14
THỨNĂM
10-11-2016
gì nên bệnh ngày càng nặng hơn rồi ra đi”. Dòng họ Phan
chưahết đoạn tangcủaanhQuang thì ôngPhanTrọngNinh
đổ bệnh rồi cũng về nơi chín suối. ÔngNinhmất gần nửa
năm thìmẹ ông cũngmất vì cănbệnh ung thưvòm họng.
Bà LêThị Ngũ, vợ ôngVinh, lo lắng: “Mỗi người trong
họ chết vì ung thư đều để
lại vợ và những đứa con
thơ dại. Cuộc sống khó
khăn, nhữngngười vợnày
lại phải vàoNam làm thuê
kiếm tiềnvềnuôicáccháu.
Có lẽchưacódònghọnào
tang thương như dòng họ
nhà tôi cả, suốt năm năm
qua năm nào cũng có hai
người chếtvìung thư.Giờ
cứ nghe đến ung thư hay ốm nặng là vợ chồng tôi cứ giật
mình thon thót”.
Khôngchỉ dònghọPhan, ởxómLiênTiếnnhiềudònghọ
khác cũng có nhiều ngườimắc bệnhnan ynày.
ÔngLêĐìnhThanh,PhóTrưởngbanVănhóaxãMaiPhụ,
chobiết hằngnăm sốngười chết vì ung thưcứ tăng lên.Đặc
biệt toàn chết trẻ. Có những gia đình emmất trước rồi anh
mất sau.Cũngdobệnhung thưnhiềungười phải chạychữa
tốn tiền rồi khôngcòn sức laođộngkhiến thônnghèo thêm.
Một sốngườiquákhókhănkhipháthiệnbệnhung thưđãâm
thầm, lặng lẽ chịu đựng rồi chết chứkhông đếnbệnhviện.
Nghi “thủphạm” lànước ngầmônhiễm
TheoBSNguyễnĐứcÁnh,Trạm trưởngTrạmY tếxãMai
Phụ, nguyên nhân gây bệnh có khả năng là do nguồn nước
nhưngdođâumànguồnnướcnhiễmbẩn thì chưa ai lýgiải
được. ÔngNguyễnChắt (trưởng xómLiênTiến) cho biết:
“Đợt vừa qua có đoàn về làm việc, họ lấy 111mẫu nước
trongxóm đi xét nghiệm thì có108mẫunhiễm thạch tín”.
Còn theocáccụgià trongxãMaiPhụ, từnhữngnăm1970
ởLiênTiến vàĐồngSơn có kho thuốc trừ sâu rất độc như
DDT, 666. Hiện trên địa bàn xãMai Phụ chưa có hệ thống
nước máy cho người dân dùngmà chủ yếu dân lọc nước
giếnghoặc tích trữnướcmưa để ănuống.■
Phóng sự - Chuyên đề
MêPu,ngườidânchỉmongcónướcsạch
Ba trong chín thôn của xãMê Pu (huyệnĐức Linh, Bình
Thuận)nằmdướichânnúiTàPứacũngcósốngườimắcung
thưnhiềunhấtđịaphương.
ÔngVõĐìnhThi, Trưởng trạmY tế xãMêPu, chobiết từ
năm2003đến2016có138cachết vì ung thư. Riêng tháng
7-2016cótámcatửvongdoungthư.Trongđósốngườimắc,
chờchếthoặcđi khám trênTP.HCMkhông thôngqua trạm
y tếxãkhôngnắmđược.
Buổi chiều, PVgặp emNguyễnNgọc Khương, học sinh
lớp10, conôngNguyễnNgọcHàchếtdoung thưhầunăm
2014.Trướcđóhai nămvợôngHàcũngchết vì ung thưvú.
Cậucon traigươngmặt sángsủavớibộđồngphục trắngđi
cùngôngnội quanhà thắpnhangchochamẹnhư thường
lệ.Khươngnóigiọngkhẳngkhái:“Emmuốnhọcgiỏi,muốn
làmgiàu rồi đưaôngbàđi khỏi đây.Vì người tanói ở lạiMê
Pu trước saugì cũngchết vì ung thư”.
Cùng thôn, anhNguyễnTrườngThành (39 tuổi) bị khối u
ruột nondi căn. BVChợRẫy yêu cầuhóa trị nhưng không
có tiền, sức lại yếunênanh xinvềvì lokhổvợkhổ con, giờ
nằmnhàchờchết. Người đànông trụcộtgiađình thânchỉ
còn trơ xương, dadẻ teo tóp thôngqua PVnhắngửi chút
mongmỏi củanhiềungười dânMêPu: “Chỉmong thôn có
nước sạchđểconcháucòncó tương lai”.
Mang trăn trở của người dânđếngặp lãnhđạo xã, ông
ĐinhMinhTuấn, PhóChủ tịch xãMê Pu, huyệnĐức Linh,
khẳngđịnhquakiểmtracácchỉsốungthưdoViệnPasteurtổ
chứcnăm2015,kết luậnMêPu làxãcóđiềukiệnmôi trường
nước, không khí, đất rất tốt, không có chỉ sốung thư vượt
quámứcchophép. Chỉ cómộthạnchế lànguồnnước sạch
nơiđâyvẫncòn thiếunhiều.Đaphầnngườidândùngnước
giếngđào,nướcvàng, cónhiễmphèn...Cũng theosố liệu từ
trạm y tế xã,một điềungẫunhiên lànhững thôn cóngười
chếtdoungthưnhiềuđều lànhữngthônchưacónướcsạch.
Đại diện PhòngTN&MT huyệnĐức Linh, ông PhanViết
Tùng, cũng chohay xãMêPu có lưuvực sông LaNgà chảy
qua,hiệntại trongxãcócáccụmcôngnghiệpMêPuchuyên
sản xuất gạch... hoạt động. Trung tâmKỹ thuật tài nguyên
môi trường vàbiểnTP.HCMđang thựchiệndự ánđiều tra,
đánhgiáônhiễmnguồnnước lưuvực sôngLaNgàđềxuất
biệnphápbảo vệnguồnnước tại lưu vực, hiện tại chưa có
kết quả. Ngoài ra, xãMê Pu còn chịu ảnhhưởng của suối
CầuĐỏ, nướcởđâyquanhnăm cómàu vàngdo khai thác
tráiphéptitantrênđồiCờphíathượngnguồn.
HÀPHƯỢNG
ĐẮCLAM-TÂNKỲ
L
ần theo danh sách “làng ung thư” có nguồn nước bị ô
nhiễmnặngnhấtmàBộTN&MTcôngbố, chúng tôi tìm
về làngAnLộc (xãAnLộc, huyệnLộcHà, HàTĩnh).
Khi PVbướcvào trụ sởUBNDxãAnLộchỏi về cănbệnh
quái ác, nhiều cán bộ nơi đây nói “không chỉ nhiều người
dânmà hai cán bộ ở xã đãmắc bệnh ung thư rồi”.
Sợbệnh viện vì khám làphát hiệnung thư
Ông Nguyễn Đình Thanh (59 tuổi), Chủ tịch Hội Nông
dânxãAnLộc, đangphải xin tạmnghỉ đểđiều trị bệnhung
thư thựcquản.ÔngThanhvừaxạ trị lần thứ sáuởBVBạch
Mai (HàNội) trởvềnhà, sứckhỏeđangyếu.Những lầnxạ trị
khiếnđầuôngđã rụnghết tócvàngười gầykhô.ÔngThanh
vừa hovừa nói: “Thời gianqua nguồnnước ởđâyônhiễm
khôngănđược, chúng tôi phải hứngnướcmưađểănuống”.
Khác với ôngThanh, anhNguyễnVănThắng (41 tuổi),
PhóBí thưĐảngủyxãAnLộc,pháthiệnbịung thưhạchgóc
hàm sớmhơn.Ởcùng thônQuyếtThắngvới anhThắngcòn
có ba ngườimắc bệnh ung thư: BàĐàoThị Đình (68 tuổi)
mắcbệnhung thưphổi, ôngNguyễnTrọngVường (78 tuổi)
đang chống chọi bệnh ung thư dạ dày. Anh Nguyễn Đình
Hùng (ở thônChơnThành) nămnay44 tuổi cũngđangđối
mặt với căn bệnh quái ác.
Theo anh Thắng và cán bộ TrạmY tế xãAn Lộc, hồi
những năm 1976-1977, ở xãAn Lộc có kho thuốc trừ sâu
của hợp tác xã nông nghiệp với số lượng rất lớn. Sau đó
chínhquyền chôn lượng lớn thuốcxuốngđất.Khuvựckho
và chôn thuốc trừ sâu đó ngày nay đã xây trụ sởUBND xã
AnLộc lên trên.Cạnhđó làTrườngTiểuhọcxãAnLộccũng
đangônhiễmnguồnnướcgiếng.AnhThắngnhậnđịnh: “Có
thể tàndư của thuốc trừ sâu gây ra bệnh ung thư chonhiều
người trong làng”.
BS Trần Xuân Hạnh công tác tại TrạmY tế xãAn Lộc
chobiết: “Trước đây cha ông80, 90 tuổimới chết. Bâygiờ
ngườimắcbệnhung thưchết trẻnhiều.Trênđịabànxãnày
gần biển và không có nhàmáy công nghiệp nào. Vừa qua
đi họp tôi đãđềnghị cơquanchứcnăng sớm làm rõnguyên
nhân gây ra ung thưở đây”.
BSTrầnHải Đường, Trạm trưởngTrạmY tế xãAnLộc,
thông tin theo thốngkê từnăm2012, sốngười chết dobệnh
ung thư ởAn Lộc trung bình chín người/năm. Đến năm
2015 số người chết vì ung thư là 14 người, có tháng liên
tục bốnngười cùng ra nghĩa trangvì ung thư. ỞAnLộc có
nhiềungười vợ còn rất trẻ đãmất chồng, con cònnhỏđã bị
cănbệnhung thưcướpmất cha.Nhiềungười khôngdámđi
khám vì sợđến bệnh viện là phát hiện bị ung thư.
Dònghọ có 10người chết vì ung thư
Trongnhữngnămgầnđây, danh sáchnhữngngườiở thôn
LiênTiếnvà thônĐồngSơn (xãMaiPhụ,LộcHà)mắcbệnh
rồi chết vì ung thưđang tăngdần theo thời gian.Cuộc sống
nhiềugiađình, dònghọnơiđâyvốnkhókhăn lại chồngchất
khókhăn.Nhiềungười đangđauđớnbởi cănbệnhhànhhạ
vàcảhoangmang, lo lắngcho thếhệ trẻngàymai.Cóngười
lo sợ đã phải bỏ làng ra đi tìm nơi khác sinh sống.
Năm năm qua, căn bệnh quái ác đã cướp đi của dòng họ
Phan (ở thônĐồng Sơn) 10 người, đa phần còn trẻ, là trụ
cột trong gia đình.
ÔngPhanTrọngVinh (thônĐồngSơn)buồn rầuchobiết:
“Năm2010, anhPhanTrọngQuang,một người tronghọđi
làm ănxa thì thấyngườimệtmỏi, davàngnênđi bệnhviện
khám.Mấy lần đầu bệnh viện tuyến dưới chỉ kết luận là bị
bệnhganvàcho thuốcvềđiều trị.Uống thuốcmãimàkhông
đỡ thậmchíngười cònmệthơnnênanhQuang lênbệnhviện
tuyến trên khám thì mới biết bị ung thư gan. Từ ngày biết
kết quả đến lúc mất, anh ấy sốc quá chẳng ăn uống được
BàNguyễnThịYến(thôn5,xãMêPu,huyệnĐứcLinh,BìnhThhuận)chỉchoPVnhữnggiađìnhcóngườichếtvìungthư.
Ảnh:HÀPHƯỢNG
CùngmộthuyệnLộcHà(HàTĩnh)cótớibalàngnằmtrongdanhsách
“làngungthư”.
Ámảnhung thư -Bài 3
Tan tác làngquê
ỞAnLộccónhiềungườivợ
cònrấttrẻđãmấtchồng,
concònnhỏđãbịcănbệnh
ungthưcướpmấtcha.Nhiều
ngườikhôngdámđikhám
vìsợđếnbệnhviện làphát
hiệnbịungthư.
TrụsởUBNDxãAnLộc,khuvựctừngchônthuốctrừsâu.
Ảnh:ĐẮCLAM
Danhsáchnhữngngườimắcbệnhungthưđượclưutrongsổtheodõi
nguyênnhânchếtởTrạmYtếxãMaiPhụđangdàithêm.Ảnh:ĐẮCLAM
