INTẠITP.HCM,CẦNTHƠ
GIÁ:
BANGÀNBẢYTRĂMĐỒNG
16
THỨNĂM
7-1-2016
HOÀNGDUY
T
hông tin CHDCND
Triều Tiên thử bom
nhiệthạch(bomhydro
haybomH)đãgâychấnđộng
dư luậnquốc tế.Theođềnghị
củaMỹ và Nhật, Hội đồng
Bảo an LHQ đã họp khẩn
cấp tại NewYork.
TriềuTiênnói thử
bomH thunhỏ
Trước đó, trưa 6-11 (giờ
địaphương), đài truyềnhình
trungươngCHDCNDTriều
Tiên (KCTV) đã phát thông
báocủachínhphủTriềuTiên
trong bản tinđặc biệt.
Thông báo cho biết Triều
Tiên đã thử nghiệm thành
công bomH đầu tiên lúc 10
giờcùngngày theoquyếtđịnh
củaĐảngLaođộngTriềuTiên.
Thông báo nêumục đích
vụ thử nhằm xác nhận các
tiêu chuẩnkỹ thuật củabom
H và qua thử nghiệm, sức
mạnh củabomH thunhỏđã
đượcchứngminhvềkhoahọc.
Thôngbáonhấnmạnh:“Cuộc
thửnghiệmbomHlàmộtbiện
pháp tựvệđểbảođảmquyền
sốngcòncủadân tộcvàquyền
tựquyết củađất nước…”.
Thôngbáokêugọiquânđội
vànhândânTriềuTiên“tiếptục
củngcốcácphươngtiệntrảđũa
hạtnhânhàngloạt…trong1.000
nămhay10.000nămnữa”.
Vụ thửbomxảyrahaingày
trướcngàysinhcủanhà lãnh
đạoKim Jong-un.
Gây chấnđộngnhư
độngđất
CHDCND Triều Tiên đã
khôngbáo trướcvụ thửbom.
Trướcđó,TriềuTiênđềubáo
trướctrongbalầnthửhạtnhân
ngày9-10-2006(gâychấnđộng
3,7độRichter),ngày25-5-2009
(4,5độRichter)vàngày12-2-
2013 (4,9độRichter).
AFPđưa tinhai tiếng trước
khi Triều Tiên thông báo
vụ thử bom đầu tiên, Viện
nghiên cứu địa chấtMỹ ghi
nhậnđộngđất với cườngđộ
5,1 độ Richter đã xảy ra ở
TriềuTiên.
Tâm chấn ở độ sâu 0 km,
cáchKiljukhoảng50km, tức
gầnbãi thửhạtnhânPunggye-
ri củaTriềuTiên.
CụcKhí tượngHànQuốc
lại ghi nhận cường độ thấp
hơn, chỉ 4,8 độRichter.
Người phát ngôn chính
phủ Nhật tuyên bố đây có
thể làmột vụ thửhạt nhânở
TriềuTiên.
Cơ quan địa chấn Trung
Quốc cũng nghi ngờ chấn
động có thể là vụ nổ vì hai
năm trướchiện tượng tương
tự đã xảy ra khi Triều Tiên
thửhạt nhân.
DânTrungQuốccư trúgần
biên giới CHDCND Triều
Tiênđã sơ tánvì chấnđộng.
HànQuốc tăngmức
báođộng
Hãng tinYonhapđưa tin tại
HànQuốc,BộNgoạigiao,Bộ
QuốcphòngvàBộThốngnhất
đã triệu tập cuộc họp khẩn
cấp. Văn phòng tổng thống
cũng đã triệu tập cuộc họp
Hội đồngAnninhquốcgia.
NgoạitrưởngHànQuốcYun
Byung-seđãtiếpxúcvớiđạisứ
MỹtạiHànQuốcMarkLippert
và tư lệnh lực lượngMỹ tại
HànQuốcCurtisScaparrotti.
Sau đó, ông đã điện đàm
với nhữngngười đồngcấpở
Mỹ, Nhật, TrungQuốc.
BộQuốcphòngHànQuốc
tuyên bố quân đội đã tăng
mứcbáođộng.Hai thammưu
trưởng liênquânMỹvàHàn
Quốcđãđiệnđàmvới nhau.
HànQuốcđã triểnkhai xe
tăng đến gần khu phi quân
sựgiữahaimiềnTriềuTiên.
QuânđộiMỹđãđiềuđộng
mộtmáybaytrinhsátphântích
khíquyểnWC-135Constant
Phoenix cất cánh từ căn cứ
Mỹ tại Okinawa (Nhật) để
phân tích không khí xung
quanh bãi thử Punggye-ri
của TriềuTiên.
▲
TriềuTiênthửbom,
HànQuốcbáođộng
PGS-TSNguyễnNhịĐiền:TriềuTiênmuốnchứngtỏthànhtíchnghiêncứukhoahọcnhiềuhơnvớibênngoài.
Hãng tinYonhap (HànQuốc) đưa tinchiều6-1,CụcTình
báoquốcgiaHànQuốcđãgửi báo cáoxácnhậnđâykhông
phải làvụnổbomnhiệt hạch (bomH) choỦybanTìnhbáo
Quốchội.Cục lýgiảivụ thửbomgâybấtngờbởiTriềuTiên
đã bố trí sẵn trước và chỉ chờ thời gian bấmnút.
Nghị sĩ Lee Cheol-woo, Thư kýỦy ban Tình báoQuốc
hội, cho biết trong lần thử hạt nhân thứ ba của Triều Tiên
hồi tháng2-2013, sứcnổđạtmức7,9kiloton, tươngđương
độngđất4,9độRichter.Lầnnàysứcnổchỉđạt6kiloton, tức
tươngđương4,8độRichter.ÔngnóibomHnổphảiđạthàng
trămkilotonhay ít racũnghàngchụckilotonnếucó thấtbại.
ÔngnhậnxétnếuTriềuTiên thửbomH thunhỏ thì cường
độchấnđộngcó thểyếu, dùvậyhiệnnaychỉ cómột sốnước
nhưNga,Mỹmới thu nhỏ được bomH. Ông kết luận nếu
đây không phải là bomH thì chỉ có thể là thử bom nguyên
tử như những lần thử trước.
PhóChủ tịchViệnnghiêncứuchính trịởSeoul (HànQuốc)
Choi Kang ghi nhận: “Tôi không nghĩ rằng đây là bomH
vì sức nổ bomH phảimạnh hơn…Tôi cho
rằng họ giới thiệu đây là vụ thử bomH vì
ôngKim Jong-unmới đâyđã nói như thế”.
ChuyêngiaCrispinRovereởÚcnhậnxét:
“Cácdữ liệuđịachấncho thấyvụnổ ítmạnh
hơnvụnổ thửnghiệmbomH…Dườngnhư
họđã tiếnhànhvụ thửhạt nhân thành công
ởgiaiđoạnđầunhưng rồikhông thànhcông
ởgiai đoạn hai, giai đoạn nổ hydro”.
Nhàphân tíchBruceBennettởViệnnghiên
cứu Rand Corporation (Mỹ) cũng tỏ thái
độ nghi ngờ: “Nếu đây thực sự là bomH
thì cường độ phải cao gấp 100 lần hơn với
mức tương đương phải 7 độRichter”. Ông
nhận định nếu đúng đó là bomH thì hiện tượng tổng hợp
hạt nhân đã thất bại hoặc hiện tượng phân hạch đã không
xảy ra như ýmuốn.
Nhiều nước đã lên án sự kiệnTriềuTiên thử bom.
TạiMỹ, người phát ngônHội đồngAn
ninhquốcgia (NhàTrắng)NedPrice tuyên
bố lênánmọi vi phạmcácnghị quyết của
Hội đồngBảo anLHQ,Mỹ sẵn sàngbảo
vệHànQuốc và đáp trảmọi khiêu khích
của Triều Tiên. Thủ tướng Nhật Shinzo
Abe đánh giá vụ thử bom hạt nhân của
Triều Tiên đã đe dọa nghiêm trọng an
ninh củaNhật.
Trung Quốc là đồng minh chính của
Triều Tiên đã tuyên bố phản đối Triều
Tiên thửhạtnhân.BắcKinhkêugọiBình
Nhưỡnggiữcamkếtphihạtnhânvàkiềm
chế mọi hành động làm tình hình thêm
nghiêm trọng. Ngoại trưởng Úc Julie Bishop, văn phòng
tổng thốngPháp, Ngoại trưởngAnhPhilipHammondđều
lên tiếng phản đối vụ thử hạt nhân củaTriềuTiên.
TNL
BomHcósứctànphá
nhiệt lớnhơn
Traođổivớibáo
PhápLuật
TP.HCM
,PGS-TSNguyễnNhị
Điền
(ảnh)
,ViệnphóViệnNăng
lượngnguyên tửViệtNam,
ViệntrưởngViệnNghiêncứu
hạt nhânĐà Lạt, giải thích:
Về lý thuyết, bom nguyên
tử (bomA) hoạt động theo
nguyênlýphânhủyhạtnhân
nặng(còngọi làphânhạch).
Quá trình nổ gây ra phản
ứngdây chuyền. Cònbom
nhiệthạch (bomH) làphảnứng tổnghợphạtnhânnhẹ
để tạo rahạtnhânnặng.
Chu trình tổnghợpbomHphải cónhiệt độ cực cao
để đưa các hạt nhângầnđủđể xảy ra phản ứng tổng
hợphạt nhân, docáchạt nhâncó tíchđiệndương, đẩy
nhau. Chínhvì thếbomHcó sức tànphánhiệt lớnhơn
nhiều lầnbomnguyêntửtínhtrêncùngmộtkhối lượng.
Cácvụnổcó sức tànphákhácnhau tùyvàokhối lượng
lớnhaynhỏ.
Vềsứccôngphá,bomH ítđể lạihiểmhọaphóngxạvà
di chứng lâudài khi phát tán cácmảnh vỡphóng xạ và
cácnguyên tốphóngxạ trongmôi trườngnhưbomhạt
nhân. BomH khi nổ sẽ tạo ranhiệt lượng cực lớnhoặc
ánh sáng trắngphá hủymọi thứ, tùy vào cột nhiệt tỏa
ra lớnhaynhỏ.
PGS-TSNguyễnNhịĐiềnbình luận:“VụnổbomHgây
chấnđộng5,1độRichter làkhông lớn lắm.Xưanayhiếm
ghinhậncácquốcgiadùngbomHtấncôngđốiphương
trongchiếntranh.Vớivụthửhạtnhânnày,có lẽCHDCND
TriềuTiênmuốn chứng tỏ thành tíchnghiên cứu khoa
họcnhiềuhơnvới bênngoài”.
Ôngchobiếthiệnchưacó số liệuchính thứcvềcác lò
tổnghợpnhiệthạchquânsự.Tuynhiên, trên thếgiớiđã
có lòtổnghợpnhiệthạchdânsựtạiMarseille (Pháp)khởi
côngxâydựngcáchnayvài năm. Lòcóquymôvốnđầu
tư10 tỉ USD, banđầugồmbảynướcgóp tiền xâydựng
để nghiên cứu chung. Dự kiến lò sẽ được đưa vào vận
hành, nghiêncứuvàonăm2017.
Điềuđángquan tâm làđối với lòphảnứnghạt nhân,
vật liệuđểgiữnhiệt chỉ ởnhiệtđộ300độC, cònđối với
lò tổnghợpnhiệt hạch thì vật liệu chịunhiệt phải lên
đếnhàngngànđộ.
PHONGĐIỀN
ghi
Quoc te
Từbỏvũkhí hạt nhânhoặc
dừng phát triển hạt nhân là
điều không thể tưởng tượng
được chodù trời có sập trước
khiMỹ loại trừ chính sách thù
địchđốivớiCHDCNDTriềuTiên.
Thôngbáocủachínhphủ
CHDCNDTriềuTiên
Tiêuđiểm
Ngày6-1,ngườidânSeoulxem truyềnhìnhvụ thửhạtnhâncủaTriềuTiên.Ảnh:YTN
NghingờTriềuTiênthửbomnhiệthạch
Ngày6-1,BộtrưởngQuốcphòng
NhậtGenNakatanivộivãđến
báocáovớithủtướng.Ảnh:AP
