CHỦNHẬT 6-8-2017
4
QUỐC TẾ
Phân tích&Bình luận
Báo
TheEconomist
(Anh)ngày5-8đãđăng trên trangnhất
ảnhđámmâyhạtnhân,chândungTổng thốngDonaldTrump
vànhà lãnhđạoKim Jong-un cùng với tiêuđề
“Chuyệnnày
có thể sẽ tới”
. Báo nhắc đến sự kiện hôm 28-7 CHDCND
TriềuTiên bắn tên lửa đạn đạo liên lục địa“có thể bay đến
LosAngeles”vàcảnhbáo“chẳngbao lâuhọsẽcókhảnăng
lắpđầuđạnhạt nhân cho tên lửa”.
Tuần trước Bộ Ngoại giao Triều Tiên đã cảnh cáo Triều
Tiên sẵn sàng đánh phủ đầu các nước đe dọamà đứng đầu
làMỹ.ÔngTrumpphảnpháocứngrắnrằngôngđãsẵnsàng
trảđũaquân sự. Báo
TheEconomist
nhận xét: “Nguy hiểm
sẽxảyđếnkhimột tronghai bênbất ngờ tấncông.Leo thang
sẽdẫnđến thảmhọa khôngaimongmuốn”.
Nhìn lạiquákhứ, theo tinđiệnngoạigiaomậtngày23-10-
1964, đại sứMỹ tại Đài Bắc báo cáoĐài Loan rất phẫn nộ
khiTrungQuốc thử thànhcôngbomhạtnhânmột tuần trước
đóvàĐàiLoankêugọiđồngminhMỹnhanhchóngcan thiệp
quân sựđểchấmdứtmối đedọahạt nhâncó thể làmđảo lộn
trật tự chiến lược trong khu vực. Tại NhàTrắng, các cố vấn
củaTổng thốngLyndonB. Johnsonđãkhuyếncáophảiđánh
phủđầuđểngăn chặnTrungQuốcphát triểnbomhạt nhân.
Cuối cùngWashington“ánbinhbất động” vàBắcKinh sau
đó trở thành cườngquốchạt nhân.
Hơn 50 năm sau, chính quyền của ông Trump phải phản
ứng thế nào với Triều Tiên? Sau khi Triều Tiên lần đầu tiên
bắn thử thành công tên lửa liên lục địa hôm 4-7, trong nội
bộWashingtonđãcóýkiếngợi ýđánhBìnhNhưỡng.Bàđại
sứMỹ tạiLHQNikkiHaleynhấnmạnh:“Mỹđã sẵn sàng sử
dụng toànbộmọinăng lựcđể tựvệvàbảovệcácđồngminh.
Một trong những năng lực củaMỹ là quân đội hùngmạnh.
Chúng tôisẽsửdụngkhicầnđến”.Ngaysauđócácnhàngoại
giaovàcácnhàquân sựMỹ,Nhật,Hànđãvạch trầnmứcđộ
nguyhiểmcủagiải phápquân sựấy. Bộ trưởngQuốcphòng
Mỹ JamesMattis cảnh báo: “Nếu xét về nhânmạng, đây sẽ
là cuộc xungđột tồi tệnhất từnăm1953”.
Trong cuộc thảo luận dài 70 phút ngày 3-8, các nhà lãnh
đạoanninhquốcgiacủaMỹ,Nhật,HànQuốccuối cùngđã
nhất trí“gây sứcép tối đa”đối vớiTriềuTiên thôngquacác
biện pháp trong các nghị quyết củaHội đồngBảo anLHQ.
Họ tiếp tục khẳngđịnh sẵn sàngđối thoại với BìnhNhưỡng
khiđiềukiệnhộiđủ.Nói tóm lại, kếtcụcvẫnynhưnăm1964.
Dokhôngcógiảiphápquânsựhiệuquả,MỹmuốnHộiđồng
BảoanLHQgia tăng trừngphạtđốivớiTriềuTiên.Trongkhi
chờHội đồngBảo anLHQ thông báo kết quả bỏ phiếu vào
chiều5-8,Mỹ đơnphươngđưa ra các biệnpháp trừngphạt
Triều Tiên. Song có vẻ các biện pháp trừng phạt chẳng tác
độnggìmấyđếnkinh tếTriềuTiên.TriềuTiênvẫndự tính tiếp
tụcbắn thử tên lửa liên lụcđịa trongnhữngngày tới.
H.DUY
Mỹ-TriềuTiêntiếptục“tròđuổibắt”
Ngày1-8,đúngngày
kỷniệm90năm
ngày thành lậpquân
đội,TQđã tổchức lễ
khai trươngcăncứ
quânsựởDjibouti,
căncứquânsựđầu
tiêncủaTQởnước
ngoài
(ảnh)
.Dựkiến
TQsẽ triểnkhai 400
binhsĩ tại căncứnày.
ChuyêngiaPierrePicquart tạiĐHParis8 (Pháp)đánhgiácăncứở
Djibouti sẽgiữvai tròhậucầnvàphòng thủchứkhôngchiếnđấu
vàđây làchiến lượcchiếmđấtcủaTQnhắmđếnchâuPhi.Mục
đíchcủaTQ làbảovệnguyên liệu (nhưdầumỏ) cungcấpchoTQ
quađườngbiển.Đâycũng làcáchTQkhẳngđịnhvị thế trênquốc
tế.TạiDjiboutihiệncócácđơnvị củaMỹ, Pháp,Nhậtđồn trú.
“Đườngmộtchiều”
Pakistan -
TrungQuốc
DẠTHẢO
C
onđườngtrảinhựachạy
giữa đồi cát. Sau khi
hoàn thànhvào tháng
12-2017,chặngđường
dài 260 km từ thủ đô
Islamabad ngược lên TPThakot
ở miền Bắc Pakistan sẽ giảm từ
bảy tiếngxuốngcònba tiếng.Con
đườngnguyên thủyđãđi vàohoạt
động từnăm1982nhưnghiệnnay
đang đượcmở rộng thêm.
Hành langkinh tế
TrungQuốc-Pakistan
Islamabad-Thakotlàchặngđầutiên
trong tuyếnquốc lộKarakoramdài
1.300kmnối liềnmiềnBắcPakistan
với Kashgar ởTânCương (Trung
Quốc (TQ)).Đâycũng làđoạnđầu
CôngnhânTrungQuốcxâyđườngởPakistanvàbảnđồtuyếnhữunghịTrungQuốc-Pakistan.Ảnh:AFP
Đểbảovệ20.000
côngdânTQtại
Pakistan,quânđội
Pakistanđãthành lập
lực lượngđặcnhiệm
gồm15.000binhsĩ.
trong tuyến đường dài tổng cộng
3.000 km xuất phát từ Kashgar
chạy qua dãy núi Himalaya đến
cảngGwadarởcựcNamPakistan.
Chặng Islamabad-Thakot làmột
trong 32 dự án thuộc dự ánHành
lang kinh tế TQ-Pakistan đã được
TQ thực hiện ở Pakistan cách đây
ba năm, hành lang kinh tế quan
trọng nhất trong sáu “con đường
tơ lụa” Chủ tịchTậpCậnBình đã
khởi xướng từnăm2013.
Theođềán tổng thể,BắcKinhsẽ
đầu tư 55 tỉ USD xây dựng cơ sở
hạ tầngvànăng lượngchoPakistan
nhưđườngbộvàđườngsắt,nhàmáy
điệnchạybằng than,cảngnướcsâu
Gwadar,mạngcápquang.Dựáncam
kết từnayđếnnăm2030 sẽ tạo0,7
triệuviệc làm tạiđấtnướcPakistan
có1/4 trong190 triệudânsốngdưới
ngưỡngnghèođói.Bù lạiTQsẽcó
đường raẤnĐộDương qua cảng
Gwadar củaPakistan.
Xe tải chở hàng từTQ sẽ chạy
thẳng đến cảngGwadar thay vì đi
3.500kmđếnQuảngĐông, sauđó
chuyểnhàngxuống tàuxuất khẩu.
CácnướcvùngVịnhcũngtheotuyến
quốc lộmới mở cung cấp dầumỏ
trực tiếp choTQ thay vì phải qua
eobiểnMalacca.
Pakistan đang khát vốn đầu tư
song các nhà đầu tư ngần ngại vì
TalibanvàNhànướcHồigiáotựxưng
thườngxuyênquấy rối.Bởi thếđối
vớiPakistan,vốnđầu tư từTQnhư
cơnmưa giải hạn. Bộ trưởngQuy
hoạchAhsan Iqbal phấnkhởi nhận
xét:“Hành langkinh tếTQ-Pakistan
tạo ra tối thiểu 300.000 việc làm.
Trong vòng ba năm các nhà công
nghiệp TQ có thể sẽ chuyển đến
Pakistan vì nhân công Pakistan rẻ
hơn.Tăng trưởngcủachúng tôi có
thểđạt8% trongvòng10nămnữa”.
KếhoạchMarshall kiểu
TrungQuốc
AFP
đánh giá tuyến đường hữu
nghịTQ-Pakistanđược tônvinh là
biểu tượng phát triển thươngmại
song phương nhưng thực ra chỉ
là “đường hữu nghị một chiều” vì
quanhệ thươngmại hai nước phát
triển không bình đẳng. Xuất khẩu
từPakistan tăng8%ởnửacuốinăm
2016 trong khi nhập khẩu lại tăng
đến 30%. Tháng 5-2017, Paksiatn
đã từngchỉ trích“bạnhiền”TQđổ
thépbángiá rẻ trànngập thị trường
Pakistan.
Cáccông trìnhxâydựng theodự
ánHành lang kinh tếTQ-Pakistan
đềudoquảnđốcTQgiámsát.Máy
mócvànhâncôngđượcđưa từTQ
sang. Trong 17.000 công nhân có
6.000-7.000 là côngnhânTQ.
TQ cho Pakistan vay 11 tỉ USD
xâyđường.Để trảnợ,Pakistanbuộc
phảithuhútvốnđầutưvàtăngcường
xuấtkhẩu.SongchuyêngiaJonathan
Hillman tạiTrung tâmNghiêncứu
chiến lược và quốc tế (Mỹ) lưu ý:
“Các nhà xuất khẩu Pakistan nuôi
baonhiêumơướcvàhyvọngnhưng
vớiTQ thì liệuhọcó thểxuất khẩu
đượcgì?”.
Chuyên giaAlessandroRipa tại
ĐHLudwigMaximilianởMunich
(Đức) nhận xét tuyến đường bộ
mớiTQ-Pakistanchỉ làcôngcụcủa
TQ để bảo vệ lợi ích về địa chính
trị vàmở rachogiới doanhnghiệp
TQ cửangõkhácđể lưu thông sản
xuất thặngdư.Ýđồ củaTQ làmở
đường cho các tỉnhmiềnTâyTQ
kết nối với châuPhi và vùngVịnh
quangảPakistan.
GS kinh tếAhmed IjazMalik ở
ĐHQuaid-i-Azam (Pakistan) chỉ
trích:“Hiệngiờ tôikhông thấybằng
chứng nàoHành lang kinh tếTQ-
Pakistanmang lại lợi ích cho dân.
Tấtcảđềunhậpnhằng.Người tanói
cảngGwadar rồi sẽ cạnh tranh
với Dubai nhưng nền tảngmô
hìnhkinh tếnào thì lạichưaxác
định…Cáimàchúng tôi lúcnào
cũng nhìn thấy là họ (TQ) xây
cơ sở hạ tầng để tiếp nhận dầu
hỏavùngVịnhmà thôi”.
ViệnQuanhệquốc tếPháp(IFRI)
đánhgiádùTQcốgiữhìnhảnh tích
cựcđốivớiPakistannhưngdonhiều
dựán thuộcHành langkinh tếTQ-
Pakistan thiếuminhbạchnênngày
càngtạoranghingờtrongxãhộidân
sự và giới doanh nghiệp Pakistan.
Ví dụ, họnghi ngờ các nhượngbộ
đối với doanh nghiệp TQ đã gây
thiệt hại cho công nghiệp nội địa
Pakistan. Hoặc các doanh nghiệp
TQ đưa nhân công TQ sang làm
việc ở Pakistan đã tước đi cơ hội
việc làmchonhâncôngPakistan.
◄
Các nước vùng Vịnh cũng theo tuyến quốc lộmới mở cung cấp dầu
mỏ trực tiếp cho TrungQuốc thay vì phải qua eo biểnMalacca.
