẽ tiếp tụchối thúccácnướcchâuÂu tăngchiphíquốc
phòng. Năm 2014 chỉ có ba nướcAnh, Hy Lạp vàEstonia
có chi phí quốc phòng bằng hoặc hơn chỉ tiêuNATO đề ra
là 2%GDP.
Hồi đầu tuần (22-6), Tổng thưkýNATOJensStoltenberg
đã thông báo NATO sẽ tăng gấp đôi lực lượng phản ứng
nhanhhiệnnay, tức tăngquânđến30.000-40.000quân.Năm
2002,NATOđã thành lập lực lượngphảnứngnhanh13.000
quân. Tuy nhiên, với cáo buộcNga can thiệp vàoUkraine,
NATOmuốn tăngquânvìchorằng lực lượngphảnứngnhanh
không đủ nhanh trongbối cảnhanninhđã chuyểnbiến.
Bộ trưởng Quốc phòngMỹ Ashton Carter đã tuyên bố
Mỹ sẽ cung cấp người và thiết bị cho lực lượng phản ứng
nhanh NATO. Khi được hỏi liệu NATO có đang vi phạm
hiệpđịnhđã ký kết vớiNganăm1997hay không, Tổng thư
kýNATO Jens Stoltenbergnhấnmạnh: “Điềunày không vi
phạm hiệp định. Tất cả những gì chúng tôi thực hiện chỉ
mang tính chất phòng thủ, cân xứng và phù hợp các cam
kết quốc tế”.
H.DUY
NATOtiếptụcépNgatừsườnĐôngchâuÂu
Sáthạidânthườngở
Rwanda,bịbắttại
sânbayAnh
Ngày 23-6, Bộ trưởngNgoại giao Rwanda Louise
Mushikiwabo tuyênbốnướcAnhbắtgiữôngEmmanuel
KarenziKarake, chỉ huy cơquan tìnhbáoRwanda, là
điều không thể chấp nhận được. Bộ trưởng Tư pháp
Rwanda JohnstonBusingye cho biết đang chờ chính
phủAnh giải thích. Đại sứRwanda tạiAnhWilliam
Nkurunzizakhẳngđịnh lệnh truynãcủaTâyBanNha
đối với ôngKarakemang tính chất chính trị.
Trướcđó,báo
TheGuardian
(Anh)đưa tinBộNgoại
giaoAnh thôngbáo tướngEmmanuelKarenziKarake
đã bị bắt hôm 20-6 tại London theo lệnh truy nã trên
toànchâuÂucủaTâyBanNha.CảnhsátAnhgiải thích
tướngKarake bị cảnh sát bắt tại sân bayHeathrow
trongkhi đối tượngđang chuẩnbị rờiAnh.AFP
đưa tinchiều20-6, tướngKarake54 tuổi đã ra trước
tòa ánởLondonvà bị tạmgiữđếnngày25-6.
Sự việc bắt nguồn từ nạn diệt chủng ở Rwanda.
Ngày 7-4-1994, chuyên cơ của Tổng thống Juvenal
Habyarimana (người sắc tộcHutu) bị bắn rơi. Sauđó
người sắc tộcHutu đãmở cuộc tàn sát đối với người
sắc tộcTutsi.Trong tội ácdiệt chủngđẫmmáunày,0,8
triệungười đãbị sát hại chỉ tronghơnba tháng
(ảnh).
Năm 2000, tòa án Tây Ban Nha bắt đầu thụ lý hồ
sơ theođơnkiệncủa thânnhâncácnạnnhânTâyBan
Nhabị giết hại ởRwanda (các tu sĩ vànhânviênhoạt
độngnhânđạo)vàcác tổchứcRwanda lưuvong.Tháng
2-2008, tòaánphát 40 lệnh truynãđối với các sĩ quan
cao cấp quân đội Rwanda vì phạm tội ác chiến tranh,
tội ácchốngnhân loại và tội ácdiệt chủng tạiRwanda
vàCHDCCongo từđầu tháng10-1990đếnnăm2002.
Riêng tướngEmmanuelKarenziKarakebị truy tốvì
đãchỉ huynhiềuvụ thảm sát dân thường từnăm1994
đến 1997 ở nhiều địa phương tại Rwanda. Trong số
nạn nhân tối thiểu có ba công dânTâyBanNha làm
việc cho tổ chứcThầy thuốc khôngbiên giới.
Năm 2010, Karake đã bị sa thải khỏi quân đội vì
hạnhkiểmxấu.
Mộtnămsau,
Karake được
ân xá. Tổng
thống Paul
Kagamé chỉ
địnhKarakegiữ
chức chỉ huy
cơ quan tình
báo.
D.THẢO
l
HànQuốc:
Ngày23-6
làngàyđầu tiênkhôngcó
ca tửvongdonhiễmbệnh
MERS-CoV.Sốcanhiễm
là175ca(thêmbacamới).
54người đãđiều trị khỏi.
Sốngười bị cách lygiảm
còn2.805người.
(Yonhap)
l
Pakistan:
Ngày23-6,
sốngườichếtdonắngnóng
trongbangàyquađã tăng
lên hơn 450 người, tăng
gấp đôi so với thông báo
hôm trướcđó.Hầuhết số
người chết do nóng ởTP
Karachi.
(AFP)
TNL
QUÂNKHOA-H.DUY
T
ối22-6(giờđịaphương),
Ngoại trưởngMỹJohn
Kerry và Bộ trưởng
Tài chínhJacobLewđã long
trọng tiếpđónỦyviênQuốc
vụDươngKhiết Trì và Phó
Thủ tướngUôngDương tại
buổi tiệc tối ởWashington.
Thứ trưởng thường trựcBộ
NgoạigiaoMỹAntonyBlinken
đã chủ trì cuộc gặp riêng về
vấn đề an ninh trước khi hai
bênchính thứcbướcvào thảo
luận tạiĐối thoạiChiến lược
vàKinh tếMỹ-Trung lần thứ
bảy tronghaingày23và24-6.
AFPđưatintối22-6,haibên
Mỹ-Trungđã thảo luận thẳng
thắnvà trực tiếpvềnhiềubất
đồngnhưanninhmạng,biển
Đông, nhânquyền cũngnhư
cácchủđềhợp tácvềkhíhậu,
IranvàCHDCNDTriềuTiên.
NgườiphátngônBộNgoại
giaoMỹ John Kirby không
chobiết chi tiết nội dunghội
đàm. Ông chỉ nói: “Chúng
tôi tìm kiếmmở rộng hợp
tác đối với nhiều thách thức
quốc tếnhưbiếnđổikhíhậu,
phát triển, viện trợnhânđạo,
đốiphódịchbệnhhaybảovệ
đại dương”.
Ông cho biếtWashington
khen ngợiMỹ-Trung đã tiến
hànhcácchínhsáchphốihợp
về các vấn đề khu vực như
Iran, Iraq, Syria, CHDCND
Triều Tiên vàAfghanistan.
Dùvậy,haibênvẫncònnhiều
bất đồng như xung đột trên
biển (ám chỉ tham vọng của
TrungQuốcởbiểnĐông),an
ninhmạng, nhânquyền.Vấn
đề tin tặcđãđượchaibên trao
đổi thẳng thắn.
Người phát ngôn kết luận
nói chungMỹ quyết tâm cải
thiệnquanhệvớiTrungQuốc.
Mỹ-Trungnóichuyện
thẳngthắn
TrungQuốcmuốnlậppháođàitrúẩnchođộitàungầmởbiểnĐông.
MáybayP3-COrioncủaNhậtchuẩnbị cấtcánh từsânbayPuertaPrincesa
(Philippines)bayđếnbãiCỏRong.Ảnh:REUTERS
Ngày23-6,mộtmáybaytuầntraP3-COrioncủaNhậtchở
babinh sĩ Philippinesđãbayởđộcao1.534m trênbãi Cỏ
Rong thuộc vùngbiển tranh chấp trênbiểnĐôngđểbắt
đầu cuộc tập trận chungPhilippines-Nhật. Bay theomáy
bayNhật làmộtmáybaynhỏhơn củaPhilippines. Đây là
lầnđầu tiên lực lượngphòng vệNhật phối hợp với quân
độiPhilippinesthựchiệnphivụnhưthế.TạisânbayPuerta
Princesa (Philippines),Đại táhảiquânJonasLumawagcho
biết: “Chúng tôi đã thực tập tìm kiếm và cứunạn vốn là
nội dungchủyếu trongcácchiếndịchhỗ trợvàcan thiệp
trong thảmhọa”.
154
tên lửa là số tên lửa tàungầm
hạtnhânlớpOhioUSSMichigan
(Hạm đội 7 Mỹ) có thể chở
được. Chiều 23-6, tàu ngầm
đãđếncăncứhải quânBusan
(HànQuốc).USSMichigandài
170,6m có lượng giãn nước
18.750 tấnkhi chìm chởđược
hơn100quân.
TânHoa xã (TrungQuốc)
đưa tinhaibênđãcamkết tiến
hành xây dựngmối quan hệ
ổnđịnhvề lĩnhvực anninh.
Trongkhiđó,báo
TheSeattle
Times
(Mỹ)ngày22-6đãđăng
bài viết lo ngại TrungQuốc
bồi đắp đảo nhân tạo nhằm
đưa tàungầm tới biểnĐông.
Chuyên giaCarl Thayer ở
ĐHNew SouthWales (Úc)
nhận định TrungQuốc xem
biểnĐônglàtàisảnchiếnlược
vìbiểnĐôngbảovệsườnphía
nam của TrungQuốc, trong
đócómột căncứ tàungầmở
TamÁ (đảoHảiNam).
Tạiđây,hảiquânTrungQuốc
đã xây dựng các đường hầm
dưới nướcđểbímật neođậu
mộtsố tàungầm,baogồm tàu
ngầm trangbị tên lửađạnđạo.
Ông cho rằngTrungQuốc
mởrộng tuyênbốchủquyềnở
biểnĐôngnhằm lậppháođài
trú ẩn chohạmđội tàungầm
để tránh bị phát hiện vì biển
Đông là nơi quá lý tưởngdo
cóđộ sâuhàngngànmét với
cáchẻmnúi dưới biển.
GSBernardD.ColeởHọc
việnChiến tranhquốcgiaMỹ
ghinhận thờichiến tranh lạnh,
để tránhbịMỹ theodõi,Liên
Xô (cũ)đã lậpchiến lượcxây
dựngpháođàitàungầmchotàu
ngầmhoạt độngbímật càng
gần các căn cứMỹ càng tốt.
Ông cho rằng sớmmuộn gì
TrungQuốccũngápdụngchiến
lược này ở biểnĐông, đồng
thời sẽnâng tầmbắn của tên
lửađạnđạođểđốiphóvớiMỹ.
Tàu ngầmTrung Quốc gây
tiếng ồn lớn nên dễ bị phát
hiện, do đó khó hoạt động ở
Tây Thái Bình Dương. Dù
vậy,nếuTrungQuốccải thiện
đượctầmbắntênlửathìkhông
cầndi chuyển tàungầmkhỏi
biểnĐông.
TrungQuốccũngcóthểđơn
phương tuyên bố vùng nhận
dạng phòng không trên biển
ĐôngđểhạnchếmáybayMỹ
theodõi đội tàungầmTrung
Quốc.
s
