CHỦNHẬT 20-9-2015
7
YÊNKHANH
T
rên thi đàn văn học
Nghĩa Bình (Bình
Định - QuảngNgãi)
đầunhữngnăm1990,
QuangVĩnhKhương
nổi lên nhưmột hiện tượng. Đó
là câybút trẻ tài hoa nhưngđoản
mệnh. Trong tuyển tập 100 bài
thơ lục bát hay nhất thế kỷ 20,
bài thơ
Trương Chi
được độc
giả bình chọn là một trong số
bài yêu thích nhất. Và có lẽ
VĩnhKhương cũng làmột trong
những nhà thơ trẻ nhất có mặt
trong tậpnày. Đây cũng chính là
bài thơ được nhạc sĩ TrầnHuân
phổnhạcđổi tên thành
Gã si tình
mà ca sĩ QuangLinh hát khá nổi
tiếng một thời.
Khóc cho tình chàng
TrươngChi
Nhắc đến nhạc sĩ Trần Huân
người nghe nhớ tới ca khúc
Họa
mi tócnâu
lời vànhạcdoanhviết
đã làm nên thương hiệu cho ca sĩ
MỹTâmmột thời. Chàng nhạc sĩ
sinhnăm1976,khimớihơn30 tuổi
đờiđãcóchomìnhgia tài trên200
bản nhạc, trong đó có những bản
nổi tiếng như
Đến bên em
,
Yêu
,
Chiều ký túc xá, Chia tay..
. Từng
học khoa Lý luận, sáng tác, chỉ
huy tại Nhạc việnTP.HCM, Trần
Huân khởi nghiệp và bắt đầu tạo
dựng tên tuổi chomìnhvới những
cakhúcviết cho thiếunhi, sauđó
đếnnhữngbảnhợpxướng, tìnhca
đôi lứa rồi anhbénduyênvới thơ
phổ nhạc.Và bài thơ
TrươngChi
của Quang Vĩnh Khương là một
trong những tác phẩm phổ thơ
thànhcôngcủanhạcsĩTrầnHuân.
TrầnHuânkể:“Năm1996, lúcấy
tôimớingoài20 tuổivàcũngđang
sốngvớinhữngảovọng, nỗibuồn.
Tình cờmột lầnghé tiệm sách cũ
tìm thấycuốn thơ tình tuyểnchọn.
Tôi không còn nhớ chính xác tên
tập thơ ấy nhưng trong đó có bài
thơ
TrươngChi
bốncâucủaVĩnh
Khương. Tôi thíchbài thơnàyvà
ngay lúc ấy nảy ra ý định sẽ phổ
nhạc...”.
VĩnhKhươngviếtbài thơ
Trương
Chi
khi ấy cũng ngoài đôi mươi.
Một sự trùnghợpngẫunhiên. Kẻ
đôi mươi viết nhạc phổ thơ nổi
tiếng, người đôi mươi nổi tiếng
với thơ.Chắchẳn
phải có sự đồng
điệu lắm trong
tâm hồn anhmới
cảm được và yêu
thích bài thơ đến
thế. “Lúc đó tâm
trạng tôi cũnghệt
như tâm trạngcủa
nhà thơ
Trương
Chi.
Vật vờ đau
khổ rồi uống hết
giấcmộngnàyđến
giấc mơ khác...
Uống riết thìquên
cái tôi, quên sự
đời!”-nhạcsĩnói.
Bạn bè kể vào
một đêm Vĩnh
Khương thất tình
nằm dài trên bãi
biển Quy Nhơn.
Trongcơnmộngmị
ấyanhđãsáng tác
rabài thơ
Trương
Chi
:
Đêm xưa có
mộtgãkhờ/Uống
trăng rồi khóc
trangthơđờimình/
Uống thơrồikhóc
cuộc tình/ Uống
tình rồi khócmột
mình dưới trăng.
Nhưng em gái
Vĩnh Khương,
người gắn bó nhất với anh suốt
ấu thơ và cũng là người lưu giữ
nhữngbản thảocuối cùngcủaanh,
nói: “Anh ấy thương cảm với câu
chuyệnvềchàngTrươngChi,bịám
ảnh và đau đáu về nó nên viết lên
những câu thơ buồn đó. Chứ nói
anhKhương thất tìnhà, cómà thất
tìnhquanhnăm!”.Khôngbiết khi
viết
Gãsi tình
lúcấychàngnhạcsĩ
“duca”TrầnHuâncó thất tìnhnhư
VĩnhKhương không? TrầnHuân
cười: “Trongđời ai cũngđã từng ít
nhấtbịmộthayvài lầnnhư thế, tôi
đâuphải là trườnghợpđặcbiệtgì”.
ĐI TÌM “NÀNG THƠ” CỦANHỮNGCA
KHÚCNỔI TIẾNG - BÀI 4
Nhạcsĩ
chưakịp
gặp,nhà
thơđãđi
xa
Suốt 10 năm trời nhạc sĩ TrầnHuân đi
tìm tác giả bài thơmình phổ nhạc nhưng
không gặp. Đến khi tìm đượcmanhmối
thì nhà thơ đã thành người thiên cổ.
TRUYỆNKÝ - NHÂNVẬT
Nghi án “đạo thơ”
Thực tế bài thơ ra đời đã được
bạn đọc yêumến và nó nổi tiếng
hơnnữakhinhạcsĩTrầnHuânphổ
nhạc với cái tên
Gã si tình
. Năm
1998 ca sĩQuangLinh thu âmbài
hát này, tất nhiênnó tạođượcmột
hiệu ứngmới mẻ cho người nghe
vớichấtgiọngriêngbiệtcủaQuang
Linhvàgiai điệumamị củanhạc.
Vậynhưngkhônghiểuvì lýdogì
trênmột số trang nhạc chỉ đề tên
nhạc sĩ TrầnHuân, còn thơ… thì
khôngđề tên tácgiả.Khi ấyđãdấy
lênnhữngđồnđại vàhoài nghi về
người sáng tác.Thậmchí có tờbáo
còncôngkhainóinhạcsĩTrầnHuân
đạo thơ.Khi được hỏi về chuyện
này, TrầnHuân từ tốn: “Tôi luôn
ghi trênbảnnhạc thơQuangVĩnh
Khươngnhưngkhônghiểuvì sao
người tacứvucho làđạo thơ.Tôi
khôngnhớchínhxác...Hìnhnhưcó
một videonàođócủaca sĩQuang
Linh đã quên đề tên nhà thơ thì
phải.Bởi vì vềphía tácquyềngia
đình anh Khương đã nhận được
đầy đủ, như thế không thể nói là
tôi đạo thơ được!”.
Trần Huân trầm ngâm: “Tôi
luôn quan tâm và dõi theo Vĩnh
Khương cũng như luôn có ý tìm
gặpanhấy.Hỏi thămbạnbè,những
ai quenbiết xemVĩnhKhương là
ai, như thế nào, đang sống ở đâu
và cả lai lịch bài thơ
TrươngChi
nữa. Bởi tôi trân trọng nó vì nó
làmnênbảnnhạc của tôi.Nhưng
mọi thông tin dội về là con số
không. Ngay cả quê anh ở Bình
Định tôi cũng còn không biết”.
Cuộc đời đầy oái oăm. Gần 10
năm trời kể từ sau khi
Gã si tình
trở nên nổi tiếng nhưng nhạc sĩ
vẫnkhông thể gặpđược nhà thơ,
chỉ đến lúc tìm được manh mối
thực sự thì mới hay nhà thơ đã
trở thành người thiên cổ!
Món nợ thơ-nhạc và lời
dự cảm địnhmệnh
Khi nghe ca sĩ Quang Linh
thu âm bản
Gã si tình
của nhạc
sĩ TrầnHuân, biết bản nhạc phổ
từ thơmìnhmà không thấy nhạc
sĩ có ý kiến gì, Vĩnh Khương
khăn gói định vào Sài Gòn tìm
cho bằng được nhạc sĩ để “nói
chuyện” tác quyền. Dù rằng bạn
bè ai cũng biết nếu có được tiền
tác quyền thì số tiền đó có khi
lại nằm trong túi áomột kẻ hành
khất nào đó bên đườngmàVĩnh
Khương nhìn thấy haymột bạn
trẻ bập bẹ nào đó làm thơ khiến
anh xúc động đem tặng. Nhưng
rồi dựđịnhấyđãvĩnhviễnkhông
baogiờ thành sự thực. Chỉ trước
ngàyđịnhkhăngói vàoSàiGòn,
một ngày tháng 5 năm 2001, sau
một giấc ngủ trưa,VĩnhKhương
đã không còn thức dậy nữa...
Nhắc đến Vĩnh Khương, bạn
bè trong giới thường saymê kể
hết giai thoại này tới giai thoại
khác. Rằng nhà thơ là một gã
tài hoa, kẻ giang hồ sống bửa,
đồng thời lại làmột chàng lãng
tử phóng khoáng. Biết bao tính
cách trong một con người. Mà
chỉ như thếmới ra được cái chất
của Vĩnh Khương.
Tuổi thơ anh nhọc nhằn và
chai sạm nắng gió. 11 tuổiVĩnh
Khương đã dẫn em trai lên cao
nguyên tự kiếm sống. Sau này
anh làm nghề khuân vác ở bến
xe, bến cảng, rồi sáng tác, viết
báo, viết kịch.Anhđi khắp trong
Nam, ngoàiBắc, lên rừng, xuống
biển. Cứ khi hết tiền thì chạy lại
nơi anhem thân tíngõcửamượn.
Đi mượn tiền nhưng rồi vừa từ
nhà bạn bước ra nhìn thấy đứa
trẻ nghèo bán vé số anh lại quên
mất mình đang túng thiếu, vét
đếnđồng tiền cuối cùng trong túi
đem cho. Sau đó sực tỉnh thì lại
kiếm bạn hữu khác. Giận nhưng
vì yêu mến thơ anh, bạn bè cứ
lần lữa cho qua.
Năm25 tuổiKhương từngviết
“Tôi là chiếcxengựa cà tàng cực
nhọc lao trong đêm, chở gió và
cỏ và cỗ quan tài chưa bỏ xác”.
Chưa kịp vào Sài Gòn gặp nhạc
sĩ thì Vĩnh Khương đã đột ngột
ra đi ở cái tuổi 38. Không ai biết
nguyênnhânvì sao, chỉ là anhđi
ngủ rồi quênkhôngdậynữa...Mẹ
già, con thơ và người vợ còn rất
trẻ từ đó khóc thương anh. Bạn
bèbần thầnnói: “Vậy là rốt cuộc
cỗ quan tài đã có xác!”.
Bàithơđượcchọntrongtập100bài
thơtình lụcbáthaynhấtthếkỷ20
QuangVĩnhKhươngsinhnăm1964 tạiQuảngNamnhưng lớn
lênởBìnhĐịnh.
Anh từngđoạtgiảinhất thơ
TạpchíVănnghệGiaLai -KonTum
1989-1990, giảinhấtkịchngắn -Trại sáng táckịchngắnNghĩa
Bình1985, tặng thưởng thơbáo
TiềnPhong
1994...Mớiđây, nhân
kỷniệm13nămngàymấtcủaanh,bạnbè,đồngnghiệpđã tập
hợpấnhành tập thơ
Trămnămmộtgiấcmơbuồn
-NXBHộiNhà
văn (2014)nhưmộtniềm tưởngnhớvà tiếc thươngvôhạnđối
vớimột tàinăng trẻđoảnmệnh.
NhàthơQuangVĩnhKhương
NhạcsĩTrầnHuân
:Tôi luôncóý tìmgặpanhấy.Hỏi thămbạn
bè, nhữngaiquenbiếtxemVĩnhKhương làai, như thếnào,
đangsốngởđâuvàcả lai lịchbài thơ
TrươngChi
nữa.Nhưng
mọi thông tindội về làconsốkhông.
“Tôigặpđượcemgái
VĩnhKhươngnăm
2010.Thậtchẳngmay,
VĩnhKhương lại rađi
khi tuổiđờicònquá
trẻvàđúng lúcbút
lựcđangsungmãn”-
nhạcsĩTrầnHuân.
