CHỦNHẬT 8-11-2015
3
TUẦN THỜI SỰ
GSNGUYỄNQUỐCVỌNG,
ĐHRMIT (Úc):
ThuhútDNđầutư
côngnghệcao
Đột phá
trongnông
nghiệp là
Nhà nước
phả i áp
d ngchính
sách sử
d ng đất
đaidàihạn
cho các
nhà đầu
tư. Đồng
thời, Nhà nước tích cực hỗ trợ
việc đổi mới công nghệ thông
quađưacôngnghệcaovàonông
nghiệpcủaDN, đặcbiệt làkhâu
sau thu hoạch và chế biến, có
chính sách, chiến lượcchonông
sản xuất khẩu. Phải xây dựng
chuỗi ngànhhànggạomột cách
xuyên suốt đồng bộ, tích cực
hỗ trợ việc đổi mới công nghệ
bằng cách đưa công nghệ cao
vàonôngnghiệp, đặc biệt khâu
sau thu hoạch, chế biến và có
chiến lược cũngnhư chính sách
nông sản xuất khẩu.
Khi thị trường chung AEC
mở ra và nếu TPP được ký kết,
nông sảnVN cómột thị trường
vô cùng rộng lớn. Nhưng thách
thức còn lớnhơnkhi chất lượng
gạoThái Lanưuviệt hơn; chuối
Philippines; dừa, cà phê, cacao
của Indonesiacóchất lượngđồng
đềuhơn…Nếukhôngứngd ng
công nghệ cao thì nông sảnVN
sẽcóchất lượng thấp, không thể
cạnh tranhđược.
GSVÕTÒNGXUÂN:
Ưutiêngạo
ngon,sạch
Myanmar mới đẩymạnh sản
xuất gạonhưngnăm2014nước
nàyđãbánhơn100.000 tấngạo
thơm choEU, dựkiếnnămnay
sẽ cung ứng 200.000 tấn gạo
choEU. Giống gạo thơmLone
Thwal Hmwe và Paw San là
giống địa phương lâu đời của
Myanmar, giống gạo dài ngày,
khôngsửd ng thuốcbảovệ thực
vật nên có độ an toàn cao (như
gạo hữu cơ), nông dân vẫn giữ
canh tác thủ công. Chính loại
gạonàyđã làmnên thươnghiệu
gạoMyanmar, giágạobán sang
EU hơn 900USD/tấn.
VN cần xác định một vài
giống lúa theo chuẩn quốc gia
rồi công bố tiêu chuẩn. Từ đó
mới tính đến chuyện sản xuất
ra những sản phẩm đạt chất
lượngVietGAP,GlobalG.A.P…
Kếđếnhỗ
trợ vùng
nguyên
liệu, xay
xát chế
biến áp
d n g
côngnghệ
cao. Cần
có chiến
lượcquảng
bá thương
hiệugạo trongnướcvà thếgiới.
Nhà nước cần xây dựng hàng
rào kỹ thuật về tiêu chuẩn chất
lượng cấp quốc gia để bảo hộ
mặt hàng nông sản có thể bị
lép vế và ảnh hưởng trực tiếp
đến sảnxuất trongnướckhi hội
nhập sâu rộng; sản xuất giống
cây trồng, vật nuôi, phải được
công nhận bản quyền… Bên
cạnh đó cũng xây dựng tiêu
chuẩn chất lượng quốc gia đối
vớimặt hànggạo,muốnbán ra
thị trường trong nước và xuất
khẩu phải có chứng nhận kiểm
phẩm về chất lượng, dư lượng
thuốc bảo vệ thực vật…
Bàn tròn
Sổ tay
VẫncónhữngDNxuấtkhẩugạođượcvào
những thị trườngkhó tínhnhờchínhcách làm
củaDNđó.ÔngPhạmTháiBình,GiámđốcCông
tyTNHHTrungAn, chobiếtmỗinămDNxuất
khẩuđượchơn100.000 tấngạo thơm, caocấp
thuvề50-60 triệuUSD.DNxuấtkhẩusangnhững
thị trườngkhó tínhnhưMỹ, châuÂuvàcảNhật
(vớihàng trămchỉ tiêuchất lượng).
TheoôngBình,đừngngồi chờchínhsáchhay
hỗ trợmàbản thânDNphải thayđổi chiến lược
kinhdoanh. Từ lâuDNđãxácđịnh làmgạocao
cấp, chú trọngchất lượng luônchiếmhơn70%
tổng lượnggạosảnxuấtcủaDN, còn lại làgạo
đặcsảncungcấpnộiđịa,gạocấp thấpchiếm
rất ít.Để thị trườngkhó tínhchấpnhận,quanh
điquẩn lại làDNphải tựxâydựngvùngnguyên
liệuchomình, cácchuyêngianướcnhậpkhẩusẽ
sanghướngdẫn theodõi cáchcanh tác, kỹ thuật
trồng trọt, thuhoạch, chếbiếncủaDN. “NhưNhật
Bản,họchỉ cần truyxuấtđượcnguồngốc thì
họchấpnhậnnhập.Vì vậycóvùngnguyên liệu
DNsẽgiảiquyếtđượccácbài toán thị trường, sẽ
trồngđượcgiống lúađồngnhất, chất lượngđồng
đều,quản lýcanh tác theoyêucầucủanhànhập
khẩu.DNvẫnphải chủđộng làmvùngnguyên
liệu, liênkếtnôngdânsảnxuất theoyêucầuDN.
ThươnghiệuphảidoDN tạo ra thôngquachất
lượng,uy tínvớinhànhậpkhẩu.NếuDN làm tốt
thì chính thị trườngsẽ “tựhào”ghinguồngốc
xuấtxứsảnphẩm, thậmchíđể tên thươnghiệu
củaDN” -ôngBìnhnói.
NhiềuDNxuấtkhẩugạokháccũngcho rằng
Nhànước,bộ,ngànhcũngphảiamhiểu thị
trường, khảnăngcủaDNchứkhôngnênápđặt
xuấtkhẩugạocóđiềukiện.Nhữngđiềukiệnvề
nhàmáy, vùngnguyên liệucầnphải xem lại.Nghị
định109quyđịnhvềđiềukiệnkinhdoanhxuất
khẩugạo thựchiệnnămnămquanhưngkhông
mang lạihiệuquảgì choxuấtkhẩugạo lại làm
khónhiềuDN.
Theophân tíchcủanhiềuDN,quyđịnhnày
phần lớnchỉDNNhànướcđápứng.Cònđaphần
DNphải tốnnhiềuvốnđầu tưmớiđápứng tiêu
chí vềkhochứa5.000 tấn,nhàmáyxayxát10
tấn/giờ, rồi vùngnguyên liệu.NếubắtDNphải
làmhết thìmất sức, khônghiệuquả.NhưThái
Lancóhiệphội cácnhà trồng lúa,nôngdân tập
hợpcáchợp tácxãhướngdẫnkỹ thuật, thương
thảohợpđồngbán lúavớiDNnênkhôngbị ép
giá.Nếugiá thấp, Thái Lancónhữngkhochứa
gạo,mua trợgiáchonôngdân. Thái Lancũng
cóhẳnhiệphội cácnhàxayxát tậphợpcácnhà
máy,họđầu tưcôngnghệ, kỹ thuậthiệnđại.Còn
hiệphội cácnhàxuấtkhẩugạo riêng.Cácnước
xuấtkhẩugạokhônghềđưa ranhữngđiềukiện,
mỗiDNcómột thếmạnh riêng,quan trọnghọ
tổchức làm tốtcáckhâu.Nên “cởi trói”chocác
DNxuấtkhẩugạo,đặcbiệt làcởi tróinhững thị
trường tập trung.
Thứ trưởngBộCôngThươngTrầnTuấnAnh
đánhgiákhông thểchỉ trôngchờvàongườinông
dânvới cáchsảnxuấtnhỏ lẻmàphảihuyđộng
đượcsự thamgiacủacáchiệphội,DN, cácnhà
khoahọcđểxâydựngnhữngchuỗi sảnxuất lớn.
Đặcbiệt,phải cóđịnhhướngvàhỗ trợcủaNhà
nướcđểxâydựngchuỗigiá trịnày.
QUANGHUY
Trongkhókhăn,vẫncóDN làmđược
Nôngdânphảichuyênnghiệp
Ngườinôngdânđểhợp tácvớiDN, họphải
tiến tới chuyênnghiệpđểsốngđượcbằng
nghềnông.Nôngdânphảiđược tậphợp
thành tổhoặcHTX, cóđạidiện, tiếngnóiđể
“chơi”sòngphẳngvớiDNkhi liênkết làmăn.
Còncứ làmnhỏ lẻ thì luônphải chịu thiệt.
ĐạidiệnHTXsẽ thamgiavàohiệphộingành
hàngđểcó tiếngnói, kiếnnghị.Nhànướccó
chínhsáchhỗ trợcácHTX.
Mộtgiảiphápnữa lànôngdân thamgiacác
chuỗigiá trị lúagạo theohướnghợp tácđầu
tưcông-tư.Cụ thể,DNkếtnối với cácđối
tác từcáccơquanChínhphủ, cácsởNN&PTNT, trườngĐH, nhà
bán lẻ...Hiệnnayđãcómột sốdựánchuỗigiá trịđược triểnkhai
thửnghiệmởAnGiang,CầnThơ, LongAnvàBếnTre. Kếtquả thu
được tíchcực, nôngdân thamgiadựángiảmđượcchiphíđầu
vào, gia tăngnăngsuất, giúp tăng lợinhuậnđến40%.
TS
NGUYỄNĐỖANHTUẤN
,
ViệnChínhsáchvàChiến lược
phát triểnnôngnghiệpnông thôn (Ipsard)
+Muốnđi vào thị trườngphân
khúc cao cấp thìVN phải có các
loại giống lúa phù hợp, kỹ nghệ
canh tácmới, thứba phải phòng,
chống sâubệnh thật tốt, thứ tư là
vấn đề công nghệ sau thu hoạch
và chế biến ở trình độ cao. Nếu
đemgiốnggạoThái vềVN trồng
nhưng năng suất thấp, giá thành
lại cao. Chẳng hạn, ởmiền Bắc
khi trồng các loại gạo khác cho
năng suất cao hơn gạo támHải
Hậu. Còn muốn làm được các
loại gạo như Thái Lan chúng ta
cần có thời gian để nghiên cứu
vềgiống.Trongchănnuôi, nguồn
giống là quan trọng nhất sau đó
mới đến kỹ thuật công nghệ và
các vấn đề khác.Vàmuốn tạo ra
chuỗi chất lượng giá thì phải có
người đi tiên phong giống như
việc trồng cà phê vậy. Có người
đi trồng cà phê rubota loại đắt
đỏ chứ không trồng các loại cà
phê như Indonesia hay một số
nước trồng.
Tăng10% tạo ra “khối”
việc làm!
. VN sẽ là quốc gia hưởng lợi
nhiều nhất từ việc hội nhập, đặc
biệt là gia nhập TPP. Nhưng
quan điểm của ông thế nào về
việc bản thân VN là nước nhỏ
nhất trong TPP nên nếu 10%
VN đạt được có khi không
bằng 1% các nước thành viên
TPP khác?
+ Theo tôi, VN là nước nhỏ
nhất nên nếu tăng 10% so với
bản thânVN với con người VN
cũng rất đáng kể chứ không ít.
Trong việc hội nhập mà hưởng
lợi nhìn thấy rõnhất làngànhdệt
may. Chẳng hạn, ngành dệtmay
chỉ cần xuất khẩu đạt 1 tỉ USD
nghĩa là đã tạo thêm việc làm
cho 250.000 lao động. Nghĩa là
ngành dệtmay sắp tới sẽ thu hút
nhiều lao động và có sự chuyển
dịch từ nông nghiệp sang công
nghiệp. Theo tính toán của các
chuyên gia thì GDP VN tăng
thêm khoảng 23,5 tỉ USD đến
năm 2020 và tăng khoảng 33,5
tỉUSDnăm2025.Ngoài ra, xuất
khẩu tăng thêmkhoảng68 tỉUSD
vào năm 2025. Đâymới là điều
quan trọng nhất.
. Xin cámơn ông.
◄
cao nhưng chất lượng thì không
quan tâm đến.
“DN,Nhànước lạiđổ lỗidonông
dân trồng lúa thơm ít, toàn trồng
lúa IR50404 (giống lúa làm ragạo
trắng5%-25% tấm, năng suất cao,
dễ chăm sóc, bán vẫn được giá).
Nông dân họ thấy trồng loại lúa
nào có lợi thì họ trồng, họ trồng
lúa thơm vừa khó chăm sóc, năng
suất khôngcao, khi bán thì thương
lái,DNmuagiákhôngcaohơn lúa
IR50404 thì làmsaohọchịu trồng.
Quantrọnglàchiếnlượckinhdoanh,
khai thác thị trường yếu kém của
DN, cộng với m c tiêu thành tích
sản lượng của bộ, ngành gây ra” -
GSXuân chỉ ra.
Biếnmất trên thị
trường thếgiới
Khôngcó thươnghiệugạocũng
làcănbệnhnhiềunămchưacógiải
pháp, dùđãcóchiến lượcquốcgia
nhưng sau bao nhiêu năm thì đến
bâygiờmới triểnkhai.Vị trí xuất
khẩu chủ yếu số lượng tốp 3 thế
giới nhưng thương hiệu gạoViệt
thì… không cóvị trí.
Tại các thị trường tiêu th gạo
Việt như Trung Quốc, Mỹ, châu
Phi, một số nước EU, ĐôngNam
Á…người tiêudùng ít khi và hầu
nhưkhông thấybaogạođược sản
xuất từVNchứchưanóiđếnmang
tên thương hiệu gạo củaDNVN.
Ông Nguyễn Thanh Long, Giám
đốcCông tyGạoViệt, chiasẻ:“Do
xuất thô, đóng thành từngbao lớn
nênkhi cácnhànhậpkhẩuđemvề
kho, họ sẽ đóng lại bao bì vì vậy
người tiêu dùng sẽ không biết đó
là gạo sản xuất ở VN. Ở những
quốc gia khôngkiểm chặt về xuất
xứ, các nhà nhập khẩu đóng bao
thươnghiệucó thểvẫnghixuấtxứ
VNnhưngkhi bán chonhà bán lẻ
họ “thay tên, đổi chủ” lập lờ xuất
xứ, thậmchíghixuấtxứTháiLan,
Campuchia”.
QUANGHUY
