CHỦNHẬT 14-8-2016
4
QUỐC TẾ
Thùngthuốcsúng
chiếntranhNga -
Ukrainesắpphátnổ?
Tình hình an ninh xung quanh khu vực biên giới Nga-Ukraine đang
vô cùng căng thẳng.
TRUNGNHÂN
T
rong vòng một tuần
qua,mối quanhệNga-
Ukraine đã liên tục có
cácdiễnbiến leo thang
căng thẳng.Giới quan
sát quốc tế đã bắt đầu thì thầm
với nhau những lo ngại về một
cuộc chiến tranh sắp nổ ra giữa
Ukraine vàNga.
Súngốngdàyđặc
biêngiới
Khuvựcbiêngiớihainướcđang
nhưmột thùng thuốcsúngvớinguy
cơ phát nổ bất kỳ lúc nào. Ngày
12-8vừaqua,Nga thôngbáođãcho
triểnkhaimộtđơnvị tên lửaphòng
không S-400 tối tân đếnUkraine,
theoRIANovosti.Trướcđó,Tổng
thốngNgaPutinngày11-8đã triệu
tậpđộtxuấtHộiđồngAnninhQuốc
gia và các lãnhđạohải quânNga,
tuyên bố sẽ sớm tổ chức tập trận
trên biểnĐen. Các lãnh đạo quân
đội và cơ quan tình báo nước này
cũng được lệnh rà soát “các kịch
bản chống khủng bố biên giới đất
liền, trên biển và trên không giữa
CrimeavàUkraine”, hãngReuters
chobiết.BộQuốcphòngNgacũng
xác nhận Hạm đội Biển Đen tại
Ukraine sẽ sớm tập trậnchốngcác
lực lượngpháhoại tấncôngbấtngờ
từ dưới nước.
Trongkhiđó,phátngônviên lực
lượng biên phòngUkraine khẳng
địnhNgađang tăngcườngsốquân
tại phía bắc Crimea. “Các đơn vị
tăng viện được trang bị các thiết
bị quân sự hiện đại và cả hỏa lực
tấn công trên không” - ông Oleh
Slobodyan cho biết. Tờ
Ukraine
Today
ghi nhận xe tăngNga đang
được di chuyển rầm rộđếnhai thị
trấnArmyanskvàDzhankoy, cách
biên giới Ukraine chỉ 40 km. Đáp
lại cácđộng thái quân sựcủaNga,
Tổng thống Ukraine Poroshenko
đã lên tiếngkêugọi quânđội nước
nàyđặt trong tình trạng“cảnhgiác
chiến đấu cao độ”. Ông cũng ra
lệnhđiềuđộng thêmquânđội dọc
biên giới Ukraine.
Mối quan hệ giữa hai nước leo
thang căng thẳng sau hàng loạt
đợt nã pháo và giao tranh gay gắt
ởmiềnĐôngUkrainevào tháng7
qua. Tổng thống Poroshenko cho
Ngày 12-8 vừa qua, nữBộ trưởngNhật Bản vừa nhậm
chứcTomomi Inada bất ngờxác nhận sẽ khôngđếnviếng
đềnYasukuni vào ngày 15-8, ngày kỷ niệm sự kiện phát
xít Nhật tuyên bố đầu hàng trong Thế chiến thứ II. Theo
tuyên bố củaBộQuốc phòngNhật Bản, lý do là bà Inada
phải công du bốn ngày đến Djibouti, bắt đầu từ ngày 13
đến16-8.Hiệnvẫnchưa rõ liệubà Inadacóquyết địnhgửi
lễ vật đến ngôi đền vào ngày 15-8 hay không, tờ
Straits
Times
cho biết.
Quyết định không đến viếng đềnYasukuni của bà Inada
lầnnày thuhút sự chúý rất lớn của các quốc gia trước nay
khôngmấy thiện cảm với ngôi đền.Việc các quan chức và
chính trị gia Nhật Bản đến viếng thăm ngôi đền luôn vấp
phải chỉ trích từTrungQuốc, TriềuTiên vàHànQuốc, do
nơi này còn thờ nhiều nhân vật bị xem là tội phạm chiến
tranh của phát xít Nhật. Các nước này cho rằng việc viếng
thămngôi đềnkhôngkhác gì ca ngợi chủnghĩa quânphiệt
một thời củaNhật Bản.
Trongkhi đó, bà Inada lại nổi tiếng làmột chính trị giacó
quan điểm cánh hữu, ủng hộ việc cải thiện vị thế củaNhật
trong các vấn đề an ninh khu
vực và quốc tế. Bà cũng làmột
trongnhữnggươngmặt chính trị
thườngxuyênđến thămngôiđền
Yasukunitrongnhiềunămqua.Tờ
Straits Times
cho biết trước khi
đượcThủ tướngShinzoAbechỉ
định làmbộ trưởngQuốcphòng,
bà Inada thườngđếnviếngngôi
đềnnàynhữnghai lần/năm.Việc
bà Inadasắpxếpchuyếncôngdu
trùngvớidịpkỷniệmquan trọng
nàycó thểnhằm tránhgâycăng thẳngngoại giao tronggiai
đoạnbà vừa nhậm chức không lâu.
Trướcđó, trongbuổi trả lời phỏngvấnđầu tiênvới cương
vị bộ trưởngQuốc phòng, bà Inada từng lấp lửng về khẳng
định tiếp tục thóiquenviếngngôi
đềnYasukuni. “Đây làmột vấn
đề về tình cảm. Tôi không thể
nói tôi sẽ đi hay không, hay tôi
cónênđến thờcúng tạingôiđền
nữahaykhông.Tôisẽhànhđộng
vớisựcânnhắckỹ lưỡngởcương
vị làmột thànhviên củanội các
NhậtBản”.
THANHDANH
NữbộtrưởngNhậtkhéo léotránhkhởiđầusónggió
biết cácđợt đụngđộvới lực lượng
miềnĐôngđãkhiến ítnhất42binh
sĩ Kiev thiệt mạng cùng hơn 180
ngườibị thương.PhátngônviênBộ
QuốcphòngUkraine tuyênbốnhiều
khảnăng lực lượngmiềnĐông sẽ
mởmộtđợt tấncôngmới trong tuần
sau. Thiếu táAndriyLysenko cho
biết các thiếtbịquânsựhạngnặng
đangđược triểnkhai trên toàn ranh
giới khu vực phi quân sự.
Âmmưu “khủngbố”
khóhiểu
Trước các diễn biến căng thẳng
trên,PhóTổng thốngMỹJoeBiden
đã lên tiếng kêu gọi các bên cần
nỗ lực kiềm chế, tránh leo thang
vũ trang. Tình hình xấu đi nhanh
chóngkể từsaukhiphíaNga tuyên
bốngănchặn thànhcôngmộtchiến
dịch tấncôngpháhoại tạiCrimea.
Các lãnhđạo tạiKremlincáobuộc
cơquananninhUkraineđứng sau
“âmmưu khủng bố” này. Trước
đó, hôm 10-8, Cơ quanAn ninh
Liên bang Nga (FSB) ra thông
báo chính thức về việc hai quân
nhânNgađã thiệtmạng trongquá
trình ngăn chặn các vụ khủng bố
ởCrimea, nhắm vào hàng loạt cơ
sở tại bán đảo này. FSB cũng cáo
buộc các đợt xâmnhậpbắt nguồn
từ lãnh thổUkrainevàcácphần tử
phá hoại nhận được sự hỗ trợ bởi
xe bọc thépUkraine.
Vớinhữngđộngtháiquânsựhàng
loạtkể từngày10-8đếnnay, có thể
thấyđiệnKremlinđang tỏ thái độ
vô cùnggiậndữ. Tổng thốngNga
Putincho rằngKievđang“chơi trò
chơi nguy hiểm”. Ông Putin cho
rằng: “Tôi muốn nói với các đối
tácMỹ và châu Âu rằng rõ ràng
toàn bộ giới lãnh đạo Kiev hiện
nay không muốn tìm kiếmmột
giải pháp thông qua đàm phán.
Thayvàođó, họđã lựa chọnhành
độngkhủngbố”.Trongkhiđó,Thủ
tướngDmitryMedvedevcảnhbáo
“nếu không còn cách nào khác để
thay đổi tình hình, tổng thống có
thểsẽchấpnhận”cắtđứtmốiquan
hệ giữa hai nước. ÔngPutin cũng
cảnhbáocác lãnhđạophươngTây
rằng đàm phán hòa bìnhUkraine
sẽkhôngcònýnghĩanếuKiev tiếp
tụccónhữnghànhđộngkhủngbố
tương tự.
PhíaKievđã lập tức bác bỏ các
cáobuộcnày, tốngược lạiNgađang
cốgắng tạocớmởđườngchomột
đợt “xâm lược” khác. Liênminh
châuÂu (EU) cũng cho rằng vẫn
chưa có cơ quan điều tra độc lập
nào xác nhận chính quyền Kiev
đứngsauvụ tấncôngkhiếnhainhân
viên an ninh Nga thiệt mạng. Tờ
Time
nhận định khó có thể tưởng
tượngđượcKiev tiếnhànhkhủng
bố với hy vọng giành lại Crimea.
Một hành động như thế sẽ quá
mức “ngu ngốc, thiếu tỉnh táo và
tự chuốc lấy thất bại”.
Bướckế tiếp là
chiến tranh?
Tờ
Wall Street Journal
cho rằng
Nga đang cố tạo ramột cái cớ để
rútkhỏi thỏa thuậnhòabìnhmàcác
bênđãđồngýhồi tháng1-2015 tại
Minsk. Hai chuyên gia của Viện
Nghiên cứu chiến tranh (ISW) -
Franklin Holcomb và Kathleen
Weinberger cho rằng “các hoạt
động chuẩnbị chomột cuộcxung
đột quân sự giữaNga vàUkraine
đang được đẩy nhanh, khả năng
chiến tranh toàn diện đang tăng
cao nhanh chóng”. Hai chuyên
gia trên khẳng định với những
chuyển biến hiện nay, nhiều khả
năng xung đột sẽ nổ ra giữa quân
đội Nga vàUkraine không chỉ tại
Donbassmà cả các vùng lãnh thổ
khác tạiUkraine.
Trongkhi đó,GSMarkGaleotti
(ĐHNewYork) chia sẻ với
New
York Times
rằng một cuộc xung
đột quân sự toàn diện sẽ khó xảy
ra.Ôngcho rằngTổng thốngNga
Putinchỉ đangmuốnđẩycaocăng
thẳng để cải thiện vị thế mặc cả
trênbànđàmphán.Một sốchuyên
giakháccho rằngkhủnghoảngan
ninh sẽ tái diễn tạiUkrainenhưng
Ngasẽchỉcầnnhữngcuộcxungđột
quymônhỏ.ÔngCarlHvenmark
Nilsson thuộc Trung tâmNghiên
cứu chiến lược và quốc tế (CSIS)
cho rằng: “Khuônmẫuchiến lược
của Nga là chủ động đưa ra điều
kiện ngừng bắn, sau đó chủ động
phá vỡ các cam kết đó để đạt các
lợi ích chính trị, quân sự và lãnh
thổ. Chiến thuật này vừa làm suy
yếu các quy tắc quốc tế về cam
kết ngừng bắn, vừa khiến cộng
đồng quốc tế mệt mỏi trước tiến
trình đàm phán dai dẳng. Qua đó
Kremlin có điều kiện kiểm soát
tình hình”.
Ngatriểnkhaihệthốngtên lửaS-400đếnbánđảoCrimea.Ảnh:AP.
Ảnhnhỏ
:CácđơnvịquânsựmiềnĐôngUkrainecóthểmởđợt
tấncôngquymô lớntrongtuầnsau.Ảnh:REUTERS
NữbộtrưởngQuốcphòngNhậtBản
quyếtđịnhkhôngviếngthămđền
Yasukuni.Ảnh:ASAHI
