11
THỨSÁU
2-9-2016
Kinh tế
CHÂNLUẬN-QUỲNHNHƯ
B
áo cáo trước Quốc
hội khóa XIV về tình
hìnhkinh tế-xãhội sáu
thángđầunăm2016hồi cuối
tháng7vừaqua, Thủ tướng
NguyễnXuânPhúcđánhgiá
quá trình cổ phần hóa chưa
đạt yêu cầu. Thủ tướngnói:
“Tái cơ cấu, cổ phần hóa,
thoáivốnđầu tưngoàingành
củadoanhnghiệp (DN) nhà
nước chưa đạt kế hoạch. Tỉ
lệ vốn đã được cổ phần hóa
đạt thấp. Số lượng DN cổ
phầnhóa trongsáu thángđầu
nămmới bằng 71%, thoái
vốn nhà nước bằng 11,6%
so với cùng kỳ”.
“Sợmất lợi lộc”
Vìsaoquátrìnhcổphầnhóa
đangdiễnrachậm?TSNguyễn
ĐìnhCung,Viện trưởngViện
Quản lýkinh tếTrungương,
phân tích quá trình cổ phần
hóa diễn ra chậm chạp là vì
nhiềungười khôngmuốncổ
phầnhóa.“Họsợcổphầnhóa
thì sẽmất quyền lực,mất lợi
lộc”.Điềunày theoôngCung
làdễhiểu,bởi lẽcổphầnhóa
khôngchỉ phânbổ lại nguồn
lựckinh tếmàcònphânbổ lại
quyền lực của lãnh đạo các
DN, cácbộ, ngànhchủquản
và cả những người quản lý.
“Tổng khối lượng tài sản,
vốn nhà nước ở cácDN nhà
nướchiện lên tớihơn5 triệu tỉ
đồng.Hiệnsốlượngngườitrực
tiếp,gián tiếpđangnắmgiữsố
tàisảnnàyrấtnhiều.Nắmgiữ
một khối lượng tài sảnkhổng
lồnhưvậy, ít aimuốnbuông
ra” - ôngCungphân tích.
Tuy vậy, ông Cung cũng
cho rằng có những người
quản lý, cấp quản lý muốn
cổ phần hóa thực sự nhưng
chính những rủi ro pháp lý
làm họ chùn bước. Chẳng
hạnnhưkhi báncổphầnvới
giá thấpđược phê duyệt, rồi
sau đó khi ra thị trường giá
cổ phần lại rất cao. Lúc đó
người tiếnhànhcổphầnhóa
có thểvướngvào tội danhvi
phạm các quy định quản lý
kinh tếcủaNhànướcgâyhậu
quả nghiêm trọng.
Đềcậpđếnvấnđềnày,TS
HànMạnhTiến,Chủ tịchHội
Các nhà quản trị DN, nhận
địnhviệc cổphầnhóa chậm
chạpmột phần là do các bộ,
ngànhchủquảnkhôngmuốn
“nhả” cácDN nhà nướcmà
mình đang nắm giữ. Những
DNnàyhoạtđộng trênnhiều
lĩnh vực từ sữa, bia, đường
cho đến công nghệ, bảo
hiểm, khoáng sản. “Bây giờ
anhđangnắm trong taymột
số DN nhà nước với quyền
sinhquyềnsát trongsắpxếp,
bổnhiệmvà ítnhiềucũngcó
lợi lộc từ đó, anh có muốn
buông rakhông?” -ôngTiến
đặt vấn đề.
ÔngTiếncũngchorằngmột
trongnhữngvấnđềkhiến cổ
phầnhóachưa thể trơn tru là
việcđịnhgiácác tài sảnchưa
hợplý,nhấtlàvềđấtđai.Thêm
vàođó làviệccôngkhai,minh
bạchvềcổphầnhóacũngchưa
thực chất.
“Việccổphầnhóakhuđất
vàng củaHãngPhim truyện
ViệtNam tại số4ThụyKhuê
ởHàNội làmột ví dụ. Nếu
cho rằng khu đất đó trị giá
37 tỉ đồng thì không hợp lý
vì còn những vấn đề lợi thế
củakhuđất vàđằng sauviệc
cổphầnhóaởđâycòncóvấn
đề” -TSTiến dẫn chứng.
Nhànước khôngnên
bán sữa, bánbia
Để thúc đẩy cổ phần hóa
nhanhhơn,TSVũTiếnLộc,
Chủ tịchPhòngThươngmại
vàCôngnghiệpViệtNam,đề
nghị đẩymạnh việc xóa bỏ
chức năng chủquản của các
bộ, ngànhđể giải phóng các
DN nhà nước khỏi các lĩnh
vựcNhànướckhôngcầnnắm
giữvàphải có lộ trìnhcụ thể.
“Nếu cứ kéo dài chế độ
bộ chủ quản,mỗi bộ, ngành
thực hiện đồng thời cả hai
chứcnăngquản lýnhànước
và chủ sởhữuDNnhànước
Mộtsốchuyêngiaướctínhnếubánhếtvốnnhànướctạicác“ông lớn”nhưVinamilk,Habeco,Sabeco...
Nhànướccóthểthuđược7tỉUSD.Trongảnh:KháchhàngđangmuasữaVinamilk.Ảnh:HTD
thì thựcsự làhọđangvừađá
bóng vừa thổi còi, khó bảo
đảmmột môi trường cạnh
tranhbìnhđẳng”-TSLộcnói.
Đồng tình, TSCung nhấn
mạnhNhànướcnên tập trung
nhiềuhơnvàonhiệmvụkiến
tạo chính sách, tạo ra môi
trường thông thoángchomọi
thành phần kinh tế làm ăn
thay vì đi bán bia, sữa, bảo
hiểm. TứcNhà nước không
kinh doanh thayDN, không
đầu tưnhững lĩnhvựcmà tư
nhân có thể làm tốt hơn. Có
làmnhưvậymới đúng chức
năng của Nhà nước. “Nhà
nước khi thoái vốn hoặc cổ
phầnhóaDNsẽchỉ thựchiện
nhữngvấnđềvềchính sách,
nhữnglĩnhvựcnhưgiáodục,y
tếhayhỗ trợnhữngđối tượng
yếu thế.Cần thayđổi tưduy
vềvai tròcủaNhànước”-TS
Cung nhấnmạnh.
Tuyvậy,TSCungchorằng
để thựchiệnnhanh tiếnđộcổ
phầnhóacũngnhư thoáivốn
củaNhànước rakhỏi những
lĩnhvựckhôngcầnđầu tư thì
Chính phủ phải thúc ép các
bộ, ngành thực hiện. Song
ông Cung cũng lưu ý phải
biết tiền thuđược từcổphần
hóa dùng để làm gì bởi nếu
không, tình trạng thất thoát,
lãng phí là khó tránh khỏi.
Mặtkhác,nếukhông làmnhư
vậy thì người dân sẽnghĩ cứ
cổphần hóa làmất hết.
“Phải chứng minh và có
mục tiêu rõ ràngnhư tiền thu
được từcổphầnhóanămnay
sẽ xây thêmđược baonhiêu
trường học, bệnh viện, bao
nhiêu con đường…Không
thể đưa tiền thu được từ cổ
phần hóa vào chi thường
xuyên, vì như thế sẽ không
mang lại hiệuquả cao” -TS
Cungkhuyến cáo.■
Thoái vốnmạnh
khỏi cácông lớn
BáocáocủaBộTàichínhcho
biết từnăm2011đến2015đã
sắp xếp được 558DN. Trong
đó, cổphầnhóađược478DN
và sắpxếp theocáchình thức
khácnhưgiao,bán,sápnhập...
80DN.Theosố liệubáocáocủa
cácDNnhà nước đã cổphần
hóagiaiđoạn2011-2015gửivề
BộTàichính,kếtquảhoạtđộng
kinhdoanhcủanăm2015đều
tănghơnsovớinăm trướckhi
cổphầnhóa.
Tại buổi họpbáoChínhphủ
ngày31-8,khiđềcậpđếnvấnđề
cổphầnhóa,Bộtrưởng-Chủnhiệm
VănphòngChínhphủMaiQuốc
DũngchobiếtThủtướngvàcác
phó thủ tướngđãhọp riêngvới
mộtsốbộ,ngànhvàthốngnhất
quanđiểm:Chínhphủkhôngbán
bia,khôngbánsữa.Nhưvậy, tới
đâysẽthoáivốnmạnhtạiSabeco,
Habeco,Vinamilk…
Tiêu điểm
Ràocản lớnnhất
Ủy banKinh tế củaQuốc hội trongbáo cáo thẩm tramới
đâychỉ rõcổphầnhóavẫngặpkhóvớivướngmắc lớnnhất là
việcxácđịnhgiá trịquyênsưdungđât tronggia triDN;ngươi
đưngđâuthựchiệnkhôngnghiêmchỉđạocủaChínhphủ,Thủ
tướngChínhphủnhưngchưabi xử lý tráchnhiệmkhi không
hoàn thànhkếhoạchcôphânhoa.
Trong khi đó, TSVũTiến Lộc cho rằng tiến trình cổphần
hóadiễn rachậmchạpdocácbộ, ngànhchưasẵnsàng từbỏ
chứcnăngchủquảncủamìnhvàchưa thựchiệnnghiêmchỉ
đạo củaThủ tướngvề cổphầnhóa. Đây làmột trongnhững
ràocản lớnnhất.
Cóđộng lựchơn
Mộtchuyêngiatrongngànhdệtmayrànhrẽtừngcâuchuyện
cổphầnhóatrongngànhnàychiasẻ:Nếunói thànhcôngnhờ
cổphầnhóa, có lẽCông tyCổphầnSảnxuất thươngmạiMay
SàiGòn (GarmexSaigon) làmộtđiểnhình.Trướckhi cổphần
hóa, công ty này cũng chỉ bìnhbình. Nhưng từ khi cổphần
hóanăm2003, phầnvốnnhànướccòn10%, GarmexSaigon
đãbứtphá,mở rộngvà tăng trưởng rất tốt.Vềmặtkinh tếhay
quản trị thì đây làcông tycổphầnhóa thànhcông.
Lýdo làcổphầnhóarồi lênsànđòihỏiminhbạchhơn,chặt
chẽhơn, năngđộnghơn. Trong khi đóở công ty nhà nước,
người takhôngcónhiềuđộng lựcđể làmnhưvậy.
Phảibiết làtiềnthuđược
từcổphầnhóadùngđể
làmgì,nếukhôngngười
dânsẽnghĩcổphầnhóa
làmất.
Doanhnghiệpbấtđộngsản tăng
độtbiến
(PL)-Theobáo cáo củaTổng cụcThống kê, tám tháng
qua cả nước có hơn 73.400 doanh nghiệp (DN) đăngký
thành lậpmới với tổngvốn đăng ký là 567.900 tỉ đồng.
Con sốnày tăng gần20%về sốDNvà tăng 51% về số
vốnđăng ký so với cùng kỳ năm2015.
Đáng chú ý,một số ngành có sốDNđăngký thành lập
mới trong tám tháng tăngmạnh so với cùng kỳ như kinh
doanhbất động sản tăng hơn 101% về sốDNvà tăng trên
268%về vốn đăng ký; khai khoáng tăng9% số lượngDN
và tăng 247% vốnđăng ký; xếp thứ ba là ngành thông tin
và truyền thông.
Tuynhiên, trước áp lực cạnh tranh gay gắt, tốc độ đào
thải cũngkhông ngừng gia tăng. SốDN chấm dứt hoạt
độngkinh doanh trong tám tháng đầunăm lên tới gần
7.500DN, tăng 19% so với cùng kỳ.
Ngoài ra, sốDN tạmngừng hoạt động trong tám tháng
là hơn40.400DN, tăng 3,5% so với cùng kỳ.
MINHLONG
Hoàn thuếkhôngcầngặpcánbộ thuế
(PL)-Tổng cụcThuế vừa cho biết ngành thuế đang gấp
rút chuẩn bị cho việc hoàn thuế điện tử, tức nộphồ sơ
và trả hồ sơ đều bằngđiện tử. Qua đó giúp doanhnghiệp
không phải phụ thuộc vào cán bộ thuế và giảm thiểu
nhữngkhó khăn cho người nộp thuế. Cụ thể, cơquannày
đặtmục tiêu tháng 11-2016 sẽ triển khai thí điểmhoàn
thuế điện tử tại năm tỉnh, thànhgồm:HàNội, TP.HCM,
ĐồngNai, Hải Phòng vàBìnhDương. Sang tháng 12 sẽ
mở rộng thêm tám tỉnh, thành.
Tuynhiên, đại diệnTổngcụcThuếchobiết việcngười nộp
thuếvàcơquan thuếcó tiếpxúcvới nhauhaykhôngcònphụ
thuộcvàomứcđộ tuân thủcủangười nộp thuếvà số liệukê
khai.Nếuhồ sơngay từkêkhai khôngđúng, trongquá trình
gửi hồ sơđềnghị hoàncónhữngvấnđề tuân thủcủangười
nộp thuếkhông tốt, dẫnđếncơquan thuếcóquyết địnhkiểm
tra tại doanhnghiệp thì không thể tránhkhỏi cơquan thuế
xuống trực tiếpdoanhnghiệp.
TRÀPHƯƠNG
Vì saocácbộmuốnbánbia,
bánsữa?
Xóabỏchứcnăngchủquảncủacácbộ,ngànhđểgiảiphóngcácdoanhnghiệpnhànước.
Điểm
nghẽncổ
phầnhóa
-Bài cuối
