16
THỨSÁU
11-11-2016
Quốc tế
6ghinhận từchiến thắngcủa
ôngTrump
ÔngTrumpchiếnthắngkhôngchỉởvùngTrungTâyvàmiềnNammàcácbangởmiềnĐôngvàFlorida
cũngdồnphiếuchoông.
PH.QUỲNH
Ứ
ng cửviênđảngCộng
hòaDonaldTrumpđắc
cử tổng thống làsựkiện
ngoài dự đoán. Phân tích
sự kiện bầu cử tổng thống
năm 2016 có sáu ghi nhận
đáng lưu ý:
1.Chiếnthắngnhờláphiếu
của các đại cử tri
ChiếnthắngcủaôngDonald
Trump đã đi ngược với các
cuộc thăm dò nhờ ông thâu
tómđược sốphiếuđại cử tri
nhiều hơn, đặc biệt tại bốn
bang Florida (29 đại cử tri),
Pennsylvania(20),BắcCarolina
(15) vàWisconsin (10).
Điềunghịch lý là theokết
quả kiểm phiếu sơ bộ, bà
Hillary Clinton lại chiếm
đến 59.689.819 phiếu bầu
phổ thôngsovới59.489.637
phiếudành cho ôngTrump.
2.Cácđạicử trikhông“lật
kèo” với ôngTrump
Cácđạicử trikhông thể“lật
kèo”bỏôngTrump, bầucho
bà Clinton vì các lý do như
sau:24/50bangđãpháthành
văn bản bắt buộc các đại cử
triphảibỏphiếu theokếtquả
phiếubầuphổ thông; cácđại
cử tri là người do các đảng
hay ứng cử viên tổng thống
chỉ định.Dođó, chuyện “lật
kèo” hiếm xảy ra.
3. Tỉ lệ cử tri đi bầugiảm
bình thường
Theosố liệucủa trangweb
TheUnitedStatesElections
Project, tỉ lệ cử tri tham gia
bầucửngày8-11đạt 54,2%.
Tỉlệnàytuythấpnhưngkhông
thấphơnnhiều sovới cáckỳ
bầu cử trước.
Từ năm 1980, tỉ lệ đi bầu
tăng lênbốn lần(tỉ lệcaonhất
là57,1%năm2008)vàgiảm
năm lần (giảm thấp nhất là
49%năm1996).Cácbangcó
tỉ lệcử tri đi bầuđông làcác
bangủnghộôngTrumpnhư
Florida (64%), Pennsylvania
(61,4%),BắcCarolina(63,5%),
Wisconsin (68,1%).
4.Khôngchỉ vùngTrung
Tây bầu cho ôngTrump
Như dự đoán, ôngTrump
chiến thắng ở phần lớn các
bangvùngTrungTây (Ohio,
Kansas,Missouri,Nebraska)và
ởmiềnNam(Texas,Louisiana,
Arkansas).
Dù vậy, ông Trump cũng
giànhthắnglợitạibangFlorida
(cộngđồnggốcTâyBanNha
chiếm1/4dânsố)vàởcácbang
miền Đông (Bắc Carolina,
Pennsylvania).ChỉcóbờTây
từWashingtonđếnCalifornia
vàvùngĐôngBắc từVirginia
đếnMainekhôngủnghộ.
5. Không chỉ cử tri da
trắng (côngnhân) bầu cho
ôngTrump
Viện Nghiên cứu Edison
Research đã thăm dò bằng
bảng câuhỏi đối với 24.537
cử tri ngay sau bầu cử. Kết
quả công bố trên báo
New
York Times
cho thấy:
-Cử tri ủnghộôngTrump
phần lớn là nam giới (53%)
nhưngcũngcónữgiới(42%).
58% cử tri da trắng bầu cho
ôngTrump so với 8% cử tri
dađen, 29%dânMỹLa tinh
và 37% thuộc sắc tộc khác.
- Về giáo dục, 51% cử tri
khôngbằngcấpbỏphiếucho
ông(45%bầuchobàClinton)
nhưngcũngcó45%cử tri có
bằngtừcaođẳngtrởlênủnghộ
ông(49%ủnghộbàClinton).
-Về thunhập, 53%người
có thu nhập ít (dưới 30.000
USD/năm)bầuchobàClinton
so với 41% dành cho ông
Trump. 48%người giàuhơn
(thunhập trên250.000USD/
năm)bỏphiếuchoông.Chính
tầng lớp trung lưu (thunhập
30.000-49.999USD/năm) lại
bỏphiếuchoôngnhiềunhất
với tỉ lệ50%sovới46%dành
cho bàClinton.
6. Ông Trump không có
chương trìnhhànhđộng?
Dư luận thường tập trung
nói đến ông Trump qua các
phát biểucủaônghơn làcác
đềxuất.Thật raôngđã trình
bàychương trìnhhànhđộng
vào ngày 22-10.
Cácđiểmchínhgồm tạo25
triệu việc làm trong 10 năm,
giảm thuế, đàm phán lại các
hiệp định tự do thươngmại,
hạn chế số nhiệm kỳ của các
nghị sĩ.
Tuynhiên,cácnhàphântích
đánh giá chương trình hành
động này không có gì chắc
chắn, đặcbiệt vềchủđề then
chốt làngănchặnnạndidân.
Ông Trump hứa sẽ xây bức
tườngdài 1.600kmdọcbiên
giớiMexico và trục xuất 11
triệungườinhậpcưkhônggiấy
tờnhưnghoàn toànkhôngnói
thựchiệnkếhoạchấythếnào.■
BiểutìnhbạođộngởOakland(bangCalifornia)tối9-11.Ảnh:REUTERS
Saucúsốc thấtbại trongcuộcbầucử tổng thốngngày8-11,
bàHillaryClintonsẽphải chuẩnbị cho tương lai.Đài truyềnhình
PhápFrance Infođưa ragiả thiếtđầutiên làbàClintonsẽchuẩnbị
chocuộcbầucửtổngthốngnăm2020.
Trongchiếndịchtranhcử,chínhôngDonaldTrumpcũngphải
thừanhận tínhcáchcủabàClinton: “Bàấykhôngbaogiờchịu
khuấtphục”. Bàđã từngvấpphải thấtbại. Trongcuộcbầucửsơ
bộcủađảngDânchủnăm2008, bàđãphải lùibước trướcông
Obamađể támnămsau “tái xuất”.
Cómột câungạnngữnói: “Vềchính trịngười takhôngbao
giờchết”. Xem lại cácđời tổng thống trướccủaMỹ, RichardNixon
(đảngCộnghòa)đã thuaRobertKennedy trongcuộcbầucử
năm1960. Támnămsau,Nixonđượcbầu làm tổng thốngđời
thứ37và tiếp tụcđượcbầu lại vàonăm1972 (sauđó từchứcvào
năm1974sauvụWatergate).
Nhữngngườiđốkỵ, ghenăn tứcởvớibàClintonchắcchắn
sẽgiươngcaongọncờ tuổi tácđể loạibàkhỏi cuộcchơibầucử
tổng thống. Sự thật làđếnnăm2020bàđã73 tuổi, thếnhưng
nàocóhềchi. RonaldReagan (đảngCộnghòa)đãđượcbầu lại
vàonăm1985khiông73 tuổi. Khi tranh luậnvớiđối thủWalter
Mondale, 56 tuổi, Reagancònkhôihài: “Tôi sẽkhôngđem tuổi
tác làmchủđềvậnđộng. Tôi sẽkhôngkhai thác tuổi trẻvàsự
thiếukinhnghiệmcủađốiphươngcủa tôi vìmụcđíchchính trị”.
Nếukhông ra tranhcử, bàcó thể tiếp tụcđigiảngbài.Đây
làcôngviệc “đẻ ra tiền”vìbàcónhiềukinhnghiệm. Khi rờighế
ngoại trưởngvì lýdosứckhỏenăm2013, bàđãđếnphátbiểu
tạinhiềuhội thảovềhiệpđịnh tựdomậudịchvới châuÂu, tình
hìnhđịa-chính trị châuÁ, kinh tếnướcMỹ…ĐHCaliforniaởLos
Angelesđã trả300.000USDchobàiphátbiểucủabà trongmột
hội thảovềchủđềnhà lãnhđạo.NgânhàngGoldmanSachs trả
675.000USDchobabàiphátbiểucủabà.
MộtsốnhàquansátghinhậnnếubàClintonmuốnchấmdứt
sựnghiệpchínhtrị,bàcũngcóthểdànhtrọnthờigianchoQuỹBill,
HillaryvàChelseaClinton.QuỹdocựuTổngthốngBillClintonthành
lậpnăm1997,chútâmhoạtđộngtừthiện,giảmnghèo,chốngbiến
đổikhíhậuhoặccấpthuốc.Quỹđãquyêngópđượchơn2tỉUSD,
sửdụnghơn2.000nhânviênvớikinhphíhằngnămgần230triệu
USD.Bàđangđiềuhànhquỹnàycùngvớichồngvàcongái.
Cuối cùng, điềumà tânTổng thốngDonaldTrump longại là
bàClintonsẽ tìmcáchngăncảnông “hủyhoại”nướcMỹ.Đây
làđiềumàbàClintonđã tuyênbố trongmột chương trình trò
chuyện trên truyềnhìnhhồi tháng9. Bàcó thể tậndụngkinh
nghiệmchính trị vàsửdụngcáccách thứcnhưvậnđộnghành
lang,mởchiếndịchđấu tranhđểngănchặncácchínhsáchmà
bàcho rằngTrumpsẽ “hủyhoại”nướcMỹ.
Saukhi không thể trở thànhứngcửviêncủađảngDânchủ
năm2008, bàClintonđã từngphátbiểu: “Nếubạnsẩychân,hãy
giữvững lòng tin.Nếubạnbịnốcao, bạnhãyđứng lênngay lập
tứcvàđừngbaogiờnghe theonhữngngườibảobạnbỏcuộc”.
Nếu thựchiệnđúngnhưphátbiểunày, bàClintonsẽcòngây
nhiềungạcnhiên trênchính trườngMỹ.
NGỌCLONG
TươnglainàodànhchobàHillaryClinton?
NướcMỹbiểu tình,Obamakêugọi
đoànkết
Tối 9-11 (giờđịaphương), hàngngànngười đãbiểu tình
trênkhoảng10TPởMỹđểphảnđốiôngDonaldTrumpđắc
cử tổng thốngMỹ.
TạiNewYork,nhữngngườibiểu tình tập trung tại tòanhà
TrumpTower của ôngTrump trênđại lộ số 5 ở trung tâm
quậnManhattan
(ảnh)
. Hàng trăm người khác tập hợp ở
côngviênManhattan.Họmang theokhẩuhiệughi:“Không
phải tổng thốngcủa tôi”.
TạiWashington,hàngtrămthanhniêntậptrungtrướcNhà
Trắngvớikhẩu
hiệu:“Chúngtôi
có tiếng nói”.
Một sốngười
hôto:“Chúngta
khôngđơnđộc”.
Họchuẩnbịcho
đêmcanhthức
đốtnếnnhằm
tốcáocácquan
điểmphânbiệt chủng tộc, phânbiệtgiới tínhvàbài ngoại.
Tại Chicago, sốngười biểu tìnhbanđầuchỉ vài trăm, dần
dần tăng lên vài ngànngười. Biểu tình cũngđã diễn ra ở
Philadelphia, Boston, Portland, Austin. Tại California, học
sinh và sinh viênđãbỏ lớp và tổ chức biểu tình trong khu
học xá. Tại Los Angeles, họ kéođến trước tòa thị chính, hô
khẩuhiệuphảnđối.
Trongngày 9-11, ôngDonaldTrump làm việc suốt ngày
trongtòanhàTrumpTower.ÔngMikePence,PhóTổngthống
mới đắc cử, cùngnhiềungười trongêkíp tranh cử củaông
cũngđếnđâyhội ý.
11giờ trưa 10-11 (giờđịa phương), Tổng thốngObama
sẽđónôngTrump tại PhòngBầudụcđểbànđến việcbàn
giao.PhunhânMichelleObamađón tiếpbàMelaniaTrump,
vợ củaôngTrump. BàMelaniaTrump sẽ trở thànhđệnhất
phunhâncógốcnướcngoàiđầu tiênsaugầnhai thậpniên.
Sáng 9-11, Tổng thốngObama đã tuyênbố khẳngđịnh
toànnướcMỹmongmuốnôngTrumpthànhcông.Trướckia,
ôngtừnggợi lênmốiđedọađếnnềndânchủtừôngTrump.
Nay,ôngphátbiểucảmthấyphấnkhởivìbàidiễnvănmang
tínhchất tậphợpvàđoànkết củaôngTrump.
BàHillaryClintonđãkêugọinhữngngườiủnghộbà:“Ông
DonaldTrumpsắptrởthànhtổngthốngcủachúngta.Chúng
tacầnphảimởrộng lòngtrívàtạocơhộichoôngấychỉđạo”.
Ngoại trưởngJohnKerrythôngbáoôngđãchỉđạochoBộ
Ngoại giaohợp tác toàndiệnvới chínhquyềnmới củaông
Trump.Ôngnói:
“Phảigiúpôngấynhiềunhấtcó thểđểcông
việc chuyểngiaoquyền lựcdiễn ra êm thấmnhất, khôngđể
mất chútnàocácvấnđềchúng tađangđốiphó”.
KHALY
“Mỹsẽduytrìcácbiệnpháp
vữngchắcvà lâubềnđểbảovệ
HànQuốc.Vì anninhcủaHàn
QuốcvàMỹ,chúngtasẽởbên
nhauchođếncuốicùng…”-ông
DonaldTrumpcamkếtvớiTổng
thốngParkGeun-hyetrongđiện
đàmdài 10phút sáng10-11.
CHDCNDTriềuTiêntừbỏhạt
nhânnhưMỹmongmuốn sẽ
chỉ là ảo tưởng củamột thời
đãqua rồi.
(Bàibình luậnđăng trên
báo
RODONGSINMUN
của
TriềuTiênngày10-11)
Tiêu điểm
Phân tích và Bình luận
