CHỦNHẬT 14-8-2016
7
PHÓNGSỰ - NHÂNVẬT
Sauhơnmộtnăm, với sựhỗ trợcủa rấtnhiềuphòngnghiêncứu,
đơnvị chế tạomáy…,Donalđã làm racáimáyvàđangđăngkýbảo
hộbảnquyền.Trongảnh:Donal Lynesvàchiếcmáy lênmencỏcủa
mình tại trung tâmkhởinghiệpRubicon.Ảnh:T.NGUYÊN
TRẦNNGUYÊN
“C
ó ai ở Ireland
màkhôngphải
làgốcgácnông
dânđâunên lúc
nào chúng tôi
cũng quan tâm đến nông nghiệp,
đến những sản phẩm tạo nên sức
mạnh của nền kinh tế Ireland là
sữavà thịt.Tôi cho rằngđược làm
một người nôngdân là rất đáng tự
hào”-bàCáitMoran,đạisứIreland
tạiViệtNam, ngồi giữamột cánh
đồng thơm ngát lúa non, kể câu
chuyệnvềxứ sởkỳbí củamình...
Từ triết lýnuôi bò...
Người ta gọi Ireland là “hònđảo
ngọc lục bảo” vì lúc nào cũng phủ
một lớpcỏxanhrì,kèm thêmnhững
bụicỏbalá(nhưlámeđất)đặctrưng
củaxứnày.Hưởngmột thứkhí hậu
đầyđộẩmcủaĐạiTâyDương thổi
vàonênmỗinămIrelandcóđếnchín
thángcỏtươiroirói.Điềunàylàmcho
lượngcỏ tươimàcácconbòIreland
đượcăn luôndài ngàynhất thếgiới
sovới lượngcỏkhô.Kéo theođó là
chất lượng sữa, thịt cũng tươi mới
hơn. Do đó, cứ tưởng nông nghiệp
làmột thứ tựnhiênởIrelandnhưhít
thởkhítrờinhưnghóarakhôngphải.
Bà Cáit Moran kể những năm
1950,đấtnướcnàykhôngchú trọng
nôngnghiệp.Vì thế toànbộ thanh
niên Ireland đi khắp nơi để tìm
việc làm. “Lúc đó, thứmà chúng
tôi xuất khẩu nhiều nhất chính là
nhân công lao động. Người trẻ đi
khắpchâuÂu, sangđếnMỹđể làm
việc.Làngmạc,cánhđồngvànông
thôn chỉ còn những người già cô
đơnngồimònmỏingóng trông...”.
Rồi thì nhà nước cũngkịpnhận
ra sựđáng sợ của việc bỏbê nông
nghiệp. Chính quyền tiến hành
hàng loạt chính sách truyền thông
cũngnhưhỗ trợđể từngbướcgầy
dựng lại nền nông nghiệp: Thành
lậpviệnnghiên cứu, trung tâmhỗ
trợ, các trường đào tạo nông dân,
các đơn vị tư vấn kinh doanh cho
nôngdân... “Cóbanơi trên thếgiới
nàyphụ thuộcvào thươngmại thế
giới là Singapore, HongKong và
Ireland. Bởi vậy nếu nền kinh tế
thế giới hắt hơi sổmũi thì chúng
tôi cũng chịu trận đầu tiên. Bởi
vậy tạo ra một nền nông nghiệp
nội địa chính là đảm bảo cho sự
an tâmcủacảnước” -mộtđạidiện
của Cơ quan lương thực Ireland
giải thích về việc nhà nước đổ rất
nhiều kinh phí cho nông nghiệp.
“Tôi thấy cómột điều tự hào hơn
là nông nghiệp Ireland được cấu
thànhbởi các trang trạigiađìnhvà
luôngiữởquymônhỏnày.Chúng
tôi khôngcónhững tậpđoànnông
nghiệp khổng lồ vì nông nghiệp
Irelandchỉ cầnnhữnghộnôngdân
là đủ!” - bà đại sứ nói thêm.
Đểminhchứngchoviệcnày,chúng
tôi đượcghé thămgiađìnhôngbà
RichardFitzgeraldởMitcheltown.
Hai vợchồngvừa tròn50 tuổi này
sở hữumột trang trại rộng 32 ha
và 65 con bò sữa. Stuart Childs,
chuyêngia tưvấn chínhphủđang
làmviệc tạinông trạinày, chobiết:
“Đây làquymôphổbiếnnhất của
các trang trại ở Ireland. Nó đảm
bảoviệcđất vàcỏđầyđủchoviệc
nuôi thả toàn bộ số bò, cũng như
không quá đông bò đểmột hộ gia
đình có thể hoàn tất các công tác
chăm sóc và vắt sữa”. Chàng tiến
sĩmới ngoài 30 tuổi nàyđượcvăn
phòngTeagasc,CơquanPhát triển
nôngnghiệpvà thựcphẩm Ireland,
trảmột nửa kinh phí, nửa còn lại
dogiađìnhnôngdânchi trảnhằm
đảm bảo các chỉ tiêu chất lượng
của sữa, của bò, của cỏ cũng như
chuyệnbảoquản, phânphối và tài
chính của trang trại này. “Toànbộ
nềnnôngnghiệp Irelandchọn triết
nhì IrelandsangĐàNẵngđểchấm
thi cuộc thi Khởi nghiệp Startup
RunwaycủasinhviênmiềnTrung.
Giải nhất làmột tháng học tập tại
trung tâmươm tạodoanhnghiệpcủa
CIT.Họpbangiámkhảo trướcgiờ
thi, bà nói: “Tôi chỉ hơi lo lắng là
nếuđội thắnggiảikhôngnằm trong
lĩnhvựcmàđất nướcchúng tôi có
nhiềukinhnghiệm thì hơi tiếc...”.
ĐếnkhibacôgáicủaĐHĐàNẵng
với dự án nuôi và kinh doanh các
sản phẩm từ con giun quế được
giải nhất, mọi người thoáng chút
lo lắng, không biết xứ Ireland xa
xôi vàgiàucókia thì congiunquế
cóphát triểnđượckhông.BàOrla
chẳng nói gì, chỉ đưa phiếu điểm
của mình, cũng vẫn chọn những
con giun quế là đội vôđịch.
CITcóquáchừngcáctrườngthành
viên, kể cả trung tâm huấn luyện
hải quânquốcgia cũngnằm trong
CITvìCork từng là cảngbiển lớn
nhấtkhuvực.Nhưngđiểmnhấncủa
CIT trongvài nămnay lại chính là
thể ghi nhận loại cá, trọng lượng,
khu vực biển thay cho các sổ ghi
nhận thông thường. Có thêmđịnh
vị không gian tạo ramã vạch cho
các loại cá nên sau đó có thể truy
xuất nguồn gốc của sản phẩm…
“Tôimuốncácanhemđánhcácủa
tôi ở Ireland có thể làm việc hiệu
quả hơn. Tôi cũng chưa tính đến
việcmở rộng toàn cầu vì chỉ cần
mọi người đánh cá ở đây sử dụng
thì đãđủviệc chođội ngũ công ty
tôi làm liên tục rồi” -Frankchiasẻ.
Nhữngđơnvị đã tươngđối hoàn
tất sản phẩm và có nhiều nhân sự
nhưMarine thì sẽ được bố trí làm
việc trongnhữngkhônggian riêng.
Cònnhữngbạn trẻ thìsẽngồichung
với nhau để có thể tương tác về ý
tưởng,hỗ trợnhaunhữngmảngmà
ngườinày rànhhơnngườikia.Căn
phòng chung này cũng là nơi mà
nhóm giun quế từViệt Nam sang
sẽ thamgia.Ởđó, đủquốc tịch, đủ
thànhphầnkhởinghiệp.Cóbạnđang
làm dự án phiên chợ nông sản, có
bạncungcấpgiảipháp tìmviệccho
ngườivôgiacư,cóbạn lại làmkính
thực tế ảo…Mọi người rủ xuống
dưới nhàxem sảnphẩmđượcbình
chọn làđộcđáocủangàyhômnay.
Ngườiấy làDonalLynes,chàng trai
đanghọc thạcsĩởCIT,con lớn trong
một gia đình giàu có sở hữu đến
200 con bò sữa. Donal từ nhỏ gắn
với công việc trong trang trại nên
sau khi tốt nghiệp kỹ sư cơ khí thì
quyết định đầu tư nghiên cứumột
cáimáy lênmencỏkhôchobòăn.
Sauhơnmộtnăm,với sựhỗ trợcủa
rấtnhiềuphòngnghiêncứu, đơnvị
chế tạomáy…,Donalđã làm racái
máy và đang đăng ký bảo hộ bản
quyền. “Cáimáyđầu tiênnày sẽ là
quà tặng cho chamẹ tôi. Họ sẽ rất
vui vì con trai mình đã tạo ramột
cái máy kỳ lạ như thế này” - anh
nói đầy tựhào.Cácgiảngviêncủa
Rubicon và CIT cũng có vẻ rất tự
hào vềmột cái máy thực dụng và
hiệuquảđãđược tạo ra.
◄
ÁI NHĨ LANKỲBÍ - KỲ CUỐI
Làmgiàu
xoàngxĩnh
kiểu
ÁiNhĩLan
Hầunhưcácdựánnổi bật trong khởi nghiệp
của Irelandđều… xoàng xĩnh và thômộc, không
cónhững ý tưởng thay đổi thếgiới, tạo radoanh
nghiệp tỉ đôlanhưởMỹ, Israel hay…ViệtNam.
lý tập trung tốiđavàonôngnghiệp
tựnhiênđểcóchất lượngxanhnhất.
Dođóhầunhưnăng suất chỉ bằng
một nửa bình quân của thế giới.
Nhưngbù lại, chúng tôi có thểbán
đượcmứcgiácaogấpbavì sữahay
thịt của Irelandđềuđượcđịnhvị là
sốmột thế giới” - Stuart cho biết.
Đứng trò chuyện với vợ chồng
chủ nhà cùng với anh cố vấn, đàn
bò tòmò nhích tới từ từ, bao vây
cả nhóm.VợôngRichardđưa tay
vuốt vemột conbò, nói: “Connày
tên làLili, quậy phá nhất đàn”.
...Đếnnghệ thuật
khởi nghiệp
BàOrlaFlynn,PhóHiệu trưởng
HọcviệnKỹ thuậtCork (CIT),bay
một chuyến bay dài từTP lớn thứ
thể hợp tác.
Đangđi trongvườn thìgặpFrank
Fleming, một chàng trai có dáng
vẻ rất thể thao. Người dẫn đường
ở Rubicon cười: “Không còn là
chàng trai đâu, anh ấy53 tuổi rồi.
Là chủ của ứng dụng đánh cá tên
làMarine đấy!”. Chà, nhưvậy thì
Franknhìn trẻhơn tuổi nhiều.Hỏi
chuyệnmớihayanhcó30năm làm
nghềđánhcáchuyênnghiệpởcác
vùngbiểnkhácnhau trênĐạiTây
Dương.Chỉmớimộtnămgầnđây,
trongmột dịp tình cờ, anh quyết
định…khởi nghiệp.Mà cả đời có
biếtgìngoàiviệcđánhcánêncông
chuyệnkhởinghiệpcủaFrankchính
là thứmà anhgiỏi nhất.Đó làxây
dựngmộtứngdụng trênđiện thoại
diđộngdànhchongườiđánhcá:Có
Hóarangườitanuôi
bònhưmộtconthú
cưngtrongnhà.Và
mộtbímật lớnnhất
củangười Ireland làhọ
khôngbaogiờbánđất,
bántrangtrạivìtấtcả
làđểdànhchothếhệ
tiếptheocaiquảnvà
cứthếtruyềnđi.
VợchồngchủtrangtrạiRichardFitzgeraldvànhữngconbòtòmòcógắnchip
trêntai.Ảnh:T.NGUYÊN
Khôngcónhữngýtưởngtạoradoanhnghiệptỉđôla
như…ViệtNam
ChợtnhớđếnnhữngcâuchuyệnkhácnhauvềkhởinghiệpởÁiNhĩ Lanđã từngđượcnghe, là
chuyệnmộtnhóm tạo racông tychuyênsảnxuấtdưamuối,mộtđội làm ramón rongbiểnsấygiòn,
mộtcông tykhác làmsơn tườngchốngbámbẩn…Hầunhưcácdựánnổibật trongkhởinghiệpcủa
Irelandđều…xoàngxĩnhvà thômộc, khôngcónhữngý tưởng thayđổi thếgiới, tạo radoanhnghiệp
tỉđôlanhưởMỹ, Israelhay…ViệtNam.GoergeBulman,GiámđốcđiềuhànhcủaRubicon, nói:“Chúng
tôiquan tâmđếnmột thếhệcácdoanhnghiệpkhởinghiệpbềnvững, tạo ranhiềuviệc làmvàdoanh
số tốt.Nhữngyếu tốmang tínhđộtphá thì cũng rấtđượckhuyếnkhíchnhưngyếu tốđầu tiênvà
quan trọngnhấtcủakhởinghiệp Irelandvẫn là tạo raviệc làm”.
Bởi cái cáchnghĩ vềkhởinghiệpkỳ lạnhưvậynênngười tamới…giàu,bởimọi côngsứcđượcdành
chonhữnggì thực tếnhất, tạo ramộtđộingũnhiềudoanhnghiệpbềnvữngnhất.Đómới chính là
sứcmạnhcủamộtnềnkinh tế.
trung tâmRubicon,
trungtâmnghiêncứu
vàkhởinghiệp.Cấu
trúc của Rubicon
được thể hiệnmột
cáchtrựcquanthông
quakiếntrúccủahai
tòanhà:Mộtbên là
nơi nghiêncứucủa
các nhà khoa học,
nghiêncứusinh tiến
sĩ,bêncòn lại làchỗ
củanhữngaimuốn
khởinghiệp.Ởgiữa
là một mảnh vườn
xanhvới nhiềughế
vàkhoảngkhôngđể
cư dân của hai tòa
nhà dễ dàng “va
vào nhau” để có
