CHỦNHẬT 14-8-2016
3
TUẦN THỜI SỰ
Luật&Đời
Vụtố“chạyán”:Chẳngtrách
dư luậncứxầmxì!
Mấyngàynay, đi đâu tôi cũngnghecác traođổi, bàn tánvề số
phậnpháp lý của người tố cáo thưký tòa “chạy án”. Tuy thông
tin, hìnhảnh…vềbị cáocóđầy trêncácbáonhưngnhiềungười
đã thấy tiếc khi không trực tiếp quan sát, lắng nghe… các đối
chất gaygắt, lý lẽbuộc tội, căncứxửphạt để tựmìnhcảmnhận,
đánh giá… có haykhôngviệc “trả thù”.
Vụ án này có nhiều cái lạ để dư luận dõi theo. Bị cáo chính
làngười tố cáomột thưkýTANDTP.HCMđã ragiá “chạy án”
120 triệuđồng (sauđógiảmxuống85 triệuđồng) đểcóán treo.
Khi vụ việc vỡ lở, thư ký và thẩm phán từng được phân công
giải quyết vụ án đã bị đình chỉ công tác…Tiếp nữa, tại phiên
phúc thẩmxử tội cốýgây thương tích (dobị cáokháng cáoxin
hưởng án treo; nạn nhân và người liên quan kháng cáo đề nghị
tăngmức án; không cókhángnghị củaVKS), từ chín tháng tù,
bị cáođãbị tăng lênbốnnăm tù.Có thểnhận thấymứcphạt tăng
do bị cáo bị chuyển từ khoản 1 sang khoản 2Điều 104BLHS
nhưngviệcchuyểnđổi như thếđúngkhông,mứcphạt hơnnăm
lầnsovớiánsơ thẩmcóphùhợpkhông thìkhôngphảiaicũng rõ.
Đáng tiếc, thayvì phải nghiên cứuhồ sơnhằmgiải đáp tường
tận với công luận các thắcmắc trên như làmột bổn phậnminh
định thông tin thìmộtphóchánhánTANDTPđơn thuầnchobiết
(đại ý là) ôngkhôngđọchồ sơ, ôngkhôngquan tâmdư luận thế
nào,ông tin tưởngvào trìnhđộ, lương tâmcủachủ tọaphiên tòa…
Như nhiều luật sư khác, tôi luôn tin tưởng, quý trọng phẩm
chất, năng lực của người cầm cân nảymực tại phiên xử phúc
thẩm. Tôi cũng đồng ý với vị quan tòa kỳ cựu này thì không
thể cóyêu, ghét đểquyết địnhhìnhphạt.Thếnhưngmột khi đã
bàn về vụ án thì nhất định phải làm rõ phán quyết củaHĐXX
đúng luật không, đúng chỗ nào, chưa đúng chỗ nào..., còn tên
tuổi của thẩmphán chỉ nên là thông tin đính kèm.
Dựa trên tường thuậtkháchi tiết củanhiều tờbáovềdiễnbiến
vụ án, tôi cho rằng vụ án cómột số nội dung pháp lý sau đây
cầnđược xem xét, xử lý lại:
-
Vềviệc chuyểnkhunghìnhphạt
:TheoHĐXX, sởdĩ phải
xét xử theo khoản 2 thay cho khoản 1 vì cómột nạn nhân bị
thương tật 13%, bị cáođã sửdụnghungkhí, phạm tội nhiều lần
với cùngmột người hoặc đối với nhiều người.
Trongvụ án, bị cáođãdùng cây củi đánhbangười hàngxóm
khiến hai người bị thương tật 4%/người, người còn lại bị 13%.
TheoNghị quyết 02/2003 củaHội đồngThẩmphánTANDTối
cao, cây củi làphương tiệnnguyhiểmnênviệc cho rằngbị cáo
thuộc trường hợp “dùng hung khí nguy hiểm gây nguy hại cho
nhiềungười” là có cơ sở.Riêngvề tình tiết “phạm tội nhiều lần
đối với cùngmột người hoặc đối với nhiều người”, theoNghị
quyết 01/2006 củaHội đồngThẩmphánTANDTối cao, chỉ áp
dụng tình tiết này để xét xử bị cáo theo khoản 2 khi cố ý gây
thương tích cho hai người trở lên mà trong đó có ít nhất hai
người vàmỗi ngườimột lần, tỉ lệ thương tật từ11%đến30%.
Nhưvậy, khi chỉ cómột nạnnhânbị thương tật 13% thì việc
áp dụng tình tiết này để xử phạt bị cáo liệu có phù hợp? Chưa
kể13% là sựcộngdồn, bởi lẽ theocáo trạngcủaVKSquậnTân
Bình và bản án của TAND quậnTânBình thì có vết thương ở
lưng với tỉ lệ thương tật 6% không xác định được do ai gây ra
nên cấp sơ thẩm đã loại trừ không truy tố, không xem xét đến.
Việc cấp phúc thẩm cho rằng người bị hại không thể tự gây ra
nên bị cáo phải chịu toàn bộ trách nhiệm về tỉ lệ thương tật ấy
cóvi phạmnguyên tắc suyđoán vô tội trong tố tụnghình sự?
-
Vềmứcphạt
:Nếuchấpnhậnbịcáokhôngcó tình tiếtgiảmnhẹ
cũngkhôngcó tình tiết tăngnặng tráchnhiệmhìnhsự, khikhung
hìnhphạt từhai năm tùđếnbảynăm tùứngvới tỉ lệ thương tật từ
11% đến 30% để xử theo khoản 2 thìmức phạt cụ thể bốn năm
tùđối với thương tật 13% là sựnặng taykhônghợp lý?Ngoài ra,
cómột chi tiết vềviệcphạm tội củabị cáomàchưa rõHĐXXcó
lưuýkỹcàngđểbảođảmđược tính toàndiện, kháchquan trong
đánhgiá, quyết định.Đó làxôxát trướcđóxảy radophíangười
bị hại tấn công trước khiếnhôm saunghĩ lại chuyệnbị đánhmà
bị cáo ấmức chạy ra lượm cây củi đánhngười…
Giải quyết chính xác từng ngóc ngách của các vụ án, nhất là
đối với nhữngvụcó“điều tiếng”chính làcách tốt nhất để tòaán
cáccấp tuyên truyềnpháp luậthiệuquả,gópphầndập tắtcácquy
chụp gây bất lợi cho hoạt động của ngành. Chúng ta cùng chờ
điềunàyđượccáccơquanchứcnăng thựchiện rốt ráohơnvậy!
Luật sư
TRẦNCÔNGLYTAO
(ĐoànLuật sưTP.HCM)
Tại hội thảovềvay tiêudùngdoCụcQuản lýcạnh
tranh tổ chức gần đây, khá nhiều ý kiến thắcmắc về
việc từ đầu năm sau, mức lãi suất vay tiêu dùng sẽ
là bao nhiêu?
Những hợp đồng vay từ trước đến nay đều là lãi
suất thỏa thuận, khôngcóquyđịnhgiới hạnmức trần
lãi suất. Các hợp đồng vay có thời hạn kéo dài từ 12
tháng đến vài năm. Mức lãi suất thông thường vay
tiêudùng thường cao hơn20%.
Trongkhi đó, chỉ cònvài thángnữa,
từ 1-1-2017, Bộ luật Dân sự 2015 có
hiệu lực,quyđịnhmức lãivay tiêudùng
tối đa là 20%.
Cụthể,Điều468quyđịnh:“Trườnghợp
cácbêncó thỏa thuậnvề lãi suất thì lãi
suấttheothỏathuậnkhôngđượcvượtquá
20%/nămcủakhoản tiềnvay, trừ trường
hợp luật khác có liên quan quy định
khác.Căn cứ tìnhhình thực tếvà theo
đềxuất củaChínhphủ,ỦybanThường
vụ Quốc hội quyết định điều chỉnh
mức lãi suất nói trênvà báo cáoQuốc
hội tại kỳ họp gần nhất. Trường hợp
lãi suất theo thỏa thuận vượt quá lãi
suất giới hạn được quy định tại khoản này thì mức
lãi suất vượt quá không có hiệu lực”.
Nhưvậynhữnghợpđồngđãký trướcngàynàyvới
lãi suất caohơn20% thì cóbắt buộc chuyển sang áp
dụngmức lãi trần 20% hay cứ tiếp tục áp dụngmức
lãi suất đã áp dụng lâunay theo hợp đồng?
Luật gia PhanThị Việt Thu, PhóChủ tịchHội Bảo
vệNTDTP.HCM, cho rằngmức lãi suất trần20% chỉ
ápdụngvới cáchợpđồngký saungàyBộ luậtDân sự
2015cóhiệu lực.Hợpđồngnàokýsaungàynàymà lãi
caohơn20% thì khôngcóhiệu lực.Cònhợpđồngnào
đãký trước, lãi suất tuycaonhưng sẽphải tiếp tục thực
hiện đến hết hợp đồng. Về nguyên tắc, luật không áp
dụngngược lạivớinhữnggiaodịchxảyra trướcđểđảm
bảokhônggâybất lợi, thiệt hại chocácbêngiaodịch.
Tuy nhiên, ngay cả với các hợp đồng ký sau 1-1-
2017, chưa chắcđã ápdụngđượcmức trần20%, tuy
mức trần này có lợi choNTD.
ÔngPhanThếThắng,PhòngBảovệquyền lợiNTD,
CụcQuản lýcạnh tranh, phân tíchcáckhoảnvay tiêu
dùng thườngnhỏ lẻ, số tiềnvaykhông lớn, nhómđối
tượng vay có nhiều rủi ro không thể trả nợ, chi phí
quản lýkhoảnvaykhácao...Vì vậymàvay tiêudùng
thường có lãi suất cao để bù đắp chi phí. Theo cách
mà các công ty tài chính tính toán,mức lãi suất 20%
thực sự không khả thi, không kinh tế với họ.
Ông Thắng cho rằng sửa quy định của Bộ luật
Dân sự 2015 là không thể, vì tính pháp lý để thay
đổi quyđịnhnày là rất phức tạp. “Có lẽ cầnnghiên
cứu áp dụngmột mức lãi suất nào đó phù hợp, cao
hơn mức 20% này, vừa kích thích thị trường vừa
bảo vệ NTD, mà các doanh nghiệp tài chính vẫn
có thể phát triển sản phẩm được. Vềmặt tích cực,
cho vay tiêu dùng cũng đã tạo thuận lợi cho nhiều
NTD khi họ có thểmua được hàng hóa với số tiền
ban đầu không đủ trả toàn bộ tiền hàng” - ông
Thắng nhận định.
Nhưvậyvẫnchưa thểbiếtđược trần lãi suấtvay tiêu
dùng sẽ là bao nhiêu, bởi 20% thì có thể các công ty
tài chính sẽkhôngchovaynổi,màBộ luậtDân sựđã
“thòng” thêm quy định “Căn cứ tình hình thực tế và
theođềxuất củaChínhphủ,ỦybanThườngvụQuốc
hội quyết định điều chỉnhmức lãi suất nói trên...”.
QUỲNHNHƯ
Từ1-1-2017,giảm lãi
vaytiêudùngvề20%?
Nhữnghợpđồngtừtrướcđếnnayđều là lãisuấtthỏathuận,khôngquyđịnh
mứctrần.Ảnhminhhọa:HTD
HàNội:Hơn
11.500cơsở
viphạmantoàn
vệsinhthựcphẩm
“Từđầunămđếnnay,HàNội thí
điểm thanh tra liênngành tại10xã,
phườngvới2.563cơsởđượckiểm
tra, tỉ lệ cơ sở vi phạm bị xử lý vi
phạm hành chính so với trước khi
thựchiện thíđiểm tăng từ17,6% lên
21,2%, số tiềnphạt từhơn222 triệu
đồng tăng lêngần760 triệuđồng”.
TTXVN
ngày 13-8 dẫn tin trên từ
ôngNguyễnNgọcSơn,PhóChicục
trưởngChi cụcThú yTPHàNội.
Theoông, riêngChi cụcThúyTP
HàNộiđã tiếnhành thanh tra,kiểm
tra63.898cơsởsảnxuất,kinhdoanh
thựcphẩm,dịchvụănuống, thứcăn
đườngphố, từđóphát hiện11.546
cơ sở vi phạm an toàn thực phẩm.
Ông Sơn cũng cho biết hiện công
tácquản lý an toàn thựcphẩmgặp
không ít khókhăndohê thôngcac
văn ban, thông tư hương dân thay
đổi thường xuyên, chưa đáp ứng
đượcyêucầu thực tế.Bêncạnhđó,
nhiềuđơnvị con thiêuphương tiên
đi lại, trang thiêt bi phục vụ thanh
tra, kiểm nghiệm, phòng chống
ngộ độc thực phẩm. Đáng chú ý,
nhiều cơ sở sản xuất, kinh doanh
chạy theo lợinhuậnkhông tínhđến
quyền lợicủangười tiêudùng trong
khi chưa co cach thưchữuhiệuđê
nhânbiêtbăngcamquan thưcphâm
tươi sông an toàn.
“Trong năm nay, TP đề ra mục
tiêu80%người sảnxuất, chếbiến,
kinh doanh thực phẩm thuôc linh
vưc y tê, 90% người quản lý và
80%người tiêudùng cókiến thức
và thựchànhđúngvề an toàn thực
phẩm…” - ông nói.
TL
BộGTVT“gỡ”khó
giaothôngthủyqua
BìnhDương
Thờigian tới,giao thông thủy lưu
vực sôngĐồngNai, sông Sài Gòn
sẽ đóng vai trò quan trọng trong
việc giảm tải cho đường bộ. Tuy
nhiên, hiện nay lòng sông Đồng
Nai có nhiều bãi đá ngầm gây cản
trởATGTđường thủy.BộGTVTđã
giaoCụcĐường thủy nội địaViệt
Namnghiêncứu thămdò lòngsông
tổng thể.Từđódựngmôhìnhdòng
chảy, trìnhphươngánxử lýđángầm
vàphân luồng tàu thuyềnđểBộxem
xét trìnhChínhphủ.Đó là thông tin
từThứ trưởng BộGTVTNguyễn
Ngọc Đông tại buổi làm việcmới
đây giữa đoàn công tác BộGTVT
vớiUBND tỉnhBìnhDươngđểgỡ
khó cho giao thông thủy qua Bình
Dươngđượcbáo
GiaoThông
dẫnlại.
VềdựáncầuđườngsắtBìnhLợi
hiện vướng mặt bằng và hạ tầng
kỹ thuật, Thứ trưởng khẳng định
ngay trong tháng 8, Bộ GTVT sẽ
tiếp tục làmviệcvớiTP.HCM, tháo
gỡnhữngkhókhăn trong công tác
giải phóngmặt bằngđểdựán sớm
thi công đồng bộ.
Tại buổi làm việc, BìnhDương
cũng kiến nghị Bộ sớm cắmmốc
quyhoạch thựcđịacác tuyếnđường
bộ đã được Chính phủ phê duyệt
nhưđường cao tốcTP.HCM -Thủ
DầuMột - ChơnThành, Vành đai
3, Vành đai 4, tuyến đường sắt Dĩ
An - LộcNinh.
N.ANH
